TEST 2
1.‘Yapım ekleri sözcüklerin kök veya gövdelerine eklenir ve kendinden önce çekim eki almaz.”
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uymayan bir kullanım görülmektedir?
A) Yaşlı gözlerle, gurbete giden annesinin ardından bakakaldı.
B) Artık kardeşlerinin bütün yükü onun omzundaydı.
C) Bu kadar işin üstesinden babamsız nasıl gelirim, diye düşündü.
D) Hayat insana her zaman istediği bir yaşama şekli vermiyordu.
E) Dünyaya kendi isteğimizle gelmemiştik ki oradan isteğimizle gidebilelim.
2. “Yansıma sözcükler yapım ekleriyle isim ya da fiil yapılabilir.”
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen yansıma sözcük buna örnek gösterilemez?
A) Su, küçücük delikten var gücüyle dışarı fışkırıyordu.
B) Açık kalan musluğun şırıltısı gece boyu devam etti.
C) Elindeki balonu patlayan çocuk ağlamaya başladı.
D) Adamın ikide bir ağzını şapırdatması herkesi rahatsız ediyordu.
E) Öğrencilerin kalemi çıt ettirmelerinden bile rahatsız olurdu.
3 Çekim ekleri, eklendikleri sözcüklerin anlamlarını değiştirerek yapım eki özelliği gösterebilir.
Aşağıdakilerden hangisinde buna örnek gösterilebilecek bir kullanım görülmemektedir?
A) Tam kapıyı açmıştım ki birden içerde bir gürültü duydum.
B) O güzelim çiçekleri koparıp bir kenara atmışlar.
C) Bu derste yumuşakçaların özelliklerini inceleyeceğiz.
D) Senin sözde sevgine inanacağımı mı zannediyorsun?
E) Akşam olmadan, işimizi bitirip eve geri dönmeliyiz.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük diğerlerinden farklı bir şekilde türetilmiştir?
A) Şu sesi yükseltin biraz da, duyalım.
B) Bir büronun camında, hedefinizi büvültün, yazıyordu.
C) 0 ipi biraz daha kısaltırlarsa kimse ona yetişemiyecek.
D) Böyle değerleri yüceltmeli ve tüm topluma mal etmeliyiz.
E) Yeni başkan giderleri bir hayli azaltacak galiba.
5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çekim eki almış bir sözcük yoktur?
A) Ben iki yıl önce bu kente atandım.
B) Savaş bitince birçok asker sevindi.
C) Kağıttan uçurtmalar yapardık çocukken.
D) Gazetecilik artık sevimsiz uğraş değil.
E) Babadan kalma bir evi bir de arabası var.
6. Çatıları sazlarla örtülü evlerde yaşıyorlardı.
Altı çizili sözcükteki eklerin işlevlerine özdeş olan ekler aşağıdakilerden hangisinde kullanılmıştır?
A) Buradaki yazılı yazısız bütün kâğıtları çöpe at.
B) Çocuğun yaşı küçük ama bir hayli yapılı.
C) Çevresi çitlerle örülü bahçenin içinde bir havuz vardı.
D) Dalda yaralı bir kuş, donmuş gibi duruyordu.
E) Sorulu cevaplı bir üslupla yazdığı makalesi zevkle okunuyor.
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi yapım eki almamıştır?
A) Bütün romanlarında başıboş çocukların yaşantısı üzerinde duruluyor.
B) Kitap mirasyedi bir sosyete çocuğunun yaşamından derlenmiş.
C) Aslında bu, başyazar olmak için gerekliydi.
D) Eserin önsözünde yazar kendi yaşamından da biraz söz etmiş.
E) Roman, yazarın hanımeli kokan bir sokağa girmesiyle başlıyor.
8. Şimdi bom boş sebilden selviler bir şey sorar
Hatırlatır uzayan dem çekişleri rüzgar
I II III
Mermer basamaklarda uçuşur beyaz tüyler
IV V
Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangisi birden fazla yapım eki almıştır?
A)I B)II C)III D)IV E)V.
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde yapım eki almış herhangi bir sözcük kullanılmamıştır?
A) Açılırsın, bana bütün korkularını anlat
B) Hep üzüldüğün kalmış aklımda
C) Şimdi birbirinden ayrı yaşar kurtlar, kuşlar
D) Bilirim yalnızlık üşütür insanı
E) Bir ağaç çiçeklerle donanır, önüme çıkar
10. Daha güzel daha iyi daha yararlı
I
Daha barışçı daha kararlı
II
Dört elle sarılacağız birbirimize
III
Anladık aldanmayız artık
IV
Araya girmesin kimse
V
Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerden hangisi birden fazla yapım eki almıştır?
A)I B)II C)III D)IV E)V.
11. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi diğerlerinden daha fazla yapım eki almıştır?
A) Uygunsuz ortamlarda seslendirilen düşünceler etkili olmaz.
B) Bana zorla dinlettirilen bu parça meğer ünlü bir şarkıcınınmış.
C) Bu oyunun gizlice, başkan tarafından sahnelendirildiğini duyduk, doğru mu?
D) Sizin yazdıklarınızdan birini bile yayınlamadığınız söyleniyor.
E) Bu yıl, sokağın iki yanı da aydınlatılacakmış.
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir sözcük iyelik eki, hal eki ve çoğul ekini almıştır?
A) Önce bütün şairlere selam
Sonra şunu söylemek isterim
B) Sokakların ellerinden öperim
Bana yaşamasını öğretmişlerdi
C) Dost olsun düşman olsun
İnsanlara iyi günler dilerim
D) Vefasız dostlara hatırlat
Kimseye kalmaz bu dünya
E) Şöyle bir etrafıma baktım
Baktım ki yaşamak güzeldi hala
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük yapım eki almıştır?
