KARACAOĞLAN - KOŞMA (GEL REDİFLİ) ŞİİRİNİN İNCELENMESİ
Bağlandı yollarım, kaldım çaresiz
Gayri dünya bana aralandı gel
Derildi defterim artsız arasız
Üst üste dizildi sıralandı gel
Yâri görse idim haftada ayda
Sevip ayrılmaktan ne buldum fayda
Azrail göğsümde canım hay hayda
Ciğerimin başı yaralandı gel
Karac'oğlan der ki başa yazıldı
Gözüm yaşı ceyhun oldu süzüldü
Kefenim biçildi, kabrim kazıldı
Mezarımın üstü karalandı gel
KARACAOĞLAN
YAPI BAKIMINDAN İNCELENMESİ (AHENK UNSURLARI):
Nazım Birimi: Bent (Dörtlük)
Nazım Birim Sayısı: 3 (üç)
Nazım Şekli: Koşma
Nazım Türü: Güzelleme
Ölçü: 6+5=11’li hece ölçüsü
Kafiye Şeması: abab, cccb, dddb
Kafiye ve Redif:
1.Dörtlük: -siz: Redif, -ara: Zengin kafiye
2.Dörtlük: -ayda: Zengin kafiye. Aynı zamanda tunç kafiye vardır.
3. Dörtlük: -ıldı: Redif, -z: Yarım kafiye
Asonans ve Aliterasyon:
1.Dörtlük: “a” sesleri ile asonans, “s” sesleri ve bu sese yakın “z” sesiyle aliterasyon yapılmıştır.
2.Dörtlük: “a” sesleri ile asonans yapılmıştır.
3.Dörtlük: “ı” sesleri ile asonans, “l” sesleri ile aliterasyon yapılmıştır.
MUHTEVA (İÇERİK) BAKIMINDAN İNCELENMESİ:
Tema: Ayrılık
Konu: Şairin sevgilisinden ayrı kalması ve ölüm endişesi.
Edebi Sanatlar:
1.Dörtlük:
“Bağlandı yolarım” bir deyimdir. Deyim kullanmak “İrsal-i Mesel” sanatını oluşturur.
Ömrünü “yol”a benzeterek “açık istiare” yapılmıştır.
“gel” ifadesi ile nida (seslenme) sanatı yapılmıştır.
Hayatını deftere benzetiyor. Benzetilen söylenmiş, benzeyen “hayat” kelimesi ifade edilmemiştir. Dolayısı ile “açık istiare” yapılmıştır.
2.Dörtlük:
“sev-, ayrıl-“ kelimelerinde tezat sanatı vardır.
“Azrail, can, göğüs” kelimeleri ile tenasüp sanatı yapılmıştır.
3.Dörtlük:
“Başa yazıl-“ deyimi ile “irsal-i mesel “ sanatı yapılmıştır.
“Karac’oğlan” derken şair kendisini başka birisi olarak görmesi ile “tecrid” sanatı yapılmıştır.
“Gözüm yaşı ceyhun oldu süzüldü.” derken “mübalağa” sanatı yapılmıştır.
“Kefen, kabir, mezar, kazıl-“ kelimelerini “tenasüp” sanatına uygun olarak kullanmıştır.
İLGİLİ İÇERİK
KARACAOĞLAN HAYATI ve ŞİİRLERİ
ÖLÜM ARDIMA DÜŞÜP YORULMA - KARACAOĞLAN
KARACAOĞLAN - ŞU YALAN DÜNYAYA GELDİM...
KARACAOĞLAN - İNDİM SEYRAN EYLEDİM FRENGİSTANI İNCELEMESİ
KARACAOĞLAN - ÇUKUROVA BAYRAMLIĞINI GİYERKEN AÇIKLAMASI
