NAZİRE NEDİR?
- Bir şairin şiirine başka bir şair tarafından aynı şekil, vezin, kafiye ve redifle yazdan şiir.
- Divan Edebiyatı nazım türüdür.
- Kelime Arapça "eş, değer” anlamlarındaki nazirden gelir. Nazire yazma, tanzir, tanzir etme diye anılır.
- Nazire geleneği Türk Edebiyatı’na İran edebiyatından geçmiştir.
- İranlı şairler nazireye cevâb adını verirler. Alay ve şaka yollu yazılmış nazirelere tezhil veya hezl denir.
FUZULİ’NİN GAZELİ
Hayret ey büt sürelin gördükte lâl eyler meni
Sûret-i hâlim gören sûret hayâl eyler meni
Mihr satmazsın mana rahm eylemezsin munca kim
Sâye tek sevdâ-yı zülfün pây-mâl eyler meni
Za’fı tâli mân-i Tevfik olur her nice kim
İltifâtın ârzû-mend-i visâl eyler meni
Men gedâ şahâyâr olmak yok ammâ neyleyem
Arzû ser-geşte-i fıkr-i muhâl eyler meni
Tir-i gamzen atma kim bağrım deler kanım döker
Akd-i zülfün açma kim âşüfte-hâl eyler meni
Dehr vakfetmiş meni nev-res civanlar aşkına
Her yeten meh-veş esîr-i hatt u hâl eyler meni
Ey Fuzûlî kılmazsam terk-i tarîk-i aşk kim
Bu fazilet dâhil-i ehl-i kemâl eyler meni
FUZULİ
NEDİMİN FUZULİ’NİN GAZELİNE YAZDIĞI NAZİRE
Bûs-ı la ’lin şöyle sîr-âb-ı zulâl eyler beni
Kim gören âb-ı hâyât içmiş hayâl eyler beni
Şâire söz bulmağa minnet yok amma neyleyim
Ah kim hâyret seni gördükçe lâl eyler beni
Sevdiğim câm-ı meye hâcet nedir la’l-i lebin
Hasret-i çeşminle ben hâk-i siyah olsam dahi
Bir şeker handeyle mest-i bî mecât eyler beni
Baht âhir sürme-i çeşm-i gazal eyler beni
Bağda zülf it ruhun andıkça bu kimdür deyü
Sünbül it gül birbirinden sûal eyler beni
Nükhet-î zülfünle geldikçe nesîm- 'ı nev-bâhar
Turra-i sünbül-sıfat âşüfte-hâl eyler beni
Nâ-tüvânım şöyle çeşmin hasetinden kim gehî
Sâye-i müjgân-ı âhü pây-mâl eyler beni
Güldürür ya ağlatır ya lütf eder yâhud itâb
Hâsılı neylerse ol ruhsâr-ı âl eyler beni
Arz-ı hâlim çok efendim hak-i pây devlete
Lütfun ammâ bî-niyâz-ı arz-ı hâl eyler beni
Ben kulun lâyık değildir aslına ammâ yine
İltifatın ârzü mend-i visâl eyler beni
Gerdişin gördükçe sâkî-mülâyım meşrebin
Gûyyâ bilmez efendim bende-i dîrinesin
Arzû ser-geşte-i fıkr-i muhâl eyler beni
Kim Nedîmâ bu mudur deyü suâl eyler beni