BERCESTE - BEYİTLER
Dil verdiğimiz yâre nigâh-i gazabından
Tasrîhe mecâl olmadı îmâ ile geçtik
Nâilî
***
Ders-i aşkın müşkilin Yahyâ nice halleylesin
Söyleyenler kendini bilmez bilenler söylemez
Ş.Yahyâ
***
Dilde gam var şimdilik lutfeyle gelme ey sürûr
Olamaz bir hânede mihmân mihmân üstüne
Râsih
***
Künc-i mihnetde rakîbâ beni tenhâ sanma
Kâr ger sende yatursa elemi bende yatur
Bağdadlı Rûhî
***
Ger derse Fuzûlî ki “güzellerde vefâ var”
Aldanma ki şâir sözü elbette yalandır
Fuzûlî
***
Cihânda âşık-i mehcûr sanma râhat olur
Neler çeker bu gönül söylesem şikâyet olur
Ş.Yahyâ
***
Derdim nice bir sînede pinhân ederim ben
Bir âh ile bu âlemi vîrân ederim ben
Nef’î
***
Merdüm-i dîdeme bilmem ne füsûn etti felek
Eşkimi kıldı füzûn giryemi hûn etti felek
Şîrler pençe-i kahrımda olurken lerzân
Beni bir gözleri âhûya zebûn etti felek
Yavuz Sultan Selim
***
Sînede bir lahza ârâm eyle gel cânım gibi
Geçme ey rûh-i revân ömr-i şitâbânım gibi
Nedîm
***
Biz bülbül-i muhrik-dem-i gülzâr-i firâkız
Ateş kesilir geçse sabâ gülşenimizden
Selîmî
***
Göz yaşlı gönül zülf-i perîşânlar içinde
Kaldım karanu gecede bârânlar içinde
Tâcî Bey
***
Eczâmızı hep rîk-i beyâbân-i gam itsek
Cânâne giden nâme-i hicrâna dökülsek
Nâilî
1. Dilde gam var şimdilik lütfeyle gelme ey sürûr
Olamaz bir hânede mihmân mihmân üstüne
Râsih
2. Ey aşk bildiğin gibi yak yık derûnumu
Bir kimsesiz belâzedenin hânumânıdır
Muallim Naci
3. Her şahsı harîm-i Hak’a mahrem mi sanırsın
Her tâc giyen çulsuzu Edhem mi sanırsın
Ziya Paşa
4. Bu dünyayı seninle sevmişim ben
Benim sensiz bu dünyâ nemdir ey dost
Kanî
5. Hâlsiz kâl ie irfân-ı Hudâ girmez ele
Mâlihulyâ ile müflis kişi Kârûn olmaz
Nesîb-i Mevlevî(XIX)
6. Ey ki âlemden haberdârım diyen, dünya nedir?
Bugünün yarını bilmezsin, eğer dün ya nedir?
Mehmed Şemseddin Sirozî(ö.1689)
7. Gülüm şöyle, gülüm böyle demektir yâre mu’tadım
Seni ey gül sever cânım ki cânâna hitâbımsın
Nedim
8. Sıkılma, bezme gel, bîgâne yok, dâvetlimiz ancak
Nedîma bendeniz var, bir dahi sultanımız vardır:
Nedim
9. Eyvah o üç çifte kayık aldı karârım
Şarkı okuyup geçti bir âfet var içinde
10. Derdim yok ey felek bana bir gam tedârik et
Bir başka zevk, başka bir âlem tedârik et.
Nevres-i Kadîm
11. Elbet gelen efsâne olur dehre Nazîmâ,
Bir gün de bizim hâlimiz efsânelik eyler.
Nazîm
12. Göz gördü gönül sevdi seni ey yüzü mâhım
Kurbanım olam var mı benim bunda günâhım
Nahîfî
13. Çeşm-i insâf kadar kâmile mîzân olmaz,
Kişi noksanını bilmek gibi irfân olmaz.