A) Sana canım İstanbul’dan selam yolladım.
B) Birden bir ufak hatıra belirdi suda.
C) Sen gelmezsen bari bir mektup gönder bana.
D) Benim hep yanında olmam gerekir.
E) Oraları aklımdan kim silebilir?
14. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcüğe getirilen ek diğerlerinden farklı işlevdedir?
A) Yakıt deposunda çıkan yangın bizi bir hayli korkutmuştu.
B) Yapıt herkesin dikkatini çekecek kadar fazla satmıştı.
C) Yaşıt olduğumuzu bilseydim onunla yarışmaya razı olurdum.
D) Geçit her zamanki gibi yine karla örtülmüştü.
E) Ölçüt belirlenmeden eserin gerçek değerinin ne olduğu saptanamaz.
15. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinde kullanılan yapım ekinin işlevi farklıdır?
A) Bu yaşında verdiği bu kadar ürünü nasıl azımsarsın.
B) Onlar beni çok zor benimsediler.
C) Etrafındakileri her zaman küçümserdi o.
D) Kendinden iyi sözlerle söz edildiğini duyunca hafifçe gülümsedi.
E) Konuları iyice özümseyin, sonra soruları çözün.
16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde -sız(-siz, - suz, -süz) eki diğerlerinden farklı bir anlamda kullanılmıştır?
A) Bu yemek tuzsuz, biraz tuz alabilir miyim?
B) Bu kadar dersi öğretmensiz nasıl vermeyi düşünüyorsunuz?
C) Halk şiirini Yunus Emresiz düşünebilmek mümkün değildir.
D) Mağaza sahibi kazağı ona parasız vermiş.
E) İstanbul’da bir yerden bir yere arabasız gitmemiz çok zordur.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük birden fazla yapım eki almıştır?
A) Bu yeşillikler, bu kuş cıvıltıları insanın yaşama arzusunu kamçılıyor.
B) Doğanın zenginliği insanın ruh yorgunluğunu bir çırpıda silip götürüyor.
C) Burada gökyüzü mavi mavi, ağaçlar yeşil yeşil gülümsüyor gelenlere.
D) Şu karıncalara bak, insana nasıl da, tembelliğini hatırlatıyor.
E) Şırıl şırıl akan dere, canlılığın ve saflığın sembolü sanki.
18. (I) Gece saat on ikiyi geçiyor. (II) Taksim’de saatin altında tramvay bekliyorum. (III) Benimle beraber belki ona yakın insan var. (IV) Ağzımdan su buharı fışkırıyor. (V) Kulaklarımı acı bir rüzgâr ısınıyor sanki.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde yapım eki almış bir sözcük kullanılmamıştır?
A)I B)II C)III D)IV E)V.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yapım eki alan sözcük sıfat görevindedir?
A) Avcılar bu ormana her yılın sonunda gelir ve burada kamp yapar.
B) 0 acı çayı bir nefeste nasıl içti anlayamadım.
C) Saatlerdir yoldayız, bir yudum suyumuz bile kalmadı.
D) İnsan, dostunu böyle zor bir durumda bırakıp gider mi?
E) İyi kötü ne varsa hepsini şuraya yığıp yeni eşyaları yerleştirelim.
20. Uykunuzu disiplin altına alın. Uykuyu kontrol edemeye kimseler, kontrolsüz yaşamak zorunda
I
kalır. Başarılı bir çalışma da ancak uykuyu düzene koymakla elde edilebilir. Yetişkin biri için beş
II III IV
saat uyku yeter.
V
Yukarıdaki numaralanmış sözcüklerden hangisi, birden çok yapım eki almıştır?
A)I B)II C)III D)IV E)V.
21. Aşağıdaki ikilemelerden hangisini oluşturan sözcükler yapım eki almamıştır?
A) Bir bahar günü ışık ışık olmalı her yer.
B) Teker teker say bakalım kaç kişi gelmiş.
C) Ilık ılık bir rüzgar esiyor denizden.
D) Yarı yarıya zarar ettik biz bu işten.
E) Burada topu topu beş gün daha kalırız.
22. Aşağıdaki sözcüklerin hangisinde -lı (-li, -lu, - lü) ekinin yerine “ile’ edatı kullanılabilir?
A) Hava tam kızışmıştı ki, müdür tatlı sözlerle ortalığı yatıştırdı.
B) Öğretmen bizi sözlü yapacakmış, biraz çalışalım.
C) Yüzüme öyle üzüntülü bakınca, onu azarlamaktan vazgeçtim.
D) Üç odalı bir ev tuttum, üstelik deniz manzaralı.
E) Etkili sözlerle düşüncelerini herkese kabul ettirdi.
23. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde iyelik eki, yapım eki almış bir sözcüğe eklenmiştir?
A) Soruları kısa sürede çözüp cevaplarını kağıda işaretledi.
B) Eşyalarını ikinci kata çıkarıp odasına bırakın.
C) Bu kağıt yığını içinde evraklarını nereden bulacaksın?
D) Masanın üzerindeki kalemliği kim aldı?
E) Gökyüzünün şu mavi rengine hayran olmamak mümkün mü?
CEVAP ANAHTARI:
1.C 2.E 3.E 4.B 5.D 6.C 7.D 8.A 9.E 10.A 11.C 12.B 13.A 14.C 15.D 16.A 17.A 18.D 19.C 20.B 21.E 22.C 23.C