SÖZCÜK ANLAMI
TEST 1
Yaşı küçük olmasına rağmen okumayı çabucak söktü.
1.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sökmek” sözü bu cümledekiyle eş anlamlı olarak kullanılmıştır?
A) Eski kazağı söküp bana yenisini ördü.
B) Fırtına ağaçları kökünden söktü.
C) Mağaranın duvarındaki yazıyı sökemedi arkeologlar.
D) Şafak sökünce yola çıkarız.
E) Düşmanı siperlerden söküp attılar.
2. “Dalmak” sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde “uyumak” anlamında kullanılmıştır?
A) Ağacın serinliğinde biraz dalmışım.
B) Beni duymadınız, kitaba çok dalmışsınız.
G) Çocuklar denize dalıp tekneyi itelediler.
D) Pencerenin önünde sokağı seyre dalmıştım.
E) Yalnız kaldığında çocukluk günlerine dalar giderdi.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili söz mecaz anlamıyla kullanılmıştır?
A) Kapıdan orta yaşlı bir adam girdi.
B) Ceketinin üst cebinde her zaman bir mendil bulunurdu.
C) Bıyıkları hala siyahlığını koruyordu.
D) Üzerinde açık yeşil bir takım vardı.
E) Ayakkabılarının ucu küt biçimliydi.
4. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi gerçek anlamının dışında kullanılmıştır?
A) Kızgın bir demir dağlasın gözlerimi
B) İnandım ölüme aşka inandığım kadar
C) Kemik çürür, kaybolur parıltısı gözlerin
D) Nasıl da düştük bu yalnızlığa
E) Ne şiirimiz kaldı söyleyecek ne türkümüz
I. Olgunluğun ateşinde kavrulup yanmak gerek
II. Şimdi yalnız ve özgürüm koynunda düşlerin
III. Sabahı müjdeliyor tarlalarda boy veren başaklar
IV. Gün dönerken bir kez daha yoğurmalı sevgiyi
V. Sevgi, filizlenip boy atar içimde
5. Yukarıdaki dizelerin hangisindeki altı çizili sözcük gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) I B)II C)III D)IV E)V.
“Otoyol gişelerinden kimi arabalar para ödemeden geçiyor.”
Bu cümlede “araba” sözcüğüyle, onu kullanan kişiler kastedilmiştir.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna benzer bir kullanım söz konusudur?
A) Filimin gösterime girdiği ilk gün, bütün biletler satılmış.
B) Seyirciler arasında yapılan çekilişte hediyeyi dört numaralı koltuk kazandı.
C) Tiyatro seyircisi, sinema seyircisinden daha seçici davranır.
D) Sanatçı, yaşamı herkesten daha farklı görür ve gösterir.
E) Çocuk tiyatrosu alanındaki çalışmalar, başarılı sonuçlar vermeye devam ediyor.
İnsan dışındaki varlıklara ait özellikler kimi zaman benzetme yoluyla aktarılarak insanlar için kullanılabilir.
7. Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek gösterilebilecek bir kullanım görülmektedir?
A) Sanatçı çiçek açmalı ki iç dünyasının güzelliklerini, etrafına yayabilsin.
B) Hemen hemen bütün şiirlerinde kırmızı bir karanfilden söz eder.
C) Etrafını lalelerin süslediği bu güzel heykel 13. yüzyılda yapılmış.
D) Bir ressamın gücü, olanı yansıtmasında değil değiştirmesindedir.
E) Şehrin yaslandığı dağların efkarlı tepelerinden duman eksik olmazdı.
Gerçek anlamlı bir sözcük, anlam genişlemesi yoluyla mecaz bir anlam kazanabilir. Örneğin, “Su çok soğuktu.” cümlesinde gerçek anlamıyla kullanılan “soğuk” sözcüğü, “Bize çok soğuk davrandılar.” cümlesinde mecaz anlamda kullanılmıştır.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bunu örneklendiren bir kullanım vardır?
A Yağmur dün geceden bu yana tüm hızıyla yağıyor.
B) Beklediğimiz konuklar akşamleyin geldiler.
C) On yaşına kadar dedesinin gölgesinde büyüdü.
D) Kitap okumayı içimizde en çok seven odur.
E) Denizi seyretmek için az önce sahile gittiler.
I. Arabayı gerçekten çok ucuza almışlar.
II. Böyle ucuz kahramanlıklara itibar etmem ben.
III. Ucuzdur vardır illeti, diye boşuna söylememişler.
IV. Kazayı ucuz atlatmışsınız gerçekten.
9. Yukarıdaki cümlelerin hangisinde “ucuz” sözcüğü“pahalı” sözcüğünün anlamca karşıtı olarak kullanılmıştır?
A) I ve II. B) II ve III
C) I ve III D) II ve IV. E) I. ve IV.
Son dönem kadın şairlerinden Nigar Hanım bir gün kurbanlık almak için pazarda dolaşıyormuş. Bir adam usulca yanına yaklaşmış ve ona: “Bu yıl da kurbanınız ben olayım sultanım!” demiş. Nigar Hanım hiç istifini bozmadan adama dönmüş ve: “Sağ olun, bu yıl boynuzlu kesmeyeceğim.” karşılığını vermiş.
10. Bu parçadaki altı çizili sözde aşağıdaki anlam olaylarından hangisi yapılmıştır?
A) Benzetme ilgisi kurmadan bir sözü başka bir söz yerine kullanma
B) Bir sözcüğün iki gerçek anlamını birden çağrıştırma
C) Bir varlığa ait bir niteliği başka bir varlık için kullanma
D) Bir sözün gerçek anlamını söyleyip mecaz anlamını çağrıştırma
E) İnsana ait bir özelliği insan dışındaki varlıklara aktarma
Gerçek anlamıyla somut olan bazı sözcükler anlam genişlemesi yoluyla mecaz bir anlama gelerek soyutlaşabilir.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük bu açıklamaya örnek gösterilebilir?
A) Olaylara sadece kendi pencerenden bakmamalısın.
B) Aradaki duvarı yıkıp odayı genişlettiler.
C) Perdeleri kapatın, içerisi görünüyor.
D) Kapıyı biraz açık tutun da oda havalansın.
E) Tavanın bazı yerlerinde kararmalar olmuştu.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikilemeyi oluşturan sözcükler tek başına kullanılamaz?
A) Bu terk edilmiş ev, kırık dökük eşyalarla doluydu.
B) Yolun kenarında sıra sıra söğüt ağaçları vardı.
C) Kasabaya aşağı yukarı on beş kilometre kalmıştı.
D) Yalan yanlış bilgilerle sonuca ulaşamazsınız.
E) Öğrencilerin bazısı çantalarını ıvır zıvır şeyler- le doldurmuştu.
O hiçbir zaman bütün yumurtaları aynı sepete koymazdı.
13. Bu cümlede sözü edilen kişi aşağıdakilerden hangisiyle nitelendirilebilir?
A)Kurnaz B) İnatçı C)Tedbirli D) İçten azarlıklı E) Vurdumduymaz
Bir sözcükle anlatılabilen varlık ya da kavram bazen birden fazla sözcükle anlatılır. Örneğin “Atatürk” yerine “Büyük Kurtarıcı” denebilir. Buna dolaylama denir.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna uygun bir kullanım vardır?
A) Deniz kenarında yaşamanın huzurunu bana hiçbir şey veremez.
B) Bu fırça ustasının resimleri önümüzdeki günlerde sergilenecek.
C) Şairlerin, gençlik yıllarında daha verimli olduğunu söyleyebiliriz.
D) Bazı eleştirmenlerin, yargılarına kanılarını karıştırmaları çok yanlıştır.
E) Otomobil fuarında tasarımı düş gücünü zorlayan otomobiller vardı.
CEVAP ANAHTARI:
1. C 2.A 3.D 4.D 5.C 6.B 7.A 8.C 9.C 10.D 11.A 12.E 13.C 14.B
TEST - 2
1. Bir gün gelir, tarihin tozlu sayfalarında kalmış olan sanatçılar da gün ışığına çıkar.
Bu cümledeki “gür, ışığına çıkar’ sözünün yerine aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümlenin anlamında bir değişme olmaz?
A) değerini yitirir
B) yeniden keşfedilir
C) zamanın sınavını kaybeder
D) topluma ışık verir
E) devrinin aynası olur
2. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisinin sesteşi yoktur?
A) Borular kurum bağlamış, soba iyi yanmıyor.
B) Eylemlerin çatı özelliklerini iyi bilmelisiniz.
C) Hafta sonu yat gezisine katılacağız.
D) Bu eti parçalamak satır için lazım.
E) Çok uzun konuşma da sıkılmasın konuklar.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “aramak” sözcüğü ötekilerden farklı anlamda kullanılmıştır?
A) Altın uçlu kalemimi arıyorum, gördünüz mü?
B) Kardeşimin kaybettiği kitabımı arıyorum.
C) Annesini her hafta mutlaka arardı.
D) Sokağa kaçan kedisini aramaya gitmiş.
E) Kazağını kayıp eşya odasında aramalısın.
4. Yumuşak bir rüzgarın yüzleri okşadığı serin bir ilkbahar günüydü.
Bu cümlede geçen “yumuşak” sözcüğü katı cisimlere ait olan bir nitelikken rüzgar için kullanılmıştır.
Aşağıdakilerin hangisinde “sert” sözcüğü buna benzer bir anlam ilgisiyle kullanılmıştır?
A) Sert bir zeminde uyursan belinin ağrısı geçer.
B) Sert kabuklu meyveleri dişinle kırmamalısın.
C) Ayağımı sert bir cisme vurdum galiba
D) Bu kasabanın suyu kireçli ve çok sert.
E) Sokak kapısının kilidini sert bir taşla kırarak içeri girdik.
5. Aşağıdakilerin hangisinde ikinci cümle, birinci cümlede kullanılan deyimin anlamını içermez?
A) Sabaha karşı hayata gözlerini yumdu.
Gün ağarırken hayata veda etti.
B) Zavallı adam feleğin sillesini yedi bir kere.
Başına ne büyük felaketler geldi adamın.
