ŞİİR BİLGİSİ TEST-1
1.İnsan duygularının coşkulu biçimde ifade edildiği şiir türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pastoral B) Epik C) Lirik
D) Didaktik E) Dramatik
……….. halk edebiyatında taşlama, divan edebiyatında hiciv adını alır.
2.Örnekleri verilen şiir türü, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pastoral şiir B) Satirik şiir
C) Epik şiir D) Lirik şiir
E) Dramatik şiir
Baktım ki gökyüzü baştanbaşa bulut
Unut diyor o güzel günleri unut
Baktım ki deniz her dalgasıyla düşman
Çok gerilerde kalmış çıktığım liman
Yok, görünürde sığınacak bir ada
3.Bu dizelerin şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Pastoral B) Dramatik C) Epik
D) Lirik E) Didaktik
Su değilim akam akam durulam
Acep binem aşk atına yorulam
Yusuf gibi Zelha’sına sarılam
Satar kend’özünü kul eyler imiş
4.Bu dörtlükteki uyak türünün özdeşi aşağıdaki dizelerin hangisinde vardır?
A) Oklar uçup gider şahanlar gibi
Kılıçlar oynaşır ceylanlar gibi
B) Bekledim sabah akşam yollarını
Uzat bana yalnız kollarını
C) Gâh eserim yeller gibi
Gâh coşarım seller gibi
D) Evlerinin önü çardak
Elifin elinde bardak
E) Aşkımın sönmüyor eyvah közleri
Ne gecesi belli ne gündüzleri
Al yanağın elmas m’ola kar m’ola
Çapraz vurmuş düğmeleri dar m’ola
Acep mislin şu cihanda var m’ola
İnsem gitsem Hindistan’a Yemen'e
5.Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Zengin uyak vardır.
B) Hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılmıştır.
C) “m'ola” ifadeleri rediftir.
D) "aaab’’ uyak düzeniyle yazılmıştır.
E) Bir güzellemeden alınmıştır.
6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin uyak vardır?
A) İşte gözlerimizde bu suyun derinliği
Bu şehre huzur üfleyendir serinliği
B) Gözler kör sanırsın, sağırdır kulaklar
Yol kenarında dinlenmekte ayaklar
C) Öyle dalmışım ki bu akşamüstü
Bakışımdan utanmış gökyüzü
D) Koşun çocuklar, koşun kızlar
Avuçlarıma sığmıyor yıldızlar
E) Atımın kuyruğu cura saz gibi
Divana durmuş da körpe kız gibi
7. Aşağıda verilen dizelerden hangisi 4 + 4 + 3 duraklı 11’li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur?
A) Sabahtan kalktım ki ezan sesi var
Ezan sesi değil burçak yası var
B) Sarı zeybek şu dağlara yaslanır
Yağmur yağar silahları ıslanır
C) Karartısı çoktur ordusu fena
Dövüşen yiğitler boyanır kana
D) Yaz gelip de beş ayları doğunca
Bülbülün figanı gonca gülünen
E) Aman ne zor imiş burçak yolması
Burçak tarlasına gelin alması
Geniş, siyah gölgesi hayatımı kaplayan
Tepemde kanat germiş bir kartaldır yalnızlık
Kalp çarpıntılarıyla günleri hesaplayan
Bir benim, benim olan bir masaldır yalnızlık
8.Bu dörtlük aşağıdaki şiir türlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Epik B) Pastoral C) Lirik D) Didaktik E) Satirik
Hafız’ın kabri olan bahçede bir gül varmış
9.Aşağıdaki dizelerden hangisinde kullanılan aruz ölçüsü, bu dizedekiyle özdeştir?
A) Velhasıl o rüya duruyor yerli yerinde
B) Körfezdeki dalgın suya bir bak göreceksin
C) Geçmiş gecelerden biri durmakta derinde
D) Mehtap, iri güller ve senin en güzel aksin
E) Her seher bir gül açar her gece bir bülbül öter
10.Aşağıdaki dizelerin hangisinde kafiye(uyak) kullanılmamıştır?
A) Alıştım mihnete, türlü cefaya
Kimseye kalmadı şu yalan dünya
B) Başlar kişide bitişin sıkıntısı
Ne yürek kalır, ne yürek çarpıntısı
C) Dinmeden bu seven kalbin özlemi
Geçti ömrümüzün en güzel demi
D) Çölünü bana ver göl senin olsun
Benden sakındığın bal senin olsun
E) Düşmedi yıllardır adın dilimden
Çok söyledim, anlamadın halimden
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zengin kafiye kullanılmıştır?
