İSMET ÖZEL KİMDİR?
İsmet Özel (d. 1944), resim, şiir ve musiki gibi güzel sanatların tümüne karşı özel bir ilgisi vardır. Şairlik hayatına, İkinci Yeni'nin şiir estetiğiyle başlar. Dylan Thomas, T. S. Eliot, Ezra Pound ve Wallace Struns gibi Batılı şairleri okuyarak sanatını geliştir. Şiirlerindeki en belirgin nitelik: radikal ve şiddetli imgeleri, lirik bir duyuşla sentezleyebilmesidir.
1970'e kadar Marksist dünya görüşüyle şiirlerinin izleğini oluşturan İsmet Özel, 1974'te çıkardığı Amentü isimli kitabıyla İslami söyleme yönelir. İki döneminde de özgürlük ve şiir arasında kopmaz bir bağ kurar. Onun için; şiirsel söylem ideolojik bakımından ve söylem düzeyinde özgür olmalıdır. Her değişiminde büyük ruhi kırılmaları yaşamasına rağmen şiirsel imge yapısı (radikal-şiddetli) ve söylemi hemen hiç değişmez. Ben merkezli bir mizaca ve söyleme sahiptir. Onun-, "söylenen şey, söyleyiş tarzından çıkar." (Behramoğlu 1995: 226) ibaresiyle anlatmak istediğini, şiir dünyasının her iki dönemindeki dili kullanma biçiminde aramak gerekir. Şiirlerini ve yazılarını, dönemin önemli dergileri olan Devinim, Papirüs, Yeni Dergi, Halkın Dostları, Diriliş, Mavera ve Dergâh'ta yayımlar 1970'ten sonraki şiir serüveninde Marksist dönemini yadsıyarak; hatta eleştirerek
"beni bir ses sahibi kıl, kefarete hazırım"
dizesinin eşliğinde İslam’ın dua lisanına yakın bir söylemi benimser. Amentü, bu dil değişiminin giriş kapısıdır:
İnsan
eşref-i mahrukattır, derdi babam
bu sözün sözler içinde bir yeri vardı
ama bir eylül günü bilek damarlarımı kestiğim zaman
bu söz asıl anlamını kavradı
Modernleşmenin getirdiği yabancılaşmaya başkaldıran şair, İslami değerleri kimliğin en özgün ve işlevsel koruyucusu olarak görür. Şiirlerinin ana izleğini yabancılaşma, başkaldırı, bunaltı ve özgürlük gibi çağımız insanının en temel sorunları oluşturur. Düşünsel arka palanının Marksist ve İslami söylem üzerine temellenmesine rağmen, kuru bir ideolog söyleyişine asla kapılmaz. Vazetmek, propaganda yapmak ve düzene uyum noktalan aramak yerine-, sınırları ihlal edilen modern insan adına dünyaya başkaldırır ve onu tehdit eder. Farklı siyasal çizgilerde şiir yazmasına rağmen şiirde her şeyden önce şiirin prensiplerini arayan bir sanatkârdır. Bunun için, şiir dilinin imkânlarını genişletmek gayreti içerisinde görülür. Siyasi şiirlerinde bile şiire kıyamaz. Şiirlerindeki ses tonu dikkati çekecek kadar güçlüdür. Onun şiirinin vurucu özelliklerini Ataol Behramoğlu şu başlıklar altında topluyor: "Senfonik söyleyiş, atılgan vurgu, yaratıcı imge, sözcük seçimi ve kullanışı." (Behramoğlu 1995: 141). Şiir kitapları Geceleyin Bir Koşu (1966), Evet İsyan (1969), Cinayetler Kitabı (1975), Cellâdıma Gülümserken (1984), Erbain (1987) adlarını taşımaktadır.
(Ramazan Korkmaz - Tarık Özcan CUMHURİYET DÖNEMİ: Şiir 1950 sonrası)
İLGİLİ İÇERİK
İSMET ÖZEL'İN TÜRK ŞİİRİNE GETİRDİĞİ YENİLİKLER
- Önceki
- Sonraki >>