AD ve SOYADI: |
|
2015-2016 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI …………………………… LİSESİ TÜRK EDEBİYATI 11. SINIFLAR DERSİ 1.DÖNEM 1. YAZILI SORULARIDIR |
ALDIĞI NOT |
|
SINIFI ve NU. |
|
RAKAMLA |
YAZIYLA |
|
|
|
1.
“Vatan bir bi-vefâ nazende-i tannaza dönmüş kim Ayırmaz sâdıkan-ı aşkını alam-ı gurbetten
Ne efsunkâr imişsin âh ey didarı hürriyet Esiri aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten
Vatanın bağrına düşman dayamış hançerini Yok mudur kurtaracak bahtı kara maderini” |
Bivefa: vefasız nazende-i tannaz: alaycı sevgili Alam-ı gurbet: gurbet elemleri Sadıkan-ı aşk: sadık âşık Efsunkâr: Büyüleyici |
a. Yukarıdaki beyitlerden hareketle Namık Kemal’in vatan ve hürriyet sevgisini açıklayınız. Örnekleri beyitlerden bulunuz. (20 puan)
Şair birinci beyitte vatanı insafsız ve alaycı bir sevgiliye; üçüncü beyitte ise bahtı kara bir anneye benzetmiştir. Edebiyatımızda vatan için sevgili ve anne benzetmesini ilk kullanan şair Namık Kemal’dir. Vatan Namık kemal için uğrunda sürgüne gönderilecek bir sevgilidir. Onu içi Namık Kemal “Vatan Şairi” olarak anılır.
İkinci beyitte ise hürriyet insanı aşkının esiri eden bir sevgili olarak sembolleştirilmiştir.
Hürriyet sadece felsefi bir fikir olarak değil kendisine aşık olunan bir sevgili gibi yüceltilmiştir.
Namık kemal Hürriyet Kasidesi’nde Türk toplumuna uğrunda ölünecek yeni değerler sunmuştur vatan ve hürriyet gibi.
1. Namık Kemal’in “Hürriyet Kasidesi” ile klasik divan şiiri kasidesi arasında ne gibi farklılıklar vardır? Bu farklılığın sebebi nedir? (12 puan)
- Klasik kaside de devlet büyükleri ve din büyükleri övülürken; Hürriyet kasidesi’nde soyut bir kavram övülmüştür.
- Klasik kasidenin bölümleri Hürriyet Kasidesinde yoktur.
- Şair şiirin sonunda mahlas kullanmamıştır.
- Klasik kasidelerde devlet büyüklerinin övgüsü, onların adaleti övülürken Hürriyet Kasidesi’nde devlet yönetimine ciddi eleştiriler getirilmiştir.
- Klasik kaside de süslü ve sanatlı bir dil kullanılırken Hürriyet Kasidesi daha sade bir dille yazılmıştır.
- Farklılığın sebebi Namık Kemal’in şiir anlayışıdır. Çünkü o toplum için sanat anlayışını benimsemiştir ve divan şiirini yıkmayı amaçlamıştır.
3. Şinasi’nin edebiyat dünyamıza kazandırdığı ilkler nelerdir? Yaptığı ilklerin örneklerini yazınız. (14 puan)
- Batı Edebiyatı yolunda eser veren ilk sanatçıdır.
- İlk makaleyi yazmıştır (Tercüman-ı ahval Mukaddimesi)
- İlk özel gazeteyi çıkarmıştır ( Tercüma-ı ahval)
- La Fonten’den fabl çevirileri yapmış ve fabl örnekleri yazmıştır.( Eşek ile Tilki, Karakuş Yavrusu ile Tilki, Arı ile Sivrisinek)
- Fransızcadan tercümeler yapmıştır. (Tercüme-i Manzume)
- Noktalama işaretlerini ilk defa o kullanmıştır.