C) Bunu yapmak buz üstüne yazı yazmak gibi.
Etkisi çok kısa süren bir iş yapmayalım.
D) Burnunun dikine gittiği için zararlı çıktı.
Kendi bildiğinde inat etmek ona yarar sağlamadı.
E) Beti bereketi kalmadı artık buraların.
Sonunda ocağına incir ağacı diktiler adamın.
6. İstanbul dergisinde şiirlerim takma adla çıktı, Nevin Yıldız adıyla. Sonra Gün dergisinde şiirlerim çıkmaya başladı. Tam o sırada Cebberoğlu Mehemmed şiirim ödül aldı. Bu beni Türk şiir dünyasına paraşütle indirdi. Şair Attila İlhan çıktı ortaya.
Bu parçadaki altı çizili sözle sanatçı aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
A) Şiirde bir hazırlık devresi geçirmeden başarıyı yakaladığını
B) Bir ödül almakla şair olunamayacağını
C) Okurların ödül alan şairlere daha çok ilgi duyduğunu
D) Edebiyat dünyasında tanınmanın kolay olmadığını
E) Şiir dünyasında aniden ünlü olduğunu
7. Yazıdaki yanlışlıkları dikkatli gözler hemen fark etti.
Bu cümledeki altı çizili sözde görülen söyleyiş özelliğinin benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Çocuklar çantalarını zorlukla taşıyorlardı.
B) Gecede bu yılın başarılılarına da ödülleri verildi.
C) Onun ne kurt bir politikacı olduğunu bilmeyen yoktur.
D) Düzenlenen programa ülkenin en ünlü sesleri katıldı.
E) Törende küçükler önde, büyükler arkada sıralanmıştı.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikilemeyi oluşturan sözcüklerden biri anlamlı diğeri anlamsızdır?
A) İki gündür yatak döşek yatıyor zavallı.
B) Kan ter içinde çıktık yokuşu
C) Yol iz bilmeyene ne anlatacaksın?
D) Evi kir toz içinde bırakıp gitmişler.
E) Ufak tefek bir kadın kapıdan girdi.
9. Sana vereyim bir öğüt; kendi ununu kendin öğüt.
Bu atasözünün anlamca karşıtı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Her koyun kendi bacağından asılır.
B) Gülü seven dikenine katlanır.
C) Düşenin dostu olmaz.
D) El ele vermeyince taş yerinden kalkmaz.
E) Dost kara günde belli olur.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “görmek” sözcüğü geçimini sağlamak” anlamında kullanılmıştır?
A) Gördüğüm bunca kötülükten sonra hâlâ burada nasıl kalırım?
B) Sen kendini göremiyorsun, bir de evlenmeyi düşünüyorsun.
C) Hele bir çalışmaya başla, o zaman görürsün para kazanmanın güçlüğünü.
D) Arlık hiçbirinizi burada görmek istemiyorum.
E) Paranı cebinde görmeden harcamaya kalkmamalısın.
11. Aşağıdakilerin hangisinde dolaylama yapılmıştır?
A) Cadde kenarlarına park etmiş arabalar, yayaların geçişini engelliyor.
B) Şehirler arası yolculuklarda üzerime bir sessizlik çöker.
C) Köylüler yıllarca bu tahta köprüden karşı kıyıya geçtiler.
D) Apartmanlarda oturanlar toprak kokusunun güzelliğini nereden bilecek?
E) Kalem erbabı, geçinmek için başka bir işe ihtiyaç duymaz.
12. Benzetme amacı güdülmeden bir sözü başka bir söz yerine kullanmaya ad aktarması denir.
Aşağıdakilerin hangisinde buna örnek gösterilebilecek bir kullanım görülmektedir?
A) Her ayın ilk Pazar günü Salim Bey’de toplanmaya karar verdik.
B) Konuklar gelmeden önce bütün hazırlıklar tamam landı.
C) Dün geceki program gece yarısına kadar sürdü.
D) Hepimiz yıllar sonra bir araya gelmenin mutluluğunu yaşadık.
E) Ev sahibinin konukseverliği hepimizi duygulandırmıştı.
13. Gerçek anlamıyla somut olan kimi sözcükler anlam genişlemesi yoluyla yeni anlamlar kazanarak soyut bir anlam ifade edebilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde böyle bir anlam değişmesini örneklendiren bir sözcük kullanılmıştır?
A) Bu sanatçımız geçmişle bugün arasında bir köprü olmuştur.
B) O, başarısını hikayeler yazarak kazanmıştır.
C) Son romanında kendi yaşamından da yararlanmış.
D) Ne yazık ki onu genç yaşta kaybettik.
E) Sanatçı her eserinde aynı başarıyı sürdüremez.
14. Aşağıdaki dizelerden hangisinde insana özgü nitelikler insan dışındaki varlıklara aktarılmıştır?
A) Kara bulutlar ağmış üstüne
Çevre dağların boynu bükülmüş
B) İşim gücüm budur benim
Gökyüzünü boyarım her sabah
C) Her dakikasını ayrı hatırlarım
Erenköy’de geçen zamanımın
D) Niçin senelerce bütün kuşlara
Hep şiir yazmak için baktım
E) Benim doğduğum köylerde
İnsanlar gülmesini bilmezdi
CEVAP ANAHTARI:
1.B 2.E 3.C 4.D 5.E 6.E 7.D 8.E 9.D 10.B 11.E 12.A 13.A 14.A
TEST-3
1. (I) Evimiz istasyona yakındı. (II) Çocukluğumda istasyonun geniş bahçesi en iyi oyun alanımızdı.
(III) Günde iki kez tren uğrardı bu istasyona. (IV) Buharlı trenin geldiğini, ta uzaktan görünen dumanlardan anlardık. (V) Ama elektrikliler sessiz sedasız yaklaşırdı istasyona.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde ad aktarması yapılmıştır?
A) I. B)II. C) III D) IV E) V
2. Romancı, insanı trajik olan yanlarıyla verirken, çözülmelerin odağı olan durumların üzerinde durur çoğunlukla.
Altı çizdi sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakileri hangisinde vardır?
A) Eserin üslubundaki farklılık hemen göze çarpıyor
B) Eleştirmen yapıttaki eksiklikleri anlatırken duyguları işin içine katmamıştır
C) Edebiyatımıza üç başarılı roman kazandırmıştır.
D) Çoğu sanatçı, ne gariptir ki, öldükten sonra anılmaya başlıyor.
E) Öykülerindeki başarılı gözlemler dikkat çekiyor.
3. Divan edebiyatı geçmişin gizemli dünyasına açılan bir kapıdır, ……. günümüzde gençlerin bu kapıda
girmek istediğini sanmıyorum.
Yukarıdaki boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) ne var ki B) ama C) yalnız D) ancak E) ayrıca
4. Şiirin size verdiği coşkunun nedeni duyarlığınızı dile getirmesi, kendinizde var sandığınız duyguları çözümlemesidir. Oysaki o duygunun daha önceden sizde var olduğu su götürür bir durumdur.
Bu parçadaki altı çizili sözün yerine aşağıdakileri hangisi getirilirse parçanın anlamında bir değişme olmaz?
A) tartışılmaz bir gerçektir
B) söylenemez
C) kesinlikle emin olabileceğiniz bir şey değildir
D) şüphe edilemeyecek bir durumdur
E) ancak kendini gizlediği,ortadadır.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “akıl” sözcüğü deyim içinde kullanılmamıştır?
A) Onun bu davranışına akıl erdiremedim doğrusu
B) Sınavdan üst üste zayıf alınca aklım başıma geldi.
C) Çocuğun balkona tırmandığını görünce aklım başımdan gitti.
D) Ondaki akıl bende olsa üniversiteyi birincilikle bitirirdim.
E)Doğrusu anlattığın plâna pek aklım yatmadı ya,neyse…
6. Yeryüzünün hemen her köşesinden birçok insan her yıl bu şehre akıyor; çünkü şehrin her yeri bir ressam elinden çıkmış gibi.Dağlar eşsiz güzel,şehir eski yapılarla dolu.
Bu parçada altı çizili söz, şehrin hangi niteliğini vurgulamaktadır?
A) Eski bir şehir olduğunu
B) Estetik bir görünüşe sahip olduğunu
C) Tarihi eser yönüyle zengin olduğunu
D) Birçok ressama ev sahipliği yaptığını
E)Mimarisinin doğayla uyum içinde olduğunu
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme kendinden sonraki sözcükle kaynaşarak deyimleşmiştir?
A) Sesini duyurmak için bas bas bağırıyordu.
B) Eften püften bir yığın bahane uydurdu.
C) Çok hazırlandı ama doğru dürüst konuşamadı.
D) Adamı tekme tokat dışarı attılar.
E) Saçma sapan sorularla oyalama beni.
8. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A) Eski düşman dost olmaz.
B) Eşeğe cilve yap demişler, çifte atmış.
C) El öpmekle ağız aşınmaz.
D) Dokuz at bir kazığa bağlanmaz.
E) Bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir.
9. Yazları burada yelkenler birbiriyle yarış ederdi. Bu cümlede “yelken” sözüyle yelkenli sandallar kastedilmiştir.
Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir kullanım görülmektedir?
A) Bu yaz geniş balkonlu bir eve taşınacağız.
B) Elektrikli trenler hem daha temiz, hem güvenli.
C) Yeni alınan körüklüler daha fazla yolcu taşıyormuş.
D) Parkın bu kısmında bulunan oturma yerleri yaşlılar için yapılmış.
E) Sokağın iki yanını ışıklı reklam panoları süslüyordu.
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kalem” sözü deyim içinde kullanılmamıştır?
A) Bu konuyu hiçbir yazar kaleme almadı.
B) Kaleminden kan damlayan yazarları okumam ben.
C) Başkasının yazısı üzerinde kalem oynatmak doğru değildir.
D) Edebiyatımızın güçlü kalemlerinden biridir o.
E) Bu anlattığın, kaleme gelecek bir olay değil.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “ad aktarması” yapılmıştır?
A) Radyoyu biraz kısarsanız beni daha iyi duyacaksınız.
B) Hepimiz onun fıkra anlatmasına hayran kalmıştık.
