BATI EDEBİYATI VE EDEBİYAT AKIMLARI
TEST 1
1. 17. yüzyıl Avrupa’sının yönetim yapısı olan mutlak krallık, edebiyata da yansımış ve dönemin hiyerarşik yapısına uygun kuralcı bir edebiyat akımı olan Klasisizm doğmuştur. Eleştiri alanında Boileau, fablleriyle La Fontaine, komedyalarıyla Moliere, tragedyada Racine ve Corneille,
I II III IV
romanlarıyla da Lamartine klasik akımın önemli sanatçılarıdır.
V
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
2. Aşağıdakilerden hangisinde aynı edebiyat akımından etkilenmiş sanatçılar birlikte verilmiştir?
A) J.J. Rousseau - Stendhal - E. Zola
B) V. Hugo - Goethe - Lamartine
C) Goethe - Baudelaire - E. Zola
D) G.Flaubert - Stendhal - Mallarme
E) Tolstoy - Verlaine - La Fontaine
3. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi Sembolizm’e bağlı değildir?
A) Mallarme B) Baudelaire C) Verlaine D) M. Twain E) Rimbaud
4. Şiirdeki gerçekçilik diyebileceğimiz bu akıma bağlı sanatçılar biçime çok önem verdiler ve uyağı şiirin altın çivisi olarak kabul ettiler. Romantizm’le terk edilen eski Yunan ve Latin kaynaklarına yeniden bir dönüşün sağlandığı bu akımın sanatçıları sanatın, ancak sanat için olabileceği ilkesini benimsediler.
Yukarıda sözü edilen akım aşağıdakilerden hangisidir?
A) Klasisizm B) Realizm C) Sembolizm D) Empresyonizm E) Parnasizm
5. Aşağıdakilerin hangisinde aynı edebiyat akımından etkilenmiş ve aynı ulustan olan sanatçılar birlikte verilmiştir?
A) Racine - Moliere - V. Hugo
B) Dostoyevski - Tolstoy - Turgenyev
C) Dostoyevski - Stendhal - G. Flaubert
D) Baudelaire - Maupassant - G. Flaubert
E) Balzac - E. Zola - Schiller
6. Marinetti, E.Zola ve Jean Paul Sartre’ın ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Natüralizm akımına bağlı olmaları
B) Aynı dönemde yaşamış olmaları
C) Roman alanında ünlü olmaları
D) Değişik edebiyat akımlarının kurucuları olmaları
E) Şairlikleriyle tanınmaları
7. ----, hayatta her şeyin sürekli bir hareket halinde olduğu, bir biçimden bir başka biçime geçtiği göz önünde bulundurularak, sanatta da bunun yansıması gerektiği görüşünü benimseyen; sanatın her dalına dinamizmi, makineyi ve hızı sokarak geleceğe yönelmek amacını güden sanat akımıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Fütürizm B) Sebolizm C) Romantizm D) Naturalizm E) Empresyonizm
8. ----, kişiyi aklın tutsaklığından ve aklın kurduğu düzenden; sanatı dil, ölçek, uyak, biçim, anlam kaygılarından kurtarmak; kalıplaşmış bütün sistemleri, kuralları, gelenekleri yıkmak; kuralsızlığı kural olarak benimsemek üzerine kurulan akımdır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Fütürizm
B) Dadaizm
C) Ekspresyonizm
D) Kübizm
E) Egzistansiyalizm
9. Fransa’da 1 830’Iu yıllarda klasisizme tepki olarak gelişmiş bir edebiyat akımıdır. V. Hugo bu akım için, edebiyatta liberalizmden başka bir şey değildir, derken klasisizmin katı kurallarının kırıldığını da müjdeliyordu.
Su parçada sözü edilen edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Romantizm B) Realizm C) Parnasizm D) Natüralizm E) Sembolizm
10. I. Eugenie Grandet’de cimrilik gibi bir ahlak kusuru yüzünden insanlık duygularının nasıl köreldiği, insanların nasıl mutsuz olduğu gösterilmiştir.
II. Germinal’de maden kuyusunda çalışan insanların içinde bulundukları durum anlatılmaktadır.
III. Wilhelm Tell’de 14. yüzyılda İsviçre’nin Avusturya yönetimine karşı ayaklanarak bağımsızlığa kavuşması anlatılmıştır.
