TAMLAMALAR TEST-1

TAMLAMLAR TESTİ-1

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem tamlayanı hem tamlananı zamir olan belirtili bir ad tamlaması vardır?
A) Bu kitabın özgün bir konusu vardır.
B) Sizden daha anlayışlı olmanızı beklerdim.
C) Dilekçelerin çoğu iş başvurusu ile ilgiliydi.
D) Bazı günler hiç kimseyle konuşmak istemem.
E) Bunların hiçbiri benim aradığım model değil.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim tamlaması durum zarfı olarak kullanılmıştır?
A) O gençliğinde öyle can sıkıcı bir adamdı ki.
B) Adı Meryem’di ama mahalleli ona yaz gülü derdi.
C) Bir kış günü karlar arasından çıkageldi babası.
D) Gözleri elaydı ama uzaktan küf yeşili görünüyordu.
E)Onun başında şimdi kavakyelleri esiyor, o kimseyi dinlemez.

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim tamlaması kullanılmamıştır?
A) Vapur bu yağmurlu akşam vaktinde yine hıncahınç doluydu.
B) Sonbaharın bu serin gecesinde ay, gökyüzünde yusyuvarlak duruyordu.
C)Güneş, batışından utanıyormuş gibi, sisli ufukta kıpkırmızı kesilmişti.
D)Adamın evini güpegündüz soymuşlar da bir gören bile olmamış.
E) Bu upuzun kış geceleri uyumakla biter mi deyip her gece eğlenceler düzenlerlerdi.

“Belirtisiz isim tamlamalarında tamlayan bir sıfat tarafından nitelenemez.”
4. Aşağıdakilerden hangisinde bu kurala uymayan bir kullanım görülmektedir?
A) Bu sabah bahçedeki buruşuk yüzlü akasyaya baktım da hayret ettim.
B) Yağmurla benim aramda öteden beri garip bir şakalaşma âdeti vardır.
C) Böceklerin kimisi kanatlı bir küpe, kimisi uçan bir yakut damlası.
D) Şimdi rüzgârlar kuru ağaç dehlizlerinde deliler gibi koşuşuyor.
E) Her dalın üzerinde renkli ve güzel kokulu ufacık maskeler kıpırdıyor.

5.Aşağıdaki isim tamlamalarının hangisi tamlayan tamlanan olarak ayrıldığında, tamlayan durumundaki söz öbeği zincirleme bir isim tamlaması olur?
A) Benim romanlarımı okumaya heves etmiş olanlar, önce okudukları üzerinde ince ince düşünmeye hazır olsunlar.
B)Bu kitapta eski günlerin anılarına yaslanan şiirleri de, duygusal yönü ağır basan şiirleri de
bulursunuz.
C) Edebiyatımızda Türk şiir geleneğinin zincirine sağlam bir halka olmuş eserler geleceğe uzanır.
D) Bu şiir kitabı toplumumuzda uzun süre etkili olan bir başkalaşmanın ürünüdür.
E) Yazar, eserinde toplum düzeninin eleştirisiyle birlikte bireysel yaşamanın özentili deyişlerine de yer vermiştir.

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır?
A) Doğrusunu öğrenince müdürün vicdan azabı duyacağından hiç şüphem yoktu.
B) Onu ilk kez, elinde kitap, okulun bahçesinde gezerken görmüştüm.
C) Elime tesadüfen geçen bir mektup bütün gönül macerasını anlattı bana.
D) Kapıdan girdiğimde önce hastanenin o soğuk ve çirkin yüzüyle karşılaştım.
E) Dayımın Serencebey yokuşundaki şekerci dükkânı çocukluğumun en aydınlık hatıralarını saklar.

7.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sıfat tamlaması” kullanılmamıştır?
A) Ateşin alevlerinden dolayı her yer aydınlanıyordu.
B) Ağaç gövdelerinin içi mağarayı andırıyordu.
C) Karların üstündeki kırmızı ışık yavaş yavaş donuklaşıyordu.
D) Derenin incecik sularının şırıltısı duyuluyordu.
E) Suyun öte yanından tatlı bir şarkı geliyordu kulağıma.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat tamlaması ya da isim tamlaması kullanılmamıştır?
A) Bu günler yazın en güzel günleridir.
B) Yağmur yağarken sokakta gezmeye bayılırım.
C) İğdenin kokusu bütün sokağa yayılmıştı.
D) Yol üzerindeki su birikintilerinden güçlükle kaçabiliyorduk.
E) Saatin acı sesi bütün odayı çınlatıyordu.