Bursalı Tâlip
14. Diyâr-ı dilde bana hem-zeban bulunmadı hiç,
Lisân-ı aşkı bilir tercüman bulunmadı hiç.
Beşiktaşlı Neccarzâde Şeyh Rıza
15. Varsın yapılmasın dil-i virân-ı ehl-i derd
Yârabbi aşkı şehre yeni âdet olmasın
Vişnezâde İzzetî
16. Be ne hâcet ki diyem rûh-ı revanımsın benim
Gizlensem de âşikâr etsem de cânımsın benim.
Şeyh Gâlip
17. Biz o âşıklarız ki yâremiz merhem kabûl etmez
O gülzârın ateşindendir gülü şebnem kabul etmez.
Râmî Mehmet Paşa
18. Külâhın sat da dünyada yokuncul olma bir ferde
Cihanda kelle sağ olsun, külâh eksik değil serde
III. Ahmet
Elbet put olur öpülen eller, etekler
Elbet öpen oldukça olur öptürecekler.
Mithat Cemal Kuntay
Hak perestim, arz-ı ihlas ettim dergâh bir
Bir nefes tevhidden ayrılmadım Allah bir.
Toplanýp ehl-i hevâ her biri bir saz çalar
Çelebi, böyle olur bizde düğün dediğin.(?) Muallim Naci
Halk içinde mu'temer bir nesne yok devlet gibi
Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi
Kadd-i dildârı kimi ar'ar okur kimi elif
Cümlesinin maksûdu bir ammâ rivayet muhtelif.
Bir perî peyker mi var yanınca ağyâr olmaya
Var mıdır bir gül ki anın çevresi hâr olmaya.
Âh u efgân eylemek mirastır âşıklara.
Muhibbi
Yıkılıptır bu cihan sanma ki bizde düzele
Devleti çerh-i denî verdi kamu mübtezele
Şimdi ebvâb-ı saadette gezen hep hezele
İşimiz kaldi heman merhamet-i lem-yezele.
Elde istidat olunca kar kendin gösterir.
Âlem-i rahata benzer gibi iklim-i adem.
Atılmışım iki la-yeftenin meyanesine
Zemine anlatamam asûmana anlatamam
Fikr-i müstakbel ü maziyi bırak ârif isen
Böyledir hali zaman bir varmış bir yokmuş.
Âdemiyet dâd-ı Hakk'tır; her kula olmaz nasib
Sad-hezâr terbiye etsen bîedeb olmaz edib.
III.Mustafa
Devlet-i dünya ile âkıl olur mu şâdkâm
Âdeme vermez ferah genine bulsa hâbda
Müverrih Reşit
Bâğ-ı dehrin hem hâzânın hem bâhârın görmüşüz
Biz neşâtın da gamın da rüzgârın görmüşüz.
Ağla ey gözlerim ağla, ne gelir var ne gider.
Nâbî ile ol âfetin ahvâlini nakl et
Efsâne-i Mecnûn ile Leylâ'dan usandık.
Hadd-i zatında kim olmaya edip
Feleğin sillesi eyler te'dip.
Tövbe Yârabbi hata râhına gittiklerime
Bilip ettiklerime, bilmeyip ettiklerime.
Bir gün dimez o şûh ki âyâ murâdı ne
Çoktan bu kûye Nâbî-yi şeydâ gelir gider.
Sen gelmeyince hatıra bilsen neler gelir.
Biz cüz'e dahi küll demeğe muhtacız
Pervâneye bülbül demeğe muhtacız
Bu arsada muktezâ-yı âdâp budur
Hâr ise bile gül demeğe muhtacız.
Bende yok sabr u sükûn sende vefâdan zerre
İki yoktan ne çıkar fikredelim bir kerre.
Kimmiş bizi men eyleyecek bâğ-ı cinândan
Mevrûs pederdir gireriz hâne bizimdir.
Nâbî her kimi görsen yürüdür hükmün nefsin
Hakk'ın bize gönderdiği fermân unutulmuş.
Cevr ile kimseye bîzâr etme
Sana cevr etse de âzâr etme.
