Batı Edebiyatı ve Edebi Akımlar ÖYS Soruları ve Cevap Anahtarı
1. “Emile Zola’nın, Auguste Comte’un pozitif felsefesinden esinlenen tezli natüralist romanları bile artık eskimeye yüz tutmuştu. Bunlar çok sert, çok çetindi. Hele Fransız Edebiyatını yeni tanıyan gençlerimiz için oldukça ağırdı. Gençler, yine bir kuşak önceki akımı izlediler.”
Burada sözü edilen bir kuşak önceki akım hangisidir ve onu izleyenler kimlerdir? (ÖYS- 1992)
A) Romantizm; Ahmet Mithat, Namık Kemal, Şemsettin Sami.
B) Klasisizm; Şinasi, Abdulhak Hamit.
C) Klasisizm; Sami Paşazade Sezai, Nabizade Nazım, Recaizade Ekrem
D) Sembolizm; Cenap Şahabettin, Ahmet Haşim
E) Parnasizm; Tevfik Fikret, Yahya Kemal.
2. “İyi ile kötünün, akla karanın çatışması az çok her romanda vardır. Fakat 19. yy. batı romancılığının yarattığı gelenek, bu çatışmada yazarın apaçık taraf tutmamasını, insanları kahraman değil, kahramanları insan etmesini, kimi insanı ak, kimi insanı kara değil her insanı alaca göstermesini ister. Oysa yazar ayırıyor insanları: Ak bir yana, kara bir yana, gürbüz bir yana…”
Paragrafta sözü edilen “ak-kara” çatışmasının, en belirgin olduğu edebiyat akımı hangisidir? (ÖYS- 1983)
A) Klasisizm
B) Realizm
C) Romantizm
D) Natüralizm
E) Parnasizm
3. “Bunlar, gerçeğin anlatımını, bilimsel kurallara bağlayacak kadar ileri gittiler. Edebiyatı bir ameliyat masasına benzetmek, romanı bir deney aracı yapmak istediler.”
Bu parçada sözü edilen özellikler aşağıdaki yazarlardan hangisinde bulunabilir? (ÖYS- 1984)
A) Balzac
B) G. Flaubert
C) E.Zola
D) Tolstoy
E) V. Hugo
4. “Dostum dedi, talih tahminlerimizi gerçekleştiriyor. Şu karşıdaki müthiş devleri görüyor musun? Otuz kadar var. Ne olursa olsun, Tanrı’nın ve insanların bu mağrur düşmanlarına hücum edeceğim. Onlardan kalacak ganimetler bizim ilk servetimiz olacaktır.”
Bu parça aşağıdaki yapıtlardan hangisinden alınmış olabilir? (ÖYS- 1984)
A) Don Quijote’tan (Don Kişot)
B) Hamlet’ten
C) Faust’tan
D) Tartuffe’ten (Tartüf)
E) Goriot Baba’dan (Goryo Baba)
5. “Romancı bir bilim adamı tarafsızlığıyla gerçeği yaşatmak istediği için konuşma biçiminde bir çığır açmış, kişilerini hangi sosyal gruptan seçmişse o grubun diliyle konuşturmuştur.”
Burada sözü edilen romancı, hangi edebiyat akımına bağlı olabilir? (ÖYS-1985)
A) Klasisizm
B) Romantizm
C) Realizm
D) Natüralizm
E) Sembolizm
6. Duyularımız dış dünyayı bize olduğu gibi değil, onun gerçek görünüşünü değiştirerek ulaştırır. Bunun için de bizim anlattıklarımız, dış dünya değil, bu dünyanın hayalimizle bezenmiş bizdeki izlenimleridir.
