EDEBİ SANATLAR TEST-1
Söz ola kese savaşı
Söz ola kestire başı
Söz ola ağulu aşı
Bal ile yağ ede bir söz
1. Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisine başvurulmuştur?
A) Cinas
B) Telmih
C) Tevriye
D) Tekrir
E) Tezat
Seni bir defa gören, Mecnun diye gezermiş
Yüreğinde ateşin, dünyasından bezermiş
Ferhat olur dağları, senin için yararmış
Gece gündüz her yerde, yalnız seni ararmış
2. Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) İrsal-i mesel
B) Nida
C) Telmih
D) Teşhis
E) Cinas
Salındı bahçeye girdi
Çiçekler selâma durdu
Mor menekşe boyun eğdi
Gül kızardı utancından
3. Bu dizelerde kişileştirilen varlıkların tamamı hangi seçenekte verilmiştir?
A) bahçe - çiçekler - boyun
B) çiçekler - menekşe - gül
C) menekşe - bahçe
D) bahçe - gül
E) menekşe - gül
Yavru güzel olmak için
Yâre bir ben gerek bir ben
Âşık aklın almak için
Yâre bir ben gerek bir ben
4. Bu şiirin ikinci ve dördüncü dizelerinde geçen “ben” sözcüklerinde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yapılmıştır?
A) Tevriye
B) Kinaye
C) Tezat
D) Cinas
E) Tariz
Elâ gözlü nazlı dilber
Seni kandan sakınırım
Kandan değil hey efendim
Seni candan kıskanırım
Şair, bu dizelerde, bir duygusunu daha güçlü anlatabilmek için, ilk söylediği sözden caymış gibi görünmektedir.
5. Yukarıdaki açıklamaya göre bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Teşhis
B) Rücu
C) Cinas
D) intak
E) Tevriye
Hiç ölmez ateş, sönmese kalbindeki kor
Gök sevgi duyarsa, kocanın solması zor
Bir mavi gülüşle yükselir gökkuşağı
Son kuş şakıdıkça son iyimser yaşıyor
6. Bu dörtlükteki altı çizili sözcükte aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi vardır?
A) Telmih
B) İstiare
C) Teşbih
D) İntak
E) Tecahül-i arif
Şimdi yaylaların sonbaharıdır
Dağları kaplayan süt buharıdır
7. Yukarıda verilen dizelerdeki en belirgin söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Açık istiare B) Kinaye C) Hüsnütalil D) intak E) Teşhis
Garibim bu gülşende
Baykuşlar ötüşende
Gariplik ne çetinmiş
Baş yastığa düşende
8. Yukarıdaki dörtlükte altı çizili seslerdeki edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tezat B) Teşhis C) Aliterasyon D) Seci E) Nida
Yol verin dumanlı dağlar
Aşmaya Ayvaz geliyor
Çoğalsın soğuk pınarlar
İçmeye Ayvaz geliyor
9. Yukarıdaki dörtlüğün ilk dizesindeki edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) İntak B) Cinas C) Teşhis D) İrsal-i mesel E) Tariz
Koç yiğitler kükremeli dev gibi
Düşman boyu devrilmeli dağ gibi
Avına dest vurmuş koca bey gibi
Haykırın haydi çalın kılıcı
10. Bu dörtlükteki en belirgin edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tezat B) Teşbih C) intak D) Tevriye E) Telmih
11. Aşağıdakilerden hangisinde kinaye yoktur?
A) Otu çek köküne bak.
B) Öküze boynuzu yük değil.
C) Ağaç yaşken eğilir.
D) Dost ile ye, iç; alışveriş etme.
E) Tarlada izi olmayanın, harmanda yüzü olmaz.
Kâkülün ser, bölük zülfün yüzbaşı
Çin mülkünün hükümrânı gözlerin
Perçemin Hıtayî, hâlin Habeşi
Değer taht-ı Süleyman’a gözlerin
12. Bu dörtlüğün son dizesinde görülen edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?
A) Hüsn-i talil B) Tecahül-i arif C) Tezat D) Telmih E) Tevriye
Henüz güneş görmeden eriyip giden karların
Belirmeye başlamış bir günde sözü mü olur
Gece gündüz yolunu gözlerken dağların
Bir kere bahar gelince artık güzü mü olur
13. Bu dörtlükle aşağıdaki sanatlardan hangisi kullanılmamıştır?
A) Tezat B) Telmih C) Tenasüp D) Teşhis E) İstifham
14. Aşağıdakilerin hangisinde cinas sanatı vardır?
A) Elestü bezminde biz dedik belâ
Allah birdir inkâr etmeyiz hâşâ
B) Canı sergerdar eder zülf-i perişanın senin
Dil perişan eylemektir ey peri şanın senin
C) Son aşkımı canlandıran en tatlı emelsin
Bir hande-i sevda gibi bin şevka bedelsin
D) Mümkün olsa eğer vuslat-ı cânân
Münafık zümresi ederdi iman
E) Ey varlığı varı var eden var
Yok yok sana yok demek ne düşvar
Beni bende demen bende değilem
Bir ben vardır bende benden içeri
15. Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır?