Varma şekvâ ile bâb-ı şâha
Sana cevr ideni sal Allâh'a.
Hüsn-i hâl ile geçin herkes ile
Hoş dil ol herkes ü her nâ-kes ile.
Herkesin kavlini sâdık sanma
Cümleyi lik münâfık sanma.
Bahtım gibi tire kef-i ümmid gibi pest
Çeşmim gibi pür-ab u derunum gibi viran.
(Bahtım gibi karanlık ümit avucu gibi alçak...)
Sultan-ı gam neşimen edenden derûnumu
Sahra-yı kalbe leşker-i sevda gelir gider.
Geçirdi çaşnigir-i felek ol denlü vaktin kim
Neval-i arzu meydana geldi işteha gitti.
Nabi
Mir'ata bakma bir iki gün eyle tecrübe
Sabreylemek firakına müşkil değil midir?
Kamil odur ki her nefes âkibet endiş ola
Sonunu fikretmeyen sonra peşimân olur
Göz gördü gönül sevdi seni ey yüzü mahım
Kurbanın olam var mı benim günahım
Nahifi
Dil verdiğimiz yâra nigâh-ı gazabından
Tasrîhe mecâl olmadı imâ ile geçti
Baharı neyleriz ol gül-i zârı gonca femin
Gülüp açılması bin nevbâhara değmez mi
Kadem kadem gece teşrîfi Nailî o mehin
Cihan cihan elem-i intizâra değmez mi
Ey Nâilî hamuşî mahz-i hikemdir ammâ
Eş'ârı böyle söyler üstâd söyleyince
Gülzârdan ol şûh-ı dil-ârâ ile geçtik
Güya ki nesimiz gül-i rânâ ile geçtik
Lutf u keremi Hazret-i Mevlâ ile geçtik.
Erbab-ı aşkın elde değildir iradeti
Heves-i cah ile cahil mütelaşi görünür.
Naili
Ne gam pür-ateş-i hevl olsa da gavga-yı hürriyet
Kaçar mı merd olan bir can için meydan-ı gayretten.
Muin-i zalimin dünyada erbâb-ı denaettir
Köpektir zevk alan sayyâd-ı bîinsaftan.
Hayatından neden hiç iştibah etmezsin ey gâfil
Âcaib gördüğün her hâli istib'âd lazımsa.
Yere düşmekle cevher sâkıt olmaz kadr u kıymetten.
Olma kimsenin lutfuna, bedeli cevher-i hürriyetti.
Namık Kemal
Eşk-i dîde, dûd-ı dil, hûn-ı ciğer, sûz-ı derûn
Hep senin içindir sakın incinme kurban olduğum.
Nazım
Âdeti hûbların cev ü cefâdır ammâ
Bana ettiklerini kimselere etmediler.
Ey Necâti yürü sabreyle elünden ne gelir
Hûblar cevr ü cefâyı kime öğretmediler.
Âh eylediğim serv-i hırâmanın içindir
Kan ağladığım gonca-ı handânın içindir.
Ayağı yere mi basar zülfüne berdâr olanın
Zevk-i şevk ile ve
Esîr-i derd-i aşk u mest-i câm-ı hüsn çok amma
Biziz meşhûr olan Leylâ sana Mecnûn bana derler
Fuzûlî
Ey Fuzulî çıksa can çıkmam tarîk-i aşkdan
Rehgüzâr-ı ehl-i aşk üzre kılın medfen bana
“ “
Sorma aslın her kişinin, izzetinden bellidir
Sohbet-i irfan görenler, hizmetinden bellidir.
Nesimî
Kitab-ı kâinat esrar-ı hikmetle lebalebdir.