- Yerli ilk tiyatro eserini yazmıştır. ( Şair Evlenmesi)
- İlk atasözleri sözlüğünü hazırlamıştır. (Durub-u Emsali Osmaniye)
4. Aşağıdaki tabloyu doldurunuz. (10 puan)
Tanzimat Fermanı |
||
Kimler Tarafından İlan Edildi |
Hangi Tarihte İlan Edildi |
Nerede İlan edildi |
MUSTAFA REŞİT PAŞA
|
3 KASIM 1839 |
GÜLHANE HATT-I HÜMAYUN |
5. Tanzimat Döneminde Osmanlı toplumunda ne gibi bir zihniyet değişimi olmuştur? (10 puan)
- Dine dayalı mahalle kültürü anlayışı değişmiştir.
- Beyoğlu’nda Batı tarzı binalar yapılmaya başlandı. Beyoğlu Batılılaşmanın merkezi haline geldi.
- Elçiliklerin düzenlediği balolara üst düzey Müslümanlar da katılmaya başladı. Bu üst düzey Müslümanlar arasında da kadın – erkek bir arada eğlenme modasını doğurmuştur.
- Evlerin içi ve konaklar Batılılaştı, Fransız mürebbiyeler tutuldu, zenginler Boğaziçi’ne taşınmaya başladı.
6. Namık Kemal’in tiyatro eserlerinin adlarını yazınız. (6 puan)
- Vatan Yahut Silistre
- Zavallı Çocuk Kara Bela Gülnihal
- Celalettin Harzemşah
- Akif Bey
7. Aşağıdaki bilgilerin hangi şiir geleneğine ait olduğunu belirleyerek ilgili işaretleyiniz.(10 puan)
|
|
Halk şiiri |
Divan şiiri |
Tanzimat şiiri |
1 |
Aşk, tabiat, tasavvuf, ahlak, din ve devlet büyüklerine övgü temaları işlenir.
|
|
x |
|
2 |
Kaside, terkib-i bent gibi nazım biçimleri yepyeni içeriklerle ortaya konur. |
|
|
x |
3 |
Arapça- Farsça sözcük ve tamlamaların yer aldığı oldukça ağır bir dil kullanılmıştır. |
|
x |
|
4 |
Halkın anlayabileceği, oldukça sade bir dil kullanılmış-tır. |
x |
|
|
5 |
Hürriyet, eşitlik, adalet, metafizik, esaret, ölüm gibi konular ele alınmıştır. |
|
|
x |
6 |
Dilde sadelik amaçlanmakla birlikte başarılı olunamamıştır. |
|
|
x |
7 |
Gazel, kaside, mesnevi, müstezat, tuyuğ, rubai gibi nazım biçimleri kullanılmıştır. |
|
x |
|
8 |
Batı edebiyatı örnek alınmıştır. |
|
|
x |
9 |
Şiirlere içeriğine uygun başlıklar verilmiştir. |
|
|
x |
10 |
Nazım birimi dörtlük, ölçüsü hecedir. |
x |
|
|
8. Aşağıdaki boşlukları doldurunuz. (18 puan)
- Bilimsel bilginin sağlam bilgi olduğunu vurgulayan felsefi görüşe SEZGİCİLİK… denir.
- Tanzimat Döneminde çıkan ilk resmi gazete TAKVİM-İ VEKAYİ’dir.
- Tanzimat döneminde ŞİNASİ tarafından çıkarılan TERCÜMAN-I AHVAL gazetesi ilk yarı resmi gazetedir.
- Tanzimat Döneminde Teodor Kasap’ın çıkardığı DİYOJEN Gazetesi ilk… MİZAH gazetesidir.
- Tanzimat döneminde batı edebiyatından MAKALE, FIKRA, ROMAN, TİYATRO gibi yeni edebi türler alınmıştır.
- Muhbir gazetesini ALİ SUAVİ çıkarmıştır.
- Ahmet Mithat Efendinin çıkardığı gazetenin adı TERCÜMAN-I HAKİKAT’tir.
- Edebiyatımızdaki ilk edebi roman Namık Kemal’in yazdığı İNTİBAH ilk tarihi roman da CEZMİ dir.
- Öğretici metinlerde AÇIKLAYICI, KANITLAYICI anlatım türleri kullanılır.
Tacettin ÇETİN
Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni