KARŞILADIĞI VARLIĞIN SAYISINA GÖRE İSİMLER
1. Tekil İsim
Sayıca tek bir varlığı ya da kavramı karşılayan isimlerdir.
"Kalem, kitap, yol, köy, bahçe, iğde, araba, yolcu, değirmen... ”
2. Çoğul İsim
Sayı bakımından birden fazla varlığı ya da kavramı karşılayan isimlerdir. İsimlerin çoğul biçimi tekil isimlere “-lar, -ler” eki getirilerek yapılır.
“Öğrenciler, kaldırımlar, yayalar, gözlükler, demirciler, oteller... ”
“-lar, -ler” eki, sadece isimlerin sayıca çokluğunu ifade etmez. Bu ek, isimlere farklı anlamlar da katar.
"Kardeşim gelince dünyalar benim oldu."
cümlesine abartma,
“Dayımlar akşam bize gelecek. ”
cümlesine aile anlamı katmıştır.
Bazen bir isim tekil olduğu hâlde kendine benzer pek çok varlığı karşılayacak şekilde anlam kazanır.
“Bu şehir yazın sinek kaynar."
cümlesinde “sinek” kelimesi tekil olduğu hâlde çokluk anlamını karşılamaktadır. Ne var ki çokluk eki almadığından bu, tekil isimdir.
3. Topluluk İsmi
Çokluk eki almadığı hâlde, ortak özelliği olan birçok varlığı karşılayan isimlerdir.
“Alay, bölük, takım, demet, ordu, ulus, halk..."
Topluluk ismi ile bir cins ismine genel anlam verilmesi birbirinden farklıdır.
"Karga dünyanın hemen her yöresinde yaşar. ”
cümlesinde “karga” ismi genel bir anlam kazanmış ve bütün kargaları karşılayacak şekilde kullanılmış olmakla birlikte, bu kelime topluluk ismi değildir.
Topluluk ismi bir cümlede kullanılmasa bile çokluk bildirir. Oysa “karga” isminde böyle bir özellik yoktur.
Topluluk isimlerinin çoğul eki aldığı da olur. Bu durumda “-ler” eki eklendiği grubun çokluğunu bildirmiş olur.
“Güneş batarken sürüler köye dönerdi. ”
cümlesinde sürü ismine getirilen “-ler” çoğul eki birden fazla sürüyü ifade etmiştir.
KONU ANLATIM VİDEOSU ( Youtube Kanalımız için TIKLAYINIZ )
