Kullanıcı Oyu: 5 / 5

Yıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkin
 

FİİL – FİİLDE ZAMAN KAYMASI-1


1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bilinen geçmiş zaman eki “-dı, -di”, cümleyi söyleyenin tanık olmasının mümkün olmadığı bir durumun aktarılmasında kullanılmıştır?
A) Bu ödülü bana dernek başkanı verdi.
B) Kuşlar, attığım yemlerin başına üşüştü.
C)Otobüs bugün de çok geç geldi.
D)Ayasofya’yı iki matematikçi tasarladı.
E)Su birikintisine basan araç üstümü ıslattı.

 “Fiil çekimlerinde kip ve şahıs ekleri ayrıdır. Ancak bazen şahıs eki kipi de karşılar.”
2. Aşağıdakilerin hangisinde bunu örneklendiren bir kullanım görülmektedir?
A) Geleceğe hükmetmek elbette bizim işimiz.
B) Yarınlara mutlu bakabilmek çalışmayla olur.
C) Gelecek konusunda o hiç endişe etmesin.
D) Günü geldiğinde her şey kendiliğinden olacaktır.
E) Herkes gelecek yıllan hep güleryüzle karşılasa.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem dilek kiplerinden biriyle çekimlenmiştir?
A) İnsanın, her işinde doğru olması gerekir.
B) Aramızdaki sorunu yüz yüze görüşmek istedim.
C) Vakti gelince her şey gün yüzüne mutlaka çıkmalı.
D) Yerdeki buğday tanelerini kuşlar kapışıyor.
E) Araba yarışlarını izlemekten pek hoşlanmaz.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “-mış, -miş” eki cümleye başkasından duyulma, aktarılma anlamı katmamıştır?
A) İstanbul dün en sıcak günlerinden birini yaşamış.
B) Mektubu ona bir arkadaşı göndermiş.
C) Müdür Bey beni odasına çağırmış.
D) Ellerin niçin böyle çatlamış?
E) Bu şiiri sanatçı gençliğinde yazmış.

5. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yüklem “öğrenilen geçmiş zamanın hikâyesi” ile çekimlenmiştir?
A) Geçiyordu araba yola benzer bir sudan
B) Hani ey gözyaşım akmayacaktın
C) Gurbet çeken gönüller kuşatmıştı ocağı
D) Böyle mi esecekti son günümde bu rüzgâr
E) Gece bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış

6. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi çekimli bir fiil değildir?
A)    Yamaçlarda alçakgönüllü kardelenler açmıştı.
B)    Çomar, iri cüsseli bir çoban köpeğiydi.
C)    Hazırlıklar bitince yola koyulduk.
D)    Hayvanlara karşı özel bir ilgi duyardı.
E)    Mağaranın duvarına resimler yapılmıştı.

7. Aşağıdakilerden hangisinde "-mış, -miş" eki cümleye başkasından duyulma, aktarılma anlamı katmıştır?
A)    Ellerin ne kadar kötü olmuş böyle.
B)    Bakın, ağacın dalma kuşlar yuva yapmış.
C)    Ne güzel de gözlerin varmış senin öyle!
D)    Saçlarını ne biçim taramışsın?
E)    Bu mahalleden iki yıl önce taşınmış.

Bilinen geçmiş zaman eki "-di, -di" gerçekleştiğine şahit olunan durumların aktarılmasında kullanılır.
8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde buna uymayan bir kullanım vardır?
A)    Bu kitabı bana dün siz verdiniz.
B)    Ayakkabısının bağını ben bağladım onun.
C)    Çam ağacının dalına küçük bir salıncak kurdum.
D)    Türkler Anadolu'ya Malazgirt savaşıyla girdi.
E)    Bu yazıyı babam bilgisayarda yazdı.