C) Bu konuyu konuşmaktan çok sıkılmıştık.
D) Ben onun bu sözlerini kırk defa dinledim.
E) Bu çocuklar iki çift söz etmeyi öğrenemediler.
12. Aşağıdaki cümlelerde verilenlerden hangisi “yatak” sözüyle karşılanamaz?
A) Uyumak için yapılan döşek
B) Nehir, dere, ırmak gibi akarsuların akıp gittiği yer
C) Bazı makinelerde ya da ateşli silahlarda hareketli kısmın oynadığı yer
D) Maden ocaklarında toprak içinde bulunan maden damarı
E) Aynı amaçla bir araya gelmiş kişilerin oluşturduğu topluluk ya da kuruluş
13. ---- sonu gelmeyen istek, aşırı tutku, öfke, kızgınlık demektir. ………. insanın başarılı olmasında önemli bir faktör olsa bile aşırısı insanı akılcı düşünmekten uzaklaştırdığı için zararlıdır. İnsan, elindekilerin değerini bilmezse sahip olduklarını bile kaybedebilir. Birçok işe girip başarısız olmak yerine, yapılan işi en iyi biçimde sonuçlandırma tercih edilmelidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A)Kıskançlık B) Cimrilik C)Hırs D) Kibir E) Çalışkanlık
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük diğerlerine göre daha genel anlamlıdır?
A) Her devrin gözdesi nedense güldür.
B) Balkonunda renk renk karanfiller vardı.
C) Sokağa girince hanımeli kokuları karşılardı bizi.
D) Lale bahçeleri süslüyordu deniz kenarını.
E) Bahçedeki çiçekleri her gün sulardı.
15. Onun şiirleri başlangıcından bu yana üstü başı toprak kokan bir şiir... Dağa yakın, kente uzak... Ak atlara binen rüzgârın şiiri...
Bu parçada altı çizili söz, şiirlerin hangi özelliğini bildirmektedir?
A) Şehirden uzak bir doğa hayatını anlattığını
B) Köylülerin sorunlarını dile getirdiğini
C) Sözcüklerin günlük yaşamdan seçildiğini
D) Mesaj yüklü olduğunu
E) Toplumsal içerikli olduğunu
16. Artık o eski enerjim yok, olamaz da doğal olarak; nüfus kağıdı homurdanmaya başlıyor her şeyden önce.
Bu cümledeki altı çizili sözle yazar aşağıdakilerden hangisini vurgulamaktadır?
A) Gittikçe yaşlandığını
B) Yazma yeteneğinin azaldığını
C) Yalnız kalmayı sevdiğini
D) Gençliğindeki hatalara düşmediğini
E) Yaşlılığa olumsuz bakmadığını
CEVAP ANAHTARI:
1.E 2.B 3.E 4.C 5.D 6.B 7.A 8.A 9.C 10.D 11.A 12.E 13.C 14.E 15.A 16.A
TEST - 4
1.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “çok cimri” anlamında bir deyim kullanılmıştır?
A) Çok uğursuz bir insandı, bastığı yerde ot bitmezdi.
B) Onu en yakın arkadaşları bile ateşe versen duman vermez biri olarak tanıtıyor.
C) Babası dükkandan ayrılınca o bir yere gitmez, malın başında beklerdi.
D) Bu işe öylesine önem verdi ki bir dirhem bal için bir çeki keçiboynuzu çiğnemeyi bile göze aldı.
E) Mahallenin en zengin insanıydı ama doymayı bilmeyen gözü aç biriydi.
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen deyimin anlamı yanlış olarak verilmiştir?
A) Siz ona güvenmeyin, o gölgesinden bile korkar — kuruntulu, kuşkucu.
B) Böyle göründüğüne bakma o çok gözü açık biridir — becerikli, uyanık.
C) Senin bu kadar gözü kara biri olduğunu bilmiyordum — yürekli, korkusuz.
D) Etrafında çok sevilen sıcak kanlı bir arkadaştı — cana yakın, sevimli.
E) Arkadaşlarım arasında onun kadar tavşan yürekli bir başkası yoktu — merhametli, duygulu.
3. Başkalarına karşı davranışlarımızda ölçülü olmalıyız. Kendimize yapılmasını istemediğimiz bir hareketi biz de başkasına yapmamalıyız. Unutmayalım ki başkalarına yaptığımız kötülüklerin benzerini bir gün de başkaları bize yapar.
Bu açıklamalarla aynı anlama gelen atasözü ve deyim aşağıdakilerden hangisinde bir arada verilmiştir?
A) Can çıkmadan huy çıkmaz.
Artık sen de lafını bilerek konuşmalısın.
B) Karaya sabun, deliye öğüt neylesin.
Kaşıkla verip sapıyla gözünü çıkarır.
C) Çalma elin kapısını çalarlar kapını.
Sonunda ettiğini buldu.
D) Sana taş atana sen ekmek af.
O kimseye hakkını yedirmez, bilirsin.
E) Denize düşen yılana sarılır.
Herkes haddini bilmeli.
4. Yabancı sözcüklerin dilimize gümrüksüz girmesi hep diri tutulması gereken bir ulusal bilincimizin olmayışındandır.
Bu cümlede geçen ‘gümrüksüz sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) dilimizde karşılığı olmamak
B) herhangi bir ön elemeye, engellemeye uğramamak
C) halk tarafından tam benimsenmemek
D) ihtiyaç olmadığı halde kullanılmak
E) Türkçenin kurallarına uymamak
5. Gramer, dilin sağlıklı biçimde öğrenilmesini sağlayan ve onun sistem yapısını ortaya koyan kurallar bütünüdür. Dilin ---- aracı olur, böylece onun kaybolmasını önler. Gramer bilgisi olmadan dilin öğrenilmesi mümkün değildir. Bu bakımdan gramer ----, denebilir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) başka dilleri etkilemesine - dilin sürekliliğini sağlar
B) sözcük dağarcığının artmasına - dilin yapı taşıdır
C) kuşaktan kuşağa aktarılmasına - dili açan bir anahtardır
D) ulusun varlığını korumasına - yeni yeni gelişen bir bilim dalıdır
E) başka dillerin boyunduruğundan kurtulmasına - bir ulusun aynasıdır
6. Başarı türü kitapların yüzlercesini okudum. Akşamları motivasyonla doldum. sabahları bir balon gibi söndüm. Söylenen kuralların pek çoğunu da unuttum. Uzun yıllar beni etkileyecek ve hayatımı değiştirecek bir kitaba rastlamadım.
Bu parçadaki altı çizili sözle yazar, aşağıdakilerin hangisini anlatmak istemiştir?
A) Kitapları çok beğendiğini ve onlardan çok etkilendiğini
B) Okumanın kendisi üzerindeki yararlarını
C) Okuduğu kitapların etkisinin kalıcı olmadığını
D) Kitap okumanın akşamları yapılırsa daha yararlı olacağını
E) Kitabın kendisi üzerindeki etkisinin, okuma zamanına göre değiştiğini
7. “Onu hem de hiç beklemediğim bir yerde ve zamanda, birden karşımda görünce…”
Bu cümle aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanırsa bu sözleri söyleyen kişinin kızgın olduğu anlamı çıkar?
A) doğrusu yerin dibine geçtim.
B) aklım başımdan gitti.
C) dilim boğazıma gitti sanki
D) eteklerim zil çalıyordu
E) dünyalar benim olmuştu.
8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde açıklama, kullanılan deyime uygun değildir?
A) Farkında olmadan karşısındakine dokunacak sözler söylemiş, baltayı taşa vurmuştu
B) Çevresindekileri beğenmeyip küçümser, onlara burun kıvırırdı
C) Bu işi başarmak için en kutsal şeyler üzerine ant içmiş, büyük yemin etmişti
D) Kendisinden beklenmeyecek hatalar yapıyordu, sanki büyümüş de küçülmüştü
E) Zavallı kadın oğlunu kaybedince büyük sıkıntı ve üzüntü içinde yaşamış, epey çile çekmişti.
9. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A) Dost ile ye iç, alışveriş etme.
B) Etle tırnak arasına girilmez.
C) Her vakit kedi kaymak yemez
D) Ayağını yorganına göre uzat.
E) Her ağaca dayanılmaz.
10. ---- gelir ile gideri, üretim ile tüketimi sarsıntılara meydan vermeyecek biçimde düzenli kılma veya gereksinimlerin sınırlı olanaklarla en verimli bir sıraya göre karşılanmasıdır. Para insana iyi günden çok kötü günde gerekir. Onun için... aslında her insanda bulunması gereken bir özelliktir.
Boş bırakılan yere aşağıdaki hangi kavram gelmedir?
A) Kıskançlık B) Cimrilik C) Tutumluluk D)Cömertlik E) Yardımseverlik
11. I.Yarın dersin yapılmayacağını Ahmet’e de söyleyin.
II. Çocuğun şarkı söylemesini istiyordu herkes
III. Ona, toplantıya gelemeyeceğimi söylersin.
IV. Benim bu konuda bilgimin olmadığını söyleyemezsiniz
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilirse anlamca bütünlük
sağlanır?
A)I ve II B)I ve III C)II ve III D)II ve IV E)III ve IV
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “çok üzülmek,acımak" anlamında bir deyim kullanılmıştır?
A) Güngörmüş bir insandı, bugünkü çaresizliğine içim eridi.
B)O senin dediğin eskidendi, şimdi köprünün altından çok sular geçti.
C)O kadar üzme kendini, bulunmaz Hint kumaşı değil ya istediğin!
D)Artık buralarda duramazdı, pabucuna kum dolmuştu bir kez.
E) Bunun şaşılacak bir yanı yok, rüzgar eken fırtına biçer.
13.Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde mecazlı bir söyleyiş yoktur?
A)Sakınılan göze çöp batar.
B)Sağlık varlıktan yeğdir.
C)Sakla samanı gelir zamanı.
D) Sağlam baş yastık istemez.
E) Sora sora Bağdat bulunur.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılan deyim açıklamasıyla birlikte verilmiştir?
A)Arkadaşınız da pek ikiyüzlüymüş, bir nalına bir mıhına vuruyor.
