EMRİ - KÜŞTE-İ TİG-I GAM-I AŞK OLDUĞUMÇÜN... - III GAZEL-YARSIZ BU CİHANDA..

III GAZEL

Yârsız bu cihânda n'eylersin
Gülü yok gülsitânda n'eylersin

Ey gönül murgu yüce pervâz et
Bu türâb âşiyânda n'eylersin

Tîr-i âhın gibi felekten geç
Lâ-mekân ol mekânda n'eylersin

Aşk-ı Leylâyı iste gönlünde
Hây Mecnûn yabanda n'eylersin

Çünki âşık değilsin ey Emrî
Söyle kûy-ı fülânda n'eylersin

GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE
 

1. Bir sevgilin yok ise bu dünyada niye yaşıyor­sun? Gülü olmayan bahçede ne yapıyorsun ?
Şair bu dünyada sevgilisi bulunmadan yaşamayı, gülü olmayan bahçede dolaşmaya benzetmektedir.

2. Ey gönül kuşu, yükseklerde uç. Bu topraktan yapılmış beden yuvasında ne yapacaksın?
Topraktan yapılma yuva ile dünya, madde âlemi kastedilmektedir. Bunun karşıtı olarak da yükseklerde uçması, yani madde aleminden sıyrılarak yücelere yük­selmesi söyleniyor.

3. Âhın okunun felekten geçtiği gibi sen de felek­ten geç, Mekânın, madde aleminin sınırlarını aş! Madde âleminde ne yapıyorsun?.
Şair âhı, felekleri bile delip geçen bir oka benzet­mektedir. Şairin çektiği ah, her zaman yükseklere çıkar, Elif harfinin eski harfler ile yukarıya doğru yükselen düz bir çizgi şeklindeki yazılışı, bu kelimeyle ilgili bu tan benzetmeler yapılmasını sağlamıştır.

4. Leylâ’nın aşkını arıyorsan onu gönlünde ara. Hay çılgın, dışarılarda, başka yerlerde onu ne arıyorsun?
İkinci mısradaki mecnun kelimesinin gerçek anlamda aklı başında olmayan demektir. Fakat ilk mısradaki Leyla kelimesinin de yardımıyla, Leylâ’ya âşık olan Mecnun d kastedilmektedir. Bu aşk hikâyesindeki gibi, Leylâ’ya olan aşkın aslında Leylâ’nın kendisine olmadığı, bu aşkın ilacının da yine o olmadığı, aşkın asıl yerinin gönül olduğu, Leylâ’nın sadece bir sembol olduğu dile getirilmektedir.

5. Ey Emrî! Madem ki gerçekten âşık değilsin, o takdirde falanca sevgilinin mahallesinde ne işin var?
Şair burada âşık olmadığı halde öyle görünmeyi yermektedir.

Prof.Dr. M.A. Y. SARAÇ DİVAN EDEBİYATI ŞİİRİNDEN SEÇMELER