Page 3 of 4
SERVET-İ FÜNÛN DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATININ ÖNEMLİ SANATÇILARI
TEVFİK FİKRET (1867-1915)
- Şairin, Batılı sanat anlayışını benimsemesindeki en önemli neden lisede edebiyat öğretmeni olan Recaizade Mahmut Ekrem’den etkilenmesidir.
- Sanat yaşamı iki ayrı dönem içerisinde incelenebilir: Birinci dönem Servet-i Fünûn hareketinin içinde bulunduğu dönemdir. Bu dönemde “Sanat sanat içindir.” anlayışıyla ürünler vermesine karşın, yine de toplumsal konuların sınırını (dönemin siyasal yapısına rağmen) zorlamıştır. İkinci dönemde ise (1901’den sonra) toplumsal konulara yönelmiş, “Toplum için sanat” anlayışıyla ürünler vermiştir.
- Türk edebiyatının Batılılaşmasında en büyük pay Tevfik Fikret’indir.
- Şiirleri hem biçim hem de içerik olarak yenidir. Parnasizm'den etkilendiği açıkça görülür. Müstezadı, serbest müstezat yapan, nazmı düzyazıya yaklaştıran, bey itin, aruzun egemenliğine son veren hep Fikret'tir.
- En büyük özlemi, Osmanlı İmparatorluğu’nun çağdaş medeniyet düzeyine yükselmesidir. Bunu da Batı’daki fen ve teknolojinin ülkeye kazandırılmasıyla gerçekleşeceğine inanır.
- Ona göre en önemli varlık insandır. Onların özgürlüklerini ve haklarını savunur. Dinlerin, savaşlara kaynaklık etmesi nedeniyle dinleri bu yönüyle eleştirir.
- Ülkenin geleceğini gençlikte; görür, onlara ve çocuklara büyük bir sevgi ve içtenlikle yönelir.
- Çocuklar için ilk kez şiirler yazan sanatçıdır.
- Ayrıca şair, aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulayan üç büyük sanatçıdan biridir (Diğer şairler Yahya Kemal ve Mehmet Akif'tir.)
ESERLERİ
- Rubab-ı Şikeste, Haluk’un Defteri; Şermin (Çocuklar için hece ölçüsüyle yazdığı şiirler).
HALİT ZİYA UŞAKLIGİL (1866-1945)
- Gerek sağlam roman tekniğinin öncülüğü, gerekse Realizm'in ilk olgun ürünler vermesi Bakımından Türk Edebiyatı’na roman ve hikâye alanında büyük katkısı olan sanatçıdır.
- Anlatımının söz oyunlarıyla yüklü, dilinin oldukça ağır olmasına rağmen yazar, ilginç tipler bulmakta, başarılı ruhsal çözümlemeler yapmakta ve nesnel kişi, çevre betimlemelerinde oldukça ustadır.
- Konularını İstanbul’un çeşitli kesimlerinden seçer, ancak sosyal sorunları ele almak gibi bir amacı yoktur.
- Gözleme çok önem verir.
- Romanlarının konularını genellikle aydın tabakanın hayatından alan Halit Ziya, hikâyelerinin önemli bir kısmında halk tabakasının insanlarını, onların yaşayış, adet ve inançlarını anlatmıştır.
ESERLERİ
- Romanları: Nemide, Bir Ölünün Defteri, Ferdi ve Şürekâsı, Mai ve Siyah,
- Aşk-ı Memnu, Kırık Hayatlar
- Öyküleri: Bir Yazın Tarihi, Solgun Demet, Hepsinden Acı, Aşka Dair, Kadın Pençesi, İzmir Hikâyeleri
- Oyunları: Kâbus, Füruzan (adapte), Fare (adapte)
- Anıları: Kırk Yıl, Saray ve Ötesi, Bir Acı Hikâye Sanat ve Edebiyat Üzerine Yazdıkları: Sanata Dair
CENAP ŞAHABETTİN (1870-1934)
- Tıp öğrenimi için gittiği Fransa’da edebiyatla ilgilenmişve Sembolizm'den etkilenmiştir. Ancak Sembolizm’i kavramakta yetersiz kalmış, şiirlerinde bol bol istiare kullanmış ve ses uyumuna dikkat etmiştir.
- Ağır bir dil ve süslü anlatım en belirgin özellikleridir.
- Şiirlerinde aruzun birden fazla kalıbına, genellikle de karışık kalıplarına yer vermiştir. Kurtuluş Savaşı'na karşı çıkan şair Milli Edebiyat’la başlayan dilde sadeleşme çabalarına karşı çıkar. Aşk ve doğa en çok işlediği konulardır.
ESERLERİ
- Gezi: Hac Yolunda, Suriye Mektupları, Avrupa Mektupları
- Makale ve Denemeleri: Evrak-ı Eyyâm, Nesr-i Harb, Nesr-i Sulh, Tiryaki Sözleri
- Oyun: Körebe, Yalan
MEHMET RAUF (1875-1931)
- Yapıtlarında ruhsal çözümlemelerde yoğunlaşan sanatçı sosyal çevreyle ilgilenmez. Başarılı ilk psikolojik roman kabul edilen “Eylül” ile tanınmıştır.
ESERLERİ
- Romanları: Eylül, Ferda-ı Garam, Karanfil ve Yasemin, Genç Kız Kalbi, Böğürtlen, Son Yıldız, Halas, Ceriha, Kan Damlası.
- Hikâye kitapları: îhtizar, Son Emel, Aşk Kadını, Eski Aşk Geceleri, İlk Temas, İlk Zevk
- Oyun: Pençe
- Düzyazı şiirler: Siyah İnciler
İLGİLİ İÇERİK
EDEBİYAT-I CEDİDE (SERVET-İ FÜNUN EDEBİYATI)
SERVET-İ FÜNÛN EDEBİYATININ OLUŞUMU
SERVET-İ FÜNUN EDEBİYATI BULMACA
