TANZİMAT EDEBİYATI COŞKU ve HEYECANI DİLE GETİREN METİNLER ŞİİR TEST-4
1. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Edebiyatının özelliklerinden biri değildir?
A) Birinci dönem sanatçıları “toplum için sanat”, ikinci dönem sanatçıları ise “sanat için sanat” görüşüne bağlıdırlar.
B) Birinci dönem sanatçıları realist ve parnasyen, ikinci dönem sanatçıları romantiktirler.
C) Hemen bütün Tanzimatçılar yanlış batılılaşmaya karşıdırlar.
D) Romanlarda olayın akışı kesilerek bilgi verilir.
E) Eserlerde zaman zaman metafizik temalara rastlanır.
2. Ziya Paşa ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?
A) Şiir, anı, makale ve antoloji türlerinde eserler vermiştir.
B) Çocukluk anılarını “Defter-i Âmal” adlı eserinde toplamıştır.
C) “Şiir ve İnşa” makalesinde, edebiyatla ilgili görüşlerini açıklamıştır.
D) Derlediği Osmanlı atasözlerini “Durub-ı Emsal-i Osmaniye” adlı eserinde toplamıştır.
E) “Zafername” adlı eserinde, Sadrazam Ali Paşa’yı över görünerek, üstü örtülü bir şekilde yermiştir.
3. 1839'da ilan edilen Tanzimat Fermanı'yla Osmanlı Devleti siyasi, sosyal ve kültürel anlamda Batıya açılmaya başladı. Batılı anlamda Türk tiyatrosunun ortaya çıkışı da bu döneme rastlar. Yabancı dil, ekonomi ve maliye öğrenimi görmek üzere Paris'e gönderilen, yurda dönüşünde Agah Efendi ile birlikte “Tercüman-ı Ahval” adlı ilk özel gazeteyi çıkaran ………. gazetede yayınladığı …….. , Türk edebiyatında Batılı tarzda ilk ……….. olarak kabul edilir.
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi gerekir
A) Namık Kemal’in - Kara Bela - oyun
B) İbrahim Şinasi’nin - Şair Evlenmesi - oyun
C) Recaizade Mahmut Ekrem’in - Araba Sevdası - roman
D) Mehmet Rauf - Eylül - roman
E) Halit Ziya Uşaklıgil - Mai ve Siyah – roman
4. İlk özel Türk gazetesi Tercüman-ı Ahval’i çıkarmışlar; makale, hatıra, roman, tiyatro, hikâye gibi yazı türlerini edebiyatımıza kazandırmışlardır. İlk dönemde eser veren sanatçılar, “Voltaire, Montesquie, J. J. Rousseau” vb. etkisinde kalarak dönemlerindeki yönetim baskısına karşı çıkmışlardır. “Hürriyet, adalet, kanun, eşitlik” gibi o güne dek pek bilinip tanınmayan kavramları tanıtmaya ve bunların önemini halka anlatmaya çalışmışlardır.
Bu parçada tanıtılan sanatçılar aşağıdakilerin hangisi içinde yer alır?
A) Servet-i Fünuncular
B) Tanzimatçılar
C) Beş Hececiler
D) Ferc-i Aticiler
E) Yedi Meşaleciler
Sanatçı Eser Akım
I. ……….. Şair Evlenmesi Klasisizm
II. Namık Kemal ………. Romantizm
III. Abdülhak Hamit Sahra ………
5.Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Ziya Paşa – Zavallı Çocuk – Klasisizm
B) Şinasi – İntibah – Romantizm
C) Muallim Naci – Gülnihal – Romantizm
D) Şinasi- Vatan yahut Silistre – Klasisizm
E) Recaizade Mahmut Ekrem – Zemzeme – Romantizm
6.Aşağıdakilerin hangisinde, romantizm akımından etkile-nen sanatçılar bir arada verilmiştir?
A) Namık Kemal - Abdülhak Hamit - Puşkin - Victor Hugo
B) Şinasi- Recaizede Mahmut Ekrem - Geothe - A. Dumas
C) Ziya Paşa - Namık Kemal - Racine - Alfred de Musset
D) Abdülhak Hamit - R. Mahmut Ekrem - Boileau - Schiller
E) Namık Kemal - Şinasi - J.Jack Rousseau - La Bruyere
7.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Tanzimat Dönemi şiirinin Batı düşüncesiyle, klasisizm ve romantizm akımlarıyla ilişkisi vardır.