9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiil kullanılmamıştır?
A)    Yine o türküyü mırıldanıyordu.
B)    Zor günümde âdeta can simidimdi.
C)    Aralanan pencereden temiz hava girdi.
D)    Hayata dört elle sarılmak gerekiyor.
E)    Ağzıyla kuş tutsa kendini beğendiremez.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi bir durum fiilidir?
A)    Çeşmenin başında bir müddet dinlendi.
B)    Yağlı iftar çöreklerini kapının koluna asmış.
C)    İçine ufarak bir patates doğrayacaksın.
D)    Yanındaki yaşlı adamın elini öptüm.
E)    Atından inmeden daldan bir elma alır.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem şart kipinin hikâyesiyle çekimlenmiştir?
A)    Keşke bu yaylayı daha önce görseydim.
B)    Kuvvetli bir hafızası olduğu söylenmekte.
C)    Bilgisayarı tamirciye bırakır mısın?
D)    Şiirin ne söylediği de dikkate alınmalı.
E)    Buraya da bir çay bahçesi açılacakmış.

Bugün efkârlıyım açmasın güller
                                  I
Yiğidimden kara haber verirler
                                      II
Demirden döşeği taştan sedirler
 III                               IV
Yiğidim aslanım burda yatıyor
V
12. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangileri kişi (şahıs) eki almıştır?
A) I ve II.    B) I ve V.
C) II ve III.    D) III ve IV.
E) IV ve V.

I.    Okula gidince bir de ne göreyim!
II.    Günlerdir beklediğim kitabı bugün mutlaka getirin.
III.   Bildiklerini anlat hiçbir şey atlamadan.
IV.   Ödev olarak verdiğim soruları çözünüz.
V.    Niçin böyle davrandığını ondan öğrenelim.
13. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangilerinin yüklemi kip ve kişi açısından aynıdır?
A) I. ve II.               B) II. ve III.            C) II. ve IV.
D) III. ve IV.           E) IV. ve V.

Şair oldum evvel dinle yalanı
Vezn ve mevzun derler bilmem ben onu
Unuttum bildiğim Türkçe lisanı
Arabî Farisî sohbet edince
14. Yukarıdaki dörtlükte kaç çekimli fiil vardır?
A) 1            B) 2            C) 3           D) 4          E) 5

15. Aşağıdaki  atasözlerinin  hangisinde dilek kiplerinden biriyle çekimlenmiş fiil vardır?
A)     İki karpuz bir koltuğa sığmaz.
B)     Üzüm, üzüme baka baka kararır.
C)    Yalancının evi yanmış, kimse inanmamış.
D)    Vakitsiz öten horozun başını keserler.
E)     Sen işten korkma, iş senden korksun.

16. Aşağıdaki dizelerin hangisinde haber ve dilek kipleriyle çekimlenmiş fiiller bir arada kullanılmıştır?
A) Yeşil Türbesini gezdik dün akşam
    Duyduk bir musiki gibi zamandan
B)  Çok sürse ayrılık, aradan geçse çok sene
     Biz sende olmasak bile sen bizdesin gene
C) Sular sarardı, yüzün perde perde solmakta
    Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta
D)  Senin de yolun biter, diner gözünde yaşlar
     Benim uğursuz yolum bittiği yerde başlar
E) Gönlümle oturdum da hüzünlendim o yerde
    Sen nerdesin ey sevgili, yaz günleri nerde

17. Aşağıdakilerden hangisinin yüklemi gereklilik kipiyle çekimlenmiştir?
A)    İnsanları daha fazla rahatsız etmeyin.
B)    Şu ağacın gölgesinde biraz uyuyayım.
C)    Deniz yolculuğumuz tam sekiz saat sürdü.
D)    Siz erken gelirseniz yola erken çıkmış oluruz.
E)    İşçilerinizin sorunlarına çözümler üretmelisiniz.

18.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çekimli eylem kullanılmamıştır?
A)  Eğlence programlarında yapılan yanlışlar, canlı yayın heyecanına bağlanabilir.
B) Son zamanlarda popülerleşen edebi akımlara katılmayan özgün bir yazardı.
C) Gözlerindeki rahatsızlık nedeniyle okuyamamak ayrı bir hüzün veriyor ona.
D)  Yabancılığın ve iletişimin sorunlarıyla böylesine acı bir biçimde karşılaştım.
E)  Sanatın, herhangi bir dalıyla uğraşan insanlar, toplumda hafife alınırlar.

