HATTUNDA KİM OL ZÜLF-İ PERÎŞÂN YAZILUPDUR - NECATİ BEY
GAZEL
Mefûlü / mefâ'îlü / mefâ'îlü / fe'ûlün
Hattunda kim ol zülf-i perîşân yazılupdur
Gûyâ ki gubâr üstine reyhân yazılupdur
Ol hokkâ-i mercân üzerinde hat-ı müşgîn
Dil-hastalarun derdine dermân yazılupdur
Dil-teng ü perîşân idi vasfun işidicek
Güller açılup gonca-i handân yazılupdur
Nakş oldı hatun dilde yazukdur oda yakma
Şol safhaya kim âyet-i cânân yazılupdur
Cân suretini görmeğe meylün var ise gel
Cân hey etine sûret-i cânân yazılupdur
Ey hüsn diyu âşık olan göz ile kaşa
Bu şîve kilîsâda firâvân yazılupdur
Gül defteri dürsün ki ruh-ı dost yüzinden
Eş’âr-ı Necâtî ile divân yazılupdur
GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİ
Gubâri yazı üzerine Reyhâni yazının yazılması gibi, ayva tüylerinin üstüne perişan saç yayılır.
O mercan hokkaya benzeyen dudağının üstündeki misk renkli ayva tüyleri gönlü hasta olanların derdine derman diye yazılmıştır.
(misk siyah renklidir. Hokka denilen, kıymetli taşlardan ve ya camdan, billûrdan yapılmış şişelerde bulundurulur. “yazılmak” fiili “bezenmek, süslenmek, oyulmak... ” gibi anlamlara da gelir. “ derman “ ve “yazı “ kelimeleri birlikte bulunduğunda “muska yazmak “ deyimini de hatırlamak lazımdır.)
Gönlü sıkıntıda ve perişan idiler; senin vasfını işitince güller açılmaya, gülen gonca da yayılmaya başladı.
(burada “dil-teng” deyimi “gönlü dar, sıkıntıda “ mânâsında olup goncaya; “perîşân ” kelimesi de güle aittir.)
Senin yazı gibi olan ayva tüylerin gönlüme nakşolunmuştur; üstüne Kur ’an âyeti yazılan sahifeyi oda yakma günahtır
Canın şeklini görmeyi istiyorsan gel; sevgilinin resmi can biçiminde çizilmiştir.
Ey güzellik diye göz ile kaşa âşık olan; güzelliğin bu türlüsü kiliselerde bol bol resm edilmiştir.
(burada anlatılmak istenen güzellikten murad olunanın ilâhi güzellik olduğu, ölümlü güzelliğe bağlanmanın Tanrıya ortak koşuculuktan başka bir şey olmadığı fikridir.)
Gül artık defterini dürsün, onun hükmü geçmiştir; çünki sevgilisinin yanağının yüzünden Necâtî’nin şiirleriyle divan yazıyor.
(gül şekli dolayisiyle açılmış bir kitaba, bir mecmuaya benzetilir. Sevgilinin yanağının kırmızı rengi ve Necâtî’nin o yanağın ilhamiyle yazılmış şiirleri gülden üstün tutulmaktadır.)
İLGİLİ İÇERİK