TURGUT UYAR 
HAYATI ve ESERLERİ
Şair 4. Ağustos 1927'de Ankara 'da doğdu. Konya Askerî Ortaokulu, Bursa Askeri Lisesi (1946), Askerî Memurlar Okulu (1947) öğrenimlerinden sonra Posof (1948-1952), Terme (1952-1954), Ankara (1954-1958) şehirlerinde personel subayı olarak çalıştı. Posof'ta görevli bulunduğu sıralarda "Kaynak" dergisince düzenlenen şiir yarışmasında ikinci gelmesi şiir çalışmalarına kuvvet verdi. (1948), Varlık (1950-1955); Yenilik (1965-1957); Yeditepe, Pazar Postası (1957-1959); Dost, Değişim, Dönem (1963-1965); Türk Dili, Papirüs (1966-1968) dergilerine yazdı. Personel subaylığından ayrılması üzerine (1958), sivil memurluğa geçti. Hikâyeci "R. Tomris" ile evlendi (1969). Türkiye Selüloz ve Kâğıt Sanayi-i Ankara Şubesi'nde çalıştı. 1969'da emekli olunca İstanbul’a yerleşti. Türkiye Yazarlar Sendikası genel sekreter yardımcılığına seçildi. (1974) İnsan duygularındaki karmaşıklığı, bireysel özgürlüğü yansıtan izlenimci, gerçeküstü şiirleriyle tanındı. İnsan gibi, şiirin de çıkmazda olduğunu, sanat yapıtlarında fayda aramanın gereksizliğini savunur. Şöyle der: "Alışılmış şiir ortamında yeni biçimler arıyor. Şiir kelimesini anlayışımız değişiyor sık sık. Bütün mesele kelimelerin macerası... Şiirin gelişmesi bir teknik'in gelişmesi değildir. Hiçbir zaman olmamıştır. Şiirin gelişmesi doğruca, şiir yapan, oluşturan, yaşayan koşulların, çevrelemenin gelişmesidir. Denebilirse, toplumsal bir çerçeve içerisinde insanın gelişmesidir. Dolayısıyla soyut olarak, yaşamanın gelişmesidir. Gelişen yahut bizim toplumumuz için açıklığa kavuşan toplumsal bilimlerin, baskısını gitgide arttıran teknolojinin, değişen ahlâk ve yaşamın bilimlerinin insan yeteneklerine kattığıdır şiiri iteleyen. Bu yüzden çoğunca organik bir dünya duyarlılığı bizimki gibi, bir kendini bulma süreci içinde bulunan toplumlarda şiir birbiri peşine pek kuşakları harcayacaktır." Zamanımız Türkçesini en güzel kullanan şairler arasındadır. Şiir üstüne deneme yazıları da vardır. Şiir kitapları: Arz-ı Hal (1949); Türkiye’m (1952); Dünyanın En Güzel Arabistan’ı (1955); Tütünler Islak (1962, Yeditepe 1963 Şiir Armağınını kazandı); Her Pazartesi (1968); Divan (1970); Toplantılar (70-73 i West'den Tomris Uyar'la çeviri, 1974) Evrenin Yapısı (Lucretius’tan Tomris Uyar'la manzum çeviri, 1974; TDK çeviri ödülün aldı, 1975)
Turgut Uyar (1927-1985), İkinci Yeni'nin en verimli şairlerinden birisidir. Parasız yatılı okuması, onun şiirlerindeki yalnızlığı çoğaltır. İlk şiirlerinde halk edebiyatının yanı sıra; Hayyam, Nedim, Yahya Kemal, Tevfik Fikret, Hâmit ve Ahmet Haşim etkisi görülür.
