Page 2 of 4
ANI (HATIRA)-2
- Bir yazarın kendisini yaşadığı ya da tanık olduğu olayları, sanat değeri taşıyan bir üslupla anlattığı yazılardır, Geçmişteki olay üzerine yazılır.
- Yazar, olayları kendi Bakış açısından anlatır.
- Anılar, yaşandığı dönem hakkında bilgi verir.
- Anıların yazılış sistemi genellikle kronolojiktir. Yazar, yaşayıp gördüklerini belli bir tarih sırası içinde verir. Ama kimi yazarlar kronolojiyi gözetmeden aklına geldiği gibi rast gele yazarlar. Bazı anılarsa, roman üslûbuyla yazılırlar. Bu durumda yazar da anı-romanın bir kahramanı konumundadır.
- Anı, bir kişinin aklının erdiğinden itibaren görüp yaşadığı, kendisi ve toplum için önemli gördüğü olayları ve durumları belli bir sistem içinde yazıya döktüğü, genellikle otobiyografik metinlerdir.
- Yazarın kendini okura açtığı bir tür olduğundan içtendir.
- Anılar belli bir dönemin yorumlandığı yazılar olduğundan tarihi bir belge özelliği gösterir.
- Üslup yönüyle gezi yazısına benzerse de, yazarın dış dünyadan çok kendinden söz etmesi anıyı belli eder
- Anılar, milleti, yüzyıllar boyu bir devam zinciri içinde, millî birlik halinde tutan, toplumu nesilden nesle bağlayan bir kültür unsurudur.
- Anılar iddia ve ispat yazıları değildir
- Bazı anı kitapları toplum içinde belli özellikleriyle kendini göstermiş kişilerin portrelerinden oluşmaktadır. Yazar, görüp tanıdığı önemli kişilerin, siyasî, edebî, kültürel kişiliklerini, kişisel özelliklerini ve başka yönlerini tasvirî ve çözümleyici bir üslûpla anlatır. Bu tür anı kitaplarına Halit Fahri Ozansoy'un “Edebiyatçılarımız Geçiyor (1939”), Yahya Kemal Beyatlı'nın “Siyasî ve Edebî Portreler (1968”) adlı eserleri örnek olarak gösterilebilir.
- Türk Edebiyatı’nın ilk anı (hatıra) kitabı Babür Şah’ın Babürnamesi'dir.
- Türün ünlüleri: Namık Kemal, Ziya Paşa, Ahmet Rasim, Halit Ziya, Hüseyin Cahit, Falih Rıfkı...
