MEH-İ BÎ- MİHR ŞEHRÜN PÂDİŞÂHI YOK MIDUR - NECATİ BEY
GAZEL
Fâ'ilâtün / fâ'ilâtün / fâ'ilâtün / fâ'ilün
Meh-i bî- mihr şehrün pâdişâhı yok mıdur
Zülfüne hey dimeğe zıll-i İlahî yok mıdur
Sevdüğümçün kasd idermişsin beni öldürmeğe
Bîgünâh öldürmeğün yâ Rab günâhı yok mıdur
Nice bir ey lâle-ruh benzüm zaafrân eylemek
Âşık-ı bîçârenün küynüklü âhı yok mıdur
Mülk-i câna leşker-i mihnet şebîhûn itmesün
Âşık-ı miskînün âh-ı subhgâhı yok mıdur
Ey gönül Rûm ile Şâma ta’n iden dilberlerün
Ârız-ı sîmîn ile zülf-i siyâhı yok mıdur
Leşker-i gam ben gedâyı öldürür yoldaşlar
Padişâh-ı ışka tâbi’ bir sipâhî yok mıdur
Azmasun göster Necâtî derdmende zülfüni
Pâdişâhum şehr-i hüsnün şâhrâhı yok mıdur
GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİ
Ey ay yüzlü, sevgisiz sevgili, bu ülkenin pâdişâhı yok mudur? Saçına “hey dur! ” demeye Tanrı’nın gölgesi yok mudur? Mihr kelimesi sevgi, seviş ve bir de güneş, gün mânâlarına gelir. Zıll-ı İlâhi, Tanrı’nın şeriatini uygulayan veya uygulanmasına nezâret eden İslâm devletinin başı ki halîfe de denir.
Beni öldürmeye kalkışın seni sevdiğim içinmiş; aman yâ Rabbi, günahsız insan öldürmenin günahı yok mudur?
Ey lâle yanaklı, ne zamana kadar benzimi safran gibi sapsarı edeceksin? Zavallı âşığın ateşli âhına aldırmıyor musun? Necâtî Bey ’in divanında safranla ilgili diğer beyitlerden edindiğimiz bilgiye göre, safran yanık yarasının tedâvisinde kullanılmakta veya yangın yerlerinde yetişmektedir.
Mihnet askeri can ülkesine gece baskını yapmaya kalkmasın; miskin âşığın sabah vakti edilen o tesirli dûa ve şikâyeti yok mudur sanıyor?
Ey gönül, Anadolu ile Şam vilâyetine söz atan güzellerin gümüş gibi beyaz yanağı ile kara saçı yok mudur? Şâm aynı zamanda, akşam, gece karanlık mânâlarına gelir. Rum, Roma ve Bizans imparatorluklarına verilen addır. Daha sonraları bundan hareketle Bizans’ın idâresi altında bulunan Anadolu’ya bu isim verilmiştir. Anadolu halkı beyaz olduğu için, rum ve rumî kelimeleri beyaz, beyazlık v. s. mânâlarında kullanılır.
Gam askeri ben zavallıyı öldürüyor; ey yoldaşlar benim gibi aşk pâdişâhına bağlı bir sipâhî yok mudur ki yardıma gelsin!
Derdli Necâtî’ye saçını göster de yolunu sapıtmasın; acabâ güzellik şehrinin caddesi yok mudur ey sultânım?
İLGİLİ İÇERİK