B)O şimdi başının derdine düştü, siz burada boşuna beklemeyin.
C) Ne kadar canımızı dişimize taksak bu tipide yol almamız olanaksız.
D) El bebek gül bebek büyütüldü; ailesince hep nazlandı.
E) Bu yaştan sonra bizim için saat on bir buçuğu çaldı demektir.
CEVAP ANAHTARI:
1.B 2.E 3.C 4.D 5.C 6.C 7.B 8.D 9.A 10.C 11.D 12.A 13.B 14.D
TEST 5
1.Şiirin çıtası yükselince düzayak okurun işi zorlaştı. Onlar emek vermeyi sevmedikleri için şairlere çamur atıyorlar.
Bu parçada geçen altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Şiirin nitelik yönünden güçlendiği
B) Şiirde kapalılığın esas alındığı
C) Şiirin gündelik hayattan uzaklaştığı
D) Şiirin yabancı sözcüklerle yüklü olduğu
E)Şiirde ulusal kültürden uzaklaşıldığı
2. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi anlamca diğerlerinden farklıdır?
A) Yalnız taş duvar olmaz
B) Yalnız kalanı kurt kapar.
C) Bir elin nesi var, iki elin sesi var
D) Elden gelen öğün olmaz, o da vaktinde bulunmaz
E) Yalnızlık Allah’a mahsustur.
3. Son yıllarda daha yakından tanıma olanağı bulduğumuz Aytmatovun, Türkiye’de kendisi için biçilen hiçbir elbiseye sığmadığını gördük
Bu cümlede geçen “biçilen elbiseye sığmamak” sözü ile aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmiştir?
A) Düşünceleriyle yaşam biçimi arasında çelişkiler bulunmak
B) Kendini yeterince tanıtamamak
C) Kural dışı bir niteliğe sahip olmak
D) Sıradışılığı yaşam tarzı haline getirmek
E) Hakkında söylenenlerden daha fazlasına sahip olmak
4. Yıllarca ve yıllarca edebiyatla uğraştı, kılı kırk yararak çalıştı,hiç karşılık düşünmeden yazdı ve çok sayıda ürün bıraktı.
Bu cümledeki altı çizili söz kişinin hangi özelliğini anlatmak için kullanılmıştır?
A) Titizliğini B) Özgünlüğünü C) Doğallığını D) Şekilciliğini E) Fedakarlığını
5. Şairin işi her zaman zordur zaten. Eğer tribünlere oynamıyorsa, eğer halkın duyarlılığının da sorgulanması gerektiğine inanıyorsa, eğer aynaya bakmaya yüzü varsa... Allah’tan sıkı okurlar var. Onlar şiirin “cici” bir şey olmadığının farkında.
Bu parçadaki altı çizili sözün yerine aşağıda kilerden hangisi getirilirse anlamda değişme olmaz?
A) Okuru eğitmeye çalışmıyorsa
B) Okurun hoşuna gidecek şeylerden söz etmiyorsa
C) Şiirin zorluğunun farkındaysa
D) Halkın sorunlarına eğilmiyorsa
E) Okurla duygusal bir bağ kurmamışsa
6. Kimi zaman bir varlık benzetildiği bir varlığın , adıyla anılır. Buna eğretileme (istiare) denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna örnek gösterilebilecek bir kullanım görülmektedir?
A) Her sabah arabalıyla karşıya geçer, işe giderdi.
B) Çocukluktan kalma bir alışkanlıkla, ikide bir parmağını emerdi.
C) Bu ıssız sokakta dertliler, işsizler, fakirler otururdu hep.
D) Dün oynanan maçta arslanlarımız yine formundaydı.
E) Dükkânında kaç kalem mal olduğunun sayımın yaptıracaktı.
7. Eskiden tam tersi iken şimdi Beyoğlu’nun bir semti olan Galata’nın akılda kalan, daha doğrusu
tarihin ötesinden artan, Karaköy, Emekyemez, Asmalımescit, Hacı Mimi gibi birkaç küçük yerleşim alanı vardır.
Bu cümledeki altı çizili sözün yerine aşağıdakilerden hangisi getirilirse cümlenin anlamında bir değişme olmaz?
A) Her geçen gün daha da unutulan
B) Her geçen gün daha da güzelleşen
C) Tarihi değerini hiç kaybetmeyen
D) Tarihin yok edici etkisinden kurtulan
E) Tarihi kişiliğini her geçen gün yitiren
8. I. Bir şeyler hatırlıyor belki maceramızdan
II. Bu yumuşak aydınlık dalların tepesinde
III. Biliyorum gölgede senin uyuduğunu
IV. Kuru güz yaprakları uçuşuyor rüzgarda
V. Sarmaşıklar ve böcek sesleri sarmış evi
Yukarıdaki dizelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi mecaz anlamıyla kullanılmıştır?
A)I B)II C)III D)IV E)V.
9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gerektiği için değil, alışılageldiği üzere yapılma” anlamında bir deyim kullanılmıştır?
A) Ne güzel konuşuyorduk, yoktan yere tartışma çıkarmanın anlamı yok ki...
B) Böyle, incir çekirdeğini doldurmayan bir sebep yüzünden kavga mı edelim?
C) Adet yerini bulsun diye yapılan işlerden elbette verimli sonuçlar elde edilemez.
D) Konuşmalarında suya sabuna dokunmaz orta karar bir yol tuttururdu.
E) Eğer işgüzarlık edip öğretmenle konuşmasaydın sorunumuzu daha kolay çözebilirdik.
10. Aşağıdakilerin hangisi “Görevini iyi yapanla kötü yapan arasında bir fark gözetilmiyor.” anlamına gelmektedir?
A) Su testisi su yolunda kırılır.
B) Su içene yılan bile dokunmaz.
C) Suyu getiren de bir testiyi kıran da.
D) Su akarken testiyi doldurmalı.
E) Su uyur düşman uyumaz.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açıklayıcısıyla birlikte verilmiştir?
A) Emek vermeden, alın teri dökmeden kazanan, hazıra konan bu insanlardan ne köy olur ne kasaba.
B) Ona bütün sırrını açabilirsin, korkma, onun ağzı sıkı biri olduğunu bilirim.
C) Hiçbir iş yapmadan ömür sürer, yer içer, elindeki malları satıp savardı.
D) Kimseyi darıltmak istemez, iki dinler bir söyler, çok düşünceli, iyi niyetli biridir.
E) İstediği bir iş olmayınca morali bozulur, ona buna sataşmaya başlardı.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “Herhangi bir işle meşgul olmadan dinlenmek” anlamı vardır?
A) Geçen gün televizyonun karşısına oturup biraz keyif çatayım dedim.
B) Dün duyduklarım karşısında donakaldım.
C) Ne dediğini bilmeyenler akıllarından geçeni rahatça söyler.
D) Onun, herhangi bir sorumluluk taşımadan para kazanmaktan başka hiçbir kaygısı yoktur.
E) Yazar, sohbetlerinde herkesi düşünmeye davet ettiğini açık açık söylüyor.
13 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim açıklayıcısı ile birlikte kullanılmıştır?
A) Gözünün yaşına bakmam, hiç acımadan döverim onu deyip gitti.
B) 0 zavallı ihtiyarı o halde karşımda görünce içim cız etmişti.
C) Oğlumun dünkü maçta attığı goller karşısında koltuklarım kabardı.
D) 0 kadar işim vardı ki palas pandıras, evden çıkmak zorunda kaldım.
E) Onun hakkında hiç de iyi olmayan birkaç şey söyleyecektim ama işi şakaya vurup bundan vazgeçtim.
14.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “sızmak” sözcüğü “fark ettirmeden hareket etmek” anlamında kullanılmıştır?
A) Kayaların arasından ince bir su sızıyordu.
B) Aralık duran kapıdan, konukların arasına sızdı.
C) Dedem televizyon izlerken koltukta sızar kalırdı.
D) Torbaya doldurulan yoğurt, iki saat içinde sızardı.
E) Perdeden sızan gün ışığı içeriye loş bir aydınlık veriyordu.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açıklayıcısı ile birlikte verilmiştir?
A) İş işten geçtikten sonra ne işime yarar tebrik!
B) Öl dediğimiz yerde ölür, o bizim sözümüzden hiç çıkmaz.
C) Ağrıdan sızlayan başımı dinlendiriyor buradaki sessizlik ve huzur.
D) Kırk yılda bir, işi düşer de ancak o zaman gelir, görüşürüz.
E) O; bizi fitlemek istemez, ne de olsa eski arkadaşımızdır.
CEVAP ANAHTARI:
1.A 2.D 3.E 4.A 5.B 6.D 7.D 8.B 9.C 10.C 11.A 12.A 13.A 14.B 15.B
TEST 6
Yazar yapıtının sayfalarını düzeltmede fazla başarılı olamaz çünkü yazdığı gibi okur,basıldığı gibi değil bu nedenle düzeltmenler yazarlar için vazgeçilmezdir.
1.Bu cümledeki altı çizili bölümle yazarların hangi yönü vurgulanmak istenmiştir?
A)Eserinin basılı şeklini okurken bile onu yazdığı zamanki ruhsal durumdan kurtulamadığı
B) Bir eseri ilk yazarkenki durumuyla onu değerlendirirkenki durumunun farklı olduğu
C) Kendi eserlerini değerlendirmelerinin mümkün olmadığı
D) Düzeltme yapmayı gereksiz olarak gördükleri
E) Kendi kusurlarını kabul etmekte zorlandıkları
2. Her işimde, planlı davrandığımdan ve etraflıca düşünerek hareket ettiğimden başarılı oldum
Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Kendisinin neler yapabileceğini bilen insan yaptığı işten büyük zevk alır.
B) Bir eseri, ayrıntılı bir şekilde incelememiz eser hakkında doğru bilgiler edinmemizi sağlar
C) İnsan; içinden geldiği gibi, ani kararlarla çılgınca atılımlar yapabildiği ölçüde başarılı olur
D) İyi bir yazar içinde bulunduğu koşulları ve yaşadığı mekanları eserinde anlatırken tamamen değiştirir
E) Tanışılan yeni insanlar, yeni ilişkiler, yeni ortamlar öğrenme arzusunu artırması yönünden önemlidir.