A) Kinim yoktur bir tek kula
İster sağa ister sola
B) Hep fenalık, kötülüksün
Sanırdım benden büyüksün
C) Sıçrarım uykumun bir yerinde apansız
Yastığım sırılsıklam ve ben yapayalnız
D) Ne vardı onda bilmem beni bağlayan
Ey gözlerim aşksızlığıma ağlayan
E) Önce sesindi beni çağıran aşka
Gördüğüm bütün sabahlardan başka
12.Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir imgeye yer verilmemiştir?
A) Gözyaşına batmış bir kadın
Hâlâ emzirir ezikliğimi
B) Taşlara sesini veriyordu rüzgâr
Eğildim telaşı önünde kertenkelenin
C) Kaldırımlarda kömür tozları
Bacalarda koyu bir duman var
D) Kuşlardan öğrendim yuva yapmasını
Ömrüne beton dökülen adamın içine
E) Denizden yeni çıkarmışlar yağmurun ölüsünü
Mevsimlerden napalm, günlerden ilkbahar
Yumuşak başlı isem, kim dedi uysal koyunum
Kesilir belki, fakat çekmeye gelmez boyunum!
Kanayan bir yara gördüm mü yanar ta ciğerim,
Onu dindirmek için kamçı yerim, çifte yerim
Adam aldırma da geç git, diyemem aldırırım
Çiğnerim, çiğnenirim, hakkı tutar kaldırırım
13.Bu şiirin iletisi (mesaj / bildiri) aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnsanların uysal görünmelerine aldanmamalıyız.
B) Yoksullara yardım elini uzatmalıyız.
C) Ulusal sorunlara ilgisiz kalmamalıyız.
D) Haksızlıklara seyirci kalmamalı, başkaldırmalıyız.
E) Kişisel çıkarlarımızı korumak için direnmeliyiz.
I. Şiirin üretilmesinde bir çıkış noktası olan konu, amaç değil, araçtır.
II. Günümüz şairleri de yararlanıyor tasavvuf kültüründen.
III. Yaşama sevinci, daha çok Cumhuriyet Döneminde görülen temalardan biri.
IV. Kimi şairler, dizede yoğunlaşmak, mükemmel bir dize kurmak kaygısını taşımaz.
V. İyi şairler, basmakalıp kafiyelerden uzaklaşarak özgün kafiyeler aramışlardır.
14.Yukarıdaki cümlelerin hangileri şiirin içerik özellikleriyle ilgili değildir?
A) I. ve III. B) III. ve V. C) II. ve IV. D) I. ve II. E) IV. ve V.
Ne sabahtır bu mavilik ne akşam!
Uyandırmayın beni, uyanamam.
Kaybolmuş sevdiklerimiz aşkına
Allah aşkına, gök, deniz aşkına
Yağsın kar üstümüze buram buram
15.Bu dizelerde aşağıdaki ahenk öğelerinden hangisi yoktur?
A) Redif
B) Kafiye
C) 6+5=11’li hece ölçüsü
D) Ritim ve ses akışı
E) Kelime tekrarı
Fabrika bacaları çatlayacak hırsından
Sefaletler, felaketler ve kötü niyet
Her gün götürüyor içimizden birini
Şu fabrika, şu vapur, lokomotif düdüğü
Şarkısını tekrarlıyor ezilmişler şehrinin
16.Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Cumhuriyet Dönemine aittir.
B) “Fabrika bacaları”, “vapur”, “lokomotif gibi sözcükler şiirin yazıldığı dönemin zihniyetiyle ilgilidir.
C) Serbest nazım biçiminde yazılmıştır.
D) Tema, işçi sınıfının sorunlarıyla ilgilidir.
E) İmgelere yer verilmemiş, bütün sözcükler gerçek anlamlarıyla kullanılmıştır.
Ayırma gözlerini gözlerimden bu akşam,
Böyle saatlerce bak, böyle asırlarca bak.
Gözlerime yavaşça, yavaşça doldu akşam.
Göklerin ateşini kalbime boşaltarak
Benim içimde yaktı sanki gurubu akşam
Senin kirpiklerinde bir damla oldu akşam
17.Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ahenk; hece ölçüsü, kelime tekrarı, uyak ve redifle sağlanmıştır.
B) Yapı bakımından halk şiiri geleneğine bağlı kalınmış, çapraz uyak düzeni kullanılmıştır.
C) “Gözlere akşamın dolması”, göklerin ateşinin kalbe boşalması”, “akşamın kirpiklerde bir damla olması” imge özelliğinde söyleyişlerdir.
