OKUMAK, DON KİŞOT’U BİR CENTİLMEN YAPTI; AMA OKUDUKLARINA İNANMASI DELİRMESİNE NEDEN OLDU - BERNARD SHAW
Dünya kütüphanelerinin rafları, ruhlarınızın beslenmesi için cennetten gönderilen kutsal besinler içeren, esinli, büyüleyici kitaplarla dolu; oysa, yazmayı bilmeyen kişilerce hazırlanan, okul kitabı adı verilen iğrenç sahtelikleri okumak zorunda bırakılıyorsunuz: Hiçbir insanın hiçbir şey öğrenemeyeceği kitaplar; şifre çözer gibi okunabilen, ama hiçbir yararı bulunmayan kitaplar... Bunları zorla okutma girişimleri ise, yaşam boyu bir kitabı görmekten bile iğrenmemize yol açıyor.
Okumuş adam, okuyarak vakit öldüren işsiz güçsüz bir kişidir. Yalan yanlış bilgisine dikkat edin, onun. Böylesi, bilgisizden daha tehlikelidir.
Birkaç kitabı, bir piyanosu, bir iki resmi bulunan, çok da kalabalık olmayan evlerde yetişmiş, kolayca okuyup yazma öğrenmiş orta sınıf ailelerin çocukları, ömürleri boyunca, okul saatlerine bağlı kalmadan (okul öğrenime engel olur genellikle) yeteneklerine göre, dilediklerini, istedikleri gibi öğrenir ve üniversite bitirmişlerden daha bilgili olurlar. Onların yarım eğitimi, ötekilerinkinden daha iyidir.
Her şey kâğıt üstünde kaldı diye yakınanlar unutmasınlar ki, insanlık, onuru, güzelliği, doğruluğu, bilgiyi, erdemliliği ve tükenmez sevgiyi bugüne dek yalnız kâğıt üstünde elde etmeyi başarmıştır.
Elime geçirdiğim her kitabı okuyarak kendimi okul dışında eğitmeye büyük çaba gösteriyor, Killiney tepelerinde dolaşıp doğanın benim için boyadığı sayısız görüntüyü izliyor; bir yandan da kendi kendime anlattığım bir sürü öyküyle kafamı yoruyor, öğretilenin verilen cezalar kadar anlamsız olduğu dilbilgisi derslerini çözümlemeye çalışıyordum. Eğitimimi bitirdiğimde okulun sözde öğrettiği şeylerden hiçbirini bilmiyordum; ama yine de çok okumuş biri olmuştum.
