TANZİMAT ANLATMAYA BAĞLI METİNLER (HİKÂYE ve ROMAN)TEST-3
1.Aşağıdaki yazar - eser eşleştirmelerinin hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
A) Namık Kemal - İntibah
B) Samipaşazâde Sezai - Telamak
C) Ahmet Mithat Efendi - Felatun Beyle Rakım Efendi
D) Nabizade Nazım - Karabibik
E) Şemsettin Sami - Kamus-ı Türkî
Babasını küçük yaşta kaybetmiş olan Talat’ı, annesi büyütmüştür. Bir kalemde çalışmakta olan Talat, işe gidip gelirken Hacı Mustafa’nın dükkânına uğramakta ve oradan tütün almaktadır. Talat, bir gün Hacı Mustafa’nın dükkânında iken evin cumbasında Fıtnat’ı görür ve ona âşık olur. Eve kapatılmış bir şekilde günlerini devam ettiren Fıtnat da Talat’ı sever. Ancak Fıtnat, evden çıkamadığı için Talat, kadın kılığında eve girer ve Fıtnat ile konuşur. Babalığı Hacı Mustafa, Fıtnat’ı Ali Bey adında zengin birisiyle evlendirir; ama Fıtnat, Ali Bey’i yanına yaklaştırmaz ve intihar eder. Ali Bey, Fıtnat’ın boynundaki muskayı açıp okuyunca öz kızıyla evlendiğini anlar ve çıldırır. Sevdiği kadının öldüğünü gören Talat da ölür.
2.Bu parçada sözü edilen eser aşağıdaki yazarlardan hangisine aittir?
A) Namık Kemal
B) Samipaşazâde Sezai
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Nabizade Nazım
E) Şemsettin Sami
Bihruz Bey, ciddi bir eğitim görmemiş bir gençtir. Özel hocalardan Fransızca ders almış; fakat onu da becerememiştir. Babası ölünce büyük bir miras kalır. Yazları Çamlıca’da, kışın Süleymaniye’de oturan Bihruz Bey’in bütün merakı pek zarif faytonuyla gezinti yerlerinde dolaşıp kendini göstermek, herkesten daha şık giyinmeye çalışmak, Türkçe cümleler arasında Fransızca kelimeler kullanarak konuşmaktır. Böylece Batılı olduğunu, alafrangalaştığını göstermek ister. Çalışmakta olduğu kaleme ise arada sırada uğrar. Bir gün arabasıyla Çamlıca’da dolaşırken, güzel bir landoda çok güzel bir kadına rastlar. Bir anda ona âşık olur. Kıza çiçekler verir, ertesi hafta arabasına bir mektup atar. Fakat o günden sonra kadını bir daha göremez. Onu çok yüksek aileden bir kadın zanneder. Bir yığın hayale kapılır. Hâlbuki bu, Periveş adlı kötü bir kadındır.
3.Bu parçada tanıtılan roman aşağıdakilerden hangisidir?
A) İntibah B) Zehra C) Araba Sevdası D) Sergüzeşt E) Felatun Beyle Rakım Efendi
4. Recaizâde Mahmut Ekrem’le ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Tiyatro, hikâye ve roman gibi türlerde eser vermiştir.
B) Araba Sevdası adlı romanında yanlış batılışmanın düşürdüğü komik durumları işlemiştir.
C) Araba Sevdası ile realizmin etkisinde ilk roman örneğini ortaya koymuştur.
D) Hikâyelerinde natüralist bir tutum sergilemiştir.
E) Namık Kemal’in etkisiyle Batı edebiyatına yönelmiştir.
Eserlerinde toplumsal faydayı ön plana alır, olmayacak rastlantılara, olağanüstü olaylara, her zaman rastlanan tiplere çok yer verir; okuyucunun bilgisini genişletmek düşüncesiyle sık sık olay dışına çıkarak ansiklopedik bilgilerle konuyu dağıtır. Tanzimatçılar arasında halk dilini en iyi o kullanır. İstanbul halkının konuştuğu dili, hiçbir özentiye kapılmadan bir sohbet havası içerisinde verir. Edebiyat tarihimizin tanıdığı en çalışkan yazar olarak bilinir.