IV. Madam Bovary’de hayalperest bir kadın olan Emma Bovary’nin aşkları, hayalleri anlatılmaktadır.
V. Sefiller’de yoksulluk yüzünden ekmek çalarken yakalanıp kürek cezasına çarptırılan Jean Valjean’ın serüveni anlatılmaktadır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisinde, adı geçen eserin türü diğerlerinden farklıdır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
11. Aşırı bir gerçekçilik olan -----‘in kurucusu Emile Zola’dır. Bu akıma bağlı sanatçılar soyaçekime, tiyatroda kostüm ve dekora önem verir. Yapıtlar- da yönetim ve toplum baskısının yarattığı kötümserlik sezilir. Determinizm ilkesinden yararlanan sanatçılar, toplum için sanat ilkesini benimser.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Klasisizm B) Realizm C) Natüralizm D) Romantizm E) Sembolizm
12. Aşağıdakilerden hangisi Realizm’in özelliklerinden biri değildir?
A) Olay ve kişiler gerçek yaşamdakilerin benzerleridir.
B) Gözlem ve belgelere dayanılır.
C) Yazar, yapıtında gerçekleri anlatan bir gözlemcidir.
D) Romandaki kişilerin gözüyle betimlemeler yapılır.
E) Sanatçı topluma yararlı olmayı amaç edinir.
13. Aşağıdaki yapıtlardan hangisinin türü ötekilerden farklıdır?
A) Gülünç Kibarlar B) Cimri C) Hastalık Hastası D) Tartufte E) Horace
14. Din her şeyin gelip geçiciliğini gösterdiği için bu akıma bağlı sanatçılar üzüntü, kötümserlik ve kuşku içindedir. Bu yüzden tabiata yönelirler. Çoğunlukla aşk, ölüm, tabiat konularını işlerler. İnsan ruhuna önem vererek iyi - kötü, güzel - çirkin gibi karşıtlıklardan, ikiliklerden yararlanırlar. Sanatın ortaya koyduğu, insan hayatı dediğimiz dram, bu karşıtlıklardan doğmuştur. Gerçek şiir de karşıtlıkların uyumundan başka bir şey değildir.
Yukarıda sözü edilen sanatçıların bağlı olduğu edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Klasisizm B) Romantizm C) Realizm D) Kübizm E) Empresyonizm
15. Aşağıdakilerin hangisinde verilen eser, karşısındaki yazara ait değildir?
A) Madame Bovary - Gustave Flaubert
B) Vadideki Zambak - Balzac
C) Savaş ve Barış - Tolstoy
D) Parma Manastırı - Stendhal
E) Kırmızı ve Siyah - Victor Hugo
CEVAP ANAHTARI:
1.E 2.B 3.D 4.E 5.B 6.D 7.A 8.B 9.A 10.C 11.C 12.E 13.E 14.B 15.E
TEST 2
1. Doksan altı ayrı romanını “İnsanlık Komedyası” adı altında toplayan yazar, bu genel ad için şöyle diyor: “Toplumun hem tarihini, hem eleştirisini, toplumda var olan kötülüklerin çözümlenmesiyle, onu yöneten ilkeler üzerindeki çatışmaları içine alan bir planın büyüklüğü, öyle sanıyorum ki yapıtıma İnsanlık Komedyası adını koymak yetkisini veriyor bana.
Bu parçada sözü edilen yazar, aşağıdakilerden hangisidir?
A) Balzac B) Dante C) Cioero D) Tasso E)Cervantes
2. Derebeylik düzeninin çökmekte olduğu bir dönemde yaşamış, o düzenin bütün kurallarını hiçe saymış bir sanatçıdır. Tiyatrolarında insanı her yönüyle incelemiştir. Yapıtlarında genellikle başkalarının günahını günahsızların çektiği, hiç kimsenin ne çok kötü ne çok iyi olduğu, küçük olayların büyük sonuçlar doğuracağı gibi temalar görülür. Seçkin kişiler ve olaylar üzerinde işlediği aşırı duygular romantik akıma yol açan öğelerdir. Komedyaları arasında en çok tanınanları Venedik Taciri ve Yanlışlıklar Komedyası’dır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) J. J. lRousseau B) Chateaubriand C) Lamartine D) Shakespeare E) La Fontaine
3. Shakespeare’in etkisiyle tiyatro ile de ilgilenen yazar, saray tiyatrosunu yönetmiştir. Schiller’le tanıştıktan sonra onun etkisinde eserler vermiştir. Şiir, roman, tiyatro ve çeşitli türlerde yazdığı eserlerinde romantik bir özellik görülür. En tanınmış yapıtı “Faust” ta, kendi yaşam görüşünü dramatize etmiştir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Tolstoy B) Corneille C) Raoine D) Goethe E) Moliere
4. Aşağıdakilerden hangisi Klasisizm’in özelliklerinden değildir?
A) Akıl ve sağduyuya dayanma
B) İnsandaki tabiata, insanın iç dünyasına, saygı gösterme
C) Şekilde, dil ve anlatımda en olguna yarma
D) Konuları eski Yunan ve Latin kaynaklarından seçme
E) Hayale ve rüyaya önem verme
5. Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Dante 13. yüzyılda yaşamış ve İtalyan dilini bir edebiyat dili haline getirmiştir.
B) Batıdaki aydınlanma çağının oluşmasında ve gelişmesinde klasik Yunan sanatçılarının büyük etkisi vardır.
C) Aeneis, Virgillius tarafından yazılan bir Latin destandır.
D) İlahi Komedi Moliere tarafından yazılmış beş perdelik bir komedidir.
E) Sokrates’in öğrenoisi olan Eflatun, Devlet adlı yapıtıyla tanınmıştır.
6. Aşağıdakilerin hangisinde aynı ulusa sahip sanatçılar bir arada verilmiştir?
A) Stendhal - Charles Diokens - Gogol
B) Tolstoy - Dostoyevski - Faust
C) Turgenyev - Maksim Gorki - Balzac
D) Maksim Gorki - Gogol - Tolstoy
E) Zola - Flaubert - Charles Dickens
7. Aşağıdakilerden hangisinde aynı akımı temsi eden sanatçılar bir arada verilmiştir?
A) Raoine, Moliere, Dante
B) Bernard Shaw, Geothe, Verlaine
C) Paul Valery, Mallerme, Rimbaud
D) Flaubert, Balzao, J. P. Sartre
E) Petraroa, Homeros, Rabelais
8. Aşağıdakilerin hangisinde eski Yunan edebiyatında Tragedya dalında yapıt veren sanatçılar bir arada verilmiştir?
A) Aiskhylos - Sophokles - Sokrates
B) Aristophanes - Sophokles - Menandros
C) Aiskhylos - Sophokles - Euripides
D) Heredotos - Menandros - Furipides
E) Demosthenes - Euripides - Aristophanes
9. Realizm’le ilgili olarak verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Sözcük ve cümlelerin yerli yerine oturmasına, üslubun açık, sağlam yapmacıksız olmasına önem verilmiştir.
B) İnsanın doğal ve toplumsal kişiliğinin oluşmasında çevrenin büyük etkisinin olduğuna inanılmış, çevre ve töre betimlemelerine çok önem verilmiştir.
C) Günlük hayatta rastlanan ya da rastlanma olanağı bulunan olay ve durumların anlatılmasına özen gösterilmiştir.
D) Yazarlar eserlerinde kendi kişiliklerini gizlemişler, kendi dışlarındaki olay ve kişileri tarafsız bir gözle inceleyerek anlatmışlardır.
E) Olaylar ve kişiler bir bilim adamı gözüyle incelendiğinden sanatçılar hayatın çirkin ve iğrenç sahnelerini anlatmaktan çekinmemişler tersine bunu ilke edinmişlerdir.
10. I. Bir estetik kavram olarak 19. yüzyıl ortalarında Fransa’da ortaya çıkmıştır.
II. Realizm, hem klasizme hem de romantizme bir başkaldırıdır.
III. Amaç, sanatı klasik ve romantik akımların yapaylığından kurtarmak, çağdaş eserler üretmek ve konularını öncelikle yüksek sınıflar ve temalarla ilgili değil, toplumsal sınıflar ve temalar arasından seçmekti.
IV. Realizmin amacı, günlük yaşamın önyargısız, bilimsel bir tutumla incelenmesi ve edebi eserlerin bir bilim adamının klinik bulgularına benzer nesnel bir bakış açısıyla ortaya konmasıdır..
