1. Eserin adı "iki cihanda mutluluk veren bilgi" anlamına gelir. Karahanlılar zamanında yazılmış, ideal bir devlet yönetiminin nasıl olması gerektiği üzerinde durulmuştur. Eserin dilinde Arapça ve Farsça etkisi az da olsa başlamıştır. Bilinen üç nüshası, bugün Fergana, Viyana ve Mısır'da bulunmaktadır.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Divan-ı Hikmet B) Atabet'ül Hakayık
C) Kitab-ı Dede Korkut D) Divan ü Lügati’t-Türk
E) Kutadgu Bilig
2. Aşağıdaki dizelerden hangisi tümüyle Tekke edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A) Nutuk, deme, hicviye, varsağı B) Deme, nefes, devriye, semai
C) Nefes, ilahi, devriye, semai D) İlahi, devriye, nutuk, koşma
E) Nutuk, deme, devriye, nefes
3 ………. Türkçe’nin Farsça’dan üstün bir dil olduğunu kanıtlamak amacıyla ………………… adlı eserini XV. yy’da; Araplara Türkçeyi öğretme amacıyla
………………………., ……………………… adlı eserini Arapça yazmıştır.
Boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangileri sırasıyla gelmelidir?
A) Ali Şir Nevai / Muhakemütül Lügateyn;
Kaşgarlı Mahmut / Divanü Lügati’t-Türk
B) Ahmet Yesevi / Divan-ı Hikmet;
Edip Ahmet/Atabet-ül Hakayık
C) Yusuf Has Hacip / Kutadgu Bilig;
Mevlana/Mesnevi
D) Kaşgarlı Mahmut / Kutadgu Bilig;
Yusuf Has Hacip/Divan-ı Hikmet
A)Mevlana/Mesnevi;
Kaşgarlı Mahmut / Divanü Lügati’t-Türk
4) …… hareketi, Anadolu’nun zor dönemlerinde halkın inancını, direncini koruyan bir işlevi yerine getirmiştir. Özellikle …………; sade,temiz,akıcı ve yalın bir Türkçeyle bu anlayışını şiirlerine yansıtmıştır. Onun ilahileri geniş halk kitleleri tarafından sevilerek okunup dinlenmiştir. Böylece dinî-tasavvufî Türk şiiri adıyla ayrı bir edebiyat kolu doğmuştur.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) Tasavvuf – Hacı Bektaşi Veli B) Mesnevî – Mevlana
C) Türkçe – Ahmet Yesevî D) Divan – Hoca Dehhanî
E) Tasavvuf – Yunus Emre
5. Halk şiirinin en uzun biçimidir. Nazım birimi dörtlüktür. Kimilerinde dörtlük sayısı yüzü geçer. Genellikle 11'li hece kalıbıyla söylenir. Kendilerine özgü ezgileri vardır. Toplumsal konuları işler (savaş, isyan, doğal afet gibi).
Yukarıdaki parçada hangi nazım biçimi hak-kında bilgi verilmiştir?
A) Türkü B) Koşma C) Semai D) Varsağı E) Destan
I.Türkçenin Arapçadan üstünlüğünü kanıtlamak amacıyla yazılmış bir eserdir.
II. Eserde Oğuzların iç çatışmaları ve komşularıyla yaptıkları mücadeleler anlatılmıştır.
III. İslam uygarlığı etkisindeki ilk edebiyat ürünüdür.
IV. Bamsı Beyrek, Deli Dumrul kitabın meşhur bölümleridir.
6. Yukarıdaki özelliklerden hangileri Dede Korkut öyküleri için doğrudur?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve IV.
D) II. ve III. E) III. ve IV.