Şikâyet cehlden feryad bîidraklikden
Urfalı Nâbî
Şu felekte kimde var ise vefâ
Eksik olmaz ana ahbâb-ı safâ
Zarifî
DİVAN EDEBİYATIMIZDAN SEÇİLMİŞ BEYİTLER
(Abdülhak Şinasi Hisar’ın Zevkiyle Seçilmiş Beyitler:
Kaynak:Aşk imiş her ne vâr âlemde”, İstanbul, 1955)
Aşk imiş her ne vâr âlemde
İlm bir kîl ü kâl imiş ancak
Fuzûlî
Aşk derdinin devâsı kabil-i derman değil
Terk-i can derler bu derdin mu’teber dermânına
Fuzûlî
Her kişi âşık olurdu eğer âsân olsa
Taşlıcalı Yahya Bey
Lisân-ı aşkı bilir terceman bulunmadı hiç
Neccar Zade Şeyh Rıza
Eğerçi söylemez ammâ neler bilir âşık
Hızırağa Zade Said
Gûyâki Padişâh olurum milk-i âleme
Meşgûl-i şerh-i aşk ü garâm olduğum zeman
Yenişehirli Avni
Gönlüm belâ-yı aşkı hem ister, hem istemez
Hâzım
Ben derd-i aşkı söylemesem başka derd olur
Faik Memduh
Her derde çâre var güzelim, aşka çâre yok
Abdülhak Hâmid
Baharı neyleriz ol gülizâr-ı gonce femin
Gülüb açılması bin nevbahâra değmez mi?
Nâilî’i Kadîm
Bir az gel bağa, bülbül dinle, gül seyret, açıl cânâ
Ki sen dâhî henüz âçılmamış bir gonce-i tersin
Nedim
Süzme çeşmin, gelmesün müjgân müjgân üstüne
Râsih
Hüsn olur kim seyr iderken ihtiyâr elden gider
Ziya Paşa
Secdedir her kande bir büt görsem âyinim benim
Hâh kâfir, hâh mü’min tut budur dinim benim
Fuzûlî
Hunkâr şehre geldi deyü seyre çıkdılar
Her güşe mehlikâ dolu, Hunkâra kim bakar
Vizeli Behişti
Hevâyı aşka uyub kûy-i yâredek gideriz
Nesim-i subha refîkız bahâradek gideriz
Nâilî-i Kadim
İnsâf olunsa biz de rakibin rakibiyiz
Nâbi
Ol perçemin nazîrini, hâtırdamı gönül
Görmüş idin geçen sene, sünbül zemanları
Nedim
Bakılmaz hâtır-ı ahbâba hiç dilber hususunda
Ragıb Paşa
Ruhsat bulunur dâmen-i canân ele girmez
Canan bulunur gûşe-i imkân ele girmez
Haşmet
Hiç akla gelirmiydi bu âşıklığım ey dil
Kim derdi ki bir gün bana divane desinler
(Meçhul)
İtse ger Nef’î nola gönlüyle dâim bezm’i hâs
Hem kadeh, hem bade, hem bir şûh sakidir gönül
Nef’i
Geh câm-ı bâde nûş ideriz, gâh hûn-i dil
Biz ruhsat-ı zemâna göre işret eyleriz
Sabri-i Şakir
Bir elinde gül, bir elde câm geldin sâkiyâ
Kangısın alsam gülü, yâ câmı, yahud ki seni
Nedim
Ayağın sâkınarak basma aman sultânım
Dökülen mey kırılan şişe-i rindân olsun
Nedim
Bezm o bezm, ahbâb o ahbâb, işret o işret değil
Mey o mey, sakî o sakî, hâlet o hâlet değil
Pertev
Meyhâne yıkıldı, mest ayakda
Abdülhak Hâmid
Bir kanlı gül ağzında ve mey kâsesi elde
Bir sofrada içdik ikimiz aynı emelde
Yahya Kemal
Hâlini bilmez perişanın perişan olmayan
Bursalı Ahmed Paşa
Cânıma bir merhabâ sundu ezelden çeşm-i yâr
Öyle mest oldum ki gayrın merhabâsın bilmedim
Bursalı Ahmed Paşa
Ben âşıkım, hemişe sözüm âşıkânedir
Fuzûlî
Aşkında mübtelâlığımı ayb iden sanur
Kim olmak ihtiyâr iledür mübtelâ sana
Fuzûlî
Göklere âçılmasın eller ki dâmânındadır
Fuzûlî
Sûfî mecâz anladı yâre mahabbetim
Âlemde kimse bilmedi gitdi hakikatim
Emri
Senin mahzunun olmak bâna şadan olmadan yeğdir
Gamınla ağlamak ellerle handan olmadan yeğdir
Nev’î
Gönüldendir şikâyet, gayrdan feryâdımız yokdur
Nev’î
Yâreb ne vâdîdir bu kim can teşne cânân teşnedir
Bâki
Bileli kendimi ben gönlümü âşık buldum
Nef’î
Neler çeker bu gönül, söylesem şikâyet olur
Nef’î
Ne şeb ki kûyine yüz sürmesem ölürüm
Ne gün ki kametini görmesem kıyamet olur
Nef’î
Bir cebinin, bir dahi zülf-i siyehfâmın bilür
Dil ne subhun fark ider Billah, ne akşâmın bilür
Nedim
Sinede bir lahza ârâm eyle gel cânım gibi
Geçme ey rûh’i revân ömr-i şitâbânım gibi
Nedim
Candan geçer de ben yine geçmem niyâzdan
Abdülhak Hâmid
Yârsız kalmış cihanda aybsız yâr isteyen
Bursalı Ahmed Paşa
Şirler pençe-i Kahrımdan olurken lerzân
Beni bir gözleri âhûya zebûn itdi felek
Yavuz Sultan Selim
Kudretim yok hâlimi arzitmeğe canânıma
Usûlî
Küfr-i zülfün salalı rahneler imânımıza
Kâfir ağlar bizim ahvâl-i perişanımıza
Fuzûlî
Sergeşteliğim kâküli müşkinin ucundan
Âşüfteliğim zülf-i perîşanın içündür
Fuzûlî
Gözüm, canım, efendim, sevdiğim, devletlü sultânım
Fuzûlî
Kâşkî sevdiğimi sevse kamu halk-i cihân
Sözümüz cümle heman kıssa-i canân olsa
Taşlıcalı Yahya Bey
Dikkatler ile seyr ideriz yâri serâpâ
Görmez mi idik biz de eğer olsa vefâsı
Bâki
Geh âlem-i müşâhade, geh âlem-i hayâl
Bir lahza yârsız kalamam, âdetim budur
Sâlih
Bu gün şâdım ki yâr ağlar benimçün
(Meçhul)
Görmemek yeğdir, görüb divâne olmakdan seni
Sâbit
Nesin sen, ben de bilmem, canmısın, cananmısın kâfir
Nedim
Nâzdan hâmûşsun, yoksa, zebânın duymadan
İstesen bin dâsıtan söylesin ebrûlerle sen
Nedim
Sevdiğim meşk-i nigâh eylersin âhûlarla sen
Nedim
Nigehin böyle neden hastadır ey şûh senin
Gözlerin bezm-i ezelden beri mahmur gibi
Nedim
Mest-i nâzım kim büyütdü böyle bî pervâ seni
Kim yetişdirdi bu gûne servden bâlâ seni
Nedim
Yârimi gördüm, bu gün dünyâ görünmez dîdeme
Hayri
Çeşmini gördüm, unutdum derdi de, dermânı da
Gâlib Dede
Gizlesem de, âşikâr itsem de, cânımsın benim
Gâlib Dede
Kâilim didârını rüyâda olsun görmeğe
Pertev
Mâhitâba bakamam yâr gelür hâtırıma
Zekâî
Görsem seni helâk olurum, görmesem helâk
Vâsıf-ı Enderûnî
O gül endâm bir âl şâle bürünsün, yürüsün
Ucu gönlüm gibi ardınca sürünsün, yürüsün
Vâsıf-ı Enderûnî
Biz âleme bir yâr içün âh itmeğe geldik
Yenişehirli Avni
