SES BİLGİSİ TESTİ-2
Gezegenlerin meydana gelişleri hakkında eskiden beri birçok teori ileri sürülmüştür. 1944 yılına kadar gezegenlerin Güneş’ten koptuğu fikri hâkimdi.
1. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz türemesi B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz benzeşmesi D) Ünlü daralması
E) Ünsüz yumuşaması
Bir çizgi roman yazarının amacı, başka herhangi bir daldaki yaratıcılarla aynıdır: Bir karakter yaratmak! Oysa çoğu kişi hikâyenin her şeyden önemli olduğunu zanneder.
2. Bu cümlede aşağıdakilerin hangisine örnek gösterilebilir?
A) Ünlü daralması - ünsüz düşmesi
B) Ünsüz değişimi - ünsüz türemesi
C) Ünsüz düşmesi - n-m değişimi
D) Ünlü daralması - ünlü türemesi
E) Ünsüz benzeşmesi - ünlü düşmesi
Çığ gibi indim yamaçlardan
I
Kar yığınları örttü
II III
Dönemeci! Patikalarını
IV V
Yıllarımın
3.Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerin hangisinde “ünsüz değişimi”nin örneği vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Yelkenlisi ile kıyılar boyunca yaklaşık 2.000 km yol
I
alan Charles Wilkes, Güney Kutbu’nun olduğu yeril
II
de gerçekten bir kıta bulunduğunu kanıtlamıştır.
III IV V
4. Bu cümlede numaralanmış altı çizili sözlerin hangisinde birden fazla ses olayı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Ormanlarımızı, suyumuzu, toprağımızı, havamızı temiz tutmalı ve her zaman korumalıyız. Çürük elmanızın bir elma şekerine dönüşmesini istiyorsanız elinizden gelen her şeyi yapın ve şundan emin olun ki ufacık bir çöpü yerden kaldırdığınız zaman bile bir adım atmış olursunuz.
5. Bu parçada aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur?
A) Ünsüz düşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
C) Ulama
D) Ünsüz benzeşmesi
E) Ünlü daralması
6. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerin hangisinde bir ses olayı yoktur?
A) Yaşadıkları karşısında sabrını hep korudu.
B) Umudunu hiç kaybetmemişti.
C) Telefonu iki gündür, çevrim dışı kalmış.
D) Saklıkent, küçük bir kayak merkezidir.
E) Şimdi seni daha iyi anlıyorum.
7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yükleminde “ünlü daralması" yoktur?
A) Okuduklarını her yönüyle özümsüyor mu?
B) Gereksiz işlerle hiçbir zaman ilgilenmiyor.
C) Yarınki toplantı hakkında konuşuyor.
D) Evdekiler, yemeğe geç kalma, diyor.
E) Burada birçok yabani hayvan yaşıyor.
Akdeniz’i göğün denizle birleştiği su ufkunda
Yağmurun sırrında toprağın buğusunda arayın
8. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ünlü düşmesi
B) Ünsüz yumuşaması
C) Kaynaştırma ünsüzü
D) Ünsüz türemesi
E) Ünlü daralması
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "ulama"ya bir örnek vardır?
A) Yazın köyüne gider, çocukluk özlemini giderirdi.
B) Çocukları sorunları gün geçtikçe azalıyor.
C) Gümrük Birliği'ne girmemize az bir zaman kaldı.
D) Umutsuz dertlerin de elbet bir çözümü vardır.
E) Okullar cıvıl cıvıl çocuklarla dolup taşacak.
Bomba şimşekleri beyninden inip her siperin
Sönüyor göğsünün üstünde o aslan neferin
10. Yukarıdaki her iki dizede görülen ses olayı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ünlü daralması B) Ünlü düşmesi
C) Ünsüz düşmesi D) Sert sessiz benzeşmesi
E) Ünlü yumuşaması
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünlü daralmasına örnek gösterilemez?
A) İstanbul’u dinliyorum gözlerim kapalı
B) Ulu mabet, seni ancak bu sabah anlıyorum.
C) Kalkıyor tozlu zaman perdesi her an aradan
D) Bu taşındır diyerek Kabe’yi diksem başına
E) Ne bir yiyecek vardı elde ne bir içecek
“Kimi sözcüklerde sert ünsüzler iki ünlü arasında kalmasa da yumuşayabilir.”
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde buna örnek gösterilemez?
A) Sular mı yandı neden tunca benziyor mermer
B) En kesif orduların yükleniyor dördü beşi
C) Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak
D) Kükremiş sel gibiyim bendimi çiğner aşarım
E) Hakkıdır hür yaşamış bayrağımın hürriyet
13. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisinde ünsüz türemesi olmuştur?
A) Daracık yolda güçlükle İlerlemeye çalışıyorduk.
B) Çocukların birçoğu parkta oynuyordu.
C) İşlerimizin büyük bir bölümünü halletmiştik.
