CÜMLENİN ÇEŞİTLERİ TESTİ-02
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisi öğe dizilişine göre ötekilerden farklıdır?
A) Kitabın kapağında çok güzel bir resim vardı.
B) Yardımcı ders kitaplarından da yararlanın.
C) Okul açılmadan eksiklerinizi tamamlamalısınız.
D) Kimi oyuncular saha kenarında bekliyordu.
E) Babam bizimle ilgilenmezdi pek.
(I) Dizüstü duran adam vezirlerin işaretiyle kalktı. (II) Geri geri gidip perdenin yanında dikildi. (III) Bu sefer huzura getirilen, tıknaz, esmer, afacan bir yeniçeri neferiydi. (IV) Nefer serbestçe yürüdü, sancağı öptü, el bağladı. (V) Sessizlik içinde padişahın soracağı suali bekledi.
2. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi yüklemine göre diğerlerinden farklıdır?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik zarf tümleci görevinde kullanılmamıştır?
A) Köylüler tarladaki işlerine hava kararmadan son verdiler.
B) Hava, yağmur yağacakmış gibi sıkıntılıydı.
C) Bir an önce eve varabilmek için koşarak traktöre bindiler.
D) Yağmur başladığında neredeyse tahta köprüye gelmişlerdi.
E) Yağmurdan iyice ıslanan ve kayganlaşan köprüden nasıl geçeceklerini düşünmeye başladılar.
(I) Hasan Tahsin, yüreğinin ezildiğini, başının dönmeye başladığını hissetti. (II) Bir an koltuğun kenarına bir sığıntı gibi ilişti. (III) Odasını, yeşil gözlerini iri iri açarak süzdü. (IV) Kapının arkasında tatillerde astığı, matbaasının bayrağı duruyordu. (V) Bayrağı dikkatle, kırılacak bir eşya gibi torbasından çıkardı.
4. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi yapıca diğerlerinden farklıdır?
A)I. B)II. C)III. D)IV. E)V.
5.Aşağıdaki cümlelerin hangisi basit bir isim cümlesidir?
A) Soruma, ilk sıradaki kısa boylu öğrenci cevap verdi.
B) Öğrencilerim, kime, hangi soruyu sorabileceğimi az çok tahmin ederdi.
C) Her sorunun kolay bir çözümü mutlaka vardır.
D) Sınavdan sonra cevap anahtarını benden alabilirsiniz.
E) Bu sorularla başarılı olmamak mümkün değil.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisi öğe dizilişine göre devrik, olumlu bir isim cümlesidir?
A) Dün bendim sana telefon eden.
B) Zamanı dolmadan bitirmişti verdiğim işleri.
C) Bu konuda ayrıntılı bir bilgisi yoktu onun.
D) Verilen görevi tam anlamıyla yapmayı severdi çok.
E) Masanın üzeri birbirine karışmış dosyalarla doluydu.
Ziyalar, kokular, süsler, çiçekler...
Ömrümün her günü başka bir düğün
Bülbüller koynunda aşkı çiçekler
Güller dökülür göğsüme bütün
7. Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) İkinci dize eksiltili bir cümledir.
B) Dördüncü dizenin yüklemi geçişsizdir.
C) Üçüncü dizenin yüklemi etkendir.
D) Birden çok türemiş sözcük kullanılmıştır.
E) İsim tamlaması nesne görevindedir.
Farklı kültürlerin düşünce ve eserlerine sahip çıkan birey ve kuruluşlar, demokrasinin en önemli güvencesidir.
8. Bu cümleyle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) ki öğeli bir cümledir.
B) Yüklem, tamlananı sıfat tamlaması olan belirtili bir isim tamlamasıdır.
C) Üstünlük belirtecine örnek gösterilebilir.
D) Yüklem, ekeylemin geçmiş zaman kipiyle çekimlenmiştir.
E) Hem yapım hem çekim eki almış birden çok sözcük vardır.
Benim doğduğum köylerde
Ceviz ağaçları yoktu
Ben bu yüzden serinliğe hasretim
Okşa biraz
9. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur?
A) Sıralı cümle
B) Bileşik isim cümlesi
C) Kurallı cümle
D) Olumsuz isim cümlesi
E) Devrik fiil cümlesi
Burası bana, herhangi bir Anadolu kentinin yoksul bir mahallesini andırırdı.
10. Bu cümlenin özellikleri aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak sıralanmıştır?
A) Anlamca olumsuz, kurallı bir isim cümlesidir.
B) Anlamca olumlu, devrik bir isim cümlesidir.
C) Anlamca olumsuz, kurallı bir fiil cümlesidir.
D) Anlamca olumlu, kurallı bir fiil cümlesidir.
E) Kurallı, olumlu bir eksiltili cümledir.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna soru işareti konmaz?
