Kullanıcı Oyu: 5 / 5

Yıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkin
 

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI TEST-1

Eski Türklerde, göğün sahibi anlamına gelen “Göktanrı”ya inanılıyordu. Önemli günlerde sığır, şölen denilen ziyafetler düzenleniyor, yuğ denilen törenler yapılıyor; bu toplantılarda “koşuk, sagu” denen şiirler kopuz eşliğinde söyleniyordu. Kam, baksı, şaman ve ozan denen bilge kişiler, törenleri yönetiyor; toplumda dayanışma ve kültürel canlılık sağlanıyordu. Bu bilge kişiler aynı zamanda doktor, müzisyen, din adamı ve şairdiler.
1.Bu parçada eski Türklerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Kendilerine özgü geleneklerinin olmasına
B) Şiirlerinde, sözün ezgiyle birlikte dile getirilmesine
C) Sözlü edebiyatın yazılı edebiyattan daha çok önemsenmesine
D) Sanatçıların saygın kişiler olmalarına
E) Sanatı yaşamın bir parçası olarak görmelerine


Kopuz (çalgı), koşuk (aşk, doğa şiirleri), sagu (yas şiirleri), sığır (av törenleri), şölen (eğlenceler)…
2.Bu terimlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Anonim halk edebiyatı kavramlarıdır.
B) Göktürk Yazıtları’nda yer almışlardır.
C) Dede Korkut Hikâyeleri’nde geçmektedir.
D) Anadolu’daki sözlü edebiyatla ilgilidir.
E) İslamlık öncesi sözlü edebiyat terimleridir.


3.İslamiyet öncesi sözlü Türk edebiyatı ürünleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Halkı eğitmeyi amaçlayan özlü sözlere atasözü denmiştir.
B) Şiirler hece ölçüsüyle söylenmiştir.
C) Nazım birimi olarak dörtlük kullanılmıştır.
D) Aşka ve doğaya özgü duygular koşuklarda dile getirilmiştir.
E) Ölen kişilerin ardından sagular söylenmiştir.


4. Türk edebiyatının her döneminde görülen ve toplumda iz bırakmış kişilerin ölümünden duyulan üzüntüyü dile getiren şiir türünün sözlü edebiyat dönemindeki adı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sav B) Sagu C) Ağıt D) Destan E) Koşuk


Kar buz kamug erüşdi Kar bütün eridi
Taglar suvı akışdı Dağların suyu aktı
Kökşin bulut örüşdi Mavi bulut belirdi
Kayguk bolup öğrişür Kayık gibi sallanır
5.Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 7′li hece ölçüsü kullanılmıştır.
B) Lirik özellikler taşımaktadır.
C) Kendine özgü uyak düzeni vardır.
D) Bir sagudan alınmıştır.
E) Dili arı bir Türkçedir.

 

Yıglap udu artadım Arkasından çok ağladım
Bağrım başım kartadım Bağrımdaki yara deşildi
Kaçmış kutug irtedim Benden kaçan mutluluğu aradım
Yağmur gibi kan saçar Gözüm yağmur gibi kanlı yaş döküyor
6. Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Hece ölçüsüyle söylenmiştir.
B) Bir koşuktan alınmıştır.
C) İlk üç dize kendi arasında uyaklıdır.
D) Sözlü edebiyat dönemi ürünlerindendir.
E) Ölüm acısı üzerine söylenmiştir.


7. Aşağıdakilerden hangisi masal ve destanın ortak özelliklerinden değildir?
A) Söyleyeninin belli olmaması
B) Olay ve kişilerin doğaüstü nitelikler taşıması
C) Halk dilinin özelliklerini taşıması
D) Kaynağının tarihe dayanması
E) Sözlü edebiyat ürünü olması


8. Aşağıdakilerden hangisi destan türünün özelliklerinden değildir?
A) Epik şiir özelliği taşır.
B) Kahramanları olağanüstü kişilerdir.
C) Ozanı, söyleyeni bellidir.
D) Tarihteki bir olaya dayalı olarak yaratılır.
E) Manzum olarak söylenir.


9. Aşağıdaki Türk destanlarından hangisi İslamlığa geçişten sonraki dönemlere aittir?
A) Battalgazi C) Ergenekon  B) Bozkurt D) Türeyiş E) Göç


Ben sizlere oldum kağan
Alalım yay ile kalkan
Nişan olsun bize buyan (yazgı)
Bozkurt olsun bize uran (nara)
Demir kargı olsun orman
Av yerinde yürüsün kulan (katır)
Daha deniz daha müren (nehir)
Güneş bayrak, gök kurıkan (çadır)
10.Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Bir kağanın halkına verdiği savaş buyruğudur.
B) Bir destandan alınmıştır.
C) Ses ve söz uyumuna önem verilmiştir.
D) Doğaya özgü unsurlar yer almıştır.
E) Anlatımda yabancı sözcüklere başvurulmuştur.