A) Nida B) Cinas C) Teşbih D) Tekrir E) Teşhis
Ulusun, korkma! Nasıl böyle bir imanı boğar.
Medeniyet dediğin tek dişi kalmış canavar.
16. Bu dizelerde altı çizili sözcükte görülen söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Tevriye B) Cinas C) Teşhis D) İntak E) Telmih
Mehmet Âkit Mısır’da iken, yakın dostu Ferit Bey’den hiç mektup alamaz. Ancak Mehmet Akif’in annesi vefat edince Ferit Bey’den bir taziye mektubu alır. Mektuba cevap yazan Akif şöyle der: “Yahu senden ses seda çıkması için bizim evden cenaze mi çıkması lâzım?”
17. Mehmet Akif’in bu parçada verilen cevap cümlesi aşağıdaki sanatlardan hangisine örnek olabilir?
A) Tezat B) Tariz C) Teşbih D) Teşhis E) Telmih
Çiy düşmüş çimene benzer yüzlerin
Mısır hazinesin(e) değer gözlerin
Âşığa tatlıdır acı sözlerin
Yusuf’u Kenan’dan güzelsin güzel
18. Bu dörtlükte, aşağıdaki söz sanatlarından hangisi yoktur?
A) Benzetme (Teşbih)
B) Mübalağa (Abartma)
C) Hüsnütalil (Güzel neden yakıştırma)
D) Tezat (Zıtlık)
E) Telmih (Hatırlatma)
Sılada yârim ağlar
Sedası yürek dağlar
Dileğim yâre gitmek
Aşılmaz yüce dağlar
19. Bu dizelerde olduğu gibi söylenişleri bir, anlamları ayrı iki sözcüğü bir arada kullanma sanatı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tenasüp B) Hüsnütalil C) Tevriye D) Kinaye E) Cinas
Senin geldiğin günler
Bir başka kokuyor bahçemde hanımeli
Kıskanıyor mu nedir
20. Bu dizelerde, aşağıdaki söz sanatlarından hangilerine yer verilmiştir?
A) Benzetme - kinaye
B) Tariz - kişileştirme
C) İstiare - cinas
D) Abartma - leffüneşir
E) Kişileştirme - hüsnütalil
“Bu can emanettir, durmaz kafeste” dizesinde “can”ın “kuş”a benzetildiği “kafeste durmaz” sözüyle belli edilerek kapalı eğretileme yapılmıştır.