9. Aşağıdakilerin hangisinde tamlayan ile tamlanan arasına zarf türünde bir sözcük girmiştir?
A) Onların yüzleri de içleri gibi karaydı.
B) Uygar tutsaklığın cılız haykırışını duyuyoruz.
C) Koştuk yılların daima arkasından.
D) Yürüdük akşam üstlerinin son seslerine.
E) Özlediği bir şey vardır herkesin geçmişte.

Hamdi, Raif Efendi'nin tercümelerinde küçük bir daktilo hatası bulsa, hemen zavallı adamı çağırıyor, bazan da bizim odaya kadar geliyor, elindeki kâğıtları eskimiş ahşap masaya fırlatarak onu haşlıyordu.
10. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) “Raif Efendi’nin tercümeleri” zincirleme ad tamlamasıdır.
B) “Daktilo hatası” belirtisiz ad tamlamasıdır.
C) “Bizim oda” sözü, tamlanan eki düşmüş ad tamlamasıdır.
D) “Ahşap masa” takısız ad tamlamasına örnektir.
E) “Zavallı adam” sıfat tamlamasıdır.

Tamlayanı düşmüş ad tamlamalarında, tamlanana getirilen -ler, -lar takısı, kimi durumlarda, sonuna geldiği sözcüğün değil, tamlayanın çoğul olduğunu gösterir.
11. Aşağıdakilerin hangisinde bu kurala uygun bir durum vardır?
A) Eski günlerini yâd etmek yaşlı adama çok iyi geliyordu.
B) Kitaplarını koliden çıkarıp raflara birer birer yerleştirdi.
C) Baba iflas edince o güzelim evlerini satıp bu küçücük eve taşındılar.
D) Kar, şehrin sokaklarını beyaz bir örtü gibi kaplamıştı.
E) Arkadaşlarından ayrı kalma düşüncesi onu üzüyordu.

12. Aşağıdakilerin hangisinde sıfat, ad tamlamasındaki tamlananın sıfatıdır?
A)    Sen karanlık gecelerin adamı olarak biliniyorsun.
B)    Siyah arabanın camı kırılmış.
C)    Küçük Emrah’ın şarkıları büyüdü.
D)    Sevginin büyük gücü herkesi diriltir.
E)    Yukarıdaki çeşmenin başında gençler var.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim tamlamasının tamlayanı sıfat tamlamasıdır?
A)    Sıcak memleketlerin insanı hararetli konuşur.
B)    Bizi evlerin yıkık duvarları karşıladı.
C)    Asuman, Aslıhan'ın eski arkadaşıdır.
D)    Antalya'nın nemli havasına iki gün dayandım.
E)    Ömer’in önlenemez yükselişi bazılarını kıskandırdı.

Belirtili ad tamlamasında tamlayanla tamlananın yeri değişebilir.
(Kapısı açık kalmış odanın)
tamlanan           tamlayan
14. Aşağıdakilerin hangisinde bunu örnekleyen bir tamlama yoktur?
A)    Sesini dinle her zaman yüreğinin.
B)    Yaşlılar önünü açmalı gençlerin.
C)    Korkunun kokusu burnuma geliyor.
D)    Arkası gelir umarım yazının.
E)    Hırsı hepimizi etkiledi Tümer'in.

15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı ile tamlananı yer değiştirmiş bir tamlama yoktur?
A)    Elbisesiyle çok alay edildi Çiğdem'in.
B)    Sevgisi herkesi kıskandırdı Mutlu'nun.
C)    Sonu yaklaşıyor artık sonbaharın.
D)    Ucu biraz önce kırıldı kalemin.
E)    Teneffüs arasında aşağıya indi.

Zamirler belirtili ad tamlamalarında tamlayan veya tamlanan olabilir.
(herkesin sorunu, kızların bazıları)
tamlayan                     tamlanan
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir tamlayan görevindedir?
A)    Birinin sorunu hepimize aittir.
B)    Ali'nin kendisi işin çözülmesini geciktirdi.
C)    Öğrencilerin çoğu eski öğretmenlerini istiyor.
D)    Erkeklerin kimisi maçoluğu doğru görmüyor.
E)    Hayvanların hiçbirinde bu virüs yok.

Tamlayan ekinin yerini kimi zaman -dan(-den) eki tutabilir.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bunun örneği yoktur?
A)    Komşulardan bazıları toplantıya gelmedi.
B)    Memurlardan kimisi grevi doğru bulmuyor.
C)    İyi komşudan zarar gelmez, derdi dedem.
D)    Çocuklardan ikisi bu yıl doktor oldu.
E)    Akrabalarımdan hiçbiri beni desteklemedi.

Belirtili tamlamada kimi zaman tamlayan düşebilir:
Kardeşi başarılı, (onun kardeşi)
Annem az önce geldi, (benim annem)
18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı düşmüş bir belirtili ad tamlaması yoktur?
A)    Kapağı bence güzel tasarlanmış kitabın.
B)    Sevgisi hiçbir zaman eskimedi.
C)    Sınıfta defteri kaybolunca olay çıkardı.
D)    Kaşı açılınca ringi terk etti.
E)    Sınavda notu iyi gelmeyince hocayla tartışmış.

Ümidim yılların seline düştü
Saçının en titrek teline düştü
Bir kuru yaprak gibi eline düştü
İstersen rüzgâra salıver gitsin
19. Bu dizelerde tamlayanı düşmüş kaç tane ad tamlaması vardır?
A) 1    B) 2 C) 3    D) 4    E) 5

Sıfat tamlamalarında tamlanan birden fazla olabilir
            (Cesur    kadınlar,     erkekler)
           T.yan      1. T.nan (ad) 2. T.nan( ad)
20. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki sıfat tamlamasının tamlananı birden fazla değildir?
A) Mutlu öğrencilerimiz ve öğretmenlerimiz var.
B) Hiçbir insan hatta hayvan bile bunu yapmaz.
C) Beni etkileyecek roman ve şiirleri seçtim.
D) Sade, basit bir evde tek başına oturuyor.
E) Nitelikli gazete ve dergilerimiz de var.

Sıfatlar belirtili ad tamlamasında tamlayanla tamlananın arasına girebilir, (evin küçük çocuğu) Bu durumdaki sıfat tamlananı etkiler, yani tamlananın sıfatıdır. Sıfat belirtili ad tamlamasının başına da gelebilir; bu durumda tamlayanı etkiler, yanı tamlayanın sıfatı olur, (hırslı insanların sonu)
21. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki sıfat, tamlananın değil, tamlayanın sıfatıdır7
A)    Gönlümün güzel sultanı sensiz yapamam
B)    Ankara'nın en güzel apartmanında oturuyorlar.
C)    Evin küçük odasını ona ayırdık.
D)    Ceketinin mavi düğmeleri çok enterasan.
E)    Hoşgörülü insanların varlığı bana güç veriyor.

Belirtisiz ad tamlamalarının önüne gelen sıfatlar, tamlamanın bütününü belirtir veya niteler.
22. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymayan bir örnek vardır?
A)    Ünlü roman yazarı Nobel Edebiyat Ödülü’ne aday gösterildi.
B)    Soğuk kış gecelerinde sobanın önünde oturmayı özlemişti.
C)    Yeşil asker üniforması güneşte adeta renk değiştirmişti.
D)    Küçük bir Van kedisi almışlardı geçen yıl.
E)    Mutfaktaki taze meyve sepeti herkesin dikkatini çekmişti.

Haziran ayını adada karşılamaya karar vermiştik. Kele-
         I
bek ile birlikte ilk ada vapuruna atladık ve kendimizi
                                   II
sahile attık. Aynı Sait Faik’in “Dülger Balığının Ölümü’nde
anlattığı gibi, bizim üstümüzde de etrafımızdaki güzellikten
kaynaklanan cazip bir titreme vardı. “Hanı yaz günleri
                                                                   III
hiç rüzgâr yokken deniz üstünde bir meneviş peydahla-
                               IV
nır. İşte öyle cazip bir titremeydi bu. İnsanın içini zevkle,
                                    V
saadetle dolduruyordu."
23. Yukarıdaki parçadaki numaralanmış ad tamlamalarından hangisi ötekilerden farklı türdedir?
A) I    B) II    C) III    D) IV E) V

24. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde sıfat tamlaması kullanılmamıştır?
A)    Yuvarlanan taş yosun tutmaz.
B)    işleyen demir ışıldar.
C)    Minareyi çalan kılıfını hazırlar.
D)    Akıllı düşman akılsız dosttan iyidir.
E)    Kaynayan kazan kapak tutmaz.

25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iki farklı türde ad tamlaması kullanılmıştır?
A)    İnsanlar, rayların üzerinden, sağa sola bakarak hızlı adımlarla ilerliyor.
B)    Bir banliyö treni Gebze yönüne doğru gürültüyle yol alıyordu.
C)    Karlı karlı tepecikleri aşıp sonunda yeryüzü cennetine vardık.
D)    Ürgüp’ün taştan yapılmış boz evleri, insanı adeta masal evrenine götürür.
E)    İstanbul'un insanı geçmişe götüren bir havası vardır.

