FİİLDE (EYLEMDE) YAPI TESTİ-02
1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, bileşik sözcük kullanılmamıştır?
A) Gökten imdat isteme, güvenme gözyaşına Bakma düşman gözüyle bir sürü yoldaşına
B) Başka sanat bilmeyiz, karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolu’muz
C) Bembeyaz teninde tüterdi yer yer Daha dün anandan emdiğin sütler
D) Niçin kat kat bulutlar sarmasın her günümü Her günün bir mukaddes ölünün yıldönümü
E) Yaktı yanardağ gibi canyurdunu son bakış Ve gönül koşmaz oldu maceralar ardında
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi, yapı bakımından ötekilerden farklıdır?
A) Büyük küçük herkese yardım ederdi.
B) Bu yoksul insanlara yardımcı olmalıyız.
C) Nihayet sağ salim gelebildiniz.
D) Şehrin bunaltıcı havasından kurtulmuştuk.
E) Herkes bu davranışından dolayı onu tebrik etti.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, süreklilik fiili kullanılmamıştır?
A) Radyoyu dinlerken uyuyakalmışım.
B) Sen bekleyedur, ben hemen gelirim.
C) Yıllarca yapılagelen bir gelenekten bahsediyor.
D) Bir şiir yazabilmek için yıllarca bekledi.
E) O gezedursun, sen hemen gidip geliver.
4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü, sözcük türü yönünden ötekilerden farklıdır?
A) Yolculuk boyunca benimle hiç konuşmadı.
B) Bahçenin ortasına bir kuyu kazdıracak.
C) Buraya bir daha gelmeyi düşünmüyor.
D) Kırılan masayı onarmaya çalışıyor.
E) Ceketinin cebinde küçük bir delik vardı.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yeterlilik fiili, “ihtimal” anlamı taşımaktadır?
A) Düşünebiliyor musun, adam dağdan gelip bağdakini kovuyor!
B) Gitme, sensiz yaşayamaz bu aile!
C) Anlaşabilir misin onunla, geçinebilecek misiniz dostça?
D) O taş, gelip geçenlerin üzerine yuvarlanabilir ansızın.
E) İstese güzel şiirler de yazabilir ama hiç denemedi.
6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bileşik fiil değildir?
A) Bu işlere bir türlü akıl sır erdiremedik.
B) Gizli konuşmalara hep ilgi duymuşumdur.
C) Hızlı çalışırsanız, işlerinizi akşama yetiştirebilirsiniz.
D) Sana söylediklerini duydun mu?
E) Olayı duyunca sinirimden kahroldum.
7. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yansımadan türemiş bir fiil kullanılmıştır?
A) Her gece periler uyur odamda
Derinlerden gelir uzun nefesler
B) Yanan mum, bir rüya seyreder camda
Bir ağır hastanın nabzıdır sesler
C) Elbisem çivide canlanır o an
İçinde bir başka vücudu saklar
D) Her perdeden çalar sivrisinekler
Sanki bir tel kıvrılır, bir tel burulur
E) Birdenbire bir şey çıtırdar derken
Merdivenden gelir bir ayak sesi
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde türemiş fiil kullanılmamıştır?
A) Bir eski çıban gibi işliyor içime
B) Bana gelen müjdeyi galiba caydırdılar
C) Kimsesiz gecelerim bu kesik sesle doldu
D) Dolaşıyor dışarıda gün batışından beri
E) Benden ayrılacakmış can yoldaşım
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yüklem yapı yönüyle diğerlerinden farklıdır?
A) Korkuyorum, bu akşam kıyamet varmış gibi
B) Bir kalp var ki sevdiğinden burkulur
C) Kahredenden ziyade, sevilenden korkulur
D) Hatırlarım bir gün bir camı açtığımı
E) Renk renk hatıralarım, oda oda silindi
I. Sırmalı cepkeni attı koluna
Tek elle dizgini gerdi Köroğlu
II. Azatlık ufkunda rastlanan dağlar
Bu dağlara gönül verdi Köroğlu
III. Ak saçlı anadan geçilse bile
Dağlardan geçilmez derdi Köroğlu
IV. Tozlarla atılıp dağın yoluna
Yeşil muradına erdi Köroğlu
V. Kim bilir hangi bir dağın başında
Ömrünü bir güzele verdi Köroğlu
10. Yukarıdaki ikili dizelerin hangilerinde anlamca kaynaşmış birleşik fiil yoktur?
A) I. ve III. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve V. E) IV. ve V.
Yeterlilik fiilinin olumsuzu yapıldığında "-ebilmek" yardımcı fiili genellikle kullanılmaz.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmamıştır?
A) Bu şarkıyı onun kadar güzel söyleyemezsin
B) Sineklerden dolayı dün gece uyuyamadım.
C) Aradığınız malzemeler bugün gelmeyebilir.
D) Burada artık bir dakika bile duramam.
E) Yardım almadan karşıdan karşıya bile geçemiyordu.
Türemiş fiiller, isim ve fiillerin kök ya da gövdelerine yapım eki getirilmesiyle oluşturulur.
12. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi fiilden türemiş bir fiildir?
A) Ortaya atılan son fikri herkes benimsemişti.
B) Kapı her açılış kapanışta gıcırdıyordu.
C) Sıcak davranışlarla kendini çevresine sevdirmişti.
D) Bize sorup hemen cevap istemelerini saçma buluyorum.
E) Evin içi bu gece çok güzel kokuyordu.
(I) Yağcı, iki dalga arasına geldiğinde mucizevî bir ustalık ve hızla sandalı döndürdü. (II) Sandal, tehlikeli dalgaların olduğu kıyıya yakın yerden kurtulup açıklara doğru yöneldi. (III) Bu sırada sandalda tam bir sessizlik hâkim olmuştu. (IV) Martılar rüzgârla beraber doğuya, ıssız griliğe doğru süzülerek uçuverdi. (V) Güneydoğuda, yanan bir binadan çıkan dumanları andıran kara sağanak bulutları göründü.
13. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangi ikisinin yüklemi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) II. ve IV. D) III. ve IV. E) IV. ve V.
Sular sarardı, yüzün perde perde solmakta
Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta
14. Bu dizeler dil bilgisi açısından incelendiğinde aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Çokluk ismi vardır.
B) Niteleme sıfatı kullanılmıştır.
C) Birleşik fiile yer verilmiştir.
D) Sıfat-fiil kullanılmıştır.
E) Hem yapım hem çekim eki alan fiil vardır.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi yapıca farklıdır?
A) Arkadaşlarla buluşup balık tutuyorduk.
B) Hava sıcak olunca şuradaki çınarın gölgesine sığınabiliriz.
C) Bugünlerde ünlü yazarın son çıkan romanını okuyorum.
D) Babası on yıldır bu iş yerinde çalışıyormuş.
E) O yaşlı adamı az önce burada görmüştüm.
(I) Türkiye’de arabesk olgusu öteden beri olagelmiştir. (II) Ama arabesk hiçbir zaman sadece müzikten ibaret olmamıştır. (III) Bu yüzden birbirinden çok farklı anlayışlara “Ay çok arabesk.” gibi ifadeler kullanılır. (IV) Arabesk aynı zamanda seçkincilere göre bir “alt kültür”dür. (V) Ama artık 70’ler ve 80’lerdeki gibi küçümsenen kitlenin müziği seçkinlerin sınıflarına karşı bir tehlike arz etmemektedir.
16. Bu cümleler dil bilgisi açısından incelendiğinde aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlede sürerlik fiili kullanılmıştır.
B) II. cümlede anlamca kaynaşmış birleşik fiil vardır.
C) III. cümlenin yüklemi türemiş bir fiildir.
D) IV. cümlenin yüklemi ek fiilin geniş zamanıyla çekimlenmiştir.
E) IV. cümlenin yüklemi yardımcı eylemle yapılan birleşik fiildir.
17. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yapısına göre ötekilerden farklıdır?
A) Arkasından seslendik ama o, hiç aldırış etmedi.
B) Hava alanına vaktinden önce gelmemiz iyi oldu.
C) Çobanın çaldığı kaval sesi, çıngırak seslerine karışıyordu.
D) Bu şiirlerin okuyucu bulacağını hiç zannetmiyorum.
E) Öyle halk türküleri vardır ki duygulanmadan dinleyemezsiniz.
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tezlik fiili kullanılmıştır?
A) Bisikletli çocuk düşeyazdı.
B) Uzaklaşan trenin ardından bakakaldı.
C) İşleri yetiştirmek için biraz acele ettik.
D) Dikenli tele çarpan balon patlayıverdi.
E) İstanbul’dan gelecek olan uçak gecikebilir.
19. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminde sürerlilik anlamı yoktur?
A) Bu işler hep böyle olagelmiştir.
B) Bir sabah gün doğarken çıkageldiler.
C) Uçağı kaçırınca arkasından bakakaldı.
D) O lafları duyunca donakalmışım.
E) İşim bitinceye kadar çocuklara bakadur.
20. "Önemli olan başarılı ve alçakgönüllü olabilmektir." cümlesinde geçen bileşik eylemin yapılışına özdeş bileşik eylem, aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılmıştır?
A) Çok hızlı konuşuyorsun, ne dediğini anlayamıyorum.
B) Kendisine şaka yapacağımızı sezmiş olmalı.
C) O toplantıya iki kez geç kaldım, bu sefer yetişmeliyim.
D) Ben söyleyeyim, sen bir bir not al bütün bunları.
E) Üniversite diploması, her işte aranmaya başlandı.
21. "Olmak" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde yardımcı eylem olarak kullanılmamıştır?
A) Onları atmayın, onlar size lazım olur
B) Sınavı kazanınca ne kadar da mutlu olmuştum
C) Bu olayı açıkça anlattığın için memnun oldum
D) Dediğim saatte orada mutlaka olun
E) Adam sonunda söylediğimiz fiyata razı oldu
22. Aşağıdaki cümlelerde yer alan eylemlerden hangisi yapılışı yönüyle diğerlerinden farklıdır?
A) Bu şakalarından bir sure sonra vazgeçti.