21. Aşağıdakilerin hangisinde benzer bir söz sanatı vardır?
A) Kemandır kaşın, incidir dişin
Selviye benzettim dallar içinde
B) Ağzın açma incilerin görünür
Kem gözlüler nazarlara uğratır
C) Bahçe kapısını açtım
Sanırsın cennete düştüm
D) Ben yârimi nerde olsa bilirim
Çiçekli bahçenin gülüne benzer
E) Yüksek uçan gönül, yorulur bir gün
Ok değer, kanadı kırılır bir gün
Çok şükür ölmesini biliriz
Hür ve pervasız yaşamak için
22. Bu dizelerdeki söz sanatı, aşağıdakilerin hangisinde açıklanmıştır?
A) Benzetme amacı gütmeden bir sözün başka bir söz yerine kullanılması
B) Benzetmenin temel öğelerinden yalnız biriyle yapılan söz sanatı
C) Karşıt kavramların ve duyguların bir arada ifade edilmesi
D) Geçmişte yaşanmış herkesçe bilinen bir olayın hatırlatılması
E) İnsanlara has özelliklerin diğer varlıklara verilmesi
Bir hoş bir hoş durur eda naz gibi
Arkasında saçı tel tel saz gibi
Has bahçe içinde top nergis gibi
Karalar mı giydin alın üstüne
23. Bu dörtlüğün II. ve IV. dizelerindeki sanatlar aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru verilmiştir?
A) Kinaye - tevriye
B) Cinas – tecahül-i arif
C) Telmih - mübalağa
D) Teşhis - aliterasyon
E) Teşbih - istifham
Gül yüzlü bir afetti ki her busesi lâle
Girdik zaferin koynuna, kandık o visale
24. Bu beytin birinci dizesindeki söz sanatının özdeşi aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Sonra bir sevinç sardı gönülleri
Bulduk karşımızda Yedi Göller’i
B) O büyük aşk şimdi bir kül yığını
Ne yürek kaldı artık ne yürek çarpıntısı
C) Gölgeli ve kuytu yollardan geçtik
Göründü bir ara sonsuz mavilik
D) Taşına toprağına şiirler katmış
Yeryüzünde böyle bir ülke yaratmış
E) Değişti tabiatın görünüşü
Başladı ansızın bir renk cümbüşü
O kadar yanacak ki bir yüksüktük toprağım
Yerden bir damar gibi kopup fışkıracağım
25. Bu dizelerde aşağıdaki sanatlardan hangilerine örnek gösterilebilir?
A) Abartma - benzetme
B) Tezat - kinaye
C) Tevriye - teşbih-i beliğ
D) Tecahül-i arif - cinas
E) Hüsn-i ta’lil - kişileştirme
Bir güzel şuha dedim iki gözün sürmelidir
Dedi vallahi seni Hind’e kadar sürmelidir
26.Bu dizede aşağıdaki edebi sanatlardan hangisine örnek gösterilebilir?
A) Cinas B) Tezat C) Kinaye D) Teşbih E) Tecahül-i Arif
Vapuru onlar vurdu ben vurmadım
Cinayeti kör bir kayıkçı gördü
27.Bu dizelerde aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi ağır basmaktadır?
A) Kinaye B) Kişileştirme C) Tezat D) Seci E) Tevriye
“İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar”
dizesinde “ayaklar” sözü’ gezme” işini yapan insanların yerine kullanılmıştır, buna mecaz-ı mürsel denir.
28.Aşağıdaki dizelerden hangisinde bunu örneklendiren bir söz sanatı vardır?
A) Gül dudaklar öpecek o kırbaç izlerini
B) Yara açsın kayalar ayaklarında, varsın
C) Bir insan ormanına döndü şehir gitgide
D) Derdini bir bir açtı karşısında ocağın
E) Gözleri dopdoluydu, saçları darmadağın
29. Aşağıdaki dizelerin hangisinde hüsnüta’lil sanatı yapılmıştır?
A) Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak
B) Sana çirkin dediler, düşmanı oldum güzelin
C) Billur bir kadehe benziyordun sen
D) Güneş suya aksetmiş ateşim dinsin diye
E) Kime sordumsa seni doğru cevap vermediler
30. Aşağıdakilerin hangisinde nida sanatına örnek olabilecek bir kullanım vardır?
A) Avutacak yas arar bir yaprağın sesinde
B) Yatıyor can evimde hep o sonsuz emeller
C) Rüzgârı baş döndüren bu türkünün aslı ne
D) Ay sudan çıkmış gibi tertemiz, bembeyazdı
E) Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker
31. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kapalı istiareye örnek bir kullanım vardır?
A) Uçuyor rüzgâr gibi altımdaki küheylan
Ne kadar dizginlesem yavaşlayacak değil
B) Sevmek kimi zaman rezilce korkuludur
İnsan bir akşamüstü ansızın yorulur
C) Sabahları güneşin saçları, darmadağın
Dolaşırdı çamların kokulu dallarına
D) Boy bos dediğin kaş göz dediğin sevende güzel
Senin en güzel bakışların ancak bende güzel
E) Samsun’un evleri denize bakar
Sokakları yosun içinde
32. Aşağıdaki dizelerin hangisinde mürsel mecaza örnek yoktur?
A) Son şarkılar dağılmıştı mevsim ile
Yalnız Çamlıca’da bir ud yankılandı
B) Doktor Binbaşı Abdülkerim, bir elinde
Tentürdiyot şişesi, bir elinde Aşkı-ı Memnu
C) Ah Efendi, bize karşı İstanbul
Neden böyle bir sert, yalçın taş gibi?
D) Güç bela bir bilet aldım gişeden;
Yolculuk başladı Haydarpaşa’dan!
E) Anladım, her gerçek, bir yalan gizler!
Beni aldatıyor dağlar, denizler...
33. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kinaye sanatı vardır?
A) Henüz borcunu ödemedim aldığım ucuz gitarın
Bu yüzden biraz bozuk çalıyorum
B) Seninle bir yağmur başlıyor iplik iplik,
Bir güzellik doğuyor yüreğime şiirden
C) Ben, kağnılarla yaylılarla büyüdüm geldim
Çocuk yüreğimi yakan türküler dinleye dinleye
D) Nane satan su satan yetim çocuklar
Şarkı söyleyemediler güneşe aya...
