TANZİMAT DÖNEMİNİ ETKİLEYEN BATI EDEBİYATI AKIMLARI TEST-1
I. İnsanı ve sanatkârı merkeze alma
II. Olay örgüsünü önemsizleştirme
III. Rüyayı önemseme
IV. Yeni keşfedilen doğaya yönelme
V. Yerli ve millî olma
1.Yukarıda verilen ilkelerden hangileri romantizme ait değildir?
A) I. ve II. B) I. ve IV. C) II. ve III.
D) III. ve V. E) IV. ve V.
1857 yılında Gustave Flaubert’in Madam Bovary’i yazmasıyla roman ve hikâyeyi en çok geliştirecek olan realizm………… karşı zafer kazandı. Gerçeği olduğu gibi yansıtma yolunu seçen ve gözleme büyük önem veren sanatçılar, gerçekçi çevre ve töre tasvirleri yaptılar. Duygularını gizleyen sanatçılar, estetiğin yasalarına uygun davrandılar, biçim mükemmelliğine yaslandılar. Fransa’da Stendhal ile Balzac’ın öncülük yaptığı bu akıma Goncourt Kardeşler, Alphonse Daudet gibi isimler de katıldı. Rusya’da Gogol, Tolstoy, Çehov, Turgenyev, Dostoyevski, Amerika’da Mark Twain, İngiltere’de Charles Dickens gibi büyük sanatçıların benimsediği bu akıma Tanzimat’ın ikinci kuşağının büyük sanatçıları…………… ve………… bu akımı roman ve hikâye alanına taşıdılar. Sonraki dönemlerde de bu akım, edebiyatımızda en yaygın roman ve hikâye akımı olarak varlığını sürdürdü.
2.Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
A) klasisizme-Recaizade Mahmut Ekrem-Halit Ziya
B) romantizme - Recaizade Mahmut Ekrem - Samipaşazade Sezai
C) romantizme - Nabizade Nazım - Refik Halit Karay
D) natüralizme - Muallim Naci - Yakup Kadri
E) parnasizme - Recaizade Mahmut Ekrem - Mehmet Rauf
Roman, büyük bir yolun üstünde gezdirilen aynadır. Kâh göklerin maviliğini yansıtır, kâh yolun çukurlarında biriken çamuru. Ama siz kalkar, torbasında ayna taşıyan adamı ahlâksızlıkla suçlarsınız! Aynası, çamuru gösteriyor diye, aynayı suçlayamazsınız! Asıl çamurlu büyük yolu, en çok da suyun birikmesine, çamur olmasına yol açan bayındırlık müfettişi suçlanmalı.
3.Bu parçada dile getirilen düşünceler aşağıdaki edebî akımlardan hangisiyle örtüşmektedir?
A) Klasisizm
B) Natüralizm
C) Empresyonizm
D) Sürrealizm
E) Romantizm
"Bu akımda yaşanan çağ ve toplumsal koşullar nedeniyle hüzün ve karamsarlık ön plana çıkmıştır; aşk, ölüm, intihar, acı, aşktan kaynaklanan hastalıklar, özgürlük gibi konular, yazarlar için öncelikli olmuştur."
4.Bu parçada sözü edilen akım ve bu akımın Türk edebiyatında etkili olduğu dönem, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Romantizm - Tanzimat I. Dönem
B) Realizm - Tanzimat Dönemi
C) Klasisizm - Tanzimat I ve II. Dönem
D) Romantizm - Tanzimat II. Dönem
E) Naturalizm - Tanzimat Dönemi
• Sanatçılar, eserlerinde kişisel fikirlerini ortaya koymaktan çekinmemişlerdir.
• Özgürlük, eşitlik gibi kavramları halka yayma çabası vardır.
5.Yukarıda özellikleri verilen Tanzimat Dönemi edebî akımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Realizm B) Romantizm C) Naturalizm
D) Sembolizm E) Parnasizm
6. Bu akımda aydınlanma çağı düşünürlerinin, J.J. Rousseau ve Voltair'in etkisi olmuştur. "Özgürlük, demokrasi, insan hakları bu akımın temelini oluşturmaktadır.