7. Aşağıdakilerden hangisi divan şiirinin ilk temsilcisi kabul edilmektedir?
A) Fuzuli B) Baki C) Hoca Dehhani
D) Ahmet Yesevî E) Gülşehrî
8. I. Her beytin dizeleri kendi arasında uyaklıdır.
II. Din, tasavvuf, kahramanlık, aşk” gibi konular işlenir.
III. Beyit sayısı sınırlı değildir. Uzun ve manzum öyküdür.
IV. İran edebiyatından alınmıştır.
Bahsedilen divan edebiyatı nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gazel B) Rubai C) Mesnevi
D) Kaside E) Bent
9. Aşağıdaki dizelerden hangisi, tümüyle Divan edebiyatı ürünlerinin adlarıdır?
A) Şarkı - murabba - koşma - kaside - tuyuğ
B) Şarkı - türkü - devriye - rubai - mersiye
C) Nefes - muhammes - kaside - mani - destan
D) Kaside - müstezat - gazel - şarkı - mesnevi
E) Terkib-i bent - tuyuğ - semai - müstezat -rubai
10. (I) İslamiyet öncesi Türk edebiyatı Türklerin İslamiyet’i benimsediği X-XI. yüzyıla kadar sürer. (II) Çoğunlukla sözlü edebiyata dayanır. (III) Bunun nedeni Türklerin göçebe yaşamı nedeniyle yazıyı çok geç kullanmalarıdır. (IV) Sözlü edebi ürünlerde nazım birimi dörtlük, temel ölçü de hece ölçüsüdür. (V) Şiirler "baksı" adı verilen saz eşliğinde söylenir.
Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?
A) I. B)II. C) III. D) IV. E) V.
11. Bulamadım şu halimden anlayan
Gönül hasta, dudak hasta, dil hasta
Yağmur yağar, dağı taşı ıslatır
Yaylalardan uzak kalan sel hasta
Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Koşmanın "güzelleme" nazım türündendir.
B) II. ve IV. dizelerdeki "dil" ve "sel" sözcüklerinde yarım uyak vardır.
C) Koşmanın ilk dörtlüğü olup xaxa biçiminde uyaklanmıştır.
D) II. ve IV. dizelerdeki "hasta" sözcükleri rediftir.
E) Söz sanatı yapılmamıştır.
12. "Yesevi tarikatındaki dervişlerin şiirlerini toplayan eserlerdir.
Hikmeti söyleyenler, adlarını belirtmedikleri için eser anonimdir.
Hikmetler dinsel, ulusal niteliklidir.Bu şiirler coşkusuz,kuru şiirlerdir."
Yukarıda sözü edilen eser, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Atabetü'l Hakayık B) Kutadgu Bilig
C) Divan - ı HikmetD) Şecere - i Ensab
E) Yunus Divanı
13. Kafiye düzeni yönüyle birbiriyle benzerlik gösteren nazım şekilleri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rubai, tuyuğ, türkü
B) Tuyuğ, türkü, murabba
C) Rubai, tuyuğ, mani
D) Tuyuğ, murabba, şarkı
E) Rubai, murabba, türkü
14. ) I. Sagu II. Taşlama III. Sav IV. Mersiye V. Koşuk
Yukarıda verilmiş edebi ürünlerden hangi ikisi içerik yönüyle benzerlik gösterir?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve V.
15. ”Güzeller Mihribân olmaz dimek yanluşdur ey Bâkî
Olur vallâhi billâhi heman yalvarı görsünler.”
Yukarıdaki beyitle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Altı çizili sözcükte tevriye sanatı vardır.
B) Gazelin makta beytidir.
C) Kafiye dizilişi xb şeklindedir.
D) Gazelin matla beytidir.
E) Aşk konusunu işleyen bir beyittir.
16. Aşağıdaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?
A) Tahir ile Zühre / Anonim
B) Makâlât / Hacı Bektâş-ı Velî
C) Terkib-i Bent / Bağdatlı Rûhî
D) Leyla ile Mecnun / Fuzûlî
E) Mantıku’t Tayr / Ahmedî
17. “Yüzünde çifte benler
Hayran oldu görenler
Bilmem nasıl vazgeçer
Sana gönül verenler.”
Yukarıdaki dörtlüğün nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ninni B) Mâni C) Varsağı D) Ağıt E) Semaî
18. "Âşık, Sevgili, Şarâb" mazmunlarının tasavvufi metinlerdeki karşılığı aşağıdaki gruplardan hangisinde doğru verilmiştir?
A) Allah, Derviş, ilâhi Aşk
B) Derviş, ilâhi Aşk, Allah
C) İlâhi Aşk, Derviş, Allah
D) İlâhi Aşk, Derviş, Allah
E) Derviş, Allah, ilâhi Aşk
19. Aşağıdakilerden hangisi Kök-Türk yazıtlarının özelliklerinden biri değildir?
A) Türk adının geçtiği ilk metindir.