3. Neden tiyatro sanatçısı, perde üzerime kapansın der? Çünkü tiyatrocu sahneden kopmak istemez, yaşamının, sonuna dek tiyatronun içinde geçmesini ister.
Bu cümledeki altı çizili sözle aşağıdakilerin hangisi anlatılmak istenmektedir?
A) Tiyatrocunun ölene dek tiyatroyla ilgilenmek
B)Tiyatronun iyi bir eğitim yuvası olduğu
C) Sanatçıların, seyircilerin ilgisine ihtiyaç duyduğu
D) Tiyatronun en etkileyici türlerden olduğu
E)Tiyatronun evrensel bir sanat dalı olduğu
4. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi, karşısında verilen açıklamaya uygun değildir?
A) Tereciye tere satılmaz: Bir işte uzmanlaşmış ve bilgi sahibi olmuş kişiye o konu hakkında bilgi öğretmeye kalkmak yanlıştır.
B) At ölür eyeri kalır, insan ölür eseri kalır: Bilgili, topluma faydalı işler yapanlar yaptıklarıyla ölümsüzleşir, fakat faydalı bir şey üretmemiş kimseler çabuk unutulur.
C) Er sıkıntıya düşmeden rahata ermez: Hiç sıkıntı çekmeden rahat ve mutlu bir yaşama kavuşulmaz.
D) Söz dediğin yaş deridir, nereye çekersen oraya gider: İnsanları doğru yola sevk eden de, kışkırtıp yoldan çıkaran da, düşünülmede söylenen sözlerdir.
E) Mal canı kazanmaz, can malı kazanır: Binbir emekle elde edilen mal canımızın bir parçası gibidir, mala gelecek zarar, cana gelmiş gibi insanı etkiler.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yerinde kullanılmamış bir deyim vardır?
A) Yola çıktığımızda hava çok sisliydi, adeta göz gözü görmüyordu.
B) İki gündür hastanede yatan arkadaşımı ziyarete gidemeyişim içime dert oldu.
C) Yönettiği tartışmalarda tarafsız kalmaya özen gösteriyor, kılını bile kıpırdatmıyordu.
D) Düşmanların kendilerine pusu kurduklarından tam zamanında haberdar oldular.
E)Bu olayın asıl sebebi eninde sonunda su yüzüne çıkacak, sen de göreceksin.
6. Salah Birsel birbirinden güzel denemelerini art arda yayımlıyor, denemeye yeni bir giysi biçiyordu.
Bu cümlede geçen “denemeye yeni bir giysi biçiyordu” sözü aşağıdakilerden hangisini anlatmak için söylenmiştir?
A) Denemelerin yeni yeni konuları işlediğini
B) Denemelerde ayrı bir biçimin denendiğini istediği
C) Denemelerin dergide değil kitaplarda yayınlandığını
D) Denemelerde çağı aşan düşüncelerin işlendiğini
E) Olayların yeni bir bakış açısıyla değerlendirildiğini
7. Şiire toplum davalarını savunmak görevini verenlerin bu işe kuyumculuk diyeceklerini biliyorum
Bu cümlede geçen “kuyumculuk” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Eserin değerini artırmaktan uzak bir çalışma içine girmek
B)Toplumsal olayların nedenlerini en ince ayrıntısına varıncaya kadar incelemek
C) Anlatılanlarla anlatış biçimi arasında mükemmel bir uyum oluşturmaya çalışmak
D) Özü bırakıp biçimsel güzellik oluşturmak için çalışmak
E) Anlatacağı konunun seçiminde son derece titiz davranma
8.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “bir sözün bitirilmesine fırsat vermemek” anlamında bir deyim kullanılmıştır?
A) Adamcağız derdini anlatmaya başlar başlamaz lafı ağzına tıkadılar
B) Cam vazoyu kırdığımı öğrenen annem küplere binmişti
C) Benim, söylediklerine inanmadığımı görünce birden nasıl da lafı çevirdi
D) Her şey geçmişte kaldı, artık bunların lafını etmenin hiçbir manası yok
E) Şaşkınlığını uzun süre üzerinden atamayınca lafı ağzında gevelemeye başlamıştı
9. Evrenselliğe açık bir ulusal edebiyatın yaratılmasında halktan yana olmanın gerçeği kavrandıktan sonra bu yönde başarılı örnekler ortaya koymakta gecikilmez.
Bu cümlede geçen “evrenselliğe açık bir ulusal edebiyat’ sözüyle nasıl bir edebiyattan söz edilmektedir?
A) Ulusal bir nitelik taşıyan ancak evrensel değerleri göz ardı etmeyen
B) Tüm insanları ilgilendiren konuları kendi halkına göre yorumlayarak yazan
C) Evrensel değerler uğruna ulusal değerleri göz ardı etmeyen
D) Başarının ulusal değerlere bağlı kalmakla geleceğine inanan ulaştığı
E) Evrensel olmanın ulusallığa zararlı olduğunu savunan
10. Gerçek olanla sanal olan, birinci sınıfla üçüncü sınıf; edebiyat çevrelerinde öteden beri egemenliği bilinen değerler karmaşası nedeniyle neredeyse aynı ilgiyi görmekte ve dolayısıyla edebiyat dünyasında tipik bir kuraklık atmosferi yaşanmaktadır.
Bu parçada geçen altı çizili sözle aşağıdakilerden hangisi anlatılmak istenmektedir?
A) Yeterli sayıda ve düzeyde edebiyat yapıtının ortaya konmadığı
B) Çok sayıda yapıt üretilmesine rağmen, sanat- sal düzeyin yükseltilemediği
C) Edebiyat yapıtlarının her geçen gün daha az ilgi gördüğü
D) Okurun ilgisinin edebiyattan kopup başka alanlara kaydığı
E) Niteliksiz edebiyat yapıtlarının nitelikli yapıtları piyasadan kovduğu
11. Onun uzun bir şiirini de okudum, bana çok ilginç geldi bu şiir; daha bitmediği için tümü üstüne bir kanı edinmek olanağı bulamadım şimdilik, ama okuduklarım bende coşku, umut gibi duygular uyandırdı.
Bu parçada altı çizili sözle aşağıdakilerin hangisi anlatılmak istenmiştir?
A) Sözü edilen şiirlerin pek başarılı olmadığı
B) ileride daha iyi bir değerlendirmede bulunulabileceği
C) Sözü edilen şiirlerin şairinin ileride daha iyi ürünler verebileceği
D) Yazarın şiirleri yeterince beğenmediği
E) Şiirin bazı eksiklerinin bulunduğu ve bunların ileride giderilebileceği
12. Şairin yıldızının parladığı anlar vardır; bu anlar çoğu zaman “mısra-i berceste” olarak yansır şiiri bir yerlerinden.
Bu cümlede altı çizili sözün yerine aşağıdakilerden hangisi getirilirse anlamda bir değişme olmaz?
A) çok okunduğu
B) okur tarafından çok beğenildiği
C) iyi bir şey yazabilmek için gereken ilhama
D) başkalarına örnek olduğu
E) başkalarınca çok eleştirildiği
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “taşımak” sözü, “çekmek, üzerine almak, yüklenmek” anlamını taşımaktadır?
A) Bu araba bu kadar yükü taşıyabilir mi?
B) Babası ölünce, ailenin bütün yükünü o taşıdı
C)Kedi, yavrularını ağzında taşıyordu.
D) Bu kadar parayı cebinde niçin taşıyorsun
E) Evdeki eski eşyaları çatı katına taşıdım
14. Bu sanatçımız, yazı ve konuşmalarında hiç abartma yapmaz, ---- basitleştirmeyi ve küçültmeyi benimserdi
Bu cümlede boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) aksine B) ne de olsa C) ne var ki D) yoksa E) oysa
15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “kavuşmak” sözcüğü” elde edilmek istenen bir şeye sahip olmak anlamında kullanılmıştır?
A)Gömleğin yakası kavuştu, ama düğmeleri iliklenmiyor.
B) Kızılırmak uzun yollar kat ettikten sonra burada denize kavuşuyor.
C) Ne zamandır hayalini kurduğu bisikletine nihayet kavuşmuştu.
D) Dağlardan inen toprak yol burada asfalta kavuşuyordu. -
E) Gün kavuştu, biz hâlâ yollardayız
16. İklim koşullarından (I) pek etkilenmeyen (II) mevsimi gelince (III) çiçeğe durur (IV) yaprak açar, meyve verir(V)
Bu cümlede düşüncenin akışının sağlanabilmesi için “ahlat ağacı” sözü numaralanmış yerlerden hangisine getirilmelidir?
A) I B) II C)III D) IV. E) V
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan yere “için” sözcüğü getirilemez?
A) Truva’yı gezmek ---- buraya gelmiş.
B) Bu güzel saati senin ---- aldım.
C) Onun, oğlu ---- yapmayacağı fedakârlık yoktur.
D) Ameliyat olmak ---- Ankara’ya gitmiş.
E) Babasını memnun etmek ---- onun tek isteğiymiş.
18. Hem Max Jacob’un kaprislerini, hem Jules Supervielle’in incelikli dizelerini bir arada barındıracak folklorun alnını karışlarım ben.
Bu cümledeki altı çizili sözle yazar aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
A) Cümlede adı geçen sanatçılarla boy ölçüşülemeyeceğini
B) Cümlede sözünü ettiği sanatçılara hayranlık duyduğunu
C) Sözünü ettiği şeylerin gerçekleşmesini mümkün görmediğini
D) Kendisini, sözünü ettiği şairlerden aşağı görmediğini
E) Kimi değerlerin zamanı gelince kendini göstereceğini
19. Konuların ak ya da kara anlayışı ile ele alındığı o sözde tartışmalardan; bilgiden ve zekâdan zerre kadar nasibini alamamış birtakım insanların futbol takımı tutar gibi iki kümeye ayrılıp ellerindeki klişeleri birbirinin yüzüne fırlattığı o kör dövüşlerden o kadar sıkıldım ki...
