ZATİ - NİKABIN AÇTI TA OL MEH...
GAZEL / ZATİ (Ö.1546)
Nikâbın açtı tâ ol meh cemâli âfitâbından
Serâser on sekiz bin âlemi pür kıldı tâbından
Sanır kardeşleri çâha bıraktı Yûsufu ol höd
Görüp seyrinde ol mâhı yere geçti hicâbından
Serâser bu dokuz eflâk onun mihriyle raks eyler
Zemîn ser-mest olup yatar onun aşkı şarâbından
Gönüller açılır gûş eyleyelden fasl olur gussa
Ne dem feth-i kelâm olsa kitâb-ı hüsnü bâbından
İlâhî! Zâtîyi haşr eyle onunla kıyâmette
Kıyâmet eyle hâlin kurtarıp tamu azâbında
ZATİ
GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE
1. O ay (gibi olan güzel) güneşi andıran güzelliğini örten örtüyü kaldırınca on sekiz bin âlemi baştan başa ışığıyla doldurdu (aydınlattı).
On sekiz bin âlem eski kültürde bu yaşadığımız dünya ile birlikte Allahu teâla’nın yaratmış olduğu bütün âlemlerin sayısını kinaye yoluyla veren bir ifadedir.
2. Kardeşleri Yusuf Peygamberi kuyuya bıraktıklarını sanırlar. Halbuki Yusuf Peygamber, o ay yüzlü güzeli rüyasında görünce utancından yere geçmişti.
Yusuf Peygamber güzelliğin sembolü olmasına rağmen Peygamberimiz Hz. Muhammed’i rüyasında görünce onun güzelliği yanında kendi güzelliğinden utanıp kuyuya girmiştir, denilmektedir.
3. Bu dokuz feleğin hepsi onun aşkıyla dönmekte, dans etmektedirler. Yeryüzü de onun şarabı andıran aşkının tesiriyle sarhoş olmuş ve kendinden geçerek yatmaktadır.
Dokuz felek; Ay, Utarid, Zühre, Güneş, Merih, Müşteri, Zuhal, burçlar göğü ve atlas göğüdür. Bunlar iç içe geçmiş soğan zarları gibidir ve hareket halinde olup dönmektedirler. Şair bunların aşk dolayısıyla raks ettiklerini söylemektedir.
4. Ne zaman onun güzelliği kitabının bir konusundan söz açılsa, dinleyenlerin derdi gider ve gönülleri açılıp neşelenir. Şair, Peygamberimizin güzelliğini bir kitaba benzetmiş ve kitapla ilgili fasıl, feth-i kelam, kitab ve bab kelimelerini bu beyitte toplamıştır. Onun güzelliğine dair söz açıldığında dinleyenlerin kederleri ve tasalarının gittiğini söylemektedir.
5. Ey Rabbim! Kıyamette Zatî’yi onunla birlikte haşr et, cehennem azabından kurtar, halini düzelt. Bu şiir de Fuzuli’nin Su Kasidesi gibi Hz. Peygamber’in övgüsünü konu almaktadır.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR:
NEF'İ - YAZMIŞLAR REDİFLİ GAZELİ
FUZÛLÎ - ÛN KAFİYELİ GAZELİ (GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİ - AÇIKLAMASI)
BAKİ – GÜL REDİFLİ GAZELİ (GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİ)
GAZEL / MUHİBBİ KANUNU SULTAN SÜLEYMAN
- Önceki
- Sonraki >>