B) Tanzimat'ın ikinci kuşağındaki şairler "toplum için sanat" formülünden vazgeçmiş; "sanat için sanat" anlayışına yönelmişlerdir.
C) Tanzimat II. Dönem şairleri bireysel duygu, düşünce ve anlatıma önem vermiş, edebiyatımıza Batı’daki bireyci anlayışı getirmişlerdir.
D) Tanzimat Dönemi'nde halk şiirine ve hece veznine olan ilgi artmış, divan şiiri ve aruz eski önemini kaybetmiştir.
E) Divan edebiyatının gerçekle ilgisizliğine, yapmacıklığına, boşluğuna şiddetle hücum eden Namık Kemal, edebiyatın yeniden düzenlenmesini istemiştir.
8.Romantizm akımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Seçilen kahramanlar ya çok iyi ya da çok kötüdür ve romanlarda iyi-kötü çatışması vardır.
B) Klasiklerin önemsemediği din duygusuna geniş yer veren romantiklerin kahramanlarının çoğu dindardır.
C) Romantik sanatçılar insanı eğitmeyi temel aldıklarından bu akımda didaktik şiir önemli gelişme göstermiştir.
D) Romantik tiyatroda, klasik tiyatroda bulunan üç birlik kuralı kaldırılmıştır.
E) Romantik sanatçılar, eserlerinde kişiliklerini gizlemezler, olaylarla ilgili görüşlerini açıkça ortaya koyarlar.
9.Namık Kemal ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Birçok türde eser vermiş; bunları toplumun uyanıp gelişmesi için araç olarak kullanmıştır.
B) Tiyatroya önem vermiş, onu faydalı bir eğlence olarak görmüştür.
C) Ziya Paşa’yı divan şiirine düşkünlüğünden dolayı sert bir dille eleştirmiştir.
D) Fikirlerinden dolayı birkaç kez sürgüne gönderilmiştir.
E) Divan edebiyatı kültürüyle yetiştiği için yeni edebiyatla eski edebiyat arasında sürekli bir ikilem yaşamış, kimi zaman eskiyi kimi zaman yeniyi öne çıkarmıştır.
(I) Tanzimat sanatçıları, şiirde eski biçimleri kullanmalarına karşın, içerikte yeniliğe giderek “hak, adalet, özgürlük, uygarlık vb.” kavramları ele aldılar. (II) Klasisizmin ve sembolizmin de etkisiyle çok başarılı şiirlere imza attılar, (III) Düzyazıda ise roman, hikâye, makale vb. yazı türlerini ilk defa edebiyatımızda kullandılar. (IV) Tanzimat sanatçıları halkı eğitmeyi amaçladıklarından halkın anlayabileceği bir dil kullanma düşüncesini benimsediler. (V) Bu yüzden uzun ve süslü cümleler yerine noktalama işaretlerinin kullanıldığı, düşünceye dayalı bir anlatım geliştirdiler.
10.Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
Namık Kemal’e göre ……………, halkı eğlendirerek eğiten bir araçtır. Bu bakış açısıyla Namık Kemal, bu türde birçok eser kaleme almıştır. ………… adlı eseri toplumda büyük bir yankı meydana getirmiş, milliyetçilik düşüncesini harekete geçirmiştir.
11.Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) tiyatro - Vatan yahut Silistre
B) roman - Küçük Şeyler
C) hikâye - Letaif-i Rivâyât
D) tiyatro - Afife Anjelik
E) şiir - Hürriyet Kasidesi
Tanzimat Edebiyatı’nda tarihî romanın ilk örneği-
I II
ni Namık Kemal Hasan Mellah adlı eseri ile ver
III IV
miştir. Bu romanda olaylar İran’da geçmektedir.
V
12.Yukarıdaki numaralanmış sözlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır
A)I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
13.Aşağıdakilerin hangisi Tanzimat I. Dönem şiiri için söylenemez?
A) Adalet, hukuk, özgürlük gibi temalar ilk defa bu dönemde ele alınmıştır.
B) Divan edebiyatından farklı bir dil oluşturulmaya çalışılmıştır.
C) Dizelerin tümünün aynı konuyu ele alması önemsenmiştir.
D) Halka hitap eden bir şiir oluşturulmuştur.
E) İslami anlayışın hâkim olduğu şiir, bu dönemde de ağırlığını korumuştur.
