ÖYS - SORULARI
15. yüzyılda Mercimek Ahmet’in Farsçadan
I
çevirdiği Kabusname, yüzyılda derlenip yazıya
II
geçirildiği tahmin edilen Dede Korkut
III
Hikâyeleri yüzyılda Evliya Çelebi’nin Kesfü’z –
IV
Zünun’u düzyazı türümüzün öyküye kaynaklık eden ilk ürünleri olarak alınabilir. Klasik Osmanlı düzyazısının ürünlerinden olan gazavatnameler ile menakıbnameler
V
de yine bu türün kaynakları arasında sayılabilir.
45.Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi bilgi yanlışlığına yol açmaktadır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
(1998-ÖYS)
46. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?
A) Divan şiirinde parça güzelliğine değil, bütün güzelliğine önem verilir.
B) Tanzimat Dönemi romanlarında kişiler, genellikle tek yönlü olarak ele alınır.
C) Halk edebiyatında düşünce ve duygular, daha çok dörder dizelik bentlerle yansıtılır.
D) Servetifünun Dönemi yazarlarının ortak yönlerinden biri, eski sözcüklerle yeni imgeler oluşturmaktır.
E) Hece ölçüsünden yararlanma, Millî Edebiyat akımının belirgin özelliklerinden biridir.
(1998-ÖYS)
47. Aşağıdakilerin hangisinde bir yazar, kendisine ait olmayan bir yapıtla birlikte verilmiştir?
A) Yusuf Has Hacib - Kutadgu Bilig
B) Kaşgarlı Mahmut - Divanü Lügati’t Türk
C) Ahmet Yesevi - Divan-ı Hikmet
D) Ali Şir Nevaî - Muhakemetü’l Lügateyn
E) Kâtip Çelebi - Hüsn ü Aşk
(1998-ÖYS)
48. Bize İran edebiyatından geçmiştir. Dört dizeden oluşur. Aruz ölçüsünün kendine özgü kalıplarıyla yazılır. Az sözle önemli bir şey söylenerek sağlanan anlam yoğunluğu, başta gelen özelliğidir. Genellikle felsefeyle ilgili düşünsel temalar işlenir.
Bu parçada sözü edilen Divan şiiri biçimi, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gazel B) Müstezat C) Murabba
D) Rubai E) Kaside
(1998-ÖYS)
49. Divan şiiriyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Yabancı sözcüklerle ve kurallarla yüklü bir dil kullanılmıştır.
B) Ölçü olarak aruz kullanılmıştır.
C) Kavramlar, ortaklaşa kullanılan kalıplaşmış sözlerle anlatılmıştır.
D) Konular genellikle gerçek yaşamdan alınmıştır.
E) Şiirler “divan” adı verilen kitaplarda toplanmıştır.
(1997-ÖYS)
50. Bir şairin, başka bir şairin şiirini konu ve biçim yönünden örnek alarak aynı ölçü, aynı uyak ve aynı redifle yazdığı benzer şiire ne ad verilir?
A) Muhammes B) Nazire C) Murabba
D) Taştir E) Müseddes
(1997-ÖYS)
51. Mesneviyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Uyak düzeni aa ba ca.... biçimindedir.
B) Beyit sayısı, konunun işlenişine göre belirlenir.
C) Daha çok, aruz vezninin kısa kalıplarıyla yazılır.
D) Arap ve Türk edebiyatına İranlılardan geçmiştir.
E) Öyküleme gerektiren konular, bu türde işlenmiştir.
(1996-ÖYS)
52. Gazelin ilk beytine matla, genellikle şairin adı
I
bulunan son beytine tegazzül, en güzel beytine
II
beytül gazel denir. Her beyti aynı konudan bahseden
III
gazele yek-âhenk, her beyti aynı derecede güzel
IV
gazele yek-âvâz adı verilir.
V
Bu parçadaki numaralı terimlerden hangisinin açıklaması yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.
(1995-ÖYS)
53. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Hayriyye, 17. yy. şairlerinden Nabi’nin mesnevi biçiminde yazdığı, öğüt veren, sosyal didaktik bir yapıttır.
B) Cihannüma adlı eserin sahibi Kâtip Çelebi, batılı anlamda bilime değer veren ilk düşünürlerimizdendir.
C) Realizm ve Natüralizm roman ile hikâyede, Parnasizm ise şiirde gerçekçilik demektir.