Bu görüş aşağıdaki edebiyat akımlarından hangisiyle en çok ilgilidir? (ÖYS- 1986)
A) Romantizm
B) Klasisizm
C) Realizm
D) Sürrealizm
E) Empresyonizm
7. O, bu yazarları fazla romantik ve bilimdışı bularak yeterince gerçekçi saymıyordu. Onların belli bir aşırılaştırma taşıyan tipik kişilerini fazla abartmalı buluyor, hayatın ve kişilerin bundan daha basit olduğunu öne sürerek, gerçekçiliğin ölçütü olarak aleladeliği, ortalama insanı ele alıyordu. Her şey aynen günlük yaşayıştaki gibi verilmeli, görülen ne ise bir fotoğraf titizliğiyle saptanmalıydı. Ona göre roman, sadece bir saptama, hayatı olduğu gibi bütün çıplaklığı hatta çirkinliğiyle saptama demekti.
Bu paragrafta roman anlayışı belirtilen yazar aşağıdakilerden hangisi olabilir? (ÖYS – 1986)
A) E. Zola
B) B. Flaubert
C) V.Hugo
D) V. Goethe
E) H. Balzac
8. Yazar, romanını yazarken ortadan çekilir. Duyduğu heyecanı kendine saklar. Yalnız gördüğünü ortaya koyar. Yazarın birinci kaygısı, gözlerinizin önüne gerçek belgeleri sermektir. Buradan roman için şöyle bir tanım çıkabilir: Roman, yazarın gözlemlerinden yararlanarak insan üzerinde yaptığı bir deney uygulamasıdır.
Yukarıda özellikleri belirtilen roman, hangi edebiyat akımına bağlı olabilir? ( ÖYS – 1987)
A) Romantizm
B) Natüralizm
C) Klasisizm
D) Sembolizm
E) Realizm
9. Bir Kral Oidipus için değil, İlahi Komedi, Hamlet, Faust gibi anıt eserler için de sorulabilir bu soru: Nereden geliyor bunların eskimezliği?
Bu parçada eseri anılmayan aşağıdakilerden hangisidir? (ÖYS – 1987)
A) Shakespeare
B) Aristophanes
C) Sophokles
D) Goethe
E) Dante
10. Moliere, Racine ve La Fontaine’nin ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir? (ÖYS- 1988)
A) Tanzimatçıları en çok etkileyen yazarlar olmaları
B) Klasik akımın temsilcileri olmaları
C) Aynı türden eser vermeleri
D) Değişik sanat akımlarının kurucuları olmaları
E) Kendi alanlarındaki ilk eserleri vermiş olmaları
11. Yazar, roman kişilerini, insanların kimi zaaflarını örneklendirmek için kullanır. Bu kişileri doğru yoldan çıkaran, kötü yapan içinde yaşadıkları koşullar ya da çevre değil içgüdüleridir. Hangi sınıftan, hangi cinsiyetten, hangi yaştan olurlarsa olsunlar, onları yöneten ve yönlendiren hep aynı şeydir.
Bu paragrafta sözü edilen yazarın eserleri aşağıdaki edebiyat akımlarından hangisine girebilir? (ÖYS- 1988)
A) Klasisizm
B) Romantizm
C) Realizm
D) Natüralizm
E) Sürrealizm
12. Dünya edebiyatına deneme türünün ilk örneklerini kazandıran ve bu türün temsilcisi sayılan yazar aşağıdakilerden hangisidir? (ÖYS- 1989)
A) Bolieau
B) La Fontaine
C) Montaigne
D) Voltaire
E) J.J.Rousseau
13. Fransız edebiyatında şair, romancı ve oyun yazarı olarak tanınır. “Cromwell” adlı oyununun ön sözünde klasik estetiğin tüm bağlayıcı kurallarına karşı çıkarak “Romantizm” akımının ilkelerini ortaya koyar. Mücadeleyle geçen hareketli yaşamında halkın sevgisini kazanır. Ünlü romanı “Notre Dame2ın Kamburu” dünya klasikleri arasında yer alır.