Bu cümledeki “ak ya da kara anlayışı” sözüyle yazar aşağıdakilerden hangisini anlatmak istemiştir?
A) Tek yönlü bir bakış açısına sahip olmayı
B) Olayların hep kötü yönlerini görmeyi
C) Oldukça iyimser bir bakış açısına sahip olmayı
D) İnandıklarından ödün vermemeyi
E) Eleştirel düşünme biçimine sahip olmamayı
CEVAP ANAHTARI:
1.A 2.B 3.A 4.E 5.C 6.B 7.D 8.A 9.A 10.A 11.B 12.C 13.B 14.A 15.C 16.B 17.E 18.C 19.A
TEST 7
1.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "çay" sözcüğü temel anlamıyla kullanılmıştır?
A) Çini bir fincanda Türk çayı içmekteydi.
B) Okul çayı hazırlıkları erkenden başladı.
C) O gün beş çayında bir araya gelmişlerdi.
D) Elindeki çay bardağını masaya bıraktı.
E) Çay ağaççıkları bakımsızlıktan kurumuştu.
I. İlk yıkamada kumaşın rengi atmış.
II. Yola çıkmadan mektubu atmayı unutma.
III.Salataya çok fazla tuz atmışlar.
IV.Kalbi hızlı hızlı atıyor, heyecanlandı galiba.
V. Meclis, bu konunun tartışmasını gelecek haftaya attı.
2. Yukarıdaki cümlelerde "atmak" sözcüğü kaç değişik anlamda kullanılmıştır?
A) 1 B) 2 C)3 D) 4 E) 5
3. Aşağıdakilerin hangisinde "geri" sözcüğünün anlamı ve kullanımı birbirine uymamaktadır?
ANLAMI KULLANIMI
A)Bir şeyin sonra gelen bölümü, arka Cephenin gerisindeki şehir artık yoktu.
B) Bundan başkası Gerçek bu, gerisi yalan!
C) Bir işin, olayın sona kalan bölümü Olayın gerisindeki nedenlere de bakmalıyız
D)İlerleyememiş, gelişememiş Geri ülkelerde çocuk ölüm oranlan daha yüksek
E)Geçmiş, mazi Şimdi bütün sıkıntıları geride bırakmanın rahatlığı içindeyim.
Bizi, bizden iyi tanıtan sözcüklerimiz vardır. Ruhumuzun, girip içine yuva yaptığı, rengimizle boyanan, kokumuzla kokulanan sözcükler... Parmak izimiz olmuştur artık onlar. Zaman zaman içimizde ikinci bir ben gibi konuşmaktadır.
4. Bu parçadaki "sözcüklerin parmak izimiz olması" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Kişinin kimliğiyle ilgili ipuçları vermesi
B)Değişik bağlamlarda kullanılması
C)Kişiden kişiye farklılık göstermesi
D)Hiç ara verilmeden kullanılması
E)Her zaman varlığını sürdürmesi
5. Aşağıdakilerin hangisinde "köprü" sözcüğü terim anlamıyla kullanılmıştır?
A)Araba, köprüyü biraz geçtikten sonra sağa yanaştı.
B)Kasabayı tanıyamadım, köprünün altından çok sular akmış.
C)Dişlerimin arasına köprü yaptırmam gerekiyormuş.
D)Bosna'yla ülkemiz arasında bir dostluk köprüsü var.
E) Bu davranışınla aramızdaki tüm köprüleri yıktın.
6. "Derin" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde "yoğun" anlamında kullanılmıştır?
A)Bir iki derin nefes aldı suya dalarken.
B)Etrafı derin bir sessizlik kapladı.
C)Güzel anılardan biri durmakta derinde.
D)Derinden bir patlama duyuldu az önce.
E) Gölün bazı yerleri çok derindi.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek anlamda kullanılmamıştır?
A)Çocuk, babasından biraz geride yürüyordu.
B)Boynu bükük görünüşüne karşın ne kadar da çevikti!
C)Misafirler ağır adımlarla merdivenden indiler.
D)O günlerde gazeteler hep kara haberler verirdi.
E) Gökyüzünü kara kara bulutlar kaplamıştı.
Orhan Veli, sokağın nabzını elinde tutan ender sanatçılarımızdan biridir.
8. Bu cümledeki altı çizili sözün anlamı, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Halkın yaşamına öykünen
B) Yoksul insanlardan yana olan
C) Sıradan insanları her yönüyle tanıyan
D) Sokaktaki insanları yönlendiren
E) Toplumsal sorunları çözen
9.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "kötü" sözcüğü "Biraz zorlandık; ama sonunda iyi bir iş çıkardık." cümlesindeki "iyi" sözcüğünün anlamca karşıtıdır?
A) Böyle kötü bir havada yola çıkmayı uygun görmedi.
B) Senden, böyle kötü bir çalışma beklemezdim.
C) Kötü hava koşulları yüzünden tören ertelendi.
D) O dönemde, kötü olaylar yaşanırdı bu kasabada.
E) Kimseye kötü bir söz söylediği duyulmamıştır onun.
10."Kapalı" sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde "geçilmez durumda olan" anlamında kullanılmıştır?
A)Şiirlerindeki kapalı anlatım onu anlamsızlığa itmiş.
B)İki gündür kapalı olan iş yerleri dün açılmış.
C)Kar yüzünden kapalı olan köy yolları hâlâ açılmamış.
D)Üstü kapalı bir arabayla gelip eşyaları aldılar.
E)Kapalı ruhlu, heyecana gelmeyen bir insandı o.
11.Bu ülkede bir sanatçının, yazdıklarıyla hayatını kazanması mümkün olmadığı için başka işlerle de meşgul olmamız gerekiyor. Hatta o tarakta bezimiz olduğunu unuttuğumuz günler, hatırladıklarımızdan daha çoktur, diyebilirim.
Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerden hangisidir?
A)Birçok işle uğraşmak
B)Sanat dışı alanlara ilgi duymak
C)Belli bir alanla sınırlı kalmamak
D)Sanatı uğraş alanı olarak seçmek
E) Sanatı bir kazanç kapısı olarak görmemek
12.Aşağıdaki dizelerin hangisindeki altı çizili sözcük, mecaz anlamda kullanılmıştır?
A)Camekânlı odanın kızıl perdeleri var
Gerisinde güneşler, kıvılcımlar, yangınlar
B)Çatma kurban olayım çehreni ey nazlı hilâl
Kahraman ırkıma bir gül ne bu şiddet bu celal
C)Her kim ki olursa bu sırra mazhar
Dünyaya bırakır ölmez bir eser
D)Mazgallı taş odanın siyah perdeleri var
Dövülür mahzenlerde büyük, tahta havanlar
E) Seni sevmek mor denizlerdi biraz
Ne kadar gidilse bir o kadar bitmeyen
13.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim yoktur?
A)Türkmen kızına abayı yakalı, sazı elinden düşürmez oldu.
B)Ne diye çocukların karnını abur cuburla doyuruyorsun?
C)Tezgâhtar aceleye getirerek gömleğin defolusunu vermiş.
D)Eşini kaybedeli on yıl oldu ama hâlâ acı çekiyor.
E) Herkes bilir ki açık yaraya tuz ekilmez.
14.Ülkemizde doğan kimi gençler, kültürümüzü az çok tanı maya başlamışken aileleriyle Amerika'ya göçüp yaşamlarının önemli bir bölümünde bu ülkelerin kültürlerine uyum sağlamaya çalıştılar. Sonra ülkeye döndüklerinde biraz yerli, biraz Amerikanvari yeni bir kültürle karşılaştılar. Kısacası yaşamları, kültürler arası akıntılarda sürüklenerek geçti.
Bu parçada geçen "kültürler arası akıntılarda sürüklenmek" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kendi kültürüne yabancılaşmak
B) Kültürel zenginliği yaşayamamak
C) Yabancı kültürlerden etkilenmek
D) Belli bir kültürü özümseyememek
E) Kültüre gereken önemi vermemek
15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde deyim, açıklamasıyla birlikte verilmemiştir?
A)El uzatan, yardım eden birileri olsa her şeyi daha çabuk bitirirdik.
B)Ailesinin ona yardım etmediğini diline dolamış, her yerde sık sık söylüyordu.
C)Çok ve boş konuşan bu çenesi düşük adam, hepimizi bıktırmıştı.
D)Herkes yaşamak için para kazanma peşinde, boğaz derdinde şu dünyada.
E) Çocuk, bir haftadır yemek yemiyor, annesine kök söktürüyordu.
16. "Büyük" sözcüğü aşağıdakilerin hangisinde, "Okulun bahçesinde büyük bir kalabalık toplandı." cümlesindeki anlamıyla kullanılmıştır?
A)Bu büyük serveti nasıl yaptı acaba?
B)Büyük adam olacağı önceden belliydi.
C)O her zaman büyük düşünmüştü.
D)Söylediğiniz büyük bir yalan, dedi.
E) Özgürlük, büyük ulusların hakkıdır.
17. Hiç değilse üzerine düşeni yaptın.
Bu cümleye altı çizili sözün kattığı anlam, aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A)En azından yaptıklarımın değerini biliyor.
B)Sözlerin insanları pek fazla etkilemedi.
C)Ne söylesen benim için bir anlam ifade etmiyor
D)"Olan"la "ölen"e çare yok; ne söylesen boş.
E)Boşu boşuna tartışıyorlar bence.
Cevap Anahtarı
1.E - 2.E - 3.C – 4.D – 5.A - 6.C – 7.B – 8.C – 9.B – 10.C – 11.D – 12.B – 13.E – 14.D– 15.E – 16.A – 17.A
TEST 8
1. Edebiyat, bir ilçenin iç sokakları gibi mahrem ve samimidir; çağının çehresini makyajsız yansıtır.
Bu cümlede aşağıdaki sözcüklerden hangisinin anlamdaşı yoktur?
A) devir B) içten C) yazın D) kaza E) mahalle
2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcüğün yerine anlamdaşı (eşanlamlısı) kullanılamaz?
A)Yazarın son iki eserindeki başarısı bütün genç yazarlara örnek olmalı.
B)Küçük çocuğun sorulara verdiği zekice cevaplar herkesi şaşkına çevirdi.