V. Üslupta mükemmellik aranır; sözcük seçiminde titizlik, önde gelen ilkesidir.
Realizmle ilgili olarak söylenen yukarıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
11. I. Temel kuramı “sanat sanat içindir11 diye özetlenebilir.
II. Daha çok şiirde kendini gösterir.
III. Sanatsal biçim ve sanatsal içerik kaygısı ön plandadır.
IV. Parnas şiir için “biçimciliği amaçlayan” şiir de denebilir.
V. En önemli temsilcileri Paul Valery, Rimbaud ve Verlaine’dir.
Parnasizmle ilgili olarak söylenen yukarıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
12. ---‘de, bilinçaltının karışık ve karmaşık dünyasını sanata aktarma amacını gütmek esastır. Onlar bilinçaltının sanata uygulanmasında Freud’ün görüşlerinden etkilenmiş ve yararlanmışlardır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sürrealizm B) Realizm C) Natüralizm D) Empresyonizm E) Kübizm
13. I. Bireyin duygusal yaşantısını dolaysız bir anlatım yerine simgelerle yüklü ve örtük bir dille anlatmayı amaçlar.
II. Freud’un psikanaliz verilerinden hareketle insanın bilinçaltını ortaya çıkarmayı amaçladılar.
III. Simgeciler, şiiri açıklayıcı işlevinden ve kalıplaşmış bir hitabetten kurtarmayı, şiirle insanın yaşantısındaki anlık ve geçici duyguları betimlemeyi amaçladı.
IV. Simgeciler, dile getirilmesi güç sezgi ve izlenimleri canlandırmaya, şairin ruhsal durumunu ve gerçekliğin belirsiz ve karmaşık birliğini dolaylı biçimde yansıtacak özgür ve kişisel eğretileme ve imgeler aracılığıyla varoluşun gizemini aktarmaya çalıştılar..
V. Simgecilik, geleneksel Fransız şiirini hem teknik hem de tema açısından belirleyen katı kurallara bir tepki olarak başladı.
Sembolizmle (Simgecilik) ilgili olarak söylenen yukarıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
CEVAP ANAHTARI:
1.A 2.D 3.D 4.E 5.D 6.D 7.E 8.C 9.E 10.D 11.E 12.A 13.B
EDEBİYAT AKIMLARI-UYGULAMA:1
A) Aşağıdaki yargılar doğru ise parantez içi boşluğa, (D), yanlış ise (Y) yazınız.
1. Hümanizm, kilise ve devlet baskısına dayanan Ortaçağ zihniyetine karşı özgür düşüncenin tepkisidir ( ).
2. Klasisizmde “akıl”, “sağduyu" kavramları önemsenmemiştir ( ).
3. Racine, Klasisizmi benimsemiş bir Fransız sanatçıdır ( ).
4. Klasisizmde dış doğa önemsenmiş, Romantizmde ihmal edilmiştir ( ).
5. Romantizm, Realizme tepkidir ( ).
6. Dante, Petrerca, Boccacio... Hümanizmin öncüleridir ( ).
7. Realizmde üslûp (anlatım) önemsenmiş, betimlemeler ölçülü yapılmıştır ( ).
8. G. Flaubert’in “Mademe Bovary" adlı eseri klasik akıma uygun yazılmıştır ( ).
9. Natüralizm, Realizmin ön aşaması olarak değerlendirilebilir ( ).
10. Soyaçekim determinizm, deneysel roman... kavramları Naturalizmde büyük önem taşır ().
11. Sembolist şairler, “Sanat, doğanın bir kopyası olmalıdır.”derler( ).
12. Parnasizm, sadece şiire özgü bir akımdır ( ).
13. Empresyonizm ile Sembolizm arasında büyük benzerlikler vardır ( ).
14. Sürrealizm, psikolog Freud’un görüşlerinden çok etkileşmiştir ( ).
15. Romantizmde “sanat için sanat”; Realizmde “toplum için sanat” ilkesine uyulmuştur ( ).
B) Aşağıdaki sanatçıların hangi akımın temsilcisi olduklarını karşılarına yazınız.
1. Corneille ......................................
2. Chateaubriand ......................................
3. Lamartine ......................................
4. Moliere ......................................
5. E. Zola ......................................
6. Stendhal ......................................
7. La Bruyere ......................................
8. Baudelaire ......................................
9. Tolstoy ......................................
10. A. Daudet ......................................
11. T. Gautier ......................................
12. Schiller ......................................
13. Rimbaud......................................
14. G. de Maupassant......................................
15. Mallerme......................................
16. Boileau......................................
17. Goethe......................................
18. T. P. Sartre......................................
19. P. Verlaine......................................
20. T. Tzara......................................
C) Aşağıda bazı edebiyat akımları ile Türk sanatçılar birlikte verilmiştir. Bu eşlemelerden doğru olanına (D), yanlış olanına (Y) yazınız.