Ne efsunkâr imişsin ey didâr-ı hürriyet
Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten
14.Bu beyitten aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz?
A) Hürriyet teması işlenmiş.
B) Hürriyet aşkı, esir eden ve bu yolla esaretten kurtaran olarak nitelendirilerek tezat yapılmıştır.
C) Seslenmeyle şiire coşkulu bir hava katılmıştır.
D) Özgürlüğün yoksunluğunun vereceği ıstıraptan söz edilmiştir.
E) "Hürriyet"e hem seslenilmiş hem de hürriyet kişileştirilmiştir.
Tanzimat şiirinde en büyük yenilik içerikte olmuştur. Tanzimat'taki şiirler 19. yüzyılın temel sorunu olan eşitlik, adalet, gelişmemişlik üzerinedir. Ancak şiirin içeriğinde görülen bu yenileşme, biçimde karşımıza çıkmaz.
15.Aşağıdakilerden hangisi bu parçayı destekler niteliktedir?
A) Namık Kemal fikirlerinden dolayı sürgüne gönderilmiştir.
B) Ziya Paşa şiirde tutarlı bir duruş sergileyememiştir.
C) Namık Kemal'in şiiri "Hürriyet Kasidesi" kaside nazım biçimiyle hürriyet konusunu ele almıştır.
D) Tanzimat II. Dönem şiiri karamsar ve bireysel bir şiirdir.
E) Şinasi, Batı şiirinden derlemeler yapmış ve bunları bizzat kendisi çevirmiştir.
Uyak, Tanzimat Dönemi'nde şiirin temel unsuru olarak görülmemiş, Abdülhak Hamit................. adlı ilk uyaksız şiiri yazmıştır. Yine aynı şairin............... adlı şiiri pastoral şiire ilk örnektir.
16.Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Makber - Sahra B) Validem - Sahra
C) Ölü - Hacle D) Garam - Bir Ses
E) Bunlar Odur - Makber
Şair-i Azam olarak bilinen sanatçı, şiirlerinde ölüm ve tabiat temasına ağırlık vermiştir. Özellikle tabiat, şiirlerinin vazgeçilmez temidir. Tabiat güzelliklerini kendinden geçercesine seyretmiş, gördüklerini şiirine yansıtmıştır. “Macera-yı Aşk” ve “Duhter-i Hindu” ile şiirinin kapısını tabiata açan şair, “Sahra” ve “Bunlar Odur” ile kır hayatını bütün görkemiyle şiirleştirmiştir.
17.Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şinasi B) Ziya Paşa C) Namık Kemal D) Muallim Naci E) Abdülhak Hamit
…………… ile edebiyatımıza yepyeni bir sayfa açılıyor. ............, bu şiiriyle edebiyatımıza ve şairliğe yeni bir anlam kazandırıyor. Onunla birlikte iktidardakileri övmek yerine, iktidara karşı gelen, onların yaptıklarını eleştiren, sırtını devlete değil, halka dayayan bir şair tipi çıkıyor ortaya.
18.Bu parçada boş bırakılan yerlere, sırasıyla aşağıdakilerden hangileri getirilmelidir?
A) Münacat – Şinasi
B) Terkib-i Bend - Ziya Paşa
C) Külbe-i İştiyak - Abdülhak Hamit
D) Hürriyet Kasidesi - Namık Kemal
E) Zemzeme - Recaizade Mahmut Ekrem
Tazimatın ikinci kuşak şairlerinde, özellikle de ………….’de ölüm teması çok öne çıkar. Sanatçı, ilk çocuğu Pirâye’nin ölümünden duyduğu acıyı dile getirmek için kaleme aldığı “Tahassür” ile bu konuda ilk adımı atar. Çok sevdiği oğlu Nijad’ın da ölmesiyle ölüm fikri onun sürekli ele aldığı, üzerinde düşündüğü bir konu hâline gelir. Sanatçı, ölümün verdiği acılar ile kıvranırken yer yer bu ilahi sırrın bilinmezliği karşısında çaresizliğini dile getirir; ruhundaki acıları “kaza ve kader” inancı ile dindirmeye çalışır.