5.Yukarıdaki parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Namık Kemal B) Ziya Paşa C) Muallim Naci D) Abdülhak Hamit E) Ahmet Mithat Efendi
…………….., asıl başarısını hikâye ve romanda göstermiştir. Türk hikâyesini, realizme doğru götürmekle kalmaz; edebiyatımızda ilk köy romanını yazar. Tanzimat’ın en bilinçli realist - natüralist eseri olan Karabibik’i yazmıştır. Eserlerinde; kahramanları durumlarına, yaratılışlarına uygun tarzda konuşturan hareketli, canlı, sade bir dil kullanmıştır.
6.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Nabizade Nazım B) Şemsettin Sami C) Namık Kemal D) Ziya Paşa E) Muallim Naci
7. Tanzimat edebiyatı ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Sanatçılar edebiyat yolu ile milleti uyandırmak, yükseltmek amacını taşımışlardır.
B) Divan şiirinin bireyciliğine, duygusallığına karşı çıkılmış, düşünceye ve toplumsallığa önem verilmiştir.
C) Edebiyatımızda gerçek nesir başlamış, gazete ile birlikte Batı anlayışındaki nesir türleri de edebiyatımıza girmiştir.
D) Birinci dönem Tanzimatçılar Romantizm’in ikinci dönem Tanzimatçılar Realizm’in tesiri altındadır.
E) Divan şiirinin kuralcılığına karşı çıkılmış ve şiirde Batı şiirinin nazım şekillerine geçilmiştir.
8. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde belirtilen kişiyle ilgili değildir?
A) Tiyatroyu halkı eğlendirmek için faydalı bir araç olarak görmüştür. (Namık Kemal)
B) Edebiyatımıza getirdiği birçok yenilikle modern edebiyatın öncülüğünü yapmıştır. (Şinasi)
C) Aruz yerine hece veznini kullanmayı savunmasına karşın aruzu kullanmayı sürdürmüştür. (Ziya Paşa)
D) “Araba Sevdası” adlı romanı ile yanlış Batılılaşmayı işlemiştir. (Nabizâde Nazım)
E) Kölelik ve cariyelik konusunu “Sergüzeşt” adındaki romanı ile eleştirmiştir. (Samipaşazâde Sezai)
9. Aşağıdakilerden hangisi, tür yönünden ötekilerden farklıdır?
A) Sergüzeşt-i Ali Bey
B) Araba Sevdası
C) Zehra
D) Şair Evlenmesi
E) Eylül
- Gülnihal
- İntibah
- Cezmi
- Celaleddin Harzemşah
10.Yukarıdaki eserlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Öğretici metinlerdir.
B) Olaya bağlı metinlerdir.
C) Aynı sanatçıya aittir.
D) Türleri farklıdır.
E) Romantizmin etkisinde yazılmışlardır.
- ... Farsça divanının ön sözünde, “İlimsiz şiir temelsiz duvara benzer.” der.
- ... üç ciltlik Harabat adlı antolojisinin ön sözünde, “İlim olmasa şair olmaz insan.” demektedir.
11.Bu görüşleri ileri süren şairler aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir?
A) Şinasi - Namık Kemal
B) Fuzûlî - Ziya Paşa
C) Ziya Paşa - Recaizade Mahmut Ekrem
D) Şinasi - Muallim Naci
E) Namık Kemal - Abdülhak Hâmit Tarhan
12.Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde belirtilen kişiyle ilgili değildir?
A) İlk çeviri roman olan Telemak dışında değişik yazarların romanlarını dilimize kazandırmıştır. (Yusuf Kâmil Paşa)
B) Çevre betimlemesi kadar kişi analizlerine de önem verdiği için Zehra adlı romanı ile psikolojik romanın ilk denemesini yapmıştır. (Nabizade Nazım)
C) Edebiyatı halkı eğlendirmede ve eğitmede bir araç olarak gördüğü için olay akışını keserek okura bilgi vermiştir. (Ahmet Mithat Efendi)
D) Romantizm akımının etkisiyle İntibah’ı iyi-kötü çatışması üzerine kurgulamıştır. (Namık Kemal)
E) Realizmin etkilerinin görüldüğü Sergüzeşt adlı romanıyla cariyelik kurumunun eleştirisini yapmıştır. (Recaizâde Mahmut Ekrem)
13.Aşağıdaki yazar - eser - akım eşleştirmelerinden hangisinde yanlışlık yapılmıştır?