Şiirlerinde, içerik ve imge yükü ağır olmayan; buna karşın cümle mimarisi gelenekseli aşan ve ona inat giden bir dil anlayışım benimsemiştir. Dil anlayışında, deformasyon, çok önemli bir işlev üstlenir. Geleneksel dilin ölümünü ilan eden şair, mümkün olduğunca anlatıdan uzaklaşmaya çalışır. Birinci Yeni şiirinden beslenerek İkinci Yeni ye ulaşmış; kapalı ve soyut anlatım tarzım tercih ederek çağrışım ağım zenginleştirmiştir. Hiçbir görüntüyü büyütmeyen şiir dilinde, var olanın genel görüntü düzeyinde yaptığı değişiklikle şairle nesne arasındaki izleri kaybeder. İkinci Yeni'nin en sık kullandığı, ruhsal kırılmaları ve köklü tepkileri içeren şiddetli imgeler yerine estetik düzeyi daha yüksek olan batık imgeleri tercih eder. Ahmet Necdet'in ifade ettiği gibi: "Turgut Uyar, şiirini tepeden inme çağrışımlarla oluşturan bir ozandır. Şiirini karanlık yapan, o yağma karanlığa götüren de odur." (Necdet 1998: 2,2). Buna rağmen, şiirinin imge düzeniyle izleği arasında kendine özgü mantıksal bir tutarlılık bağı vardır. İnsana olan güvenini ve inancım hiçbir zaman yitirmemiştir. Şiir çizgisini oluşturan unsurlar arasında halk, divan ve Batı edebiyatım sayabiliriz. Şiir kitapları Arz-ı Hal (1949), Türkiyem (1952), Dünyanın En Güzel Arabistanı (1959), Tütünler Islak (196?), Her Pazartesi (1968), Divan (1970), Toplandılar (1970), Kayayı Delen Zincir (1981), Büyük Saat (1984) eklemelerle Tüm Şiirleri adlarıyla yayımlanmıştır.
Ankara'da doğdu. İstanbul'daki ilköğreniminden sonra, Konya Askeri Okulu, Bursa Işıklar Askeri Lisesi ve Askeri Memurlar okulunu bitirip Posof, Terme ve Ankara'da personel subayı olarak görev yaptı. 1958'de askerlikten ayrılarak Türkiye Selüloz ve Kâğıt Sanayii'nin Ankara şubesinde çalışmaya başladı. Emekliliğinden sonra İstanbul'a yerleşti. İkinci Yeni'nin, Edip Cansever ve Cemal Süreya ile birlikte öncü şairlerinden olan Turgut Uyar, hece ölçüsüyle yazdığı ve toplumsal konuları işleyen ilk iki kitabından (Arz-ı Hal, 1959; Türkiyem, 1952) sonra, Dünyanın En Güzel Arabistanı'yla (1959) bireyin iç dünyası, yalnızlığı ve açmazını eksen tutan bir yaklaşımla, dilde ve duyarlıkta yeni imkânları zorlayan bir şiirin peşinde oldu. Tütünler Islak (1962) ve Her Pazartesi'de (1968) koruduğu bu çizgiyi, Divan'la (1970) geleneksel şiirin kalıplarına, Toplandılar (1974) ve Kayayı Delen incir'le (1982) söz konusu dönemde yaşanan sınıfsal mücadelenin yansımalarına açtı. Abdülhak Hamit Tarhan ve Yahya Kemal Beyatlı'dan Oktay Rifat ve Metin Eloğlu'na, tek şiirden yola çıkarak bir dizi şairi incelediği Bir Şiirden (1983) adlı bir de inceleme kitabı bulunan Turgut Uyar'ın, Tütünler Islak ile 1963 Yeditepe Şiir Armağanı; Kayayı Delen İncir ile 1982 Behçet Necatiğil Şiir Ödülü; ve Büyük Saat (1994) ile Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü vardır. Turgut Uyar'ın YKY'deki kitapları
KİTAPLARI
Büyük Saat
Göğe Bakma Durağı - Seçme Şiirler / Turgut Uyar :Bir Şiirden (şiir yazıları)
SENFONİ
Önce sesin gelir aklıma
Çaresiz kaldıkça hep seni düşünürüm
Güzel olan, dolgun başaklardaki sarışın sevinçli
Sonra cumartesi günleri gelir
Sonra gökyüzü gelir hemen kurtulurum
Bir yağmur yağsa da, beraber ıslansak.
Kırk kere söyledim bir daha söylerim
Savaşta ve barışta, karada ve denizde,
Düşkünlükte ve esenlikte
Zamanımız apayrı bize göre
Yan yana olduk mu elele
Aç kalsak ağlamayız biliyorum.
İçim güvercinleri okşamış gibi rahat
Sen yanımdayken ister istemez
Geniş meydanlarda akşamüstleri
Üst üste üç kere deniz, üç kere çınarlar.
Sen yanımdayken ister istemez
Uzak ırmakları hatırlıyorum.
Ara sıra düşmüyor değil aklıma
Yabancı kadınların sıcaklığı
Ama Allah bilir ya, ne saklıyayı
Yanında ihtiyarlamak istiyorum...
Turgut UYAR
İLGİLİ İÇERİK
TURGUT UYAR - KURTARMAK BÜTÜN KAYGILARDAN
