Kullanıcı Oyu: 5 / 5

Yıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkinYıldız etkin
 

OCAK OYUNU ÖZET VE İNCELEME – TURGUT ÖZAKMAN

KONU
Dram türündeki "Ocak" adlı oyunda ekonomik sıkıntıların emekçi bir aile bireylerinin arasındaki ilişkileri büyük oranda etkilediği ve çatışmalara yol açması ama tüm bunlara rağmen ailenin bir arada durma çabasını anlatılıyor.

ÖZET
Oyun, 1960'lı yılların Türkiye’sinde yedi kişilik bir işçi ailesinin, aynı evde dönemin ekonomik sıkıntılarına ek olarak birlikte yaşamanın getirdiği sorunları, her şeye rağmen aile fertlerinin birbirlerine tutunarak var olma mücadelelerini, dönemin toplumsal koşullarına da işaret ederek gözler önüne sermektedir.

Bir dönem oyunu olan "Ocak" seyirciyi 1960’lı yılların Türkiye'sine kısa bir zaman yolculuğuna çıkarıp, seyircinin bugünü daha kolay anlamasına yardımcı olma amacını hedefliyor.

OLAY ÖRGÜSÜ

Her biri birbirinden farklı aile bireyleri arasında yaşanan olaylar zinciri, ailenin hayalperest babasının yeni bir iş peşinde koşmasıyla başlar. Tarık, aile meclisim toplayarak ölen tamirci bir arkadaşının hurda arabasını alıp onu tamir edeceğini; sonra bu aracı taksi olarak kullanıp büyük paralar kazanacağını, Böylece yoksulluktan kurtulacaklarını söyler. Safiye; kızı Sevda'nın çeyizi için sakladığı bileziği, kocası Tarık'a arabayı için verir. Evin kızı Sevda mahallede bir genci sevmektedir. Abisi Fazıl’ın karşı çıkmasına rağmen bu gençle görüşmektedir Tarık, hurda arabayı çalıştırmayı başaramasa da çalıştırdığı haberiyle gelir Bu arada Sevda mahalleden görüştüğü gençle kaçmıştır. Bu olay üzerine Safiye hastalanır. Evin oğlu Nihat, ailenin bu sıkıntılı ortamına dayanamayarak evden kaçmayı planlar. Ancak Nihat, annesinin durumuna üzülerek kendisine zor gelse de babasının yanında çalışmaya başlar. Tarık, uzun ve yorucu bir uğraştan sonra arabayı çalıştırmayı başarır ancak araba sürekli arızalandığı için umduğu kazancı elde edemez. Birkaç ay sonra Sevda, eve dönmek zorunda kalır çünkü birlikte kaçtığı genç ona nikâh kıymamıştır. Sevda’nın eve dönmesi, aile bireylerinin birbirine kenetlenmesini sağlar. Tarık, bu kez de tamirhaneyi ve arabayı satıp bir bakkal dükkânı açma düşüncesini ortaya atar. Aile bireyleri yeni bir umutla Tarık’ın bu hayalini konuşurlarken perde kapanır.


ŞAHIS KADROSU

SAFİYE: Evin annesidir. Çok olgun, sevgi dolu, evi çekip çeviren herkese ve her şey yetişmeye çalışan, hep ayakta kalan, çocuklarını idare eden ve ailenin bir arada kalmasını sağlayan, fedakâr, cefakâr ama çok güçlü bir karakterdir.

TARIK: Çocuk ruhlu bir adamdır. Çoğunlukla hayalleriyle yaşayan bir karakterdir.

BÜYÜKANNE: Bunamış yaşlı bir kadındır. Kendinin zengin bir evde ve o evin hanımı torunlarını uşak zanneden, zaman zaman konuşmalarıyla komik durumların ortaya çıkmasını sağlayan, ortamı bir anda ısıtabilen bir karakterdir.

NİHAT: Evin en büyük oğludur. Hayatı dolu dolu yaşamak isteyen ailesi sıkıntıda olduğu halde girdiği işlerden kolaylıkla ayrılabilen özgürlüğüne son derece düşkün hiçbir şey kafasına takmayan bir çocuktur.

SEVDA: Evin tek kızıdır Ayağı hafif aksamaktadır. Yaşı Fazıl ve Nihat tan küçük, Özcan’dan büyüktür Aile içinde en çok sevilen ve değer verilen kardeştir

ÖZCAN: Evin en küçük çocuğudur Ailenin sürekli değişen dengelerinden etkilenen ve kendisini korumaya çalışı ne yapacağını bilemeyen bir karakterdir

FAZIL: Ailenin yükünü sırtlanmış ancak bazen bu nu taşımaktan yorulan, bunu dile getiren fakat biran ailesinden kopamayan fedakâr bir oğuldur


ZAMAN VE MEKÂN

ZAMAN: Esere konu edilen olaylar, 1960'lı yıllarda yaşanmıştır.

MEKÂN: Eserde anlatılanlar, şahısların yaşadığı evin salonunda ve mutfağında geçmektedir. Konuşmalarda evin diğer bölümlerine, sinemaya, atölyeye, bakkala da atıflar yapılmaktadır. Ancak bu mekânlardan, tiyatronun kısıtlı imkânlarından dolayı sadece söz edilmektedir.

DİL VE ÜSLUP
Yazar bir ailenin ekonomik sorunlar temelinde yaşadığı sıkıntıları eleştirel bir üslup, yalın ve sade bir dille anlatmıştır.

ÇATIŞMA
Ocak” adlı oyun, hayal-hakikat çatışması üzerine kurulmuştur Çünkü ekonomik, sosyolojik etkenler, aile bireylerinin hiçbirinin hayalinin gerçekleşmesine izin vermemektedir
Bunun yanında evlat sevgisi-aileye hürmetsizlik, bencillik-aile için yapılan fedakârlık türünde yan Çatışmalar da oyunda yer alan yan çatışmalardır


TURGUT ÖZAKMAN (1930-2013)

Ankara'da doğdu. Ankara Erkek Lisesinde okurken Nurullah Ataç, Fethi Yücel, Cevdet Kudret ve Fevziye Abdullah Tansel gibi hocalardan ders aldı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Bir sure avukatlık yaptı. Almanya’da tiyatro eğitimi aldı. TRT’de ve Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünde üst düzey yöneticilik görevlerinde bulundu. Dramatik yazarlık dersleri verdi. Özakman; tiyatro, senaryo, roman, inceleme alanlarında eserler vermiştir. Tiyatrolarında kuşak çatışması, töre, geçim sıkıntısı, aile, zorbalık, insanın değeri, sanat gibi konuları İşlemiştir. Çok sayıda ödülü bulunan sanatçının ilk oyunları, geleneksel Türk tiyatrosundan izler taşırken sonraki oyunları modern tiyatro tekniğine uygundur -Hastane-, “Kanaviçe", -Ocak', "Ah Şu Gençler, “Töre"; yazarın öne çıkan oyunlarındandır.

 

 

SON EKLENENLER

Üye Girişi