A) Kimse bilmiyor onun bizimle gelmekten niçin vazgeçtiğini
B) Ağaçlar niçin döker yapraklarını sonbahar gelince
C) Eski evinizi, yeni ev satın aldığınız için mi satı¬yorsunuz?
D) Sence bu sabah iş yerine en geç kim gelecek
E) Kültürle sanatın böylesine iç içe girdiği başka bir kent var mıdır?
12. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yüklemine göre ötekilerden farklıdır?
A) Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır.
B) Keskin sirke küpüne zarardır.
C) Mahkeme kadıya mülk değildir.
D) Korkunun ecele faydası yoktur.
E) Su testisi su yolunda kırılır
Âşık Veysel, sadece biçim yönünden Halk şiirinin bir uzantısıdır.
13. Bu cümleyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene¬mez?
A) İsim cümlesidir.
B) Kurallı cümledir.
C) Anlamca olumlu cümledir.
D) Özne bir söz öbeğidir.
E) Yüklem, ekeylemin geçmiş zamanıyla çekimlenmiştir
14. Aşağıdaki cümlelerden hangisi öğe dizilişine göre kurallı, olumlu bir isim cümlesidir?
A) Anadolu'nun her yerinden insanlar akın akın geliy¬or İstanbul'a.
B) Gökdelenlerin doğaya aykırı bir yapı tarzı oldu¬ğuna inanırım.
C) Binanın, bütün kentin görüldüğü en üst katının etrafı tamamen camdı.
D) Doğup büyüdüğüm kent içerilerde olduğundan, gemi gezilerine hiç alışık değildim.
E) Kuleden bakınca, alçaktan uçan bir uçaktaymış gibi görüyordunuz her yeri.
15. Aşağıdakilerden hangisi bir ünlem cümlesidir?
A) Bu tür şarkıları çok severim ben
B) O yalnız kalmaktan korkmaz hiç
C) Böyle güçlü bir takımı nasıl yendik ama
D) Gençken çok spor yapardık biz
E) Çocukluk günlerim aklıma gelir bazen
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisi biçimce olumsuz olduğu halde anlamca olumludur?
A) Bir insan bu kadar acıya hiç dayanabilir mi?
B) Olcay’ın nasıl biri olduğunu ben hiç bilmez miyim?
C) Çocukların isteklerine, ne olur diyor, ne olmaz diyor.
D) Sanki bunlar sizin işinize mi yarayacak?
E) Ne kadar ısrar ettiysem de getiremedim.
17. Aşağıdakilerden hangisi olumlu, fiil cümlesidir?
A) Aldanmak istemeyiz, böyle bir teselliyle.
B) Derin bir uçuruma yuvarlanıyorum.
C) Başındayız sanki bir mucizenin.
D) Denizlerimiz var, güneş içinde.
E) Görevin her zaman vatanın geleceğini düşünmektir.
18. Aşağıdakilerden hangisi yapı yönüyle sıralı cümle, yüklemine göre isim cümlesidir?
A) Nereden gelecek bir işaret ver.
B) Her zaman bir candır, can bir zamandır.
C) Kimsin, nereye gidiyorsun bu dünyada?
D) Gönül evimin çatısı gök direkler üstündedir.
E) İki ufku birbirine bağlayan bir sihirli ipsin.
Yan cümlesi koşullu çekimlerden biriyle kurulan ya da yan cümlesi temel cümlenin koşulu olan birleşik cümleye “koşullu cümle” denir.
19. Aşağıdaki birleşik cümlelerden hangisi koşul cümlesi değildir?
A) Hava düzelirse yarın Işık Dağı’na gideceğiz.
B) Babam bu söylediklerini bir duyarsa seni öldürür.
C) Bilim, gerçeği açıklar; sanatsa hissettirir.
D) Toprak, eğer uğrunda ölen varsa, vatandır.
E) Sen onun torunu olsaydın, küçük yaşta tımarhaneyi boylardın.
Aralarında anlam ilişkisi olsun olmasın, kuruluşça bağımsız cümleler, virgül, noktalı virgül bağlanıp sıralanır. Bu şekilde oluşan çok yargılı anlatıma “sıralı cümle” denir. Birden çok cümlenin bağlaçlarla bağlandığı cümle ise bağlı cümle adını alır.
20. Aşağıdakilerden hangisi sıralı cümle değildir?
A) Senden alçak kız al, senden uluya kız verme.
B) Sıçan, deliğine sığmamış; kuyruğuna bir de kabak bağlamış.
C) Sütten ağzı yanan, yoğurdu üfleyerek yer.
D) Söz yaş deri gibidir; çektiğin yönde süner.
E) Susan pişman olmaz, söyleyen pişman olur.