I. Grup                 II. Grup
I. Sekiz Yükmek     Bilge Kağan
II. Orhun Abideleri Uygur Türkçesi
III. Sığır               Şaman
IV. Aprınçur         Tigin Koşuk
V. Alp Er Tunga
11.Yukarıda I. grupta verilenlerden hangisi II. grupta i verilenlerin herhangi biriyle ilişkilendirilemez?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.


12. İslamiyet Öncesi Türk edebiyatında görülen ilk edebî türlerin dile getirildiği törenler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sıralanmıştır?
A) Kam, Baksı, Ozan
B) Şölen, Sığır, Şaman
C) Oyun, Bilgiç, Kam
D) Yuğ, Sığır, Şölen
E) Ozan, Baksı, Şölen


Kızıl sarig arkaşıp
Yipkin yaşıl yüzkeşip
Bir bir kerü yürkeşip
Yalnguk anı tanglaşur
13.Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Hece ölçüsü kullanılmıştır.
B) İslam öncesi dönemin ürünüdür.
C) Bir koşuktan alınmıştır.
D) Halk edebiyatındaki semailerin ilk biçimidir.
E) Koşma tipi düz uyak kullanılmıştır.


I. Şiirler, kopuz adı verilen sazla söylenir.
II. Şiirlerde ulusal ölçü olan hece ölçüsü kullanılmıştır.
III. Nazım birimi dörtlüktür.
IV. Arı bir dil kullanılmıştır.
V. Şiirde genellikle zengin uyak kullanılmıştır.
14.Numaralanmış cümlelerden hangisi İslam öncesi Türk şiiri için söylenemez?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.


Daha hiçbir şey yokken ‘Tanrı Kayra Han” ile “su” vardı. Kayra Han’dan başka gören, sudan başka görünen yoktu. Kayra Han yalnızlıktan sıkılıp ne yapayım diye düşünürken su dalgalandı. “Ak Ana” çıktı. Kayra Han’a “Yarat!” deyip yine suya daldı. Bunun üzerine Kayra Han, kişiyi yarattı. Kayra Han’la kişi ebedi suyun üstünde iki kara kaz gibi uçuyorlardı. Fakat kişi hâlinden memnun değildi. Kayra Han’dan daha yüksekte uçmak istiyordu. Onun bu dileğini sezen Kayra Han, kişiden uçmak kabiliyetini aldı. Kişi sonsuz suya yuvarlandı. Boğuluyordu. Yaptığına pişman oldu. Tanrı Kayra Han’dan bağışlanmasını diledi. Tanrı Kayra Han, kişiye sudan yükselmesini buyurdu. Denizden bir yıldız yükseltti. Kişi bunun üstüne oturarak batmaktan kurtulacaktı.
15.Yukarıdaki parça ile ilgili aşağıdaki belirlemelerden hangisi yanlıştır?
A) Radloff tarafından 19. yüzyılda Altay Türklerinden derlenmiş olan Yaradılış Destanı’na aittir.
B) Olay eksenli ve anlatmaya dayalı metin özelliği gösteren bir eserdir.
C) Türk destanları içerisinde oluşum aşamaları açısından en eski döneme ait bir eserden alınmıştır.
D) Şeytan Erlig, Ay Ata, Gün Ata, Bay Ölkün gibi isimlerin kahraman olduğu bu eserde fantastik öğeler yer almıştır.
E) Konusu kahramanlık olan bu destanın başkişisi olayın merkezinde yer alan ve kahramanlıklarıyla öne çıkan bir Türk hakanıdır.


Uygur hükümdarı Çinlilerle savaşmamak için Çin prensesiyle evlenmek ister. Çinliler prensese karşılık olarak Uygurlarca kutsaş sayılan kutlu taşı isterler. Bu taşın gitmesiyle ülkede kıtlık, yokluk ve felaketler baş gösterir. Kırgızların da baskısıyla Doğu Türkistan’da Beş Balık denen yere gelerek buraya yerleşirler. Destanda değersiz bir taş da olsa vatanın hiçbir parçasının hiçbir zaman düşmana verilmemesi gerektiği vurgulanır.
16.Yukarıdaki parçada özellikleri verilen destan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şu Destanı
B) Göç Destanı
C) Yaratılış Destanı
D) Alp Er Tunga Destanı
E) Türeyiş Destanı