B) Türk tarihi hakkında bilgi veren yazılı bir kaynaktır.
C) Türk şiir türünün en eski örneğidir.
D) Türk hitabet sanatının ve anı türünün ilk örneklerindendir.
E) Türkçenin zengin ve işlenmiş bir dil olduğunun kanıtıdır.
20. Aşağıda verilen özelliklerden hangisi Nasreddin Hoca fıkraları için söylenirse yanlış olur?
A) Döneme ait bazı toplumsal özelliklerin görüldüğü
B) Fıkralardaki olayların halkın mizah anlayışını yansıttığı
C) Fıkralardan çıkarılacak derslerin olduğu
D)Tüm fıkraların Nasreddin Hoca tarafından oluşturulduğu
E) Sözlü edebiyat ürünlerinden olduğu
21. “Bre ağalar bre beyler
Ölmeden bir dem sürelim
Gözümüze kara toprak
Dolmadan bir dem sürelim”
Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) 8’li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
B) Konusu kahramanlıktır.
C) Yarım uyak kullanılmıştır.
D) Uyak düzeni abcb şeklindedir
E) Varsağıdan alınmıştır.
22. Lâle yaktı ciğerini gül-i handanın için
Serviler kesti kolunu kadd-i hıramanın için
Yukarıdaki beyitle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi doğru değildir?
A) Türkçe olmayan kelimeler vardır.
B) Aruz vezniyle yazılmıştır.
C) Farsça tamlamalara yer verilmiştir.
D) Bir gazelin son beytidir.
E) Teşhis sanatı vardır.
23. “Bir sen ü bir ben ü bir mutrib-i pâkîze-edâ
İznin olursa eğer bir de Nedîm-i şeydâ
Gayrı yârânı bu günlük edip ey şûh fedâ
Gidelim serv-i revânım yürü Sa’d-âbâd’a”
Yukarıdaki bent aşağıda verilen nazım şekillerinden hangisine aittir?
A) Terkib-i bent B) Murabba C) Rubâi D) Şarkı E) Muhammes
24. Aşağıdakilerden hangisi koşuk ile saguyu birbirinden ayırır?
A) Ölçüsü B) Dili C)Nazım birimi D) Uyak örgüsü E) Konusu
25. Aşağıdakilerden hangisi hakkında yazıldığı toplumun tarihi hakkında bilgi vermez?
A) Taşlıcalı Yahya’nın Şehzade Mustafa için yazdığı mersiye
B) Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın “Bura Hiroşima’dır” şiiri
C) Karacaoğlan’ın aşk konusunu işlediği bir güzellemesi
D) Uygurlara ait olan Göç Destanı
E) Kayıkçı Kul Mustafa’nın Genç Osman Destanı
26. Su akar güldür güldür
Mendilim dolu güldür
Yeri göğü yaratan
Bir gün de bizi güldür
Bu dizelerdeki altı çizili sözcüklerde aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi vardır?
A) Tariz B) Tevriye C) Tezat D) Cinas E) İntak
27. Aşağıdakilerin hangisinde kasidenin bölümleriyle ilgili yanlış bilgi verilmiştir?
A) Nesib (teşbib): Giriş bölümüdür. Kasideler, bu bölümde yapılan betimlemelere göre adlandırılır.
B) Tegazzül: Kaside içinde gazel söyleme anlamına gelir. Bu bölümde aşk, şarap, kadın gibi gazellere özgü konular, lirik bir anlatımla işlenir.
C) Girizgah: Denk düşürerek asıl konuya, yani övgüye giriş yapılan bölümdür.
D) Methiye: Padişah, sadrazam, vezir, paşa gibi yüksek görevli kişilere ya da din büyüklerine yöneltilen övgünün yapıldığı bölümdür.
E) Fahriye: Kasidenin sonuç bölümüdür. Şair, böyle güzel bir şiiri yazıp bitirebildiği için dua ederek kasidesini tamamlar.