Bu parçada sözü edilen akım, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Parnasizm B) Realizm C) Naturalizm
D) Romantizm E) Sembolizm
I. Soya çekim, determinizm, deneysel uygulama, varoşların edebiyatı (natüralizm)
II. Kuralcılık, akıl ve sağduyu, insanın iç doğası, tarih ve mitoloji, Antik Yunan - Latin kültürü (klasisizm)
III. Duygu, hayal, coşku, dış doğaya hayranlık, özgürlük, ulusçu ve toplumcu olma (realizm)
IV. Bilinçaltına, rüyaya, ruhi otomatizme dayanma, şiir yazarken aklı devre dışı bırakma (sürrealizm)
V. Nesnel doğa tasvirleri yapma, plastik güzellik, egzotik güzellikler, aşırı biçimcilik, yalnız şiirde görülen gerçekçilik (parnasizm)
7.Yukarıda numaralanmış yerlerden hangisinde verilen kavramlar ile ayraç içindeki akım uyumlu değildir?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
8. “Mademki edebiyatta pozitif bilimlerin gerçekçiliği geçerlidir, o zaman yazar da buna uymak mecburiyetindedir. Yani o da eserinin konusu ve kahramanları karşısında, en az bir bilim insanı kadar tarafsız ve nesnel olmak mecburiyetindedir. Nasıl bir biyolog bitkiler karşısında, “Bu güzel, bu çirkin; bu faydalı, bu zararlı.” gibi peşin fikir taşımaz veya böyle bir ayrıma gidemezse; bir kimyacı oksijene sevgi, azota nefret duyamazsa, natüralist sanatkâr da olaylar ve insanlar karşısında iyilik-kötülük, doğruluk-yanlışlık, güzellik-çirkinlik ayrımı yapamaz.”
Böyle konuşan bir sanatçı ile aşağıdaki sanatçılardan hangisi aynı görüşleri paylaşmaz?
A) Emile Zola
B) Hüseyin Rahmi Gürpınar
C) Nabizade Nazım
D) Beşir Fuat
E) Namık Kemal
9. Verdiğim parçayı, ne olur, dediğim gibi, rahat, özentisiz söyle. Çünkü birçok oyuncu gibi söz parlatmaya kalkacaksan, mısralarımı şehrin tellâlına okuturum daha iyi. Elini kolunu da havalara savurma öyle; ölçüsünde, tadında bırak her şeyi. Duyduğun coşkunluk bir sel, bir fırtına, bir kasırga gibi de olsa, onu dindirecek bir hava bulmalı, buldurmaksın. Bir oyuncu Termagant’ın kendisinden daha yaygaracı, Nemrut’tan daha Nemrut oldu mu, hak ettiği şey kırbaçtır bence. Bu hâllere düşme, rica ederim.
Shakespeare’nin tiyatro oyuncusuna uyarılarda bulunduğu bu parçada hangi akımın ilkeleri ortaya konmaktadır?
A) Romantizm B) Natüralizm C) İzlenimcilik D) Klasisizm E) Hümanizm
10. Yazarın tek romanıdır. Servetifünun'da tefrika edilmiştir. Realist ilk romandır. Yanlış Batılılaşmanın konu edildiği romanlardandır.
Bu parçada sözü edilen eser, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Araba Sevdası B) Felatun Bey ve Rakım Efendi
C) İntibah D) Cezmi
E) Avrupa'da Bir Cevelan
11. Realizm her ne kadar Türk edebiyatına...................... girmiş olsa da başarılı örneklerini...................... verecektir. Ayrıca onu değerli kılan asıl yanı, realizmin etkisinde olması değildir; Fransız realistler gibi ......................., ......................romanlarında görüldüğü üzere duygularını romanlarına katmayışıdır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) Recaizade Mahmut Ekrem'le
B) Halit Ziya Uşaklıgil
C) Kırık Hayatlar
D) Aşkı Memnu
E) Eylül
12. ........................; köyü, kırsal yaşamı konu edinen ilk romandır. Eser aynı zamanda Türk edebiyatından........................ etkinin görüldüğü ilk romanlardandır. Olay Antalya'nın Beymelik köyünde geçer. Romanın kahramanı ekonomik çıkarlarını gözeterek kızı ........................'yi, zengin ve öküzleri olan Sarı İsmail ile evlendirmek, böylece tarlasını sürecek öküzleri bedavaya getirmek ister.
