TANZİMAT EDEBİYATI I. DÖNEMİ SANATÇILARI TEST-2
1. Şinasi’nin edebiyatımızda gerçekleştirdikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) La Fontaine’den fablları tercüme etmiştir.
B) Batılı anlamda ilk tiyatro eserini yazmıştır.
C) Agâh Efendi ile birlikte ilk özel gazeteyi çıkarmıştır.
D) Terkibibend türünde çok başarılı ürünler vermiştir.
E) Tanzimat Fermanı’nı ilan eden Mustafa Reşit Paşa için kaside yazmıştır.
Ahmet Mithat Efendi, Tanzimat Döneminin en popüler yazarıdır. Nesrin bütün tür ve konularında çok sayıda ürün vermiştir. Okutmak ve öğretmek ilkesi, halkı Avrupa medeniyeti seviyesine yükseltmek amacına yöneliktir. Halk için yazmış olmasından ötürü, halk yazarı olarak nitelendirilir. Halkın nabzını elinde tutmayı başarmış, halk dilini kullanarak öğreticilik görevini yerine getirmiştir. Kalemini halkın eğitimi için kullanmıştır. Kullandığı dil, amacına uygunluk göstermiştir. Akla gelebilecek her türlü konularda halka bilgi ve ders vermeye çalışmıştır. Sürekli okur, yazar ve okutur. Halk arasında okuma hevesini ve merakını uyandırır.
2.Bu parçaya göre Ahmet Mithat Efendi’yle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Düzyazı türlerinde eserler verdiğine
B) Halkın kültür düzeyini yükseltmeyi amaçladığına
C) Eserlerini, halkın anlayacağı bir dille yazdığına
D) Eserlerinde fikirden çok, estetiği ön planda tuttuğuna
E) Halka okuma alışkanlığı kazandırmayı amaçladığına
Türk edebiyatında yeniliklerin ve ilklerin öncüsüdür. 1860’ta Tercüman-ı Ahval adlı ilk özel gazeteyi çıkarmış, aynı gazetede ilk makaleyi yazmıştır. İlk piyesi yazmış, noktalama işaretlerini ilk kez yine o kullanmıştır. La Fontaine’den fablları tercüme etmiştir.
3.Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi
B) Ziya Paşa
C) Namık Kemal
D) Abdülhak Hamit Tarhan
E) Recaizade Mahmut Ekrem
4.Şinasi ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?
A) Fikrî ve edebî yenileşmeyi bir zorunluluk olarak görmüş bu yolun öncülüğünü yapmıştır.
B) Eserlerinde akıl ve mantığa dayalı düşünce örgüsü ağır bastığından lirizm ve heyecan zayıftır.
C) Nesir cümlesini kısaltmış, mazmun yerine düşünceyi getirmiştir.
D) Tiyatro, eleştiri ve makale türlerini edebiyatımıza kazandırmıştır.
E) Batı kültürünü yerinde tanıyamadığı için yeterince özümseyememiş, düştüğü eski-yeni ikileminden hiç bir eserinde kurtulamamıştır.
5. Aşağıdakilerin hangisi Namık Kemal’in eserlerinden değildir?
A) Vatan Yahut Silistre
B) Silistre Muhasarası
C) Gülnihal
D) Harabat
E) Kara Bela
6. Namık Kemal’in aşağıdaki eserlerinin hangisi diğerleri tür bakımından eşleştirildiğinde dışarıda kalır?
A) İntibah B) Zavallı Çocuk C) Tahrib-i Harabat D) Takip E) Celalettin Harzemşah
7. Aşağıdakilerin hangisi Ziya Paşa’nın şairliği ve şiir anlayışıyla ilgili doğru bir açıklama değildir?
A) Genel anlamda klasik bir divan şairi olarak görülebilir.
B) Şiirleri şekil, dil ve hayal unsurlarıyla eski şiirin devamı niteliğindedir.
C) Hece ölçüsüyle yazdığı türkü dışında heceyle şiir yazmamıştır.
D) Mücadeleden ve eleştiriden kaçan tutumunu şiirlerine de taşımış; edilgen bir duyarlığı yansıtmıştır.
E) Yenilikçi yönü genellikle şiirlerinde kullandığı nazım biçimlerinde ortaya çıkar.
8. Ziya Paşa ile ilgili aşağıdaki açıklamaların hangisi yanlıştır?
A) Şiir, tiyatro, roman, anı gibi türlerde eserleri vardır.
B) Batı’nın dilini, bilimini, sanatını, edebiyatını öğrenme gereğine inanır; ama körü körüne taklitçiliğe karşıdır.
C) Milli ve manevi değerler karşısında inkârcı, ihmalci, alaycı davranan alafranga kesime karşı tepkisi serttir.
D) Birçok beyti veya dizesi günümüzde bile atasözü niteliğinde birer vecize olarak bilinen bir hikmet, düşünce şairidir.
E) Sosyal konularda yazdığı hicivleriyle ünlenmiş; “hak, hukuk, adalet” kavramlarına çok değer vermiştir.
9. Aşağıdakilerin hangisi Ziya Paşa’yla ilgili doğru bir yargı değildir?
A) Nesir dili genelde süslü, ağdalı olsa da Batı edebiyatıyla tanıştıktan sonra sadeleşmiştir.
B) Düz yazılarında duygudan çok düşünce unsurunu ön plana çıkarmıştır.
C) Ünlü Terkib-i Bendi’ni Bağdatlı Ruhi’ye nazire olarak yazmıştır.
D) Şiir ve İnşa makalesindeki yenilikçi düşüncelerine daha sonra yazdığı Harabat adlı eserinde ters düşmüştür.
E) Gazetecilikle uğraşmamış Tanzimat yazarlarındandır.
10. Aşağıdakilerin hangisi Ziya Paşa’nın eserlerinden biri değildir?
A) Eş’ar-ı Ziya (şiirler)
B) Harâbat (Divan şiiri antolojisi)
C) Zafernâme (Hiciv)
D) Şiir ve İnşa (Makale)
E) Tercüme-i Manzume (Şiir çevirileri)
Tanzimat edebiyatının tarihsel bir konuyu işleyen ilk romanıdır. 1546’da doğmuş olan eserin kahramanı romanda anlatılan olayların geçtiği sırada yirmi yaşlarındadır. Asker bir ailenin oğludur. Babasını kaybetmiş, onun tımarının sahibi olmuştur. Güçlü, cesur, sağlam karaktere sahip bir gençtir. İran’a karşı yapılan savaşa katılmıştır. Savaşta Osmanlı ordusu saflarında katılan Kırım hanı Âdil Giray İranlılara esir düşer. Romanın bundan sonraki bölümünde esaretten kurtulma çabaları ve kahramanlar arasındaki aşk hikâyeleri anlatılır.
11.Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A)İntibah B) Cezmi C) Sergüzeşt D) Hasan Mellah E) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat
12. Aşağıdakilerden hangisi, ayraç içinde verilen sanatçıyla ilgili değildir?
A) Tercüman-ı Ahval’in Mukaddimesi’ni kaleme alarak ilk makaleyi yazmıştır. (Şinasi)
B) Ali Paşa için yazdığı “Zafername” adlı hicvi, nazım-nesir karışık şekildedir. (Ziya Paşa)
C) Tiyatro ile ilgili fikirlerini “Celalettin Harzemşah’ın Mukaddimesinden öğrenmek mümkündür. (Namık Kemal)
D) 1870 yılında yazdığı “ Letaif-i Rivayat” adlı hikâye serisi Batılı anlamdaki hikâyenin öncüsü sayılır. (Ahmet Mithat Efendi)
E) Moliere’den uyarladığı “Zor Nikâh” ve “Zoraki Tabip” Türk tiyatrosunun sahnelenen ilk oyunları arasında yer alır. (Şemseddin Sami)
Şinasi bu eserinde, Türk atasözlerini derlemiştir. Tanzimat edebiyatı döneminde Türk atasözlerini derli toplu bir arada görmek bakımından son derece önemli bir eserdir. Söz konusu eser, bugün de atasözleri alanında önemli bir kaynaktır.
13.Bu parçada tanıtılan eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kamus’ul A’lam
B) lstılahat-ı Edebiyye
C) Talim-i Edebiyat
D) Durub-ı Emsal-i Osmaniye
E) Harâbât
.………… , edebiyatın dışında tarih, coğrafya, ziraat, iktisat gibi değişik alanlarda eserler vermiştir. Eserini yazarken amacı edebiyat yapmak değil, insanlara okuma zevki aşılamak ve halkı eğitmektir. Edebiyatımızdaki en üretken yazarlardan biridir. Yazı makinesi olarak bilinen yazarın asıl ilgi alanı, gazetecilik, romancılık ve hikâyeciliktir. Otuz altısı roman olmak üzere iki yüze yakın eseri vardır. Dili sadedir, çünkü eser vermekteki amacı halkı eğitmektir. Hatta romanlarında olayın akışını keserek okuyucuya bilgiler de vermiştir.
14.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Şemsettin Sami
B) Namık Kemal
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Samipaşazade Sezai
E) Ahmet Vefik Paşa
Divan şiiri nazım şekillerine yeni ve toplumsal düşünceleri ustalıkla yerleştiren şairin, beyitleri atasözü niteliği kazanmış ve dilden dile dolaşarak günümüze kadar gelmiştir. “Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz / Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde” beyti bunların en meşhur olanlarındandır. Hece vezni ile bir türkü yazmıştır. Aynı zamanda güçlü bir hiciv şairidir.
15.Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ahmet Mithat Efendi
B) Ziya Paşa
C) Samipaşazade Sezai
D) Recaizade Mahmut Ekrem
E) Ahmet Vefik Paşa
16. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi roman türünde eser vermemiştir?
A) Nabizade Nazım
B) Samipaşazade Sezai
C) Namık Kemal
D) Şinasi
E) Recaizade Mahmut Ekrem
Roman, iyiyle kötünün çatışması, kötünün cezasını bulması üzerine kuruludur. Osmanlının son dönemlerinde iyi yetiştirilmiş bir genç olan Ali Bey, babası ölünce bunalıma girer. Sık sık Çamlıca’da tek başına dolaşır. Bu gezintileri sırasında Mahpeyker adlı kötü bir kadına tutulur. Bu durumu fark eden annesi, Ali Bey’i bu kadından ayırmak için evine Dilaşup adında bir cariye alır. Terk edildiğini anlayan Mahpeyker, Ali Bey’den bunun öcünü almak ister. İftira ve dedikodularla Dilaşup’u Ali Bey’den uzaklaştırır. Bununla da yetinmeyen Mahpeyker, Ali Bey’i öldürtmek ister. Dilaşup, Ali Bey’i ölümden kurtarır, ama kendisi ölür. Dilaşup’un öldürüldüğünü gören Ali Bey de Mahpeyker’i öldürür ve hapse atılır. Ali Bey daha sonra hapisteyken ölür.
17.Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) İntibah B) Araba Sevdası C) Zehra D) Sergüzeşt E) Küçük Şeyler
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
D D A E D A E A E E B E D C B D A