1. Şinasi - Klasisizm ( )
2. Tevfik Fikret - Empresyonizm ( )
3. Ahmet Mithat - Klasisizm ( )
4. Cenap Şehabettin - Sembolizm ( )
5. A. Hamit Tarhan - Parnasizm ( )
6. H. Ziya Uşaklıgil - Realizm ( )
7. Samipaşazade Sezai - Klasisizm ( )
8. Yahya Kemal - Natüralizm ( )
9. Namık Kemal - Romantizm ( )
10. Mehmet Rauf - Klasisizm ( )
D) Aşağıda bazı eserler türleriyle belirtilmiştir. Bu eserlerin hangi akımın etkisinde kaldıklarını karşılarına yazınız.
1. Sefiller (roman) ......................................
2. Gülünç Kibarlar (tiyatro)...............................
3. Faust (tiyatro) ......................................
4. Hortlaklar (tiyatro) ......................................
5. Kırmızı ve Siyah (roman)...............................
6. Meyhane (roman) ......................................
7. İlahi Komedya (destan).................................
8. Bilgiç Kadınlar (tiyatro).................................
9. Telemak (roman) ......................................
10. Suç ve Ceza (roman)....................................
11. Üç Silahşörler (roman).................................
12. Vadideki Zambak (roman)............................
E) Aşağıda Türk edebiyatından seçilmiş bazı eserler verilmiştir. Bu eserlerin yazarlarını ve hangi akımın etkisinde olduklarını karşılarına yazınız.
1. Şair Evlenmesi
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
2. Vatan Yahut Silistre
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
3. Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
4. Ayyar Hamza
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
5. Felatun Bey’te Rakım Efendi
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
6. Makber
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
7. Sergüzeşt
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
8. Haluk’un Defteri
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
9. Aşk-ı Memnu
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
10. Göl Saatleri
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
11. Eylül
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
12. Karabibik
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
13. Araba Sevdası
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
14. Müntehebat-ı Eş’ar
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
15. Ölü
Yazarı Etkilendiği Akım
…………….… ………………………
UYGULAMA : 1 / CEVAPLAR
A)
1. (D) 6. (D) 11. (Y)
2. (Y) 7. (D) 12. (D)
3. (D) 8. (Y) 13. (D)
4. (Y) 9. (Y) 14. (D)
5. (Y) 10. (D) 15. (Y)
B) Adı verilen sanatçılar aşağıdaki akımların temsilcileridir:
1. Klasisizm 11. Parnasizm
2. Romantizm 12. Romantizm
3. Romantizm 13. Sembolizm
4. Klasisizm 14. Natüralizm
5. Natüralizm 15. Sembolizm
6. Realizm 16. Klasisizm
7. Klasisizm 17. Romantizm
8. Sembolizm 18. Eksiztansiyalizm
9. Realizm 19. Sembolizm
10. Natüralizm 20. Dadaizm
C)
1. (D) 6. (D)
2. 00 7. (Y)
3. (Y) 8. (Y)
4. (D) 9. (D)
5. (Y) 10. (Y)
D) Adı verilen eserler aşağıdaki akımların etkisindedir:
1. Romantizm 7. Hümanizm
2. Klasisizm 8. Klasisizm
3. Romantizm 9. Klasisizm
4. Natüralizm 10. Realizm
5. Realizm 11. Romantizm
6. Natüralizm 12. Realizm
E) Adı verilen eserlerin yazarları ve etkisinde kaldıkları akımlar şunlardır:
1. Şinasi - Klasisizm
2. Namık Kemal - Romantizm
3. Şemsettin Sami - Romantizm
4. Âli Bey - Klasisizm
5. Ahmet Mithat - Romantizm
6. Abdülhak Hamit - Romantizm
7. Şamipaşazade Sezai - Realizm
8. Tevfik Fikret - Parnasizm
9. Halit Ziya - Realizm
10. Ahmet Haşim - Sembolizm
11. Mehmet Rauf - Realizm
12. Nabizade Nazım - Natüralizm
13. Recaizade Ekrem - Realizm
14. Şinasi - Klasisizm
15. Abdülhak Hamit - Romantizm