28. Nâbi (I) övgü ve hicivleriyle (II) ünlü Divan şairidir. Kalemini kılıç gibi kullanan şair, söz sanatlarında da olağanüstü bir yeteneğe sahiptir. Daha sonraları İstanbul'un bir ilçesine ismini veren Vezir Bayram Paşa'yı (III) hicvetmesi sonunu hazırlamıştır. Padişah IV. Murat (IV) zamanında XVIII. Yüzyılda yaşayan şairin Siham-ı Kaza (V) adlı eseri ünlüdür.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I. B)ll. C)lll. D) IV. E) V.
29. ......... yüzyıl, Divan edebiyatının en büyük iki şairini yetiştirmiştir. Birincisi Bağdat çevresinde yaşayan ve Türkçe, Arapça, Farsça divanları, "Leyla vü Mecnun" gibi eserleri ve Kanuni'ye yazdığı ünlü mektubu Şikâyetname ile tanınan ......... 'dir. İkincisi ise İstanbul'da saray çevresinde yetişen gazelleri yanında ünlü yedi bendlik Kanuni Mersiyesi ile sanatının zirvesine çıkan Sultanü'ş Şuara (Şairler Sultanı) .......... 'dir. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) XV. Fuzulî Nefi
B) XVII. Nedim Nâbi
C) XVI. Şeyhi Bakî
D) XVII. Şeyh Galip Nedim
E) XVI. Fuzulî Bakî
30. 1375 -1431 yılları arasında yaşamış "Divan" ve "Hüsrev ile Şirin" mesnevisi sahibidir. Ona asıl ününü "Harnâme" adlı mesnevisi sağlamıştır. Bir eşeğin başından geçen olayları anlatan bu mesnevi, Divan edebiyatının en ünlü hiciv ürünlerindendir. XVI. yüzyılın büyük Divan şairi Fuzulî'yi etkilemiştir.
Burada özellikleri verilen şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?
A) Âşık Paşa B) Necati Bey
C) Süleyman Çelebi D) Şeyhi
E) Şeyh Galip
31. Âşık Tarzı Halk edebiyatının dili sade olup ......... ölçüsü ve dörtlük nazım birimiyle oluşturulan şiirlerin başlığı yoktur. Daha çok doğaçlamayla söylendiği için yarım kafiye ağırlıklıdır. Şiirlerin son dörtlüğünde şairin mahlası geçer; mahlas kullanmaya "tapşırma" denir. Şairlerin (ozanların) şiirleri ........ adı verilen defterde toplanır. Güncel ve sosyal olaylar şiire yansır. Karacaoğlan, Dertli, Dadaloğlu temsilcilerindendir. Koşma, semai, varsağı, destan gibi nazım biçimleri kullanmışlardır. Koşmanın dört nazım türü vardır: ağıt ......... taşlama ve güzelleme. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) aruz, cönk, mani
B) hece, cönk, semai
C) aruz, divan, destan
D) hece, divan, türkü
E) hece, cönk, koçaklama
32. 13.-14. yüzyıl tasavvuf şairlerinden olan sanatçı kuvvetli bir tasavvuf kültürüyle yetişti. Anadolu Türkleri arasında tasavvufu yay-mak, halka dervişlik yol ve törelerini öğretmek amacıyla Garip-nâme adlı Türkçe bir mesnevi yazdı.
Bu parçada aşağıdaki sanatçıların hangisinden söz edilmektedir?
A) Yunus Emre'den B) Pir Sultan Abdal'dan
C) Kaygusuz Abdal'dan D) Âşık Paşa'dan
E) Ahmet Yesevi'den
33. Gölgeler içinde ağaçlar yorgun
Her tarafta yetim bir tevekkül var
Sanki fısıldıyor Anadolu'nun
Uyuyan ruhuna ninniler rüzgâr
Yukarıdaki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Birden fazla varlık kişileştirilmiştir,
B) İstiare sanatı vardır.
C) Tam kafiye kullanılmıştır.
D) Redif yoktur.
E) Düz uyak kullanılmıştır.
34. Edebiyatımızda aruz ölçüsünün kullanıldığı ilk eser aşağıdakilerden hangisidir?
A) Vesilet-ün Necat B) Garip-nâme C) Kutadgu Bilig
D) Divan-ı Hikmet E) Iskender-nâme E) Manas Destanı
Not Baremi: Her test sorusunun doğru cevabı 3 (üç) puandır. Son soru 1 puandır. Sınav süresi bir ders saatidir. Başarılar…