21. Aşağıdakilerin hangisi sıralı cümle değildir?
A) Başkasına güvenme, zor günde kimse olmaz yanında.
B) Tatlı tatlı yemenin acı acı geğirmesi olur.
C) Ele verir talkını, kendi yutar salkımı.
D) Ucuz alan pahalı alır, pahalı alan aldanmaz.
E) Babamın adı Hıdır, elimden gelen budur.
Kurucu öğeleri arasında bir ortaklık olmadan bağımsız cümlelerle oluşan sıralı cümleye “bağımsız sıralı cümle” denir.
22 Aşağıdaki sıralı cümlelerin hangisinde öge ortaklığı yoktur?
A) Yağmurda düşmanın koyunu satılsın, dostun atı.
B) Ödünç güle güle gider, ağlaya ağlaya gelir.
C) Zurnayı biz çaldık, parsayı el topladı.
D) Çağrıldığın yere erinme, çağrılmadığın yere görünme.
E) Bir kızı bin kişi ister, bin kişi alır.
Kurucu öğelerinden biri ya da birkaçı ortak kullanılan bağımsız cümlelerin oluşturduğu sıralı cümleye “bağımlı sıralı cümle" denir.
23. Aşağıdaki sıralı cümlelerin hangisinde özne ortaktır?
A) Para giyinmeyi, giyim yürümeyi öğretir.
B) Bülbülü altın kafese koymuşlar, ah vatanım demiş.
C) Söz dokuz boğumdur, boğa boğa söyle,
D) Yiğidi Kılıç değil, kötü söz öldürür.
E) Ödünç güle güle gider, ağlaya ağlaya gelir.
I. Sivilceyi kurcalama, çıban edersin.
II. Parmağı uzun olan, balı yememiş; kısmeti olan yemiş.
III. Oğlumu doğurdum, gönlünü doğuramadım.
IV. Aşk bir deryadır, oraya dalmayan bilmez.
V. Çobana verme kızı, ya koyun güttürür ya kuzu.
24. Yukarıdaki sıralı cümlelerin hangilerinde nesne ortaklığı söz konusudur?
A) I. ve II. B) II. ve IV. C) III. ve V, D) I. ve IV. E) II. ve V.
25. Aşağıdakilerden hangisi devrik bir isim cümlesidir?
A) Budin dedikleri aksuyun başı
B) Kan ile yoğrulmuş toprağı taşı
C) Çerkeş Bayraktar'dır şehitler başı
D) Geldi düşman geçti bedeni
E) Aldı Nemçe bizim nazlı Budin'i
26. Aşağıdakilerden hangisi anlamına göre diğerlerinden farklıdır?
A) Akşam olur, hapishane kilitlenir
B) Kimi kâğıt oynar, kimi bitlenir
C) Kiminin müdürden evrakı gelir
D) Gezip göreceğimiz yer belli değil
E) Civan iken razı oldum ölüme
27. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, hem isim hem fiil cümlesi vardır?
A) Gidiyorum gurbeti gönlümde duya duya
Ulukışla yolundan Orta Anadolu’ya
B) Gökyüzünün başka rengi de varmış
Geç fark ettim taşın sert olduğunu
C) Bu güler yüzlü adam ben değilim
Yalandır kaygısız olduğum yalan
D) Ben kurtuldum kafeste kuş olmaktan
Saltanat sürer gibi uçuyorum
E) Yeşil pencerenden bir gül at bana
Işıklarla dolsun kalbimin içi
28. Aşağıdakilerin hangisinde eksiltili bir cümle vardır?
A) Bir şeyler sezersen halimde, hiç şaşmayasın anneciğim.
B) Çamların gölgesine kavuşabilmek için sabırsızlıkla koşacaksınız.
C) Açılan bu kitap sergilerinin getireceği sanat ve güzellik terbiyesine, özellikle biz muhtacız.
D) Ölgün yaz denizini seyrederken, bu ezayı ruhu pençeleyen bir kuvvetle hissettim.
E) O an, korkunç bir sessizlik; iki genç boyunları bükülmüş, kalpleri durmuş, gözleri fırlamış düşünüyorlardı.
29. Aşağıdaki atasözlerinin hangisi eksiltili cümledir?
A) Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan.
B) Üzüm, üzüme baka baka kararır.
C) Kimse yoğurdum ekşidir demez.
D) Söz gümüşse sükût altındır.
E) Hazıra dağ dayanmaz.
30. Aşağıdaki cümlelerden hangisi anlamca olumsuzdur?
A) Öğrencilerin anlattığı şeylerde doğruluk payı yok değil.
B) Doğrusu ona karşı bir sevgi beslemiyor değilim.
C) Kitap fuarları son yıllarda canlılık kazanmış değildir.
D) Sizinle birlikte gelmeyi istemiyor değildi.
