UYGULAMA:1
A) Aşağıdaki cümlelerde parantez içi boşluklara uygun noktalama işaretleri getiriniz.
1. Bundan sonra ( ) bir aksilik çıkmazsa ( ) erken gelirim.
2. Romanı okuyacaktım ( ) ancak fırsat bulamadım.
3. Yazarın çok önemli iki görevi var ( ) toplumu eğitmek ( ) kalıcı eserler vermek.
4. Sicim gibi bir yağmur ( ) Kaçışan ( ) koşuşturan insanlar ( )
5. Kaymakam ( ) "Bu ne güzel bir tablo ( )” dedi.
B. Aşağıdaki cümlelerde virgül (,) ün hangi işlevle kullanıldığını boşluklara yazınız.
1. Fırsat buldukça öyküler, şiirler, romanlar... okurdu.
……………………………………………..
2. Yahya Kemal önemli bir şairdir, diyordu.
…………………………………………………………….
3. Bir daha, şunu iyi bil, seni hiç aramayacağım.
……………………………………………….
4. Onun ne kadar titiz, terbiyeli, çalışkan olduğunu bilirsiniz.
……………………………………………….
5. Bir eserin başarısı, daha önce işlenmiş bir konuyu ele alıp almamasına bağlıdır.
……………………………………………………….
6. Onunla bir eczanede karşılaştık, ayaküstü şundan bundan konuştuk.
…………………………………………..
7. İhtiyar, adama gazeteyi okuyup okumadığını sordu
……………………………………………………………
C. Aşağıdaki cümlelerde noktalı virgül (;) ün hangi işlevle kullanıldığını boşluklara yazınız.
1. Büyük şehre gitmeyi düşünmedim; çünkü ekonomik sorunları aşamadım.
…………………………………………..
2. Alçak yerde yatma, sel alır; yüksek yerde yatma, yel alır…
……………………………….
3. Bu dönem tarihten, coğrafyadan beş; felsefeden, edebiyattan dört aldım….
………………………………………………………
4. Çocukluk günlerini, arkadaşlarını unutmaz; hepimizi sık sık arardı.
……………………………………………………….
5. Edebiyatın amacı; iyiyi, güzeli, doğruyu anlatmak değil midir?
……………………………………………………………..
D) Aşağıdaki cümlelerde parantez içi boşluklara uygun noktalama işaretleri koyunuz.
1. Arkadaşım ( ) merakla ( ) “Peki ( ) hiç Ahmet Muhip Dıranas’ı okudun mu ( )” dedi.
2. Acıkmış bir insanın aradığı ne pasta ne börektir ( ) sadece ekmektir ( )
3. Sanatın verdiği bilgi( ) tarih ya da sosyolojinin verdiği bilgiye benzemez (,) ansiklopedik değil ( ) hayati bilgidir.
4. Aristo demiş ki ( ) "Ey dostlarım, dünyada dost yoktur ( )” Ustası Sokrates’ın başına gelenlere bakınca Aristo’ya hak vermemek zor ( )
5. Sanatçı ( ) kendini yazmalıdır ( ) acılarını ( ) umutlarını ( ) endişelerini ( )
6. Musluğu kapamış mıydım ( ) Elektriği söndürdüm mü acaba ( ) Kilitledim mi kapıyı ( ) kilitlemeden mi çıktım yoksa ()
7. Bu insanlar anavatanlarına ( ) asıl yurtları Kırım'a ( ) dönmek istiyorlardı ()
8. Kimler mi giriyor bu yasanın kapsamına ( ) Öğretim görevlileri ( ) öğretmenler ( ) memurlar ( )
9. Bir sanatçının () çağdaş ( ) ve ( ) modern () olup olmadığını nereden anlayacağız ()
10. Yoo ( ) bu kadarı da fazla ( ) Tartışın ( ) eleştirin ( ) kusurlarını bulup çıkarın ( ) ama hiç kimsenin kişiliğine saldırmayın.
E. Aşağıdaki cümlelerde yanlış kullanılan noktalama işaretini, cümlenin sonundaki parantez içi boşluklara yazınız.
1. Bizim Karadeniz kıyıları; bildiğiniz gibi, dik yamaçlıdır. ( )
2. Bütün gün “Yaban"i, aradım, ama hiçbir kitapçıda bulamadım. ( )
3. Amerika, er - geç bu yanlışını anlayacak, düzeltecektir. ( )
4. öğretmenimiz : "Aranızdan nice Orhan Veliler çıkacak?” diyordu. ( )
5. Ali Bey’in bize üç öğüdü vardı... Çalış, adam ol, boş gezme! ( )
6. Bu antlaşma, İtalyanlar’ı çok, ama çok kızdırmıştı. ( )
7. Müdür Bey buraya gelir mi, gelmez mi bilmem? ( )
8. Güneş öyle tatlı, deniz öyle güzeldi ki. Nasıl anlatayım? ( )
9. Türkçe’de sözcük kökleri ikiye ayrılır : ad kökü, eylem kökü. ( )
10. "Yurdunu Kaybeden Adam" ne güzel bir romanmış. Siz de mi benim gibi geç okudunuz yoksa? ( )
F. Aşağıdaki cümlelerde kısa çizgi (-) nin hangi işlevle kullanıldığını boşluklara yazınız.
1. Türkçe, Ura! - Altay dil grubunda yer alır.
……………………………………..
2. Soyut kavramlar türetmek için "-lik" ekinden yararlanılabilir.
……………………………………..
3. Elazığ'da - bazıları Selçuklulardan kalmış -birçok tarihi esere rastlıyoruz.
……………………………………………
4. Fatih Harbiye’de Doğu - Batı çatışmasına da değinilir.
………………………………………………..