 “Annem küçükken ailesiyle birlikte Kafkaslardan göç ediyor Türkiye’ye.”
19. Bu cümlenin yüklemindeki zaman (kip) anlamı, aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?
A) İstiridye kabuklarını, şişe içinde gemi maketlerini biriktiriyordu.
B)  Genç adam, arkasına bile bakmadan yoluna devam ediyor.
C) Bir gazetede o günlerin siyasi değerlendirmesi yayımlandı.
D) Gerçekler, zamana bağlı olarak kendiliğinden de aşılabilir.
E) Sonunda istedikleri gibi güzel ve ucuz bir eve taşınmışlar.

20.  Aşağıdaki cümlelerde yer alan eylemlerden hangisi dilek kipiyle çekimlenmiştir?
A)  Bildiğiniz üzere her konu herkesi aynı ölçüde ilgilendirmeyebilir.
B)  Kullanılan cümlelerin kısa, yalın ve anlaşılır olması gerekir.
C)  Bilmediğimiz ya da yanlış bildiğiniz sözlere dikkat ediniz.
D)  Okumak, haber almanın ve bilgi edinmenin bir başka yoludur.
E)  Okumayı hızlandırmak için engelleri ortadan kaldırıyoruz.

21. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem dilek kiplerinden biriyle çekimlenmiştir?
A)    Bir sahil kasabasına gidip de kendimi dinleyeyim.
B)    Şiirin toplumda uzun ömürlü olması, kişilerin şiiri sevmesiyle gerçekleşir.
C)    Yarına kadar elimdeki kitabı bitirmeyi düşünüyorum.
D)    Bugünden sonra yaşamımızda büyük değişiklikler yapamayız.
E)    Kalabalığa söylenen bir söz, ortada kalır.

“Fiillerin yapılış zamanını bildiren kiplere haber kipleri denir.”
22. Buna göre aşağıdakilerden hangisinin yüklemi haber kipiyle çekimlenmemiştir?
A)    Tabiat bu gece siyah tüllerine büründü.
B)    İki gün önce bu kasabadan taşınmış.
C)    Az sonra muayene odasının kapısı açıldı.
D)    İyice giyinmeden dışarı çıkma.
E)    Seçkin bir topluluk içinde yaşıyor.

23. “-mış, -imiş” eki, aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Yol boyunca ıslak toprak ve çürümüş yapraklar üzerinde yürüdük.” cümlesindeki işleviyle kullanılmıştır?
A)    Cadde, bir Samanyolu gibi uzanmış önümüzde.
B)    Pencereme, akasya dalı yükselmiş bahçeden.
C)    Saçlar ağarmış, yüzler buruşmuş, gözler küçülmüş.
D)    Kurutulmuş güller gibi unutulduk bu yerde.
E)    Zamanı dolanlar kalkıp gitmişler sessizce.

24. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem yoktur?
A)    Bu anlamsız bir savaş
B)    Artık kendinle uğraşmayı bırak
C)    Yarın da sız buraya gelin
D)    Ona sen de güven
E)    O bizi, çok severdi.

Öldür beni.
Gece gelmeden ama.
Sesin çıkmasın.
Duymasın el aman sus.
Konuşma.
Görüyorsun konuşanların dilin, dağlıyorlar.
Öcülere gerek yok.
Konuştukça çatal dil çıkıyor sevmelerin
25. Bu parçada eylem çekimine girmiş kaç sözcük vardır?
A) 7 B) 8    C)9 D) 10 E) 11

26. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminde kendi kendine olma anlamı vardır?
A)    Ağaçlar, yapraklar, otlar, her şey çürüyor
B)    Anlatılanları can kulağıyla dinliyor
C)    İlende bu günleri özlemle anacaksın
D)    Cesaret, korktuğunu belli etmemektir
E)    Hiç düşünmeksizin elimi kaldırıyorum

27 Aşağıdaki dizelerin hangisinde hem haber hem dilek kipi bir arada kullanılmamıştır?
A)    Çeker beni ne denli göğüs gersem toprağa
B)    Atılır yerden yere haber versem toprağa
C)    Bir bir söyler bana bir gün sorsam toprağa
D)    Bütün varımı toplasam sonra varsam toprağa
E)    Ne denli meydan okur gibi dursam toprağa