19.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Şinasi B) Namık Kemal
C) Muallim Naci D) Recaizade M. Ekrem
E) Abdülhak Hamit
Ölüm temasını bütün yönleriyle ele alması, şairi inandığı Allah’a götürmek içindir. Ölüme inanan insanın ağırbaşlılığı içinde kaleme aldığı “Makber”de bir tevekkül sezilir. Sanatçının kaleme aldığı “Halce” ise ölümle ilgili dağınık düşüncelerin ürünüdür. Sanatçının ölüm üzerinde düşünmesi birkaç şiirle sınırlı kalmamıştır. O, “Makber”den önce başladığı “Garâm”da ve “Halce”den sonra yazdıklarında da, ölüm üzerinde parça parça da olsa düşünmekten geri kalmamıştır.
20.Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ziya Paşa B) Muallim Naci
C) Namık Kemal D) Recaizade Ekrem
E) Abdülhak Hamit Tarhan
Tanzimat dönemi şiirinin, özellikle de ikinci dönem şiirinin, önemli temlerinden biri de günlük olaylarla ilgili konular ve duygulanmalardır. “Yâdigâr-ı Şebâb”da bu değişik duyguları deneme yoluna gitmiştir. ………..ise “Sahra” ile bu temaları daha da yaygınlaştırmıştı. Günlük olayların izleri onun “Belde” adlı şiirinde Paris hayatına kadar uzanır.
21.Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki sanatçılardan hangileri getirilmelidir?
A) Şinasi - Namık Kemal
B) Şemsettin Sami - Ziya Paşa
C) Namık Kemal - Muallim Naci
D) Şinasi - Abdülhak Hamit
E) Recaizade Ekrem - Abdülhak Hamit
………………… Şinasi’yi tanıdıktan sonra gerçek sanatçı kimliğini ortaya koyan şiirler yazdı. Bu dönemde yazdığı şiirler sanatçının şiirlerinin ikinci öbeği olarak düşünülebilir. Bu şiirler ……….. şiirlerdir. Şiirin toplumun emrinde olması gerektiğine inanan sanatçı; gazel, kaside, murabba, muhammes, müseddes gibi eski biçimler içinde vatan, hürriyet, millet gibi yeni tema ve düşüncelere yer vermiştir. Bu dönemde bir idealist, bir ihtilalci ve bir toplum mistiği olarak karşımıza çıkan sanatçının, roman, eleştiri, tarih gibi farkı türlerde de eserleri vardır.
22.Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Sadullah Paşa - Batı’nın ilmini ve fennini öven
B) Recaizade Mahmut Ekrem - acılı ve duygulu
C) Ziya Paşa - akla seslenen, didaktik
D) Namık Kemal - biçimce eski özce yeni
E) Abdülhak Hamit Tarhan - doğaya ve metafiziğe ilişkin
23.Aşağıdakilerden hangisinde bu parçada sözü edilen sanatçının ünlü şiirleri bir arada verilmiştir?
A) Vaveyla, Hürriyet Kasidesi
B) Zafername, Terkib-i Bent
C) Makber, Divaneliklerim
D) Nağme-İ Seher, Şevki Yok
E) Köylü Kızların Şarkısı, Füruzan
I. Nazım birimi Genellikle şiirlerde beyit kullanılmıştır.
II. Konu Milli konular, milli duygular, Anadolu ele alınmıştır.
III. Ölçü Aruz ölçüsü kullanılmıştır.
IV. Nazım Şekli Gazel, kaside, murabba gibi klasik nazım biçimleri tercih edilmiştir.
V. Uyak Uyak göz içindir anlayışı benimsenmiştir.
24.Numaralanmış cümlelerin hangisinde Tanzimat şiirinin özellikleriyle ilgili bir yanlışlık yapılmıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
25.Aşağıdakilerin hangisinde verilen bilgi ayraç içerisindeki sanatçıyla ilişkilendirilemez?
A) Batı edebiyatından fabl türünde şiir çevirileri yapmıştır. (Şinasi)
B) Şiirleri didaktik özellik gösterir ve özdeyiş niteliği kazanmış beyitleri vardır. (Ziya Paşa)
C) Şiirlerinde hak, adalet, hürriyet gibi kavramlara değinmiş sosyal konuları işlemiştir. (Namık Kemal)
D) Güzel olan her şeyin şiire girebileceğini savunmuş, şiirin konu alanını genişletmiştir. (Recaizade Mahmut Ekrem)
E) Şiirde biçimsel değişiklik yapmış, uyaksız ilk şiirin örneğini edebiyatımızda yazmıştır. (Muallim Naci)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
B D B B B A D C E B A D E D C B E D D E E D A B E