C)Edebiyat dünyasında pek bilinmeyen bir yazardım o zamanlar.
D)Onun gibi, başını sürekli derde sokan biri bu işe nasıl olmuş da karışmamış?
E) Böylesine sağlıklı biri nasıl olur da yataklara düşer, diye hayret etmiştim.
Şairin bu şiirleri, ilk bakışta insanda güzellik duygusu uyandırıyor. Ancak bunlar, rengini gökyüzünden alan deniz gibi duruyor.
3. Bu parçada altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Okuru etkilemekten uzak olmak
B)Biçimsel kusursuzluğu yakalayamamak
C)Özgün bir nitelik taşımamak
D)Gerçekleri olduğu gibi yansıtmak
E) Okurla buluşmakta yetersiz kalmak
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, altı çizili sözcük farklı bir yolla mecaz anlam kazanmıştır?
A)Babam, anneme hep "meleğim" der.
B)Ankara, son anda karar verdi.
C)Kaynayan kazan kapak tutmaz.
D)Stadyumdan çıt çıkmıyordu.
E)Öğretmen sınıfa çok kızdı
5. Aşağıdakilerin hangisinde karşıt kavramlar bir arada kullanılmamıştır?
A)Sevsen beni çocuğum
Bugün var, yarın yokum
B)Gitti gelmez bahar yeli
Şarkılar yarıda kaldı
C)Şaşırdım kaldım nasıl atsam adım
Gün kasvet, gece kasvet
D)Dost mu düşman mı tanınmaz
Suda oynayan çehreler
E)Bir kere misafire çıkmış adın
İstesen istemesen gideceksin
Durumumuz fena değil, kör topal da olsa bir şeyler yapıyoruz.
6. Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A)Soruları çok yavaş ama doğru çözüyordu.
B)Odadan belli belirsiz sesler geliyordu.
C)Onunla ara sıra karşılaşmam beni rahatlatıyor.
D)İşe yeni giren çocuk, işleri iyi kötü idare ediyor.
E)Yalan yanlış bilgiler vererek hedef şaşırtıyor.
7. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcüğün sesteşi (eşseslisi) yoktur?
A)Böyle saf biriyle iş yapmak kolay olacak.
B)Bugüne kadar kimsenin tavuğuna kış, demedik.
C)Kasabanın on mil uzağında çiftlikleri vardı.
D)Halk edebiyatında "ben" güzelliğin sembolüdür.
E)Nizamiye girişinde iki sivil bekliyordu.
Şairin ilk işi, şiirin omurgasını oluşturmak olmalıdır
8. Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Şiiri kurgulayacak temel öğeleri bir araya getirmek
B)Okuyucunun ilgisini çekecek temaları işlemek
C)Şiiri, özgün bir anlatım biçimiyle yazmak
D)Şiirde kullanılacak sözcükleri önceden belirlemek
E)Şiirde yalınlığı, duruluğu esas almak
9.Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcüklerden hangisi nicelik bildirmektedir?
A)Bu boş sözlerle kimseyi kandıramazsın.
B)Turizm işinde iyi para olduğunu söylemiştim.
C)Süslü bir anlatım, eseri gerçeklikten uzaklaştırır.
D)Bu ağır hakareti kim olsa kaldıramazdı.
E) Dün akşam üzerimde mavi bir elbise vardı.
10.Faruk Nafiz Çamlıbel, şiirlerinde eski şiirle o kadar uğraştı ki kendi sanatının estetik yönüyle ilgilenmeye pek vakit bulamadı.
Bu cümlede geçen "estetik yön" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Sanatsal yaratının güzelliği
B)Duygusal ayrıntıların tümü
C)Sanatta mantığın işlevi
D)Gerçeklik içeren kavramlar
E) Sanatçının yararcı kaygısı
11.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, genel anlamıyla kullanılmıştır?
A)Bu kitap, Anadolu'da yaratılan efsanelerle ilgili bilgiler veriyor.
B)Oda, açık renge boyandıktan sonra daha iç açıcı olmuş.
C)Bahçedeki söğüt, yıllara meydan okurcasına sapasağlam duruyordu.
D)Çocuk, öğrenmek istediği çok şey olduğundan sürekli sorular sorar.
E) O sene, II. Dünya Savaşı'nın da etkisiyle ekonomi dibe vurmuştu.
12.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yansıma sözcük kullanılmıştır?
A)Gece boyunca dinmeyen şiddetli rüzgâr herkesi çok telaşlandırdı.
B)Sineğin, kulağının dibinde vızıldaması onu çok rahatsız etmişti.
C)Müzikle uğraşmaya küçük yaşlarda, gitar çalarak başladım.
D)Kardeşimin ateşinin birkaç gündür hiç düşmemiş olması bizi kaygılandırıyor.
E) Fırtına nedeniyle, birbirlerini duyabilmek için bağlıyorlardı.
13.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde soyut anlamlı bir sözcük yoktur?
A)İnsan, bilmediği şeyler üzerinde düşünmez.
B)Onun dostluğudur beni ayakta tutan.
C)Merdivenin son basamağına sabırlı insanlar ulaşabilir.
D)Mangaldaki odun, çıtırdayarak yanıyor.
E) Sonbahar, tatlı bir hüzün kattı caddeye.
14.Babam, elimden tuttu da engelleri aştım.
Bu cümlede "elinden tutmak" deyimi hem gerçek hem mecaz anlamda (kinayeli) kullanılmıştır.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir deyim vardır?
A)Elden düşme bir arabaya zar zor yeter param.
B)Kulağını çekmezsek çok sorun açacak bu çocuk bize.
C)Çalışanlar sorunlardan dolayı müdüre dert yanıyorlardı.
D)Çantada keklik bu iş, sen onu kafaya takma.
E) Ne diller döktük sana; ama sen oralı bile olmadın.
15.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde somutlaştırmaya başvurulmuştur?
A)Orada olup bitenleri öğrenince içimize büyük bir hüzün çöktü.
B)Bu gezinin en güzel anlarından biri de tarihi taş evleri görmektir.
C)Burada balık tutmak, insana gürültülü bir kentte yaşadığını unutturabilir.
D)Tarihi şehrin dar ve taşlı ara sokaklarında gezmek keyifliydi.
E) Herkes traktörlere binip işçilerle birlikte bağlarda üzüm topluyordu.
16.Eşanlamlı sözcüklerin sesleri farklı, gerçek anlamları aynıdır.
Aşağıdaki cümlelerde belirtilen sözcük çiftlerinden hangisi bu açıklamaya uymaz?
A)Elindeki olanakları iyi kullanamadı.
İmkânları
B) Bütün olasılıkları dikkate almalısın.
İhtimalleri
C) Paramı sen mi yürüttün?
çaldın?
D)"Değildir bir mana üç ada muhtaç.
anlam
E) Talebinizi kurul değerlendirecektir,
isteğinizi
17.Aşağıdaki dizelerin hangisinde karşıt anlamlı sözcükler bir arada kullanılmamıştır?
A)Türkülerle yunmuş yıkanmış dilim
Onlarla ağlamış onlarla gülmüşüm
B)Günler gecelere devretti bizi
Arasak bulamayız gölgemizi
C)Hiçbir şeyden çekmedi dünyada
Nasırından çektiği kadar
D)Yükseğinde büyük namlı karın var
Alçağında mor sümbüllü bağın var
E) Giderler gelirler bu kaldırımlarda
Gül benizli toklar, saz benizli açlar
Cevap:
1.E - 2.D - 3.C – 4.A – 5.E - 6.D – 7.E – 8.A – 9.B – 10.A – 11.D – 12.B– 13.D – 14.B– 15.A – 16.C – 17.C
TEST 9
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sokak" sözcüğü ötekilerden farklı bir anlamda kullanılmıştır?
A)Belediye, sokağın başındaki iki evi yıkma kararı almış.
B)Seçimlere katılma oranı çok düşük bir sokaktı.
C)Kaldırım taşları yeni döşenmiş, güzel bir sokaktı.
D)Bu sokaktaki esnaf pek dürüst değildi sanırım.
E) Cumbalı ev, bu sokağın en ilginç yapılarındandı.
2. Aşağıdakilerin hangisinde benzetme (teşbih) yoktur?
A)Yıldızlar birer fener, gökyüzünde asılı.
B)Bu dört mısra değildi, sanki dört damla kandı.
C)Ay ışığı damlıyor, akasya dallarının üzerine.
D)Zaman, hortum misali emer ömrümüzü.
E) Değirmen misali döner başım.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "duyular arası aktarma" yapılmıştır?
A)Sert zemin, kağnının ilerlemesini zorlaştırıyordu.
B)İçine düştüğü kör kuyudan bir türlü çıkamıyordu.
C)Eli kapının arasına sıkışınca acı bir çığlık attı.
D)Başının altında kuş tüyünden yumuşak bir yastık vardı.
E)Açık artırmada bir Picasso, bir milyon dolara satıldı.
4. Kimi sanat yapıtları daha baştan yok olurken, kimileri sanatın artılar hanesine yazılarak ölümsüzleşiyor.
Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam, aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A)Son yıllarda pek çok şairin kitabı, okurlarla buluşma şansı yakaladı.
B)Ressam, daha ilk tablosuyla resim sanatına değerli bir ürün kazandırdı.
C)Akademik eğitim almalarına karşın, eski mimarları aşamayan mimarlar var.
D)Matbaanın kullanılmasıyla yazılı edebiyat, sözlü edebiyatla yarışmaya başladı.
E) Sesi güzel olmakla birlikte kendine ait besteleri okumaktan kaçıyordu.
5.Aşağıdakilerin hangisinde "dolaylama" yapılmıştır?
A)Söyledikleri bir incir çekirdeğini doldurmaz bunun.
B)Önemli bir rahatsızlık geçirdiğini söyledi.
C)Duvara dayanmış, elindeki kitabı dikkatle inceliyordu.
D)Yarının büyüklerine gereken önemi vermeliyiz.
E)İş yerine, kumaşı sağlam bir genç arıyorduk.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük genel anlamıyla kullanılmamıştır?
A)Müzik, evrensel bir duygu dilidir.