Bu parçada boş bırakılan yerlerin, aşağıdakilerden hangisiyle hiçbir ilgisi yoktur?
A) Karabibik B) Dilber C) Huriye
D) Natüralist E) Nabizade Nazım
Çağın koşulları, sanat ve edebiyat anlayışı değiştikçe
sanatçıların insana, topluma, çevreye ve dünyaya ba-
kışları da bundan etkilenmiş birbirinden farklı düşünce
ve sanat akımları ortaya çıkmıştır. Pek çok zaman da
bu akımlar birbirine tepki olarak doğmuştur.
Örneğin romantizm klasisizme, realizm romantizme,
I II
natüralizm realizme, sembolizm parnasizme bir tepkidir.
III IV V
13.Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
14.Aşağıdaki yargılardan hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Hümanizmin İspanya’daki temsilcisi Cervantes’in 16. yüzyılda yazdığı Don Kişot, romanın başlangıcı sayılır.
B) Dante, Petrerca, Ariosto, Tasso İtalya’da; Milton, Bacon, Shakespeare İngiltere’de hümanizm akımını yaygınlaştırmıştı.
C) Akla, sağduyuya ve kuralcılığa dayanan klasisizm seçkinlerin edebiyatı olmuş, geçici rağbeti değil kalıcı rağbeti önemsemiştir.
D) Klasisizme tepki olarak ortaya çıkan romantizm, dış doğanın yerine insanın iç dünyasını işlemeyi tercih etmiştir.
E) Realizmin ileri bir uygulaması olan natüralizm, gözlemin yanına deneyi, soya çekimi ve determinizmi koymuş, “tezli” roman anlayışını yaygınlaştırmıştı.
Yazar, elindekinin hepsini harcamayan, becerebildiğin-den fazlasına el atmayan, sesinin izninden daha yüksek konuşmayan, yedekleri olan, kendini tutan, kendine kurallar bulan ve sağduyusunun yönünde hareket edendir.
15.Bu parçada sanat anlayışını belirten yazarın aşağıdaki akımlardan hangisine bağlı olduğu söylenebilir?
A) Hümanizm B) Parnasizm C) İzlenimcilik D) Klasisizm E) Romantizm
• Fransız romanı örnek alınmıştır.
• Teknik zayıftır.
• Tesadüfler ön plandadır.
• Romantizmin etkisi hâkimdir.
16.Yukarıda verilen özellikler aşağıdaki dönemlerden hangisine aittir?
A) Tanzimat B) Servetifünun C) Fecriati
D) Millî edebiyat E) Cumhuriyet
17. Aşağıdakilerin hangisinde Tanzimat Dönemi ile ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Divan edebiyatının birçok dil özelliği Tanzimat Dönemi'nde de karşımıza çıkar.
B) Tanzimat Dönemi'nin öykü ve romanları teknik yönden kusurludur.
C) Roman dili, şiir diline göre oldukça yalın, konuşma diline göre ağırdır; romanlar, romantizmin etkisiyle yol S. göstericiliğe soyunmuştur.
D) Fransız edebiyatının etkisi çok belirgindir; özellikle, edebî akımlarla karşılaşılan ilk dönemdir.
E) Birinci dönemde toplumsal ikinci dönemde bireysel konularda romanlar yazılmıştır, her iki dönem de romantizmin ağırlığı hâkimdir.
18. Aşağıdaki eserlerin hangisi, yazarının etkilendiği akım bakımından farklıdır?
A) Yeryüzünde Bir Melek
B) Paris'te Bir Türk
C) Araba Sevdası
D) Henüz On Yedi Yaşında
E) Yeniçeriler
19. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Tanzimat Dönemi’nde komedi yazanlar, Moliere’nin etkisiyle klasisizmden etkilenmişlerdir. Bunların başında Şinasi ve Ahmet Vefik Paşa vardır.