B) Onun hatalarını yüzüne varabilmeliyiz
C) önce bekledi, sonra amaçsızca koşuverdi.
D) Duvardaki tabloya şaşkın şaşkın bakakaldı
E) O söz üzen ne aklı karışıverdi ne yapacağını bilemedi.
23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi yardımcı eylemle oluşmuş bir birleşik eylem değildir?
A) Üzümler bu yıl her zamankinden erken oldu
B) Sınav için günlerdir eve hapsoldu.
C) Yapılan haksızlıklara hep sabretti.
D) Bu bahçede açacak ilk gül, size takdim edilecek.
E) Gelmem için emir buyurmuşsunuz, güzelim
“Etmek, olmak' eylemleri bağımsız eylem olarak kullanılabilir Bu durumda 'etmek, olmak’ eylemlerinin yerme başka bir sözcük kullanabiliriz
24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "etmek" eylemi yardımcı eylem olarak kullanılmamıştır?
A) Bu denizde, tavşana benzer bir balığın yaşadığından bahsederdi
B) Teşekkür etti, yanımdan hızlıca uzaklaştı
C) Bu yalanlarla beni dürüstlüğümden ettiniz
D) Konukları rahatsız ediyorsunuz, farkında mı siniz?
E) Bana kendi yaptığı işlerden söz edecekti
25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “olmak” eylemi yardımcı eylem olarak kullanılmamıştır?
A) Bu kötü olaylar sen sebep oldun
B) Aşırı sevgi, öcümüzü almaya engel o<ur
C) Mağdur yakınlarına göre ceza hafif oldu
D) Bütün söylenenler bir bir oluyor.
E) Malı mülkü o yangında yok oldu
“Etmek, olmak” eylemleriyle birleşen sözcüklerde ses türemesi veya düşmesi varsa birleşik; bu ses olayları yoksa ayrı yazım söz konusudur
26. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde etmek olmak yardımcı eylemlerinin yazımında yanlışlık yapılmıştır?
A) Sunulan ödüllen haketmiyor sanıyorum
B) Hayal dünyasını ne kadar güzel resmetme
C) İki yıldır peşinde koşmama rağmen naz ediyor
D) Bu işler henüz adet olmamıştı buralarda
E) Boş inançlar, pek pahalıya mal oluyor bizlere
27. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sürerlilik bileşik eylemi kullanılmıştır?
A) Artık çok geç biliyorum, gitmek istesem de gidemem.
B) Zaman su gibi akıyor, mevsimler ne çabuk geçiverdi.
C) Bu konuda dostuna güvenip her şeyi anlatabilirdin.
D) Anadolu’da bu efsane yüzyılladır böyle söylenegelmiş.
E) Sıcaktan olmalı, adam sokağın ortasında düşeyazdı.
Hele bir başlasın ılık yaz yağmurları,
I
Hele bir kanatlansın ufuklar,
II
Hele bir kere güneşler yansın,
III
Kertenkeleler üşümesin,
IV
Mevsim demlensin.
V
28. Yukarıdaki dizelerde altı çizili eylemlerden hangileri türemiş yapılı değildir?
A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) IV. ve V. E) I. ve IV.
(I) Dört mevsimin de kendine has bir kokusu ve tınısı olduğu doğrudur. (II) İlkbaharı gören insan, onu hiç böyle farklı görmemiş olduğunu düşünür. (III) Yaz bereketi, her yıl yeni ve büyülüdür. (IV) Sonbahara daha önce hiç bu yılki gibi alıcı gözle bakmamışsınızdır. (V) Ve elbette kış da yeniler her yıl kendini.
29. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede fiilimsi vardır.
B) II. cümlenin yüklemi iş (kılış) bildiren bir fiildir.
C) III. cümlede ek fiil kullanılmıştır.
D) IV. cümlede yüklem birleşik zamanlıdır.
E) V. cümlenin yüklemi geniş zamanla çekimlenmiştir.
30. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yardımcı fiille kurulu bir yüklem kullanılmıştır?
A) Edebi eserlerde bir milletin dilini, dinini, ahlak anlayışını, ideallerini görebiliriz.
B) Genç Kalemler, divan üslubu kadar karışık Osmanlıcaya karşı sade Türkçeyi savunur.
C) Halka bir şeyler öğreten, onu eğiten, ahlaken yükselten eserler yazılmalı ve okunmalıdır.
D) Kötülüğün ve çirkinliğin ne olduğunu bilmeyen, iyiliğin ve güzelliğin değerini takdir edemez.
E) Türk nesrinde değişiklik daha çok, resmi dilde ve onun bir kolu gibi görünen gazete dilinde başlar.
CEVAPLAR
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
C D D A D D E C A A
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C C D D B B C D B A
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
D A A C D A D C D D
İLGİLİ İÇERİK
FİİLDE (EYLEMDE) YAPI TESTİ-01
EK FİİL –BİRLEŞİK ZAMANLI FİİL TESTİ-02
