1. Geçenlerde kütüphanemi düzeltirken atamadığım, kıyamadığım kartlar yeniden elime geçti; şöyle bir karıştırayım dedim. Zamanın sildiklerini ben de sileyim, raflar ferahlasın. Baktım, taa 1970’li yıllardan, hatta daha da öncesinden sesleniyorlar, kıy kıyabilirsen! Senaryosunu yazdığım, Osman Seden yapımı şu olaylı Yeniden Doğmak dizisi yayımlandığında özellikle ortaokul öğrencilerinin gönderdiği kartları da saklamışım, onların küçücük yüreklerinden doğan sözleri okurken gözlerim yaşardı.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi ağır basmaktadır?
A) Öyküleme B) Betimleme C) Karşılaştırma
D) Örneklendirme E) Açıklama
2. Şiirin dost eli, her bilime, her nesneye, her kavrama uzanır. Döşeğini zamanlar üstüne kurar şiir. Bir gözü açık mı uyur ne! Sıradan bir hıçkırığı bile kaydeder defterine. Hesabını sorar olan bitenin!... Zamana, zamanlara, zamanlardaki olaylara tanıktır. Tarihin çocuğudur o; kimi zaman başı önünde, kimi zaman güleç; bazen de sorgulayan ve yargılayan!...
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır basmaktadır?
A) Benzetme B) Kişileştirme C) Karşılaştırma
D) Betimleme E) Tanımlama
Mehmet E. Yurdakul, 1869 yılında İstanbul'da doğdu. Ortaöğrenimden sonra Rüsumat Evrak Müdürlüğü (1892-1907), Hicaz (1909), Sivas (1910), Erzurum (1911) valiliği yaptı. Birinci Dünya Savaşı başlarında (1914) Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nda Musul, Cumhuriyet'in ilk yıllarında Şarki Karahisar, sonra da Urfa ve İstanbul milletvekili oldu. Zincirlikuyu Mezarlığı'nda gömülü. Şiir yazmağa Servetifünun dergisinde başlayan (ilk şiiri: Cenge Giderken, 1897) milliyetçi Yurdakul bütün şiirlerinde sade bir dil ve hece ölçüsü kullandı. Konularını toplum dertlerinden, sosyal-epik hayat sahnelerinden aldı; uyarıcı-öğretici şiirler yazdı. Türk Şairi, Milli Şair diye anılır. 14 Ocak 1944 tarihinde İstanbul'da öldü.
3. Bu parçada hangi anlatım biçimi yararlanılmıştır?
A) Betimleme B) Açıklama C) Öyküleme
D) Tartışma E) Tanımlama
Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız desem tabii bana gülersiniz. Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım. Güler yüze ve gülmeye dair olan bu konuşmayı asık suratla dinlemenizi istemem tabii. Konuşurken söze başladığınız sırada karşınızdakinin kaşlarını çattığını, asık bir suratla sizi dinlediğini görür-seniz konuşmak hevesiniz kırılır. Lafı kısa kesip bu tatsız sohbeti bir an önce bitirmeye bakarsınız Bir de karşınızdakinin sizi güler yüzle dinlediğini, hatta araya biraz da tatlı söz karıştırarak sohbete renk verdiğini görecek olsanız konuştukça konuşacağınız gelir. Zaten öyledir. Güler yüz her şeyden önce insana cesaret verir. Çünkü güler yüzlü insanlar her kusuru hoş gören, affeden insanlardır. Dünyada ilk adımlarını yeni atmaya başlamış bir çocuğa herkes güler yüzle bakar Onun her kusuru yapabileceğini ve bütün kusurların affedilmeye layık olduğunu önceden kabul ettiğimiz için çocuk karşısında gülümser bir yüz takınırız. Olgun insanlar yalnız çocuklara değil, herkese affedici, kusura pek aldırmayıcı bir yüzle bakarlar. Bu dünya öyle çatık kaşla dolaşmaya, şunun bunun kalbini kırmaya değer bir dünya değildir Onun için güler yüzlü insanlar arasında yaşayanların hayatı daha tatlı geçer.
4.Bu parçada hangi anlatım biçiminden yararlanılmıştır?