B) Tanzimat’ın ilk döneminde Namık Kemal ve Ahmet Mithat gibi sanatçılar, Victor Hugo’nun etkisiyle romantizmin etkisinde romanlar yazmışlardır.
C) Tanzimat’ın ikinci dönem romancılarından Recaizade Mahmut Ekrem ve Samipaşazade Sezai romantizmden realizme geçmişlerdir.
D) Tanzimat sanatçılarını en çok etkileyen akım olan klasisizm, Fransız İhtilali’nin fikir ortamından doğmuş özgürlükçü bir akımdır.
E) Klasisizmin ilkelerini Fransız eleştirmen Boileau, romantizmin ilkelerini ise Fransız sanatçı Victor Hugo yazmıştır.
Bana göre, sanatta mükemmeli bulmak esastır. Mükemmeli bulmak ise konunun seçilişinde değil, onun ele alınıp anlatılışındadır. Onun için ana dili en güzel biçimde kullanmak şarttır. Gerçek sanatçı eserlerinde günlük konuşma dilinden uzaklaşmalı ve yetkin bir dil kullanmalıdır.
20.Bu sözler aşağıdaki sanatçı ve akımlardan hangisiyle ilgilidir?
A) Boileau - Klasisizm
B) Victor Hugo - Romantizm
C) Emile Zola - Natüralizm
D) Guy de Maupassant - Natüralizm
E) Andre Breton - Sürrealizm
19. yüzyılda romantizm ve realizm akımlarıyla roman, altın çağını yaşamıştır. Bütün Avrupa edebiyatlarında diğer türler arasında, bu yüzyılın en çok rağbet bulan, en çok okunan ve eleştirilen bir türü olarak roman hep ön planda olmuştur. ………….. adlı dev roman külliyatında Balzac, Fransız toplumunun ve coğrafyasının gerçek görünümlerini bütün incelik ve derinlikleriyle yansıtmayı başardı. G. Flaubert’in…………. adlı romanı realist romanın başeseri oldu. Emile Zola’nın başını çektiği natüralist akım içinde roman, kendisinin kuramını “Deneysel Roman” adıyla yaptığı gibi gerçekten bir deney ürününe dönüştü. Yazarın…………. dizisi bu çabadan doğdu.
21.Bu parçadaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir?
A) İnsanlık Komedyası / Madame Bovary / Les Rougon Macquart
B) Yanlışlıklar Komedyası / Duygusal Eğitim / Hayvanlaşan insan
C) Tanrısal Komedya / Salambo / Toprak
D) insanlık Komedyası / Eugenie Grandet / Nana
E) Yanlışlıklar Komedyası / Madame Bovary / Hayvanlaşan İnsan
• Klasik edebiyatın bütün kural ve biçimlerine karşı çıkılmış.
• Akıl ve sağduyu yerine duygu ve hayale yer verilmiş.
• Konular Yunan ve Latin edebiyatından değil, millî efsanelerden, millî tarihten, günlük yaşamdan seçilmiştir.
22.Yukarıda özellikleri verilen akım, aşağıdaki eserlerin hangisinde daha belirgindir?
A) Araba Sevdası B) Jön Türkler
C) Şair Evlenmesi D) Sergüzeşt
E) Zehra
"Düşünüyorum, öyleyse varım." diyen Descartes'e göre gerçek, ancak akıl yoluyla bulunabilir. Duygular yanıltıcıdır; duyguların aklın denetiminde olması gerekir.
23.Bu parçadan hareketle Descartes'in, aşağıdakilerin hangisinde sanatçıları daha fazla etkilediği ve bu sanatçıların da Descartes'in fikirlerini edebiyata yansıttıkları söylenebilir?
A) Romantiklerde B) Realistlerde C) Klasiklerde
D) Natüralistlerde E) Parnasyenlerde
24. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi diğerlerinden farklı bir edebî akımın etkisindedir?
A) Corneille B) Racine C) Moliere
D) Descartes E) Victor Hugo
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
C B B A B D C E D A E B C D D A E C D A A B C E