E) Gözlerin olmasaydı, beni ağlatmasaydı
Alıp giderdim başımı uzak iklimlere yarın
34. Aşağıdaki dizelerin hangisinde tariz sanatı yapılmıştır?
A) Sardı dört bir yanı insanlığa düşman kişiler
Belki insan yaratılmış nice hayvan kişiler
B) Otur biraz da memleket meselelerini düşün
Dansöz Nana’nın nasırına bir çare bul bakalım
C) Hırsız yine baş tacı, karaborsacı zengin
Hâlâ bir ümit uğruna kuyrukta bu millet
D) Sen konuştukça açıp o biçimsiz ağzını
Sanki boş tenekeler çarpıyor birbirine
E) Nerde o eski zarif İstanbul efendisi
Adı kaldı yadigâr yok olunca kendisi
35. Aşağıdaki dizelerin hangisinde teşhis yapılmamıştır?
A) Gözlerime doldurup maviliği
“Aziz ol!” diyeceğim gökyüzüne
B) İçmiş gibi geceyi bir yudumda
Göğün mağrur bakışlı bulutları
C) Üstümüzde bu şaşkın bulutlar
Küskün bir telaşın peşinde
D) Nasıl bakarsa sürüye dağdan bir canavar
Pencereden dışarıya öyle baktım
E) Haberin var mı taş duvar?
Demir kapı, kör pencere
36. Aşağıdaki dizelerin hangisinde mübalağaya örnek yoktur?
A) Yurdumuz uçsuz bucaksız
Gökte yıldız kadar köylerimiz var
B) Bizim süvarimiz amma da ata biner
Ayağı yere değer, başı göğe değer
C) Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında
Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum
D) Görmeyen göz açılır dönse sana
Görse kalkar kötürüm sanki seni
E) Gözümde bir damla su deniz olup taşıyor
Çöllerde kalmış gibi yanıyor, yanıyorum
37. Aşağıdaki dizelerin hangisinde intak sanatı vardır?
A) Yolların türküsü duyulur
Geceler boyunca bir tren söyler
B) Küçük bir çeşmeyim yurdumun
Unutulmuş bir dağında
C) Yaralı bir gemi yavaş yavaş
Gömülür mahzun dalgalara
D) Hayvanlar konuşmadıkları içi
Kim bilir ne güzel düşünürler
E) Bir sebile döküldü bembeyaz güvercinler
En son şarkılarını dağıtarak rüzgâra
I. Sen kaçan ürkek bir ceylansın dağda
II. Ben peşine düşmüş bir canavarım!
III. İstersen dünyayı çağır imdada
IV. Ümitsiz ufuklar, bir de ben varım!
38.Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez?
A) I. dizede, teşbih-i beliğ yapılmıştır.
B) II. dizede, istiare (eğretileme) sanatı vardır.
C) III. dizede, mecaz-ı mürsel vardır.
D) IV. dizede, teşhis (kişileştirme) yapılmıştır.
E) Dizelerin uyak düzeni “abab” şeklindedir.
(2014-LYS)
39. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen sanat yoktur?
A) Dolu rüzgârla çıkıp ufka giden yelkenli
Gidişin seçtiğin akşam saatinden belli (Hüsnütalil)
B) Uçuyor rüzgâr gibi altımdaki küheylan
Ne kadar dizginlesem yavaşlayacak değil (Mübalağa)
C) Kuşlar küsmüş yuvaya, ağaçlar yaprak vermez
Bu kavgalar bitecek, zulüm ebedî değil (Teşhis)
D) Gerçek, hayali aştı, ufuklar uzak değil
En olmaz isteklere uzanmak yasak değil (Tezat)
E) Gül yaprağına döndü tekmesi düşmanların
Sunulan zehir değil, saplanan bıçak değil (Teşbih)
(2013-LYS)
Şiirin en önemli unsurlarından biri de söz sanatlarıdır. Edebî sanatlar, dizelere çağrışım zenginliği ve çok boyutluluk katar.
40. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin, çağrışım yönünden zengin olduğu söylenemez?
A) Kanı çekiliyor evlerin
Eriyip dökülüyor damlar
B) Sonsuzlaşan yollara dalmış
Tasalı gözler olur camlar
C) Bir bahar sabahının karanlığında ıssız
Gökte diz çökmüş iki titrek ışıklı yıldız
D) Güneşle beraber söndüğüm akşam
Ağlayacak hangi rüzgâr kim bilir
E) Mesut olmuş görmek isterdim hepinizi
Her bahar gününde dertliyi, ümitsizi
(2013-LYS)
1 2 3 4 5 6 7 8 9
D C B A B B A C C
10 11 12 13 14 15 16 17 18
B D D B B D A B C
19 20 21 22 23 24 25 26 27
E E E C E B A A C
28 29 30 31 32 33 34 35 36
A D E C E A B D C
37 38 39 40
B B A E
İLGİLİ İÇERİK