E) Onun beni ne kadar sevdiğini hiç bilmez miyim?
31. Aşağıdaki dizelerin hangisini devrik bir fiil cümlesidir?
A) Sen petekte bir gömeç bal gibisin
B) Renksin yazdan kıştan, tazeliksin bahardan
C) Yapraklarda dolaşan serin bir rüzgârsın
D) Her gün eser durursun hafızamda
E) Sen geçtiğim yolsun, kokladığım gül
32. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, kurallı bir fiil cümlesidir?
A) Onun ne düşündüğünü çok iyi bilirim ben.
B) Böyle tartışmalara girmem artık.
C) Bize gelmeyeceğini çocuklar söylemedi.
D) Ben böyle güzel bir ev görmedim hiç.
E) Burası, deniz kenarında çok şirin bir kasabaydı.
33. Aşağıdakilerin hangisi eksiltili bir cümledir?
A) Kuşları uçtu, böcekleri yandı ve uçtu gitti her şeyi elimden baharın
B) Karşımda bir kar tabakası ve üşüyen bir kuş
C) Evime dönüyorum yorgun bir şekilde, bahar uzaklarda kalıyor
D) Oysa gözlerim açıktır, yürüyorum ve koşuyorum hızlı hızlı
E) Gözlerim hiçbir şey görmüyor, oysa ölüyorum bir kentin orta bulvarında
34. Aşağıdaki dizelerin hangisinde sıfat, ekfiil alarak yüklem olmuştur?
A) Örssen sabırlı, çekiçsen kuvvetli ol.
B) Çoğunlukla hareketlerimizin değeri, yapılış biçimi ile ölçülür.
C) Dağın tepesinde göreceğin manzara çok etkileyicidir.
D) Okuma, tatlı tatlı kendinden geçmedir.
E) Ölüm bilginin son bulması ve arzunun bitmesiymiş.
35. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, yükleminin türüne göre farklıdır
A) Sana yapabileceğim yardım bu kadardır.
B) Buradaki karpuz ve kavunlar irili ufaklıydı.
C) Küçük kardeşi bugün de evdeydi.
D) Derdimi anlatmaya ne kâğıt ne kalem yeter.
E) Önümüzdeki arazi karlarla örtülüydü.
36. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapıca olumsuz, anlamca olumludur?
A) Kiralamak istediğimiz ev hiç de bakımsız değildi.
B) Vicdan azabından daha büyük ceza var mı?
C) Arkadaşlar, gözlüğümü gören var mı?
D) Bu sorun da çözülecek gibi değil.
E) Sen, uyarıları hiç dikkate almaz mısın?
37. Aşağıdakilerden hangisi öge dizilişine göre devrik, anlamına göre olumsuz fiil cümlesidir?
A) Çocuklara anlayışla yaklaşırsanız size saygısızlık etmezler asla.
B) Düşüncelerinizi dile getirmeden önce zihninizde tartın.
C) Başımıza gelen en küçük şeyin bile vardır bir anlamı.
D) Bugün içimden ne televizyon izlemek ne de evde oturmak geliyor.
E) Size bir şey kazandırmayacak etkinliklerle vaktinizi boşa harcamayın.
Saçlarının rengi sabah ışığında ne güzeldi!
38. Aşağıdakilerden hangisi bu cümleyle öge dizilişi ve yükleminin türü yönüyle özdeştir?
A) Gökyüzünün rengi yavaş yavaş değişiyordu
B) Doğuda pembe çizgiler belirmeye başladı.
C) Sokak, öğle vaktinde bile oldukça sessizdi
D) Çok sevdiğim yerlerdir buralar.
E) Henüz o garip, uykulu halimi atamamıştım üzerimden.
(I) Önce zor yazan bir yazar olduğumu söylemeliyim. (II) Çalakalem, kaçtı kovaladı denilebilecek biçimde yazdığımı hiç anımsamıyorum. (III) Herhangi bir kaynağın -bir insan, bir olay, bir nesne-etkisiyle kafamda bir öykünün çekirdeği oluşur önce. (IV) Son yazdığım öyküyü buna bir örnek gösterebilirim. (V) Bu, bizim bahçeye dadanan bir kargayla ilgili, kafamda yavaş yavaş oluşan bir öykü.
39. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi, öge dizilişine göre ötekilerden farklıdır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
40. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde yan cümlecik dolaylı tümleç görevindedir?
A) Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.
B) Akıl olmayınca ne yapsın sakal.
C) Deli deliyi görünce değneğini saklar.
D) Diken battığı yerden çıkar.
E) Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar.
CEVAPLAR
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
E C E B C A E D A D
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
A E E C C B B B C C
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
B C E A C D B E A C
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
D C B C D A A C C D
İLGİLİ İÇERİK:
