CUMHURİET DÖNEMİ MODERNİZM ANLAYIŞINDAKİ HİKAYE VE ROMAN YAZARLARI
Bilge Karasu
(65 YIL)
-1950 kuşağı modern öykücülerindendir
-Bireyin sorunlarını, günlük yaşamın çatışmalarını detaylı bir şekilde ele alır
Bilge Karasu, 1950 kuşağı öykücüleri arasında, bireyin sorunlarına ağırlık veren, onun günlük hayatındaki açmazlarını derinlemesine işleyen bir yazar olarak öne çıktı.
Ben merkezli hikâye anlayışını esas alan öyküleriyle Türk öykücülüğüne yeni bir soluk getirmiştir.
Sevgi, dostluk, yalnızlık, tutku, inanç/inançsızlık, korku ve ölüm gibi kavram ve temalardan hareketle çağrışımlara yaslanan, eğretileme ve simgelerden bolca yararlanan kendine özgü bir dil geliştirdi.
Gerek söz diziminde denediği yeni olanaklar gerekse dilin yapısı yönündeki araştırma ve önerileriyle anlatımın sınırlarını zorladı.
“Metin” olarak adlandırdığı kimi ürünlerinde resim ve müziğin açılımlarını düz yazıya taşıdı.
Edebiyatla felsefenin belirli bir denge içinde rahatlıkla kaynaştığı kitaplarında Türk edebiyatının özgün örneklerini verdiği kabul edildi.
Roman
Kılavuz
Gece
Hikaye
Uzun Sürmüş Bir Günün Akşamı ( ödüllü )
Troya’da Ölüm Vardı
Deneme / Günlük
Ne Kitapsız Ne Kedisiz (ödüllü)
Çeviri
Ölen Adam ( ödüllü)
*Postmodernizm içinde de yer alır.
****
Vüsat O. Bener
(83 YIL)
-Psikolojik tahlillere ağırlık verir
-Bireyin iç dünyasını işler
Vüs’at O. Bener, eserleri içinde daha çok özyaşam öyküsel nitelik taşıyan öyküleriyle bilinir.
Bener, ham gerçekliği edebi bir temele oturtarak ele aldı. Gündelik olaylarla, bilinçaltında birikmiş yaşam parçalarını birleştirdi.
Sürekli yeni anlatım biçimleri arayan yazar, bu yönüyle zaman zaman şematizme düşmekle, dış gerçekleri yanlış yerlere koymakla, hatta bozmakla eleştirildi.
Bener’in eserlerinde ölüm izleği önemli bir yer tutar. Bunda yazarın genç yaşta doğum sırasında kaybettiği ilk eşi ve doğumdan sonra yaşatılamayan çocuğunun da etkisi vardır. Bu evlilikten sonra tekrar başından evlilikler geçmesine rağmen Vüs’at O. Bener’in çocuğu olmadı.
Okurdan çaba isteyen, ayrıksı bir dili olan Bener’in kişilerinin gündelik hayatın ikiyüzlülüklerini dışa vuran bilinç akışlarını, Virgül dergisindeki yazısında, Orhan Koçak “iç konferans tekniği” olarak adlandırmıştır.
Öykülerinin yanı sıra Vüs’at O. Bener’in şiirleri, kısa dizelerden oluşan, esprili, ironik ve şaşırtıcıdır.
Roman
Bay Muannit Sahtegi’nin Notları
Hikaye
Dost (ödüllü)
Tiyatro
Ihlamur Ağacı (ödüllü)
İpin Ucu ( ödüllü)
***
Ferit Edgü
(1936-…)
-Zenginlerin aydınların ruhsal bunalımlarını, yabancılaşmalarını işler
Edebiyatta “Niçin” sorusu yerine “nasıl” sorusu ile ilgilenmiştir. Yazdığı romanlarını da bu doğrultuda kaleme almıştır. Eserlerinde çoğunlukla çevresine uyum sağlayamayan bireylerin sorunları ile ilgili konuları ele almıştır. 1983 yılında Berlin Film Festivalinde ödül almıştır.
Roman
Eylülün Gölgesinde Bir Yazdı (ödüllü)
O ( Hakkari’de Bir Mevsim – Onat Kutlar ile ortak yazılan senaryo )
Hikaye
Bir Gemide ( ödüllü )
Kaçkınlar
Bozgun …
Deneme
Ders Notları (ödüllü )
Yazmak Eylemi
***
İnci Aral
(1944-…)
-Toplumsal değişimi ve bu değişimin bireyler üzerindeki etkisini işlemiştir.
-Postmodernizme yakındır.
İnci Aral, ilk kitaplarında kullandığı doğal, sıcak ve içten anlatımı sonraki eserlerinde yılların getirdiği ustalıkla birleştirerek son dönemin en çok konuşulan yazarlarından olmayı başarmıştır.
Hikâye ve romanlarında sosyal, siyasi, ailevi, çeşitli olayları postmodern bir yaklaşımla ele alır.
İç konuşma tekniği, ustaca kurulmuş denge, dilsel oyunlar, geri dönüşlerle sağlanan hareketlilik ve yalınlık romanlarına akılcılık kazandırmaktır.
Romanlarında kadının toplum içindeki yerini de araştırır ve bazı şekillerde belli mesajlar vermeye çalışır.
Roman
Ölü Erkek Kuşlar (ödüllü)
Mor (ödüllü )
Hikaye
Ağda Zamanı (ödüllü )
Kıran Resimleri (ödüllü )
Gölgede Kırk Derece (ödüllü)
*Postmodernizm içinde de yer alır.
***
Nezihe Meriç
(84 YIL)
-Sosyal hayattaki kadın ve kızların çatışmalarını, sıkıntılarını işler
-Çocuk sorunlarına dikkat çeker
Toplumsal yaşamda kendi iç yalnızlığını sürdüren genç kız ve kadınları anlatmadaki başarısı ve sırlı havasıyla ön plana çıktı.
Değişik anlatım biçimlerini denediği yapıtlarında kadın ve çocuk sorunlarına yoğunlaştı.
Olaydan çok bireyin dünyasına yönelen öykücülüğün başarılı temsilcileri arasında yer aldı.
Roman
Korsan Çıkmazı (ödüllü)
Hikaye
Bir Kara Derin Kuyu (ödüllü)
Yandırma (ödüllü)
Çocuk Kitabı
Alagün Çocukları
***
Latife Tekin
(1957-…)
-Masalımsı, gizemli ve mizahi anlatımı vardır
-Alt tabaka insanlarını postmodern anlayışla işlemiş ideolojiyi öne çıkartmamıştır
Latife Tekin, kendine özgü üslubu, anlatım tekniği ve romana yaklaşımıyla çağdaşları arasında öne çıkmıştır.
Popüler ve tartışmaya açık konular üzerine oturttuğu siyasal içerikli romanlarıyla dikkat çekmiştir.
Sanatçı, klasik romana özgü nitelikleri özellikle zaman ve mekânın gereksizliğini vurgulayarak kişilerin ruhsal durumlarını, eylemlerini sebep-sonuç ilişkisine göre kurgulamıştır.
Roman
Sevgili Arsız Ölüm
Gece Dersleri…
Hikaye
Gümüşlük Akademisi
Tiyatro
Bir Yudum Sevgi
*Postmodernizm içinde de yer alır
***
Sevinç Çokum
(1943-…)
-Orta halli insanları, kadın ve çocukları canlı şekilde işler
-Sosyal ve tarihsel konuları romanlarında işler
-Kültürel unsurları kullanmaya özen gösterir
Eserlerinde geleneksel değerler, milli motifler ve ahlaki hassasiyetler ön plana çıkar.
Hikâyelerine çoğunlukla bir mekân tanıtımı ve olayla başlar. Ortalama Türk insanını belirli bir gelenek içerisinde işler.
İstanbul'un yoksul kesimini ve orta hali ailelerin dünyasını eserlerine taşır.
Kadın tiplerinin dünyalarını başarılı psikolojik tahlillerle yansıtır. Duygularını akıcı ve dokunaklı bir dille tasvir eder.
Hikâyelerinde sıcak, etkileyici ve cana yakın bir anlatıcı karakteri sergiler.
Süsten uzak, yalın, şiirsel anlatımı tercih eder. İç konuşmalar da eserlerinde önemli bir yer tutar.
Sevinç Çokum son iki romanında konularını tarihten seçmeyi tercih eder. Türk kimliği üzerinde durur.
Roman
Zor (ödüllü)
Hilâl Görününce (ödüllü)
Ağustos Başağı
Tren Buradan Geçmiyor
Hikaye
Makine (ödüllü)
Gece Kuşu Uzun Öter
Rozalya Ana
Fıkra
Güzele Bakan Karınca
***
Onat Kutlar
(59 YIL)
-İÜ Hukuk Fak. yarıda bırakır
-Paris’te Felsefe okur
-Türkiye’ye dünya sinemalarının kapılarını açan Türk Sinematek Derneği’ni yönetti
-PKK’nin bombalı saldırısında vefat eder. (1994)
Hikaye
İshak (TDK ödüllü)
Şiir
Unutulmuş Kent
Deneme
Bahar İsyancıdır
Sinema Bir Şenliktir
Senaryo
Hakkari’de Bir Mevsim (Ferit Edgü ile ortak )
Hazal
Yusuf İle Kenan