B)Şiir aklın duygu potasında eritilmiş şeklidir.
C)Kitap ruhun gıdası, aklın ilacıdır.
D)Tekerleme, seslerle oynama sanatıdır.
E) Türkü, birkaç gündür dilimden düşmüyor
7. Âşık Veysel'i, her sözcüğü başkası kokan ozanlarla karıştırmamalısınız.
Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A)Kendine has bir şiir diline ulaşamamak
B)Süslü bir şiir dili kullanmak
C)Şiirlerinde eskimiş imgeleri kullanmak
D)Geleneksel biçemin dışına çıkmak
E) Şiirlerinde kapalı bir anlatımı benimsemek
8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "insandan doğaya aktarma" yoktur?
A)Geceler, çekmeyin benim için hüzün.
B)Dışardan işitilir sert bir hıçkırık.
C)Nefes alıyor sessiz perdeler karanlıkta.
D)Akşam, öfkesinden çarptı sulara.
E) Sabah, sıvayarak paçalarını giriyor sulara.
Arkadaşım toplantıda durup durup bir şeyler mırıldanıyordu.
9.Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam, aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A)Durup dururken, bu gitme fikri de nereden çıktı?
B)Günaşırı buraya ziyaretimize gelir.
C)İkide bir suratını asman hiç hoş olmuyor.
D)Bu ilaçlar iki günde bir kullanılacak diye tembihledi.
E) Zaman zaman bizim yanlışlarımız da olmuyor değil.
Tutuştu her yanım
Gel gör beni
Ah ettikçe alevlendi kalbim
Yandı bir mum gibi
Gel sor beni
10.Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A)Anlatımda somutlaştırmaya başvurulmuştur.
B)Mecaz anlamlı sözcük kullanılmıştır.
C)Benzetmeye başvurulmuştur.
D)Abartmalara yer verilmiştir.
E) Yargılar özelden genele sıralanmıştır.
11. Aşağıdaki deyimlerden hangisi "istediğini yaparak sevindirmek, hoş tutmak" anlamında değildir?
A)Gönlünü etmek
B)Gönül yapmak
C)Gönül almak
D)Gönlünü hoş etmek
E) Gönül koymak
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "kişileştirme" yoktur?
A)Aya haber sal çıksın bu gece
Şarkısını söylesin şöyle gönlünce
B)Yaşıyor sihrini geçmiş zamanın
Hâlâ ağlayan bu taşlarda gülen rüyanın
C)Bu sabah ağaçlar derin derin
Söyledi şarkısını kederli mevsimlerin
D)Neden böyle düşman görünürsünüz
Yıllar yılı dost bildiğim aynalar
E) Kalenin burcunda taş ben olaydım
Ela göz üstünde kaş ben olaydım
Onun yapıtları, kendini hemen ele vermez. Biraz yorulmayı, ter dökmeyi gerektirir. Damak zevki gelişmiş okurlar onun her eserini dört gözle bekler.
13.Bu parçada "damak zevki gelişmiş" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A)Deneyimli ve nitelikli okurlar, okuma konusunda seçici davranırlar.
B)Maymun iştahlı okurlar, hiçbir eserden tam olarak haz alamazlar.
C)Yayımlanan her yapıt, okur kitlesine bir an önce ulaşmayı bekler.
D)Kitap fuarları, nice genç sanatçının gün ışığına çıkmasına yardımcı olur.
E) Okur sayımızın son yıllarda önemli ölçüde artmış olması bizi çok sevindiriyor.
I. Evimizin çatısı delik deşikti.
II. Kırık dökük bir odaya girdik.
III.Tam bir itiş kakışın içinde kaldık.
IV. O da çok kaba saba biriymiş!
V. Yalan yanlış bir şeyler anlattı.
14.Numaralanmış dizelerin hangisindeki ikileme, ötekilerden farklı bir yolla oluşmuştur?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
I. Okulun girişindeki panoda bütün öğretmenleri görebilirsiniz.
II. Gurbette yaşayanlar dallarından koparılmış birer körpe fidandır.
III. Yıllarca.Yıllarca belimizi büken yoksulluk, artık sona erdi.
IV. Sağ yanağında kendisini tatlı gösteren bir gamze vardı.
15.Bu cümlelerde altı çizili sözlerde, aşağıdaki anlam olaylarından hangisinin örneği yoktur?
A)Kişileştirme
B)Duyular arası aktarma
C)Benzetme
D)Ad aktarması
E) Somutlaştırma
Cevap:
1.B - 2.C - 3.C – 4.B – 5.D - 6.E– 7.A – 8.B – 9.C – 10.E – 11.E – 12.E – 13.A – 14.D– 15.A
SÖZCÜK ve SÖZCÜK ÖBEKLERİNDE ANLAM
UYGULAMA : 1
A. Aşağıdaki cümlelerde “bırakmak” sözcüğünün kazandığı anlamları, boşluklara yazınız.
1. Paketleri şuraya bırak.....................................
2. Ablası, fakülteyi bırakmış................................
3. Sigarayı ben de bıraktım.................................
4. Beni artık sınıfta bırakamazsınız......................
B. Aşağıdaki cümlelerde “çıkmak” sözcüğünün kazandığı anlamları, boşluklara yazınız.
1. Evden biraz önce çıktı.
………………………………..
2. Bu sütten az yağ çıktı.
3. ………………………………..
4. Hukuktan geçen yıl çıktı.
…………………………………………..
5. Bu işten çıkmak istiyorum.
……………………………………..
6. Burada işler çabuk çıkar.
…………………………………
7. Yediden üç çıkarsa dört kalır.
………………………………………
8. Ekinler çıkmaya başladı.
…………………………………
9. Arkadaşıma piyango çıkmış.
………………………………………….
C. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcükler temel anlamda kullanılmışsa parantez içine (T), yan anlamda kullanılmışsa (Y), mecaz anlamda kullanılmışsa (M) yazınız.
1. Romanı yazmaya başladım ( )
2. Dağlara sis çökmüştü ( )
3. Ankara, susuz kaldı ( )
4. Balonu iyice şişirdim ( )
5. Boş sözler söylüyordu ( )
6. Portakal suyu içelim ( )
7. Ağaçların hepsini budadık ( )
8. Kuru bir anlatımı var ( )
9. Eve mektup yazmalısın ( )
10. Bugün hava çok güzel ( )
11. Ben, bu trenle döndüm ( )
12. Fırtına patlayıverdi ( )
13. Sevgi, eczacılık okuyor ( )
14. Dilsizler, el işaretleriyle konuşur ( )
15. Onu kırmak istemeyiz ( )
16. İstanbul, büyük bir şehirdir ( )
D. Aşağıdaki sözcüklerin anlamdaşlarını (eşanlamlılarını) karşılarına yazınız.
1. canlı................
2. içtenlik..............
3. bonkör..............
4. merasim.............
5. ölçüt ...............
6. uyum...............
7. ilkel ................
8. filtre................
9. düzyazı..............
10. deneyim.............
E) Aşağıdaki sözcüklerin karşıt (zıt) anlamlılarını boş yerlere yazınız.
1. açıkgöz..............
2. evcil................
3. gürbüz ..............
4. ceza ................
5. göçebe..............
6. düşey...............
7. etkin................
8. onarmak.............
9. olağanüstü...........
10. iletken ..............
F)Aşağıdaki terimlerin ait oldukları alanları boş yerlere yazınız.
1. alyuvar............................
2. moment..........................
3. tümleç ............................
4. kroşe...............................
5. nazire..............................
6. perspektif........................
7. köprü..............................
8. kostüm............................
9. aut..................................
10. molekül...........................
G)Aşağıdaki cümlelerde, altı çizili sözcüklerin sesteşlerini cümlede kullanınız.
1. Saatlerce aç kaldık.
……………………………………..
2. Kır saçlı adam kızdı
…………………..
3. Bu şiiri ben yazdım.
…………………………………
4. Sana vardım edemem.
…………………………..
5. Bu yol çok uzun değil.
……………………………………
UYGULAMA : 1 / CEVAPLAR
A) “Bırakmak” sözcüğü, şu anlamları kazanmıştır
1. Koymak
2. Terk etmek
3. Bir alışkanlıktan vazgeçmek
4. Sınıf geçirmemek
B)“Çıkmak” sözcüğü, şu anlamları kazanmıştır:
1. Kapalı bir yerden dışarıya gitmek
2. Elde edilmek
3. Mezun olmak
4. Ayrılmak
5. Yürümek, yapılmak
6. Eksilmek
7. Bitmek, büyümek
8. İsabet etmek
C. Aşağıdaki cümlelerde altı çizili sözcükler temel anlamda kullanılmışsa parantez içine (T), yan anlamda kullanılmışsa (Y), mecaz anlamda kullanılmışsa (M) yazınız.
1.(T) 2. (Y) 3. (M) 4. (T) 5. (M) 6. (Y) 7.(T) 8. (M) 9. (M) 10. (Y) 11.(Y) 12. (M) 13. (Y) 14.(T) 15. (M) 16.(T)
D. Verilen sözcüklerin eşanlamlıları şunlardır
1. Diri, 2. Samimilik, 3. Cömert, 4. Tören, 5. Kriter, kıstas, 6. İntibak, 7. İptidai. 8.süzgeç, 9. Nesir, 10.tecrübe
E. Verilen sözcüklerin karşıt (zıt) anlamlıları şunlardır:
1. saf 6. yatay
2. yabani 7. pasif
3. sıska 8. bozmak
4. ödül 9. sıradan
5. yerleşik 10. yalıtkan
F. Verilen terimler şu alanlara aittir:
1. Biyoloji 6. Mimarlık, Resim
2. Fizik 7. Mimarlık, Dişçilik
3. Dilbilgisi 8. Tiyatro
4. Boks 9. Futbol
5. Edebiyat 10. Kimya
G. Verilen cümlelerdeki altı çizili sözcükleri sesteş anlamıyla şöyle kullanabiliriz :
1. Pencereleri hemen aç
2. Odunları kır da gel.
3. Yüzünde birkaç ben vardı.
4. Odunları demin yardım.
5. Zararlı otları yol.