D) H. Rahmi Gürpınar, tiyatro ve romanlarında Anadolu halkının törelerini, inanışlarını, dilini alaysamalı bir anlatımla vermiş Tanzimat dönemi yazarlarımızdandır.
E) Cumhuriyet Dönemi’nde yetişen halk şairi Âşık Veysel’in şiirleri “Dostlar Beni Hatırlasın” adlı kitapta bir araya getirilmiştir.
(1995-ÖYS)
54. Divan edebiyatı ile Servetifünun edebiyatının ortak bir özelliğini belirten yargı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Dil, yabancı sözcükler ve yabancı dil kurallarıyla yüklüdür.
B) Arap ve Fars edebiyatlarından alınan, kaside, kıta, mesnevi gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.
C) Konu ile ölçü arasında bir uyum olmasına, özen gösterilmiştir.
D) Uyağın göz için değil, kulak için olduğu görüşü egemendir.
E) Beyit, başlı başına bir bütün sayılmış ve düşünceleri anlatan cümleler bir beyit içinde tamamlanmıştır.
(1994-ÖYS)
55. Aşağıdaki eserlerden hangisi 15. yüzyılda “mesnevi” biçiminde yazılmış bir yergidir?
A) Tazurru-nâme B) Kabûs-nâme
C) İskender-nâme D) Har-nâme
E) Garip-nâme
(1994-ÖYS)
56. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin matla (ilk) beyitidir?
A) Bahar erdi yine düştü letafet gülsitân üzre
Yine oldu zeminin lütfü galip âsmân üzre
B) Gül devri ayş eyyamdır zevk u sefa hengâmdır
Âşıkların bayramıdır bu mevsim-i ferhunde dem
C) Cefâ taşın ne gam atsa Hayalî sana alçaklar
Belagat meyvesin hâsıl eden nahl-i hünersin sen
D) Bu devr içinde benim padişeh-i mülk-i sühan
Bana sunuldu kaside bana verildi gazel
E) Arızın yâdıyle nemnâk olsa müjgânım n’ola
Zayi olmaz gül temennâsıyla vermek hâresu
(1994-ÖYS)
57. Gazel ve koşmanın karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Gazel, divan edebiyatına, koşma, Halk edebiyatına özgü nazım biçimidir.
B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür.
C) Gazel, aruzun istenilen her kalıbıyla yazıldığı hâlde, koşma, genellikle hece ölçüsünün 11 ’li kalıbıyla yazılır.
D) Gazel 10-20 beyitten, koşma 7-121 dörtlükten oluşur.
E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap; koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir.
(1993-ÖYS)
58. Kasidelerinde kullandığı ağır dil, gazellerinde, özellikle şarkılarında oldukça sadeleşir. Farsça ve Arapça şiirleri de olmakla birlikte şiirlerinin çoğu Türkçedir. Kasidelerinden çok, yeni buluşlarla süslediği şarkı ve gazelleriyle ünlüdür. Gazellerine, “Ma’lûmdur benim sunanım mahlas istemez.” diye haklı olarak övünecek derecede kişiliğinin damgasını vurmuştur.
Bu parçada tanıtılan divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Fuzulî B) Baki C) Nedim
D) Nefî E) Nâbi
(1992-ÖYS)
59. Divan edebiyatındaki “gazel’in konu bakımından Halk edebiyatındaki benzeri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Varsağı B) Destan C) Türkü D) Koşma E) Nefes
(1992-ÖYS)
60. Çepçevre bahar içinde bir yer gördük
Ferhad ile Şirin’i beraber gördük
Baktık geceden fecre kadar ellerde
Yıldızlara yükselen kadehler gördük
Bu dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rubai B) Mani C) Şarkı
D) Murabba E) Türkü
(1992-ÖYS)
61. Aşağıdakilerden hangisi edebiyatımızda ünlü bir mektuptur?
A) Harname B) Şikâyetname
C) İskendemame D) Garipname
E) Zafername
(1991-ÖYS)
62. Biyografi türüyle benzerlik gösteren eserlere divan edebiyatında ne ad verilir?
A) Tezkire B) Münşeat C) Hamse
D) Velâyetname E) Siyer
(1991-ÖYS)
63. İlâhi, kabul senden, dert senden; şifa senden, dert senden... İlâhi, iman verdin, daim eyle; Hep san verdin, kaim eyle.
Bu parçadaki altı çizili sözcükler aşağıdakilerden hangisine örnektir?
