Yardımcı sorular |
Bölümler |
Planın ayrıntıları |
1. Yazının adı? |
BAŞLIK |
(Başlık bulunarak yazılır.) |
2. Konu, olay, kişiler? |
SERİM |
Konu ortaya serilir. |
3. Olayın gelişimi, |
DÜĞÜM |
Olay, kişiler, ana düşünce saptanır. |
ayrıntıları? |
|
|
4. Olayın sonuçlanışı? |
ÇÖZÜM
|
Olayın meraklı sonucu belirtilir. |
5. Ders, ana düşünce? |
DERS |
Bazı yazılar için ana düşünce çıkarılır. |
Bu plana uygun yazılan aşağıdaki "KISA HALK ÖYKÜSÜ"nü inceleyelim:
KÖPEKLE YILAN
Bir köpekle yılan dost olmuşlar, birlikte ülkeyi gezmeye karar verip yola çıkmışlar (SERİM BÖLÜMÜ).
Bu iki kafadar çok iyi anlaşıyorlarmış. Yalnız yedikleri, içtikleri ayrıymış. Dağlan taşlan, güzel ovalan geçmişler, soğuk sular içmişler, gide gide bir ırmak kıyısına varmışlar. Fakat karşıya geçebilecek ne bir köprü, ne de bir kayık varmış! Aramışlar taramışlar, geçecek bir yer bulamamışlar. Yılan:
— Ben bu ırmağı nasıl geçeyim? Yüzme bilmiyorum ki! demiş. Köpek iyi niyetli ve saf. Yılanın bu sözüne hemen inanmış:
— O halde benim boynuma dolan, seni karşı kıyıya yüzerek ben geçireyim, demiş.
Yılan sinsi, kurnaz hareket ediyormuş. Eline fırsat geçince, ondan kendi çıkarına yararlanmak istermiş. Köpeğin önerisini hemen kabul etmiş, boynuna bir güzel dolanmış. Birlikte ırmağa dalmışlar. Köpek akıntıyı yenip dostunu sağ salim karşı kıyıya geçirmenin kaygısı içinde suyla, akıntıyla boğuşurken, nefes almakta güçlük çekmeye başlamış. Neden sonra aklı başına gelip de yılanın kendisini boğmak istediğini anlayabilmiş.
— Yılan kardeş, anladım ki beni boğacaksın, ne olur, senden son bir dileğim var. Boğulmadan önce, şu güzel (!) yüzünü son bir kez olsun görebilir miyim? diyerek aşağıdan almış. (DÜĞÜM BÖLÜMÜ)
Yılan bu! Köpekten korkacak değil ya! Ama öyle pek tehlikeli de değilmiş, zehirsizmiş. Düşünmeden köpeğin dileğini kabul etmiş. Boynunu köpeğe doğru uzatınca, köpek çok çevik bir hareketle yakaladığı gibi ağzına alıp sıkmış. Karşı kıyıya çıkarıp ırmak boyunca uzatmış. (ÇÖZÜM BÖLÜMÜ)
— "Dost dediğin, böyle dosdoğru olmalıdır", demiş. (DERS BÖLÜMÜ)