A) Betimleme B) Açıklama C) Öyküleme
D) Tartışma E) Tanımlama
Kanıtlanabilir bilgilere yer verilir. (II) Söz sanatları, yan anlamlı sözcük ya da sözcük grupları kullanılmaz. (III) Bilgi vermekten çok açıklama amaçlıdır. (IV) Dil genellikle göndergesel işlevi ile kullanılır. Öğretici metinlerin anlaşılıp yorumlanabilmesi için okuyucunun bir bilgi birikimine sahip olması gerekir.
5.Yukarıda numaralı cümlelerin hangisinde öğretici metinlerle ilgili bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
6.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat kullanılmıştır?
A) Evin girişinde kapıcıyı göremeyince çok şaşırdı.
B) Bildiği bütün fırınları gezdi ama ekmek bulamadı.
C) Elindeki üç beş lirayla neler alabileceğini düşündü.
D) Ondan daha düşkünü mü vardı ki yardım etsin.
E) Nedense kiracı bu ay, parasını getirmemişti.
7. Ey oğul, sabretmesini bil, vaktinden önce çiçek açmaz. Şunu da unutma; insanı yaşat ki devlet yaşasın.
Bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır?
a) Açıklayıcı anlatım b)Öyküleyici anlatım
c)Öğretici anlatım d)Tartışmacı anlatım e)Emredici anlatım
Gümüş bir dumanla kapandı her yer;
Yer ve gök bu akşam yayla dumanı;
Sürüler, çemenler, sarı çiçekler,
Beyaz kar, yeşil çam, yayla dumanı!
8.Yukarıdaki dizelerde kaç tane niteleme sıfatı vardır?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
9.Aşağıdakilerin hangisinde soru anlamı bir zamirle sağlanmamıştır?
a) Nedir seni bu kadar öfkelendiren?
b) Kıtlık hangi yılda olmuştu?
c) Bu kadın sizin neyiniz olur?
d) Bu akşam hangisini giyeceksin?
e) Yaz tatilinde nereye gitmek istersin?
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “isim tamlaması” sıfat görevinde kullanılmıştır?
A)İlk fırsatta küçük bir köpek yavrusu alacaktı.
B)Onun ümit bağlayabileceği birisi de yoktu.
C)Baba yadigârı kazağına sıkı sıkıya sarılmıştı.
D)Bir tavuk kümesi, birçok tavukları olacaktı.
E)Bir taraftan damdan akan yağmurun sesini dinliyordu.
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde üç fiilimsi türüne de örnek gösterilebilir?
A) Yazın insanı bunaltan o sıcak günlerinin yerini artık yavaş yavaş serin günler almaya başladı.
B) Bahar gelince kırlara açılmak, doğayla kucaklaşma bir başka güzeldir.
C) Yeni açmış çiçeklerin neşesini izlemeden, hayatı canlılığını tatmak mümkün değildir.
D) Ağacın dalları arasına yerleşmiş kuşların neşeli cıvıltıları altında uyumanın tadını bilir misiniz siz?
E) Kırlara koşup, böceklerle, çiçeklerle konuşmak insanı öyle rahatlatıyor ki...
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zamir ekeylem alarak yüklem olmuştur?
A) Gelirken elinde getirdiği şey neydi?
B) Beni en çok etkileyen romandır bu.
C) Sence onun ilk romanı nasıldı?
D) Aslında toplantı dündü biliyorsunuz.
E) Yeni gelen müdür de tıpkı onun gibiydi.
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi istek kipiyle çekimlenmiştir?
A) Hazırlansan da yola çıksak, yoksa geç kalacağız.
B) Sonunda yaptığına pişman olur da bak seni nasıl arar.
C) Bu çevreyi bırakıp daha maksatlı ve yüceltici bir hayata gitmek istiyorum.
D) Paketlerin içinde ne varsa, hepsini masanın üzerine koyun.
E) Dolap çok ağır, gelin şunu birlikte kaldıralım.
14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük, ilgi ekinden sonra bulunma durum eki almıştır?
A) Dün geceki mezuniyet törenine kimler katıldı?
B) Benim davetiyemde isim yok, sizinkinde var mı?
C) Tıp alanında olağanüstü gelişmeler yaşanıyor.
D) Tiyatronun seyircisi azalırken sinemanınki artıyor.
E) Akşamki yemekte yaptığın konuşma çok etkileyiciydi.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem yapım hem çekim eki almış bir sözcük kullanılmıştır?
A) Yıllardır onunla tanışmak istiyordum, sonunda bu bana da nasip oldu.
B) Her yerde ondan söz ediyorlar, çalışkan birisi demek ki o.