A) İmale B) Seci C) Aliterasyon
D) Redif E) Cinas
(1989-ÖYS)
64. Divan edebiyatı ile Tanzimat edebiyatının karşılaştırılmasına ilişkin aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Divan şiirindeki “parça güzelliği” anlayışı yerine, Tanzimat şiirleri konu birliğine ve “bütün güzelliğine önem vermişlerdir.
B) Divan edebiyatında sanatçılar, seçkin kişiler için eser vermiş, Tanzimatçılar ise halk için yazmayı amaçlamışlardır.
C) Divan edebiyatında aruz ölçüsü kullanılmış, Tanzimat edebiyatında ise aruzun yanında az da olsa hece ölçüsüne yer verilmiştir.
D) Divan nesrinde söz hünerleri gösterme, Tanzimat nesrinde ise birtakım düşünceleri halka yayma amaçlanmıştır.
E) Tanzimat nazmında, divan edebiyatı nazım biçimleri tümüyle bırakılıp Fransız şiirlerinde görülen nazım biçimleri benimsenmiştir.
(1989-ÖYS)
65. Aşağıdaki edebiyat dönemlerinin hangisinde, şairlerin büyük bir çoğunluğu, şiiri, toplumsal amaçlardan, bilimsel içeriklerden uzak, salt şiirsel değerleri ön plana alarak yazmışlar ve ortak biçimler içinde kalıplaşmış ortak kavramlar kullanmışlardır?
A) Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı
B) Millî Edebiyat
C) Servetifünun Edebiyatı (Edebiyat-ı Cedide)
D) Tanzimat Edebiyatı
E) Divan Edebiyatı
(1987-ÖYS)
66. Aşağıdakilerden hangisi Ahmet Mithat Efendi ile
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın ortak yönü değildir?
A) Geniş halk topluluklarına seslenmek
B) “Toplum için sanat” görüşünü benimsemek
C) Eserlerini, çağlarına göre, konuşma diliyle ve sade bir üslupla yazmak
D) Tiyatro, roman, gezi, tarih, anı gibi değişik türlerde eser vermek
E) Romanlarında, olayın akışını kesen açıklamalara yer vermek
(1986-ÖYS)
67. Aşağıdaki dizelerden hangisi, tümüyle divan edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A) Şarkı-ağıt-rubai-müstezat-mani
B) Müstezat-mersiye-gazel-naat-münacat
C) Tuyuğ-kaside-murabba-türkü-gazel
D) Rubai-muhammes-destan-tuyuğ-masal
E) Gazel-şarkı-murabba-mani-mesnevi
(1986-ÖYS)
68. “Roman, edebiyatımıza yeni bir tür olarak Tanzimat Dönemi’nde girmiştir. Tanzimat’tan önce (..........) ve Halk edebiyatında hikâyelerin, hikâye ve roman tekniği ile bir ilgisi yoktur. Özellikle divan edebiyatında düzyazı ile ya da manzum olarak yazılan hikâyeler belli konuların dışına çıkmaz. Halk hikâyelerinin birçoğu da (.......) karakteri gösterir.”
Parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Divan - masal B) İslamlık öncesi - şiir
C) Tekke - mesnevi D) Tekke - destan
E) Divan - mizah
(1985-ÖYS)
69. “Fuzuli, Leylâ ve Mecnun’u ile bütün edebiyatımız boyunca tek başına kalmış bir eserin sahibidir. Baki’nin Mersiye’si gibi, onun Mesnevi’si de uzun zamanı kapatan eserlerdendir. Çağdaşı Yahya Bey gibi, Atai gibi bu yola heves edenler az çok bölgesel konuları ele almışlar ya da çeviriye özenmişlerdir.”
Parçaya göre Fuzuli’nîn Mesnevi’si ile Baki’nin Mersiyesi’nin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bu eserlerle “mesnevi” ve “mersiye” devrinin kapanmış olması
B) Bu Şairlerinin bu türlerde başka eser vermemiş olmaları
C) Uzun zaman, eşdeğerde benzerlerinin yazılmamış olması
D) Türlerinin ilk örnekleri sayılmaları
E) İki büyük çağdaş şair tarafından yazılmış olmaları
(1985-ÖYS)
70. Nedim’le, Fuzuli’yi karşılaştıran aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Nedim, şiirine günlük hayatı yansıtmış, Fuzulî ise bundan kaçınmıştır.
B) İkisi de kasideden çok, gazelde başarılı olmuştur.
C) Fuzulî tasavvuftan esinlenmiş, Nedim tasavvufla hiç ilgilenmemiştir.
D) İkisinde de dil, çağlarına göre daha sadedir.
E) İkisinin de “Divanlarından başka, “Mesnevileri de vardır.
(1984-ÖYS)
71.Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?
A) Aruz vezniyle yazılmış olma
B) Kaside, gazel, mesnevi ve rubai gibi belli nazım şekilleri içinde yazılma
C) Parça güzelliğine değil bütün güzelliğine önem verme
D) Duygu ve düşünceleri kalıplaşmış birtakım söz sanatlarıyla anlatma
E) Yabancı sözcüklerle ve dil kurallarıyla fazlaca yüklü olma
(1983-ÖYS)
“Sanatın yalnızca bir süs varlığı olarak ele alındığı Divan yazınında aşırı bir yabancılaşma görülür. Sanatın, yaşamın bir parçası olarak kabul edildiği halk şiirinde ise bütün örnekler, kuşlar, sevgililer, güzeller yerlidir, Anadoluludur. Çünkü Halk ozanı, duyduğu değil gördüğü, tanıdığı kuşu işler şiirinde. Bu şiirlerde, Divan şiirindeki doğadışı varlıkları göremeyiz. Sözgelimi, halk şiirinde, atmaca tavuğu yer, pilici kapıp uçar. Divan şiirinde güzelin gözleri olan doğan, sevenin gönlünü avlar.”
72.Parçada divan edebiyatı ve halk edebiyatına ilişkin olarak aşağıdaki kavramlardan hangisinin üzerinde durulmamaktadır?
A) açıklık - kapalılık
B) somutluk - soyutluk
C) gerçekçilik - düşçülük
D) nesnellik - öznellik
E) yerlilik - yabancılık
(1982-ÖYS)
I. Yollarda kaldı gözlerimiz, gelmedi haber.
II. Bakarım, bakarım sılam görünmez.
73.Birincisi Baki’den, İkincisi Karacaoğlan’dan alınan bu iki dize için, aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Her ikisi de yalın bir dille söylenmiştir.
B) Biri Divan, öteki Halk şiiriyle ilgilidir.
C) Her ikisi de aynı ölçüyle söylenmiştir.
D) İkisi de bir bekleyişin, özlemli bir arayışın anlatımıdır.
E) İkisinde de kolay gibi görünen, gerçekte güç bir söyleyiş vardır.
(1982-ÖYS)
“Beni ağlan beni kim, üstüme gelmez ölicek
Bir avuç toprak atar bad-ı sabadan gayrı”
74.Yukarıdaki dizeler, Divan şiiriyle ilgili olarak aşağıda verilen yaygın yargılardan hangisiyle bağdaşmaz?
A) Bütün şiirlerde aruz ölçüsü kullanılmıştır.
B) Yapıt değişmez kurallara göre, güçlü bir düzen içinde ve çoklukla beyit beyit işlenir.
C) Söz ve anlam sanatlarına sık sık başvurulur.
D) İnsandan kopuk, insanı anlatmayan soyut bir dünyası vardır.
E) Biçim ve söyleyiş kaygısı oldukça ağır basar.
(1981-ÖYS)
“Aşk derdiyle hoşem el çek ilacımdan tabib
Kılma derman kim helakim zehri dermanındadır”
75.Bu beyitte, divan edebiyatının ortak konularından hangisi işlenmiştir?
A) Aşk derdine derman bulunamayışı
B) Sevgiliye duyulan özlem
C) Aşk ıstırabının insanı olgunlaştıracağı inancı
D) Sevgilinin cefasının sürüp gitmesi için Tanrı’ya yakarış
E) Aşk acısından duyulan mutluluk
(1981-ÖYS)
CEVAPLAR
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C A A A A B E B C C
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
B A E B C D E A D C
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
B E C B D E E B E D
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
C D B D E D A B C E
41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
A E B E D A E D D B
51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
A B D A D A D C D A
61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
B A B E E D B A C E
71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
C D C D E E B C A B
SERVETİFÜNUN EDEBİYATI LYS/ÖYS/ÖSS SORULAR
CUMHURİYET DÖNEMİ ÖSS/LYS/ÖYS SORULARI
MİLLİ EDEBİYAT ÖSS/LYS/ÖYS SORULARI
- << Önceki
- Sonraki
