AGÂH EFENDİ KİMDİR?
Gazeteci (1832-1885). İstanbul'da doğdu. Tıbbiye Mektebi'nin hazırlık sınıflarında yedi yıl okuduktan sonra Tercüme Odası'na girdi. Paris elçiliği kâtipliği, Rumeli Ordusu başmütercimliği (1855) görevlerinde bulundu. Şinasi ile birlikte ilk özel gazete sayılan «Tercüman-ı Ahval»i yayımladı (21 Ekim 1860). Divan-ı Muhasebat (Sayıştay) üyeliği, Posta Nazırlığı yaptı. Tarihimizde ilk kez posta pulu çıkararak kullanımını sağladı. Özgürlük mücadelesine katılan belli başlı aydınlar arasında olduğundan görevinden uzaklaştırılınca Fransa'ya kaçtı (31 Mayıs 1867). Orada Ali Suavi, Namık Kemal, Ziya Paşa vb. ile birlikte Yeni Osmanlılar Cemiyeti'nin yöneticileri arasına katıldı. Bağışlanarak yurda dönünce (1871) İzmit Mutasarrıflığı ve Şuray-ı Devlet (Danıştay) üyeliği görevlerinde bulundu. II. Abdülhamid’in tahta çıkması üzerine Bursa ve Ankara'da uzun süre sürgün tutuldu (1878-84). Yeniden bağışlanarak Rodos, Midilli mutasarrıflıklarına gönderildi. Atina Büyükelçisi iken öldü. Mezarı İstanbul'dadır. KAYNAKLAR: Server İskit (Tercüman-ı Ahval ve Agâh Efendi, 1937), Şükran KURDAKUL, (Şairler ve Yazarlar Sözlüğü).