D) Tema “akşam” ve “sevgili” kavramları etrafında oluşturulmuş bireysel bir duyuşun ifadesidir.
E) Nesnel gerçeklik değiştirilerek şiire özgü düşsel bir âlem oluşturulmuştur.
Uçun kuşlar uçun!.. Doğduğum yere;
Şimdi dağlarında mor sümbül vardır.
Ormanlar koynunda bir serin dere,
Dikenler içinde sarı gül vardır.
Orda geçti benim güzel günlerim,
O demleri anıp bugün inlerim,
Destân-i ömrümü okur dinlerim,
İçimde oralı bir bülbül vardır.
18.Bu dizelerle ilgili aşağıdaki açıklamaların hangisi yanlıştır?
A) Tema sıla hasreti (yurt özlemi)dir.
B) Yapı, halk şiiri geleneğinden yararlanılarak oluşturulmuştur.
C) Lirik bir söyleyiş vardır.
D) Ahenk, hece ölçüsüyle, kafiye ve redifle sağlanmıştır.
E) Dil göndergesel işlevle kullanılmıştır.
Aşk gönülde köz, dilde söz olur. Aşk âşıkta saz, güzelde naz olur. Âşık olan derde girer: aşk gözüne perde gerer, gözyaşları birer birer akar durur gözlerinden.
19.Bu parçadaki altı çizili söz ve sözcükler aşağıdakilerden hangisine bir örnektir?
A) Aliterasyon B) Seci C) Asonans D) İmale E) Med
Arap edebiyatından Türk edebiyatına geçen------ ölçüsünde uzun hecenin kısa okunmasına------, kısa hecenin uzun okunmasına......, kısa hecenin bir buçuk hece değerinde okunmasına......denir.
20.Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisini getirilebilir?
A) aruz - imale - med - zihaf
B) aruz - takdi - imale - med
C) hece - zihaf - med - imale
D) aruz - zihaf - imale - med
E) aruz - zihaf - med - imale
I. Yıllar bir gözyaşı olup da kaymış
II. Bu eski heykelin yanaklarında
III. Yapraktan saçını yerlere yaymış
IV. Sonbahar ağlıyor ayaklarında
21.Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) II. ve IV. dizelerde tam uyak vardır.
C) Redif yoktur.
D) IV. dizede ulama vardır.
E) Çapraz uyak düzeni görülmektedir.
Dallarımda güneş uyur
Yaprak kızgın, istek kızgın
Sarı çiçek domur domur
Toprak kızgın, dilek kızgın
22.Bu dörtlüğün uyak çeşidi ve düzeni aşağıdakilerin hangisidir?
A) Yarım - sarma
B) Tam - çapraz
C) Zengin - çapraz
D) Tunç - düz
E) Cinaslı - sarma
Birin bilir, birin bilmez
Bu dünya kimseye kalmaz
Yâr ismini desem olmaz
Düşer dillere dillere
23.Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yarım uyak kullanılmıştır.
B) 8’li hece ölçüsüyle söylenmiştir.
C) Redif kullanılmıştır.
D) Üçüncü dizede ulama yapılabilir.
E) Çapraz uyak düzeniyle söylenmiştir.
Kulak verdiğim sesten
Göz kaptırdığım renkten
Affet senden habersiz
Aldığım her nefesten
24.Bu dizelerdeki uyak çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tam uyak
B) Yarım uyak
C) Tunç uyak
D) Cinaslı uyak
E) Zengin uyak
25. Aşağıdaki dizelerden hangisi Tanzimat Dönemi zihniyetinin bir yansımasıdır?
A) Yine sihretti Necati nice söz nice gazel
Leb-i dilber sıfatında bir içim sudur bu
B) Ney gibi delindi ciğerim aşkın elinden
Her dem iderim âh ü figan yandım elinden
C) Ahmedî gör ki saçın fikr ile uzun geceler
Kimseye hâlin demez hemen ağlar oturur
D) Ne efsunkâr imişsin âh ey didar-ı hürriyet
Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten
E) Dostlar böyle mi olur dostluğun kaidesi
Ki ağladığımı görünce yârinin, o yâr gülüyor
Baş eğmeziz edâniye dünyâ-yı dûn için
Allah’adır tevekkülümüz, itimadımız
(Şu sefil dünya için birtakım alçak kimselere baş eğmeyiz ancak Allah’ın takdirine razı olur, Allah’a güveniriz.)
26.Bu dizelerde aşağıdaki anlayışlardan hangisi ağır basar?
A) Dinî bir bakış açısıyla Allah’a sığınma ve bağlanma
B) Sosyal bir zihniyet içinde toplumdaki alçak kişileri yerme
C) Ahlaksız kimselere karşı dinsel bir zihniyetle Allah’ın varlığını ve koruyuculuğunu kabul etme
D) Dinî ve tasavvufi bir anlayışla dünyaya ait unsurlardan kaçınma
E) Dinî bir anlayışla kaderine razı olup her şeyden el ayağı çekme
Yürü bre Bulgar dağı
Hemen dağlar sende m’olur
Yaylalı sümbüllü yurtlar
Büyük evler sende m’olur
27.Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Halk şiirinin zihniyet özelliklerini taşımaktadır.
B) Ahenk unsuru olarak hece ölçüsünden yararlanılmıştır.
C) Destan dönemi şiir yapısı özelliği göstermektedir.
D) Medrese kültürünü yansıtan bir dil özelliği göstermektedir.
E) Yiğitlik temasına sahiptir.
I. Yüce dağlar ne kararıp pusarsın
Aştı derler nazlı yâri başından
Oturmuş derdime derd mi katarsın
Âlem sele gitti didem yaşından
II. Mâni benim ezberim
Kan ağlayan gözlerim
Ben o yârin yolunu
Ölene dek gözlerim
III. Deniz ve dalgalar
Dimdik dağlar
Duruş sergilemekte
Dağlar uçsuz denizlere
IV. Sev seni seveni
Sevmese de sev seni sevmeyeni
V. Dalgalar aynı dalgalar
Su aynı su, kıyı gene aynı kıyı
Ben yine ben yine ben
Değişmeden
28.Numaralanmış cümlelerde verilenlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. de verilen dörtlükte “sarmal uyak” düzeni vardır.
B) II. de verilen dörtlükte ahenk unsuru olarak yedili hece ölçüsü ve tam uyaktan yararlanılmıştır.
C) III. de verilen dörtlükte ahenk unsuru olarak aliterasyondan yararlanılmıştır.
D) IV. verilen dizelerde ahenk unsuru olarak hem aliterasyon hem de asonanstan yararlanılmıştır.
E) V. de verilen dörtlükte ahenk unsuru olarak sözcük tekrarı yani ‘tekrir” yapılmıştır.
I. Seherde uğradım ben bir geline
II. Bal bulaşmış dudağına diline
29. I. ve II. dizelerin ölçü ve durağı hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) 6 + 5 = 11
6 + 5 = 11
B) 6 + 5 = 11
4 + 4 + 3 = 11
C) 4 + 4 + 3 = 11
7 + 4 = 11
D) 6 + 2 + 2 = 11
8 + 3 = 11
E) 4 + 4 + 3 = 11
4 + 3 + 4= 11
30.Aşağıdaki dizelerin hangisinde uyak örneklenmemiştir?
A) Babamın bir atı olsa binse de gelse
Annemin yelkeni olsa uçsa da gelse
B) Yüksek yüksek tepelere ev kurmasınlar
Aşrı aşrı memlekete kız vermesinler
C) Ben bir fırın yaptırdım doldurdum ekmekleri
Gel beraber yiyelim yaptırdım börekleri
D) Şu dağın ardında redif sesi var
Varın bakın çantasında nesi var
E) Hasret mektubunu yazdığın zaman
Yanıyor yüreğim halim pek yaman
Zorbaya rüşvettir “Nur ol, çok yaşa!”
Mabutlar, kıbleler değişti haşa,
İnsanın kâğıda, demire, taşa
Secdeye vardığı çağa dayandık
31.Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 11’li kalıpla yazılmıştır.
B) Koşma tipi uyak dizilişine sahiptir.
C) Zengin uyak kullanılmıştır.
D) Redif vardır.
E) Taşlama türünde bir şiirden alınmıştır.
Derya coşar, inci saçar kenara
Aşk ehli dayanır ateşe kora
Bülbüller gül için giymişler kara
Seherler uyanır bülbül zârından
32.Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır
B) Redif ve kafiye vardır.
C) Kişileştirme sanatı yapılmıştır.
D) Koşma türünün özelliklerini göstermektedir.
E) Düz uyak düzeniyle oluşturulmuştur.
