EFKARÎ
Asıl adı Adem Şentürk olup 28 Haziran 1316/1900 yılında Artvin’in Ardanuç ilçesine bağlı Basa (Yolüstü) köyünde doğmuş, 15 Mayıs 1980’de Bursa’da SSK Hastanesinde vefat etmiştir. Babası Yusuf Pehlivan, annesi Sultan Hanım’dır. Medrese tahsilinden sonra gönüllü olarak askere gider. Almanya ve Tiflis’ten sonra rahatsızhğı sebebiyle yurda döner.
Efkârî, Anza ziyaretinde bade içip âşık olur; kendisine mahlası verilir. Değişik hocalardan saz ve söz dersleri ahr. O, artık, dur durak bilmeyen bir âşıktır ve dolaşmadığı yurt parçası kalmayacaktır. O, pek çok âşıkla tanışmış ve karşılaşmıştır.
Şiirlerinde her türlü konuyu bulabiliriz. Komşusunun tavuğu bile bir şiirine konu olabilmiştir. Gezileriyle ilgili manzum notlarını birkaç cilt halinde toplamıştır: Efkârî Seyahatnamesi, Konya Gezisi vs. Onun ayrıca basılı olmayan, Efkârî Dîvânı, Çorum Yaylaları, Efkârî Tefsirleri gibi eserleri de vardır.
Hakkında, ikisi Hamit Z. Koşay (1949) ve Özgen Keskin (1984) tarafından hazırlanmış üç kitap vardır.
Komşu kapısında düğün kurulur
Bazı divâneler çalmadan oynar
Efsane anlamaz zurna sesinden
Davulsuz zurnasız bilmeden oynar
Sallar ensesini büker belini
Sağa sola kırıştırır dalını
Kara kartal gibi açar kolunu
Eline bir mendil almadan oynar
Terledikçe kir kapatır gözünü
Derler kim kaldırdı itin kızını
Vurdukça çıkarır evin tozunu
Bu koca divâne durmadan oynar
Oynar oyununu coştukça coşar
Oturan cemaat hep ona şaşar
Açılır başından yazması düşer
Bu koca divâne görmeden oynar
Oynar oyununu nidem bitirmez
Nasıl oyun ise sona yetirmez
Karnı acıkmamış dahi oturmaz
Eğer bir kalktıysa sormadan oynar
Kâh ileri gider kâhi de geri
Bugün izinlidir kırmış yuları
Efkârî medheyler divâneleri
Divâne meydanı bulmadan oynar