………. destanının doğuşu efsanevidir. Destanın kahramanı kırk gün sonra yürür. Benzetme öğeleri, çevresindeki hayvanlardan alınmıştır. Beli kurt beli gibi, omuzları samur omuzu gibi, ayağı öküz ayağı gibi, göğsü ayı göğsü gibidir. İyi beslenir. Bir uğraş adamıdır. Tip olarak dışa dönüktür. Amacı yenmek, gücünü kanıtlamak ve yeni yurtlar fethetmektir. Ona göre at kutsal bir hayvandır.
17.Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Oğuz Kağan B) Şu C) Yaratılış D) Ergenekon E) Göç


18. Aşağıdakilerden hangisinde Türk destanlarının tarihsel oluşumu doğru olarak sıralanmıştır?
A) Göktürk - Saka - Uygur - Hun
B) Hun - Göktürk - Uygur - Saka
C) Saka - Hun - Göktürk - Uygur
D) Uygur-Hun - Saka - Göktürk
E) Göktürk-Uygur-Hun - Saka


Toplumun dile getirdiği, doğal afetlerin, savaşların ya da büyük göçlerin etkisiyle oluşan eserlere “doğal destan” denir.
19.Aşağıdakilerden hangisi, Türklerin doğal destanlarından biri değildir?
A) Ergenekon Destanı
B) Üç Şehitler Destanı
C) Türeyiş Destanı
D) Bozkurt Destanı
E) Oğuz Kağan Destanı

Hem Türk hem diğer ulusların destanları yapay ve-
doğal destanlar olarak gruplandırılır: Vergilius’ın
                                                      I
Aeneis, Kırgızların Manas, İspanyolların La Cid do
                 II                           III
ğal; Homeros’un toparladığı İliada, “Dante’nin İlahi
             IV                                         V
Komedya destanı yapay destanlar olarak gruplandırılır.
20.Bu parçadaki bilgi yanlışlığı numaralanmış sözlerden hangi ikisi yer değiştirirse giderilir?
A) I. ve IV. B) I. ve V. C) II. ve V. D) II. ve IV. E) III. ve V.


“Yine günlerden bir gün, Tanrı Ülgen denize
Bakarak duruyordu, şaşırdı birdenbire.
Bir toprak parçacığı sularda yüzüyordu,
Toprağın üzerinde bir kil görünüyordu.
"Toprak üstündeki şey, dedi nedir acaba?
İnsanoğlu bu olsun, insana olsun baba.”
Görünmeye başladı, insan gibi bir şekil,
Birden insan olmuştu, toprak üstündeki kil.
“İnsanda toplanmıştı her çeşitten yeterlik
Bu ilk insanın ise adı olmuştu Erlik.”
21.Bu parça aşağıdaki destanlardan hangisine aittir?
A) Altay Yaradılış B) Şehname C) İlyada D) Bozkurt E) Manas


I. Türklerin tarih sahnesine ikinci kez çıkışını anlatan destandır.
II. Türklerin kutsal taşı Çinlilere vermesi üzerine ortaya çıkan kuraklığı anlatan destandır.
III. Saka Türkleriyle Medlerin savaşlarını anlatan İran destanıdır.
IV. Troya şehrine savaşmaya gelen Yunan ordusu ile Troyalıların savaşını anlatan destandır.
22.Yukarıda konuları verilen destanlar arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) İlyada B) Ergenekon C) Şehname D) Göç E) Oğuz Kağan


Göktürkler bir savaşta düşmanlarına yenilirler ve hakanın oğlu ile yeğeni kadınlarını da yanlarına alarak dağlar ardı bir ülkeye sığınırlar. Orada dört yüzyıl kalıp çoğalırlar. Sonunda bu yer onlara dar gelmeye başlayınca demir dağı eriterek oradan çıkarlar ve düşmanları bulup yenerler. Türklerde hâlâ dağlar ardı ülkeden çıkış günü bir bayram olarak kutlanmakta kızgın bir demir, örs üzerinde dövülerek tören düzenlenmektedir.
23.Bu parçada kısaca özetlenen destan aşağıdakilerden hangisidir?
A) Türeyiş Destanı
B) Bozkurt Destanı
C) Ergenekon Destanı
D) Göç Destanı
E) Manas Destanı


MÖ 3000 yıllarında Mezopotamya’da ortaya çıkmıştır. Bilinen en eski destandır. Babil ve Akad toplumlarınca da benimsenmiştir. Ama bugüne kalan en eksiksiz biçimi Sümer toplumunda ortaya çıkmıştır.
24.Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şehname B) Gılgamış C) Beowulf D) Şinto E) Manas

Sözlü edebiyat dönemini doğru anlamak için bazı sözcüklerin anlamlarını bilmek gerekir. Örneğin “yuğ”, genel yas törenlerine verilen isimdir. Bu törenlerde, ölen kişinin ardından söylenen şiirlere “koşuk” denir. Bugünkü atasözünün karşılığı ise o dönemde “sav”dır. Törenleri “şaman (baksı)” denilen büyücü, hekim, ozan olarak görülen kişiler yönetirdi. Söylenen şiirlere eşlik eden telli sazlara ise “kopuz” denirdi.
25.Yukarıda numaralanmış sözcüklerden hangisinin açıklaması yanlış verilmiştir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.