C) Sınıfta kaç kişi vardı, kaçı ders sonunu bekledi acaba?
D) Gözlerindeki ışıltıdan etkilenen elbette ki çoktu.
E) Sen ona bakma, o hep kendini över zaten.
Bizdik o hücumun bütün aşkıyla kanatlı
Bizdik o sabah ilk atılan safta yüz atlı
Uçtuk, Mohaç ufkunda görünmek hevesiyle
Canlandı o meşhur ova at kişnemeleriyle
16.Bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisine ait özellikler ağır basmaktadır?
A) Destansı anlatım B)Öyküleyici anlatım
C)Betimleyici anlatım D)Açıklayıcı anlatım
E)Kanıtlayıcı anlatım
17. Aşağıdaki dizelerin hangisi özne - yüklem ilişkisi yönüyle diğerlerinden farklıdır?
A) Unutulmaz denen günler bir gün gelir unutulur
B) Yazık oldu Süleyman Efendi’ye
C) Garipliğim, yalnızlığım duyurmayın anama
D) Söyle ne gün bitecek bu sebepsiz ayrılık
E) Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar
18. İnsanoğlu doğaya hükmedeceğim derken doğayı yok ediyor.
Bu cümlenin yüklemiyle aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi arasında nesne - yüklem ilişkisi yönünden benzerlik vardır?
A) Bayramda beni aramamasına doğrusu çok şaşırdım.
B) Burada bahar mevsimi kırkikindi yağmurlarıyla başlar.
C) Oteldeki adamdan masmavi deniz görünüyor.
D) Onun gömleği de benimkine benziyor.
E) Mezuniyet tezini sanat-toplum ilişkisi konusunda hazırlamış.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yükleminde anlam kayması yoktur?
A) Yazları burası sıcak oluyor.
B) Her gün geliyor, burayı çok seviyor olacak.
C) Yatmadan önce mutlaka kitap okurum.
D) Akşama arkadaşlarla size geliyoruz.
E)İki hafta sonra köyüme gidiyorum.
Bu anlatım biçimiyle bir şeyin oluşu belirtilir, kavramlar tanımlanır, düşünceler aydınlatılır. Bilgi verme amacı taşıdığı için ansiklopediler, ders kitapları, gazeteler bu anlatım biçiminden yaralanır.
20.Bu parçada sözü edilen anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Öğretici anlatım B)Betimleyici anlatım
C)Tartışmacı anlatım D)Öyküleyici anlatım
E)Kanıtlayıcı anlatım
Bazı eleştirmenler, şiiri bir coşkunun ifadesi olarak görüyor. Oysa eleştirmen şiiri bireysel coşku ile sınırlandırmamalıdır. Bireyin özlem ve sevinçleriyle, ümit ve korkularıyla sınırlı şiir eksik şiirdir.
21.Bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi ağır basmaktadır?
A)Betimleyici anlatım B)Açıklayıcı anlatım C)Tartışmacı anlatım D) Öyküleyici anlatım E) Mizahi Anlatım
22. Ek eylem aşağıdakilerin hangisinde diğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
a) O sabah gökyüzü açıktı.
b) Deniz sakin, martılar suskundu.
c) Sonra birden bir kıyamet kopmuştu.
d) Martılar çığlık çığlığaydı.
e) Kayalıklarda tek kuş yoktu.
23. Aşağıdaki cümlelerde geçen ikilemelerden hangisi sıfat görevinde kullanılmamıştır?
a) Sokaklar, vıcık vıcık çamur içindeydi.
b) O gelecek diye türlü türlü yemekler pişirmiş.
c) O, hiç doğru dürüst bir iş yapmaz.
d) Pırıl pırıl görünüyordu üstündeki elbise.
e)Alnımdan soğuk soğuk terler akmaya başladı
(I) Kırmızı eski model, Avrupa markalı bir arabaydı. (II) Betti ki canı sıkılan üstüne adını yazmış, küçüklü büyüklü kalpler çizmişti. (III) Biraz daha yaklaşınca kılıflara isyan etmiş süngerler çekti dikkatimizi. (IV) Camdan uzanıp kornasına bastık, çalıyordu! (V) Patlak tekerleri ve kırık camlarıyla yılların yorgunluğunu atmaya çalıştığı anlaşılan arabayı kendi hâline bırakıp uzaklaştık.
24.Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisinde betimlemeye yer verilmemiştir?
a) I. b) II. c) III. d) IV. e) V.
25. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük sıfat-fiil değildir?
A) Kırdığı bardağın içinde su yoktu.
B) Islak kamçıyı atının karnına vurdu.
C) Geceleri Ali, yırtılmış bir çula bürünerek yatıyordu.
D) İhtiyarın odası boyanan salonun sonunda idi
D) Okuyacağı kitapları yanına alarak yola koyuldu.
26.Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi dönüşlü bir fiildir?
A) Sanatçı ilk romanıyla satış rekoru kırdı.
B) Dedem yıllarca bu mahallede yaşadı.
C) Duvara çok garip şekiller çizmiş.
D) Ayağı kayınca merdivenlerden yuvarlandı.
E) Çantam bir apartmanın boşluğunda bulundu.
27.Etken fiillere "-l-" ve "-n-" eki getirilerek edilgen fiil türetilebilir?
Aşağıdaki fiillerden hangisi bu eklerle edilgen yapılamaz?
A)Bitmek B) Açmak C) Anmak D) Koşmak E) Sormak
28. Güneş, perdeye tutunup bir parçasını içeriye salmıştı. Bana bir şeyler söylüyordu aydınlık, sıcak gülüşüyle. Yüzüm o yana çevrili kalmıştı. Adamı o anda fark ettim. Üzerine bol gelen paltosuyla o incelmiş bedenin kime ait olduğunu önce bilemedim. Durmuş soluklanıyordu, beyaz tül perdenin gerisinde. Hafiften esen rüzgârda bir dal nasıl kımıldarsa öyle kımıldadı. Yüzü parça parça göründü. Bu parçaları tamamlar gibi oldum. Evet evet o. Elli yıl önce kalbimi çıkarıp götüren o.
Bu parçada anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmuştur?
A) Öyküleme - Betimleme
B) Açıklama- Tartışma
C) Karşılaştırma - Örnekleme
D) Tanımlama - Açıklama
E) Karşılaştırma- Öyküleme
29. Aşağıdakilerden hangisinde nesnel bir yargı değildir?
A) Cinaslı kafiyeler, eş sesli kelimelerden oluşur.
B) Tevfik Fikret, aruzu Türkçeye uygulayan en önemli şairdir.
C) Yozgat, Türkiye'nin en kalabalık şehridir.
D) Orhan Veli, Garip Akımı'nın temsilcilerindendir.
E) İstanbul, tarih boyunca pek çok kez kuşatılmıştır.
30 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde eylem, farklı bir kipte çekimlenmiştir?
A) Şu gazeteye bir de biz bakalım.
B) Birkaç kilo da patates alın
C) Yemekten önce ellerini iyice yıka.
D) Güneş batmadan eve dönsünler.
E) Kızılay’a inince postaneye de uğrarsın.
31- Aşağıdaki cümlelerin hangisinin yüklemi ettirgendir?
A) Lütfen Özcan'ı güldürmeyin.
B) Nihayet sular akıyor.
C) Otobüse en son onu bindirmişlerdi.
D) Dedikodu yapmaya başlayınca otobüsü kaçırmıştık.
E) Bu soruyu ikinci kez yazdırıyorum.
Kimilerine göre sanat, toplumda olup biten her şeyi olduğu gibi anlatmalıdır, oysa sanat, her zaman tolumun bir adım önünde olmalıdır. Yarına yön verebilmesi için bugünün gerçekliğini kavraması ve kavratması gerekiyor sanatın. Dolayısıyla aydınlatıcı olmak zorunda.
32.Bu parçada aşağıdaki anlatım türlerinden hangisi ağır basmaktadır?
a)Betimleyici anlatım b)Açıklayıcı anlatım c)Tartışmacı anlatım d)Öyküleyici anlatım
e)Mizahi anlatım
33. Aşağıdakilerden hangisinde topluluk adı kullanılmıştır?
a) Köylüler meydanda toplanmışlardı.
b) Saçları çok fazla dökülüyordu.
c) Çocuklar bu saatte uykudadır.
c) Odada kocaman bir semaver vardı.
e) Ordu şehre kortej eşliğinde girdi.
CEVAP ANAHTARI
sıra A B C D E
1X
2X
3X
4X
5X
6X
7 X
8X
9X
10X
11X
12X
13 X
14X
15X
16X
17X
18 X
19X
20X
21X
22X
23X
24X
25X
26X
27X
28X
29X
30X
31 X
32X
33 X