26. Aşağıdaki dizelerin hangisinde sıfat tamlaması yoktur?
A) Bir avuç kül oluverdim
    Külüm havaya savruldu
B) Karlı kayın ormanında
   Yürüyorum geceleyin
C) İçimde çalınan ıslık
Beni nereye çağırır
D) Kapıları çalan benim
    Kapıları birer birer

I.   Her yaprak dökümünde şimdi bir hayalin tomurcuğu var
II.   Dinletir bestesini ruhların ıssız pınarlardan
III.   Sürer gider aşkların yazdan eylüllere yolculuğu
IV.   Senin de bağlanır yolların, zamanı gelince
V.   Şiirin hası keskin bir zekâ ister
27. Yukarıdaki numaralı dizelerin hangisinde hem sıfat hem de ad tamlaması bir arada kullanılmamıştır?
A) II ve III    B) Yalnız V    C) III ve V
D) III ve IV    E) Yalnız III

Ankara’nın mimarisi ile ünlü ilçesi Ayaş'ta bir sokak...
I                  II                     III
Sokaktaki tarihi evlerden biri... Badanası solmuş, sıva-
                           IV
ları da dökülüyor, pencere pervazları da doğaya direniyor.
                                             V
28. Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi ad tamlamasının herhangi bir öğesi değildir?
A) I    B) II C) III    D) IV E) V

Zamirler, ad tamlamalarında tamlayan veya tamlanan olabilir.
29. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir örnek yoktur?
A)    Benim gönlüm su içen yaralı bir ceylandır.
B)    Günün birinde mutluluğu bulacağım, diyordu.
C)    Bencillik duygusu insana çok şey kaybettirir.
D)    Senin için getirmiş bunların hepsini.
E)    Dertlerimden hangisini anlatayım bilmiyorum.
E) Benim sizden kendim için hiçbir şey istediğim yok

Kişi zamirlerinin tamlayan olduğu ad tamlamalarında “tamlanan eki” düşebilir.
30. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna uygun bir kullanım vardır?
A)    Sizin düşünceleriniz bizim için elbette önemlidir.
B)    Onun gelmemesinin nedenini bir türlü anlayamadım.
C)    Bizim takımın turu geçeceğine bütün yüreğimle inanmıştım.
D)    Bu topraklar kültürüyle, sanatıyla, tarihiyle bizimdir.
E)    Şiirin kendine özgü yapısına kimse karışamaz.

31. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtili isim tam laması vardır?
A)   Satıcının cebi, bozuk paralarla doluydu.
B)   Yeni bir anayasa taslağı hazırlanıyormuş.
C)   Belediye yetkililerine bir türlü ulaşamıyordu.
D)   Şiddetli soğuklar su saatlerini bile dondurmuş.
E)   Tebeşir tozuna karşı alerjisi varmış.

32. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat tamlaması yoktur?
A)   Meydanın ortasına devasa bir heykel dikildi.
B)   Onun güzel huyları kadar çekilmez alışkanlıkları da vardır.
C)   Sınıfın en geveze öğrencisi diyorlardı ona.
D)   Yılsonu programlarının sorumlusu, velilerin ilgisizliğinden yakınıyordu.
E)   Yarışmanın birincisine pahalı hediyeler sunuldu.

33. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz isim tamlaması vardır?
A)   Okulun bahçesinde telaşlı bir kalabalık vardı.
B)   Kentin en işlek caddesinde mağaza açmıştı.
C)   Merdivenin basamağına oturmuş şarkı söylüyor.
D)   Tören alayı kaymakamın önünde durdu.
E)   Seyirciler, konuşulanların hiçbirini anlamıyordu.

34. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtili isim tamlaması kullanılmıştır?
A)   Yol kenarında birkaç ağaç vardı.
B)   Burada toprak damlı evler göze çarpıyor.
C)   Çocuklar bugün eve geç gitmişlerdi.
D)   Güllerin kokusu bütün odaya yayılmıştı.
E)   Parkta büyük bir çınar ağacı gördüm.

(l) Arkadaşımın yüzüne baktım. (II) O, gözlerini karşıya dikmişti. (III) Tam bu sırada çam ve kekik kokuları dolu havayı bir saz sesi titretti. (IV) Arkadaşım müzik okulunda görevliydi. (V) Bundan olacak, kaşlarını çatıp sesi dinlemeye başladı.
35. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir tamlanan birden fazla tamlayana bağlanmıştır?
A)I. B) II. C) III D) IV. E)V.

CEVAPLAR

1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
E   D   C   D   C   E   B   B   C   A

11   12   13   14   15   16   17   18   19   20
C   D   A   C   E   A   C   A   C   D

21   22   23   24   25   26   27   28   29   30
E   E   E   C   D   D   D   B   C   C