33. Aşağıdaki ikili dizelerden hangisi hece ölçüsü ile yazılmış olamaz?
A) Ürküp uzak durma cancağızım
Sanma ki hâlâ yaramazım
B) Ve birden kalbe çırpınışlar veren hatıra
Çekmede beni saadet dolu dünyalara
C) Olsamdı ben sema, olsandı sen hava
Alsamdı ben seni dem dem, nefes nefes
D) Payın sadası gelse de sen hiç gelmesen
Ben beklerim kıyameti vuslat istemem
E) Bir kâsedir alev dolu gönlüm yana yana
Ben ta senin yanında dahi hasretim sana
34. Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur?
A) Gittikçe uzaklaşan bu sesi duya duya
Yavaşça dalacağım o kalkılmaz uykuya
B) Ey şimdi kara haber gibi bana yaklaşan
Sonra saadet olup yanımdan uzaklaşan
C) Bir gün sönük göğsüme düştüğü vakit başım
Benden ayrılıyormuş gibi bir can yoldaşım
D) Bu sesler dokunuyor en ağrıyan yerime
Bir eski çıban gibi işliyor içerime
E) Güzellikleri alır satarım, gelişim bu
Güzel tellalıyım ben; alan var mı? neşem bu.
Elifin kaşları çatar
Gamzesi sineme batar
Ak elleri kalem tutar
Yazar Elif Elif diye
35.Bu dörtlüğün uyak türü aşağıdakilerin hangisidir?
A) Yarım uyak
B) Tam uyak
C) Zengin uyak
D) Cinaslı uyak
E) Tunç uyak
36. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde tunç uyak vardır?
A) Bilmezsin ovalar nasıldır bizde
Kağnılar yollarda, yoncalar dizde
B) Bir şey görürüm mezâra benzer
Baktıkça alır, o yâra benzer
C) Kristal çiçekler açan fıskiye
Ayıklık saçar düş gören bahçeye
D) Açılmış çiçektir, her gülen dudak
Kılıfta tomurcuk, zor gülen dudak
E) Tütünsüz bacalar olmasın engel
Hangi doruktaysan artık in de gel
37. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif ve zengin kafiye vardır?
A) Durgunluğu var, baş koyacak diz geceler
Düş perdesidir, kavuşturan iz geceler
B) Artık demir almak günü gelmişse zamandan
Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan
C) Meydanda bütün oyuncular, belli konu
Son perde için bağlayabildim oyunu
D) Rıhtımda kalanlar bu seyahatten elemli
Günlerce siyah ufka bakar gözleri nemli
E) Dünyada sevilmiş ve seven nafile bekler
Bilmez ki, giden sevgililer dönmeyecekler
38. Aşağıdaki dizelerin hangisi 4+3 duraklı hece ölçüsüyle yazılmıştır?
A) Kız saçların örmezler
Seni bana vermezler
B) Sarı kavunu dildim'
Çamura düştü sildim
C) Kahve Yemen’den gelir
Bülbül çemenden gelir
D) Gözlerin mavi mine
Vuruldum perçemine
E) Sağ derken sola düştüm
Açık bir kola düştüm
39. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde cinaslı kafiye vardır?
A) Selâm benden eşe dosta
Karım yorgun, oğlum hasta
B) Bildir bana nerde, nerde
Yarab Kim attı beni bu derde Yarab
C) Eyvâh ne yer ne yâr kaldı
Gönlüm dolu âh u zâr kaldı
D) Haydi git, yurduna erkenden var
Sonra de, benim bir sevdiğim var
E) Ak nergis açtıran bayır al gül de açtırır
Göz görmedik çiçekleri eylülde açtırır
Her şey yerli yerinde; masa, sürahi, bardak
Serpilen aydınlıkta dalların arasından
40.Yukarıdaki dizelerle,
I. büyülenmiş bir ceylan gibi
II. sessizlik dökülüyor
III. bakıyor zaman
IV. bir yerde yaprak yaprak
sözlerinin tümü kullanılarak sarma kafiye düzeninde anlamlı bir dörtlük kurulmak istenirse aşağıdaki kullanımlardan hangisi son iki dizeyi oluşturur?
A) II. ve IV. B) I. ve III.
I. ve III. II. ve IV.
C) IV. ve I. D) IV. ve II.
III. ve II. III. ve I.
E) III. ve I.
II. ve IV.
1 2 3 4 5 6 7 8 9
C B D E A A B C E
10 11 12 13 14 15 16 17 18
B E C D E C E B E
19 20 21 22 23 24 25 26 27
E D C B E A D C D
28 29 30 31 32 33 34 35 36
B B A D B A A A E
37 38 39 40
B A D B
İLGİLİ İÇERİK
ANADOLU TÜRKÇESİ İLK ÜRÜNLER TEST-2
ANADOLU TÜRKÇESİ İLK ÜRÜNLER TEST-2