A) Nabizade Nazım - Karabibik - realizm
B) Ahmet Mithat Efendi - Müşahedat - natüralizm
C) Namık Kemal - İntibah - romantizm
D) Samipaşazâde Sezai - Araba Sevdası - realizm
E) Recaizâde Mahmut Ekrem - Zehra - klasisizm
14.Samipaşazâde Sezai ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Edebiyatımızdaki ilk telif hikâyeleri yazmıştır.
B) Sergüzeşt adlı romanında kölelik ve cariyelik kurumunu eleştirmiştir.
C) Yazı yaşamını Servet-i Fünûn topluluğunda sürdürmüştür.
D) Roman ve hikâyelerinde realizmin etkisindedir.
E) Tanzimat edebiyatının ikinci dönem sanatçılarındandir.
15.Aşağıdaki eserlerden hangisinin türü roman değildir?
A) Sergüzeşt B) Küçük Şeyler
C) Telamak D) Araba Sevdası
E) Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat
16.Aşağıdaki sanatçılardan hangisi edebiyatı toplumu eğitmek için kullanılan bir araç olarak görmüş, eserlerinde tarihten astronomiye, kimyadan biyolojiye kadar her konuyu işlemiştir?
A) Recaizade Mahmut Ekrem B) Ziya Paşa
C) Şemseddin Sami D) Ahmet Mithat Efendi
E) Ahmet Vefik Paşa
İlk yazısı 1880’de Vakit gazetesinde A. Nazım imzasıyla yayımlanan, Esaret başlıklı denemesidir. 1880-1890 yılları arsında çok verimli bir yazın adamı konumundadır. Daha çok Romantik etkiler taşıyan şiirlerini bilimsel konuları işleyen makalelerini, öykülerini Hazine-i Evrak, Rehber-i Fünun gibi dergilerle Tercüman-Hakikat, Servet gibi gazetelerde yayımlamıştır. Romanlarında realist-natüralist bir çizgisi olan sanatçının en önemli eseri “Zehra” adlı romanıdır.
17.Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şemseddin Sami B) Ziya Paşa
C) Ahmet Mithat Efendi D) Muallim Naci
E) Nabizade Nazım
……….. , bir asrı dolduran düşüncedir. Osmanlıların Diderot’su, daha doğrusu Pierre
Larousse’udur. Fikirlerin özüne inmeye çalışan dürüst ve şatafatsız bir yazardır. Hepimizin o büyük yol göstericiden öğreneceğimiz çok şey var. ‘Hace-i Evvel’e sataşanlar onun yüzeyselliğini dile dolarlar. Oysa o, ele aldığı bir düzine ilimde üniversite hocalarımıza diz çöktürecek kadar bilgi sahibidir. Tarih, coğrafya, felsefe, dinler tarihi ve bütün şubeleriyle şarkiyat hâlâ onun kabına varacak bir kalem sahibi yetiştirememiştir..
18.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Şinasi B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Samipaşazade Sezai D) Ahmet Mithat Efendi
E) Muallim Naci
19. Aşağıdaki sanatçılardan hangisinin roman türünde eseri yoktur?
A) Namık Kemal B) Şemseddin Sami
C) Ahmet Mithat Efendi D) Abdülhak Hamit Tarhan
E) Nabizade Nazım
20.Tanzimat I. Dönem romancılığı ile II. Dönem romancılığının karşılaştırılmasıyla ilgili olarak aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. Dönemde romantizm, II. Dönemde realizmin etkisi görülür.
B) I. Dönemde rastlantısal olaylara yer verilirken II. Dönemde rastlantısal olaylara yer verilmez.
C) I. Dönemde yazar kişiliğini gizlemezken II. Dönemde yazar tarafsızlığını korur.
D) I. Dönemdeki abartılı tasvirler, II. Dönem romanlarında görülmez.
E) I. Dönem romanlarının dili, II. Döneme göre daha ağırdır.
21.Ahmet Mithat Efendi’nin edebi kişiliğiyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Meddahların hikâye anlatma yöntemini kullanarak romanlarında okurlara seslenmiştir.
B) Edebiyat, tarih, coğrafya, ziraat, iktisat alanlarında eserler vermiştir.
C) Sanat yapmak için değil, okuma zevki aşılamak ve halkı eğitmek amacıyla yazmıştır.
D) İlk romanlarında romantizm akımının etkileri açıkça görülür.
E) Kahramanlarının ve olayların gerçeğe yakın olmasına özen göstermiştir.
Tanzimat romanı, Fransız yazarlardan etkilenmenin en
belirgin örneğidir. Bu ilk romanlarda yazarların Batılı
yazarlardan esinlendiklerini kendileri de itiraf etmektedir.
Ahmet Mithat Efendi "Hasan Mellah" adlı romanında
I
Alexandre Dumas'ın "Monte Kristo"sundan, Çengi'de ise
II III
Voltaire'nin "Don Kişot"undan etkilenmiştir. "Müşahedat"
IV
romanında Emile Zola'ya neredeyse nazire yapmıştır.
Namık Kemal'in ”İntibah”ında Alexandra Dumas'ın
V
"Kamelyalı Kadın" romanının etkileri görülür.
22.Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır?
A) I. de B) II. de C) III. De D) IV. de E) V. de
23. Aşağıdakilerin hangisinde Tanzimat romanıyla ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Eserlerinde toplumsal gerçekliği esas alan Ziya Paşa, öykülerinde daha başarılıdır.
B) Ahmet Mithat roman ve öyküyü halkı bilinçlendirmenin bir aracı olarak görmüş, sanat kaygısını arka plana atmıştır.
C) Âli Bey, ilk mizah sözlüğünü hazırlamış olmanın yanında tiyatroya çeviri ve adapte yoluyla yaptığı katkılarla da önemlidir.
D) Namık Kemal, döneminin öncü şair ve romancısıdır; eserlerinde sözünü sakınmamış, toplumsal düzeni ve mutlakiyetçiliği eleştirmiştir.
E) Şinasi, Tanzimat Dönemi'nin fikir babasıdır, yenilikçi ve toparlayıcı kişiliğiyle gençlere ön ayak olmuştur.
Bihruz Bey, bir Osmanlı paşasının oğludur. Evde özel hocalardan yarım yamalak bir eğitim görmüştür. Alafrangalığa düşkün, sokakta karşılaştığı insanlarla Fransızca konuşmak için çabalayan, gösteriş budalası biridir. Bihruz Bey bu yönleriyle ................. romanındaki ................ benzer. O da tıpkı Bihruz gibi Avrupalı görünmenin Fransızca bilmek, bol para harcamak olduğunu düşünür.
24.Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olur?
A) İntibah - Ali Bey'e
B) İntibah - Mahpeyker'e
C) Felatun Bey ve Rakım Efendi - Felatun'a
D) Sergüzeşt - Dilber'e
E) Hasan Mellah - Hasan'a
Şu hikâyeyi teşkil eden vekâyi ve ahvâlin zaman-ı cereyanı olan bundan yirmi beş, otuz sene mukaddemeleri Avrupa görmüş bazı gençlerden ibtidâ Zaraet-ı pervan-ı kibarzadegâna ve sonraları hâl ve vakitleri ikinci derecede bulunan ricâl evladının kabiliyetine sirayet eden alafrangalık illetine hasb'el - istidad Keşfi Bey dahi düçâr olmuş ve (...)
25.Recaizade Mahmut Ekrem'in "Araba Sevdası" adlı eserinden alınmış bu parçadan Tanzimat romanıyla ilgili aşağıdaki özelliklerden hangisine ulaşılabilir?
A) Roman tekniği gelişmemiş, yazarlar ilk olmanın acemiliklerini taşımaktadır.
B) Eserlerde Batı romanlarının etkisi büyüktür.
C) Dil Arapça, Farsça terkiplerle yüklü, dönemin halk diline göre ağırdır.
D) Toplumu eğitme, bilinçlendirme amacı hâkimdir.
E) Şiire göre roman daha fazla ilgi görmüş, okunmuştur.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
B E C D E A E D D A B E E C B D D D E E E D A C C