28. Aşağıdaki dizelerin hangisinde birden çok çekimli eylem kullanılmamıştır?
A) Savaşa girdim kalbim bin yara aldı beni
    Ne denli acı varsa aradı buldu beni
B) Atıldık kurşun gibi kentin alanlarına
    Birkaç kurt ve taş gördü birden irkildi beni
C) Bir de bakışlarındır kurşun gözlerin senin
    Kılı kıpırdamadı el geldi gördü beni
D) Ve put alanlarından geçtim İbrahim gibi
    Bir savaş bildi beni bir eylem bildi beni
E) Parça parça bir yürek, delik deşik bir bağır
    Bir beş değil sevgili bin kurşun deldi ben

29. Aşağıdakilerin hangisinde eylem istek kipindedir?
A)    Geçmesin günümüz sevgilim yasla
B)    Mevsimler durmadan eriyip gitsin
C)    Gün eksilmesin penceremden
D)    Olursa bir şikâyet ölümden olsun
E)    Ne saklayayım gaflet ettiğimi?

30. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde eylem kipinde anlam kayması yoktur?
A)    Açık pencereden tatlı bir esinti giriyor içeri.
B)    Hiçbir zaman işin kolayına kaçmayacaksın.
C)    O, anlatılan her şeye karşı çıkıyor
D)    Yakında yem bir eve taşınırız.
E)    Buradaki işleri bu akşam bitiririm

31. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem farklı bir kiple çekimlenmiştir?
A)    Tayin için verdiği dilekçe kabul edildi.
B)    Yaptıklarımdan dolayı herkesten özür diliyorum.
C)    Eski dostlarını görünce çok mutlu olmuş.
D)    Gelişinizle, hepimizi memnun ettiniz.
E)    Gideceğiniz yere kadar size eşlik edelim.

32. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dilek (tasarlama) kipiyle çekimlenmiş bir fiil vardır?
A)    Meslek gelişiminde yabancı dilin çok faydalı olduğuna inanırım.
B)    Varlıkları adlandırırken her dil, onlara kendi penceresinden bakar.
C)    İnsanlar, bilimsel araştırmaları kendi ana dillerinde daha rahat yapar.
D)    Türkçenin dünya dilleri içinde bilime en uygun dil olduğunu bilmelisiniz.
E)    İslamiyet öncesi Türk şiirinde Türkçe olmayan sözcüklere pek rastlanmaz.

Anlatımı etkili kılmak için fiil kipleri birbirinin yerine kullanılır, buna fiil kipinde anlam kayması denir.
33. Aşağıdakilerden hangisinin fiil kipinde anlam kayması yoktur?
A)     Birazdan, yemeği yiyince, dışarı çıkıyoruz.
B)     Bu soruları tek tek çözüyorsun.
C)    Yoldayım, size doğru geliyorum.
D)    Hafta sonları Esenler'e gidiyorum.
E)     Okula öğleden sonraları gidiyor.

34. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi oluş anlamı bildirir?
A)    Görmeyeli boyu bir hayli uzamış.   
B)    Atletler, inanılmaz bir hızla koşmuş.
C)    Kitapları, aldığımız yere koyalım.   
D)    Eşyaların hepsi, bıraktığınız yerde duruyor.
E)    Yolda ilerledikçe artık güneşi göremez olmuştuk.

35. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem emir kipiyle çekimlenmiştir?
A)    Bu habere hepimiz üzüldük.
B)    Sorunun cevabını er geç bulacağım.
C)    Bu kuşlar nereye doğru uçuyor?    
D)    Lütfen, bize gerçekleri anlatın!
E)    Film, beş dakika önce başladı.    


CEVAPLAR
1    2    3    4    5    6    7    8    9    10
D    C    C    D    C    B    E    D    B    A

11   12   13   14   15   16   17   18   19   20
  A    A    C    E    E    C    E    B    E    C

21   22   23   24   25   26   27   28   29   30
A    D    D    A    B    A    D    E    E    A

31   32   33   34   35                    
E    D    C    A    D                    


SON EKLENENLER

Üye Girişi