D) İstanbullular güzel bir hafta sonu yaşadılar.
E) Şuradaki resimleri abisine çizdirtmişti.
Ne zaman ayrılık vakti gelse
İçimdeki güllerin boynu bükük
14. Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisine örnek gösterilebilir?
A) Ünsüz değişimi
B) Ünsüz benzeşmesi
C) Hece düşmesi
D) Ünlü daralması
E) Ünsüz düşmesi
15. Aşağıdaki dizelerin hangisindeki altı çizili sözcükte hece düşmesi vardır?
A) Her gün yanımda yeşeren bir bakış tazeliği var
B) Açılıp ayan oldu dünya her yönden bize
C) Bir kere doğruldunuz ve artık uzakları gözlersiniz
D) Bilinmezin kapısında el ele vermiş geleceğe hazırlanıyordu her şey
E) Sadece bir gölge bırakıp gitti savrulan bulutların kaynaştığı yerde
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde ünsüz yumuşamasına örnek bir kullanım yoktur?
A) Bundan böyle duyduğum her korna sesinde biliyorum gözlerin çiçeklenecek.
B) Yolum uzadıkça hırsla, coşkuyla direncimi bileğliyorum.
C) Bu öğlen gelgitlerinde, zaman savrulmaktan ağıtlarla kaplı bir güze dönüşmede.
D) Köpük köpük bir deniz uzuyordu ocak göğünün altında bulutlar sağılırken.
E) Gecenin sessizliğinden geliyordu ışıklar, yağmurun şarkısı.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem ünsüz benzeşmesi hem de ünsüz yumuşaması vardır?
A) Gönlüm bu sevincin heyecanıyla kanatlı.
B) Bir yudum suda fırtına koparır, kuştan ürker, giderim.
C) O günden sonra ağzının tadı bir daha yerine gelmedi.
D) Paranı cumartesiye kadar harcama.
E) Konukseverliğiyle daima övünürdü.
Büyük ünlü uyumuna göre, Türkçede ekler, eklendiği kelimenin son hecesinin ünlüsüne uyar.
18. Aşağıdakilerden hangisinde buna uymayan bir kullanım vardır?
A) Saatlerdir burada seni bekliyorum.
B) Taraf taraf tutuştu meşâleler, çırağlar.
C) Bir renge girdi eşya günün altın tasında.
D) Birden alev alıyor düşünceler, duygular.
E) Ateştir burda hatta ateşe düşman sular.
19. Aşağıdakilerden hangisinde sert ünsüz benzeşmesine örnek bir kullanım vardır?
A) Annesi çarşıdan az önce gelmiş.
B) Hepsinden önce sen geldin.
C) Kendisi uzaktan tanıdığımız olur.
D) Arayanların biri, kardeşinizdi.
E) İşini özene bezene yapmış.
20. Aşağıdakilerin hangisinde ünlü düşmesine örnek vardır?
A) Serpilmeye başladı bir yağmur ince ince
B) Yollar bir şerit gibi ufka bağladı bizi
C) Kimi haydut, kimi kurt masalı anlatıyor.
D) Ölmek sırayladır, sıralanmakta varsa fark!
E) Her sabah başka bahar olsa da ben uslandım.
21. Aşağıdaki cümlelerdeki attı çizili kelimelerden hangisinde "geniş seslilerin daralma”sının örneği vardır?
A) Bizimle yarın onlar da geliyorlar.
B) Ağlayan bebeği susturmak için uğraşıyor.
C) Her akşam iki saat kitap okuyormuş,
D) İşlerini bitirmeyenler bir süre daha çalışacaklar.
E) Biraz sonra biz de çalışmaya başlıymış
"-yor, -ken, -leyin, -ki, -mtırak" ekleri büyük sesli uyumuna uymaz.
22.Aşağıdakilerden hangisinde bu kuralın örneği vardır?
A) Geceki rüzgâr yerim yağmura bırakmıştı.
B) Babasından başka kimsenin sözünü dinlemiyordu.
C) Eve gelirken uğrayıp alırsınız.
D) Yanılmıyorsam çocuğun üzerinde sarımtırak bir kazak vardı.
E) Geceleyin sokağa çıkmaktan korkardı.
Bu bahar topunu devşirip güllerimizin
Coşalım, coşalım çocuklar
Ve rüzgâr gibi denize koşalım çocuklar
Umut en güzeli diye dünyanın
Son cennetine değin rüyaların
Sırrına erelim, erelim be çocuklar
23. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Kaynaştırma ünsüzü
B) Ünlü daralması
C) Ünsüz benzeşmesi
D) Ünsüz yumuşamasına aykırılık
E) Ünsüz türemesi
24. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük, kaynaştırma harfi almıştır?
A) Akdeniz’de büyük bir fay hattının olduğu düşünülüyor.
B) Bu olayın duygusal yönünü de değerlendirmeliyiz.