Burada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? (ÖYS- 1990)
A) Voltaire
B) Diderot
C) Racine
D) Victor Hugo
E) Alexandre Dumas
14. Aşağıdakilerin hangisi eski Yunan edebiyatı tiyatro yazarlarından biri değildir? (ÖYS- 1990)
A) Aiskhylos
B) Sophokles
C) Sokrates
D) Euripides
E) Aristophanes
10. Fransız edebiyatını örnek alan Tanzimat şair ve yazarları(I) büyük ölçüde romantizmin(II) etkisinde kaldı. Bu akımın özgürlük düşüncesi, toplumculuk anlayışı(III) Tanzimat yazarlarına çekici geldi. Tabiatı taklit etmeye çalışan, her şeyde akıl ve mantığı ön plana alan(IV) bu akımdan N. Kemal. A. Mithat. A. Hamit. R. Ekrem(V) gibi sanatçılar etkilendi.
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A)l. B)ll. O) III. D)IV. E)V.
(1990-ÖYS)
16. Aşağıdakilerin hangisinde verilen eser, karşısındaki yazara aitdeğildir? ( ÖYS- 1992)
A) Devlet – Eflatun
B) Graziella – Lamartine
C) Faust – Goethe
D) Yaşayan Ölü – Tolstoy
E) Wilhelm Tell – Mark Twain
17. Aşağıdakilerden hangisi klasik komedyanın özelliklerinden biri değildir? (ÖYS – 1992)
A) Karakterleri çoğunlukla üst tabakadan, soylu kişilerden seçme
B) Konuları, çağdaş toplumdan, günlük yaşantıdan alma
C) Toplumsal çelişkilerin gülünç yanlarını vurgulayarak düşündürmeyi amaçlama
D) Vurma, yaralama gibi acı verici olayları izleyicinin gözü önünde canlandırma
E) Birbiri ardınca kesintisiz sürüp giden diyalog ve koro bölümlerinden oluşma.
18. Baudelaire, şiirde biçim kusursuzluğuna önem vermekle birlikte daima kendi
I II
izlenimlerini anlatmıştır. Açıklıktan kaçınmış, kapalılığa yönelmiş, duyguları
III
sözcüklerin açık anlamlarıyla anlatmak yerine ahenkleriyle sezdirerek romantizm
IV V
akımın öncüleri arasında yer almıştır.
Yukarıdaki numaralandırılmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? (ÖYS- 1993)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
19. Fransız edebiyatının en ünlü yazarlarından biridir. İnsanlara ders vermeden doğruları göstermeye çalıştığı “Denemeler” adlı tek kitabı, günümüzde de bir başyapıt ve başucu kitabı olma özelliğini korumaktadır.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangisidir? (ÖYS – 1993)
A) Montaigne
B) Balzac
C) V. Hugo
D) Voltaire
E) J.J. Rousseau
20. (I) 1860- 1885 yılları arasında Fransa’da, sanatçıların etkisi altında kaldıkları Parnasizm, sadece roman sanatına özgü bir akımdır. (II) Romantizme tepki olarak doğmuştur. (III) Parnasçıları romantiklerden ayıran önemli fark “Sanat, sanat içindir.” İlkesine sımsıkı bağlanmalarıdır. (IV) Türk edebiyatında ilk izleri Servet-i Fünun şairlerinde görülür. (V) Bu akımı bizde ilk tanıtan ve temsil eden Cenap Şahabettin olmuştur.
Yukarıdaki parçada numaralandırılmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? (ÖYS – 1994)
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
21. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi romantizm akımı içinde yer almaz? (ÖYS- 1995)
A) J.J. Rouesseau
B) Chateaybriand
C) Schiller
D) Lamartine
E) Racine
Cevap Anahtarı : 1)C 2)C 3)C 4)A 5)D 6)E 7)A 8)B 9)B 10)B 11)D 12)C 13)D 14)C 15)D 16)E 17)A 18)E 19)A 20)A 21)E