Körkle kövşek tokılıg
İnimiz erding küvez
Ögke kangka sevitmiş
[İnimiz] erding kadaş

Neçükin yana birgerü
Birlekiye ünüp üçegü
Negülüg titding özüngin
Bizni birle barmadıng
Güzel, nazik yapılı
Küçüğümüzdün, ey yiğit!
Anaya babaya sevdirmiş
Küçüğümüzdün ey kardeş!

Ne için, hep beraber,
Birlikte büyümüşken üçümüz
Ne diye feda ettin kendini
Bizim ile varmadın?
26.Günümüz Türkçesiyle birlikte verilen bu şiirin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kaside
C) Destan
B) Sagu
D) Koşuk
E) Sav


27.Aşağıdakilerin hangisi İslamiyet öncesi Türk edebiyatı için doğru bir yargı değildir?
A) Doğal destanlar bu dönemin asıl ürünü sayılır
B) Hece ölçüsü kullanılmıştır.
C) Söz sanatlarına fazla yer verilmemiş, genellik le yalın bir anlatım kullanılmıştır.
D) Av törenlerine şölen; dinî ayinlere sığır; ölünün arkasından yapılan törenlere yuğ denmiştir.
E) Başlıca edebiyat ürünleri koşuk, sagu, destan ve savlardır.


I. Sözlü ürünlerin ağırlıkta olduğu bir edebiyattır.
II. İnsanın doğayla iç içe olması edebiyata da yansımıştır.
III. Bu dönemde kullanılan nazım biçimlerinden biri manidir.
IV. Dil herkesin anlayacağı sadeliktedir.
V. Ürünlerin neredeyse tamamı anonim niteliktedir.
28.Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisinde İslamiyet’in kabulünden önceki Türk edebiyatıyla ilgili yanlış bir açıklama yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.


29.Aşağıdakilerin hangisi İslamiyet Öncesi Türk edebiyatı için söylenemez?
A) Göktürk Anıtları sözlü edebiyat dönemi ürünlerindendir.
B) Bu dönem edebiyatı dil, anlatım, duyuş ve zevk itibariyle, ulusal bir edebiyat görünümündedir.
C) Bu dönem ürünlerinde Şamanizm, Budizm, Mani dinlerinin etkisi görülür.
D) İslamiyet öncesinde “kam, şaman, baksı, ozan” denen kişilerin kopuz eşliğinde şiir söyleme geleneği âşık edebiyatı döneminde devam ettirilmiştir.
E) İslamiyet’ten önceki dönem; edebiyat dili ile konuşma dili arasındaki ayrılığın en az olduğu dönemdir.


İslamiyet öncesi dönemde daha çok sözlü edebiyat ürünleri verilmiştir. Bunlar destanlar, sagular, koşuklar ve savlardır. İlk şiir örnekleri olan dini şiirlerle birlikte manzum öğeler içeren atasözlerine……… denir. ……… ise toy ya da şölen denen ziyafetlerde, sürek avlarında söylenen şiirlerdir. …….. diye bilinen matem ayinlerinde söylenen şiirlere……… denmektedir. Bunlar ölenin arkasından, onun yiğitliğiyle faziletlerini anlatmak amacıyla söylenirdi. Ağızdan ağıza kuşaktan kuşağa geçerek yayılan sözlü edebiyat ürünlerinin belli başlısı olan…….. . ise efsanevi konuludur.
30.Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) koşuk - Sav - Sagu - yuğ - destanlar
B) sav - Koşuk - Yuğ - sagu - destanlar
C) destan - Koşuk - Sav - sağu - yuğ
D) sagu - Yuğ - Sav - koşuk destan
E) yuğ - Sagu - Sav - koşuk - destanlar

WORD SAYFASI OLARAK İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ...


1 2  3 4  5 6 7 8 9  10 11 12 13 14 15 16 17 18
C E A B D B D C A   E   E   D   D   E   E   B   A   C

19 20 21 22 23 24 25 26 2728 29 30 
 B   A   A   E   C   B   B   B   D  C   A   B


İLGİLİ İÇERİK

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI TEST-2

İSLAMİYET ÖNCESİ ve GEÇİŞ DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI TEST-1

İSLAM ÖNCESİ ve GEÇİŞ DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI TEST-2

İSLÂMİYET ÖNCESİ VE GEÇİŞ DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI

 

 

SON EKLENENLER

Üye Girişi