Bende Mecnûndan füzûn âşıklık isti’dâdı var
Aşık’ı sâdık benim, Mecnûnun ancak âdı var
Fuzûlî
Cânı cânan dilemiş, vermemek olmaz ey dil
Fuzûlî
Âşık oldur kim kılur cânın fedâ cânânına
Meyl-i cânân itmesün her kim ki kıyamaz cânına
Fuzûlî
Cânımı cânan eğer isterse minnet cânıma
Can nedir kim anı kurbân itmeyem cânânıma
Fuzûlî
Min cân olaydı kâş men-i dilşikestede
Tâ her birile bir gez olaydım fedâ sana
Fuzûlî
Gönül derler ser-i kûyünde bir divânemiz kaldı
Hayâlî
Biz ol âşıklarız kim dâğımız merhem kabûl itmez
Ol gülzarız ki âteşdir gülü şebnem kabûl itmez
Râmî Mehmed Paşa
Böyle bî-hâlet değildi gördüğüm sahrâ-yı aşk
Anda Mecnûn bîdler divâne cûler vâr idi
Nedim
Zülfün görenlerin hep bahtı siyah olurmuş
Tek zülfünü göreydim, bahtim siyâh olaydı
Baybordlu Zihni
Yok bu şehr içre senin vasf etdiğin dilber, Nedim
Bir peri-rüret görünmüş, bir hayâl olmuş sanâ
Nedim
Derd oldu şimdi bâşıma dermân sandığım
Bir âfet oldu cânıma cânân sandığım
Halimgiray
Gönül mahabbetli bir âdet eylemiş yoksa
Ne bende aşk, ne sende cemâl kalmışdır
(Meçhul)
Güller âhir râm olur ammâ hezâr elden gider
Ziya Paşa
Sende mi hâlâ esir-i zülf-i yâr olmakdasın
Uslan ey dil, uslan artık, ihtiyâr olmakdasın
Recâi zade Ekrem
Kadem kadem, gice, teşrîfi, Nâilî, o mehin
Cihan cihan elem-i intizâre değmez mi
Nâilî-i Kadim
Dil-i gamdidenin bir kerre handân olduğun gördük
O naşâdın hele bir kerre şâdan olduğun gördük
(Meçhul)
Hoş geçen her dem-i sevdâ ebediyyet sayılır
Tevfik Fikret
Vâızın nâr-ı cehennem dediği firkat imiş
Usulî
Dâr-ı dünyâ deli gönlüm gibi virân olsa
Ne cihân olsa, ne cân olsa, ne hicrân olsa
Taşlıcalı Yahya Bey
İstemem sensiz olan sohbet-i yârânı bile
Neşâtî
Belâ-yi keşmekeş-i intizârı benden sor
Nedim
Yârdan mehcûr iken düşdük diyâr-ı gurbete
Dehr gösterdi yine hicrân hicrân üstüne
Râsih
Gören sanur ki safâdan semâ-ı râh iderim
Döner döner bakarım kû-yi yâre âh iderim
Esrar Dede
Ağlatmayacakdın, yola bakdırmayacakdın
Ol va’de-i tekrâr-be-tekrârı unutma
Esrar Dede
Su uyur, düşman uyur, haste-i hicrân uyumaz
Gâlib Dede
Banâ duzehden ey meh dem urur gülzârlar sensiz
Diraht âteş, nihâl âteş, gül âteş, berk ü bâr ateş
Gâlib Dede
Geldi ammâ neyleyim, sensiz behârın şevki yok
Recâi Zade Ekrem
Hayâlile tesellidir gönül meyl-i visâl itmez
Gönülden taşra bir yâr olduğun âşık hayâl itmez
Fuzûlî
Geçmiş zemân olur ki hayâlî cihan değer
Hayâlî
Hayâl-i yâr gibi varmı bir refik-i şefik
Ruhi-i Bağdâdî
Kani ol gül gülerek geldiği demler şimdi
Ağlarım hâtıra geldikçe gülüşdüklerimiz
Şinâsi-i Kadim
Ömr âhir olur sohbet-i dildâre doyulmaz
Yenişehirli Avni