C) Gerçek başarı, mutluluk için çabalamayla kazanılır.
D) İnsanlar, mutluyken herkese iyi davranırlar.
E) Hiçbir çocuk, mutsuz bir ailede büyümek istemez.
Yiyecekteki koku herkesin midesini bulandırmıştı.
25. Bu cümlede atı çizili sözcükteki ses olayları aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Ünsüz türemesi - ünsüz benzeşmesi - ünlü daralması
B) Ünlü daralması - kaynaştırma - ünsüz benzeşmesi
C) Ünlü türemesi - ünsüz benzeşmesi - kaynaştırma
D) Ünlü daralması - kaynaştırma - ünsüz yumuşaması
E) Ünsüz yumuşaması — ünlü daralması — kaynaştırma
Musiki her şeyden önce musiki
Onun için tekli mısradan şaşma
Kıvrak olur, erir havada sanki
Ağır aksak söyleyişe yanaşma
26. Bu dörtlükte büyük ünlü uyumuna aykırı kaç sözcük vardır?
A)1 B) 2 C)3 D)4 E)5
27. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde aynı sözcükte hem sertleşme hem yumuşama olmuştur?
A) Suyu yudum yudum içtim.
B) Seyirciler taşkınlık yapınca salondan çıkarıldı.
C) Ahlakça eleştirilecek yönleri var.
D) Burada gördüğün beş kişi de meslektaş.
E) Gözlerimi açtığımda çimenlerin üstündeydim.
"c, d, g" ünsüzleriyle başlayan ekler sert ünsüzlerden sonra, birkaç ek dışında, ünsüz benzeşmesi kuralına uygun olarak değişir.
28. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz benzeşmesi kuralının geçerli olmadığı bir örnek vardır?
A) Türkçe somutlaştırma açısından zengindir.
B) Sana baktıkça onu hatırlıyorum.
C) Buraya yeni aşçılar alınacak.
D) Dün üçgen konusu işledik.
E) Pişkin lahmacunu çok severim.
29. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi ünlüyle başlayan bir ek aldığında ünsüz değişimine uğramaz?
A) Israrlarımız karşısında direnç göstermedi.
B) Bize böyle bir kısmet nasip olmadı.
C) Birkaç kilometre sonra bir dönemeç daha var.
D) İçimizde bunun gibi nice hödük var.
E) Bu iş için belediyeden ruhsat alacaksınız.
30. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz yumuşaması kuralına uyulmamasından kaynaklanan bir yazım yanlışı yoktur?
A) Bu metotu yıllardır kullanıyoruz biz.
B) Kağıtı buruşturup çöpe attı.
C) Artık kimsenin itimatı kalmadı ona.
D) Gitarımın akortu çok çabuk bozuluyor.
E) Babası gibi, bahtı açık olsun onun da.
31. “-de, -da" eki, aşağıdaki altı çizili sözcüklerin hangisine getirildiğinde “-te, -ta" biçimini almaz?
A) Saat üç sizin için de uygun mu?
B) Bu hafta lig maçları ertelendi.
C) Çocuklara birer külah şeker dağıtıldı.
D) Seçim öncesinde yine genel af bekleniyor.
E) Tarihte ilk barış antlaşması ne zaman yapılmıştır?
32. Aşağıdaki dizelerin hangisinde ünsüz benzeşmesine örnek yoktur?
A) Ne hoştur kırlarda yazın uyumak
B) Hava keskin bir kömür kokusuyla dolar
C) İçsem şu damlayan ay ışığını dallardan
D) Dönmeyen aşığın serptiği çiçekler
E) Dün bir gölge gibi geçti yanımdan
33. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz sertleşmesi örneği yoktur?
A) Uzun zamandır toptancılık yapıyor.
B) Biraz önce dershaneye gitti.
C) Eve giderken markete uğradım.
D) Somurtkan tiplerle bir arada olmam.
E) Söyledikleri çelişkili geldi bana.
Hiçbir son iyi değildir; hiçbir ayrılık temiz değildir, hiçbir uzun ilişki tek bir konuşma ile bitmez. Sevdiğinden ayrılmak kolay değildir, onu ruhundan söküp atmanın kolay olduğunu söyleyen ne büyük bir ahmaktır.
34. Bu paragrafta ünsüz sertleşmesine ve yumuşamasına örnek kaç sözcük vardır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
35. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünsüz sertleşmesiyle ilgili bir yazım yanlışı yapılmamıştır?
A) Sezgin 1960’da Ankara’da doğmuş.
B) Matematik dersinde dörtgenleri işledik.
C) Cansu’nun unutganlığı üstünde.
D) Bazıları afdan yararlanıp çıktılar.
E) Seni gökde ararken yerde buldum.
CEVAPLAR
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
D B D B D D C E A B
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
C E C C E C B A E D
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
E B C A B C E D E E
31 32 33 34 35
B C C D B
İLGİLİ İÇERİK
