CÜMLE ANLAMI-TEST – 5
1.“Ben okumam, yazarım.” Kendisinden başka hiç kimseyi, ne kendisinden öncekilerin ne de kendisinden sonraki kuşakların yazdıklarını okumayan yazar tipi için söylenmiş bu değinmeceli söz, alttan alta, kısırlığın, bir yazar olarak tekdüzeliğe düşmenin, sonunda tükenmenin ilk belirtisidir.
Bu cümlede söylenenlere göre bir yazarın tekdüzeliğe düşüp tükenmemesi için aşağıdakilerin hangisini yapması gerekir?
A) Yazdıklarını zaman zaman gözden geçirmesi
B) Yeniliklere açık olması
C) Kendini aşmaya çalışması
D) Kendinden önceki ve sonrakileri okuması
E) Okuduklarını kendinden bir şeyler katarak zenginleştirmesi
2. Onca üretkenliğine, yazmaktan hiç mi hiç bıkmazlığına karşılık, kendini yazardan saydıramamış nice ‘yazar’ adlarından dursuz duraksız bir liste yapabilirim size.
Bu cümleden aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
A) Eleştirmenlerin beğenisini kazanamayan bir yazarın edebiyat dünyasında yer alması mümkün değildir.
B) Yazarlık çok eser vermek değil özgün eser vermek demektir.
C) Bir yazarı yazar yapan eserlerinin çokluğu değil yarınlara kalabilmesidir.
D) Kimi kişiler birkaç eser çiziktirivermeyi yazar olmak için yeterli görmektedirler.
E) Hiç bıkmadan yazabilmek yazar sayılmak için yeterli değildir.
3. (I) Eskiden yağdı mı İstanbul, boğazına kadar karlara gömülürdü. (II) Evlerin kapılarını açamazdınız.
(III) Çok değil seksenli yıllardı, seksen beş ya da seksen altı... (IV) Biz Etilerdeydik, yerinden kalkmaz bir kar vardı da bu bölgeye askeri helikopterlerle ekmek ve yiyecek yardımında bulunulmuştu. (V) Yağış günlerce sürmüş, ortalık Sibirya’ya dönmüştü.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde benzetme yapılmıştır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
4. (I) Bir zamanlar Ortaköy’de açık hava sinemamız, Ermeni, Rum dostlarımız vardı. (II) Sözün sükutuyla günü geceye erdirdiğimiz zamanlar ‘70’lerin başıydı. (III) 0 günlerden izler, renkler getiren Kamber’in kahvesi hem buluşma yerimiz, hem de ‘üniversite’mizdi. (IV) Hayatın orada soluduğunu hissederdik. (V) 80lerin sonuna doğru, nice sonra, yolumu buraya düşürdüğümde “cafe’ye dönüştürülmüş halini uzaktan görmek yetmişti yıkılmama.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde hayal kırıklığına uğrama söz konusudur?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
5. İstanbul’un neredeyse merkezinde cıvıl cıvıl bir görüntüsü vardı eski köprünün; şimdiki köprü öylemi ya...
Bu cümlenin sonuna anlamın akışına göre aşağıdakilerin hangisi getirilebilir?
A) Köprünün mimari özellikleri, cesameti, hantallığı sıradan vatandaşa bile sıkıntı verecek çirkinlikte.
B) Herkesi kendine hayran bırakacak bir güzellikle uzanıyor iki yaka arasında.
C) Günümüz teknolojisinin bütün güzelliklerini yansıtıyor.
D) Kente yeni gelenlerin uğrayacakları ilk mekân olarak dikkat çekiyor.
E) İki yaka arasındaki trafik sıkışıklığı ancak o yapıldıktan sonra giderilebildi.
6. (I) Benim çocukluğumun geçtiği sokağın adı Meddah İsmet Sokağı’ydı. (II) Taş döşeli, merdivenli bir yokuştu bu. (III) Sonradan taşlarını söküp yokuşu anlamsız bir asfalta çevirdilerdi. (IV) Sokağın iki yanında çoğu iki katlı ahşap evler bulunurdu. (V) Şimdi ise insanın üzerine çöküverecekmiş gibi duran korkunç binalar sıralanıyor onların yerine.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangileri kanıtlanabilirlik açısından diğerlerinden farklıdır?
A)I ve II. B)II ve III. C)III ve IV D)III ve V E)II ve V.
7. (I) Kamberin kahvesine gitmeyeli yılları buldu. (II) Yıllar dediysem de, öyle onar, yirmişer yıllar olarak almayın. (III) Topu topu yedi, bilemedin sekiz yıl... (IV) Kamber ve kahvesi birer öykü kahramanıymışçasına dururlardı ötemde. (V) Derin hüzünleri barındıran gözlerinin taşıdığı anlamların bir bir kahve ocağına yansıdığını gözlemlerdiniz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde benzetme söz konusudur?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
8. (I) Bekir Sıtkı Erdoğan seneler önce şiir defterlerimizin nadide köşelerine şiirlerini geçirdiğimiz bir sanatkâr. (II) Şiirlerine daha çok Türk Edebiyatı Dergisinde rastlıyorum. (III) Bu defa bayramla ilgili ve bayram duygularıyla yazmış. (IV) “Bayram Gecesi” adını taşıyan bu şiiri çocuksu, saf bir dünyayı sergiliyor. (V) Bekir Sıtkı Erdoğan bu şiirde bayram psikolojisini öylesine içten dile getiriyor ki... (VI) Bu şiirde kendimizi buluyoruz, eski bayramları hatırlıyoruz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisiyle birlikte şiirlerin içeriğiyle ilgili bilgi verilmeye başlanmıştır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
9. (I) Tartışmasız her yazarın bir çıraklık dönem olmuştur. (II) Benim oldu, üstelik uzun da sürdü; çünkü yazarlık alanında birdenbire usta olunmuyor, yine birdenbire kendinize özgü, kendi kişiliğinizin damgasını taşıyan ürünlerin sahibi olamıyorsunuz. (III) İnsanın sorunlarına eğilen, ona kendinden de bir şeyler katabilme özverisiyle yaklaşan, onu her türlü gerçeği ile birlikte kendi bilinç süzgecinden kağıt üzerine dökebilendir yazar dediğin. (IV) Kolay değil bu kuşkusuz; ama şunu da belirteyim hemen: Yazarlık, marangozluk değil, yani öylesi bir zanaatla uzak yakın bir ilgisi yok hiç. (V) O yüzden şunu şöyle, bunu böyle yaptım yazar oldum nasıl denebilir?
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi tanım cümlesidir?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
10. (I) Sahici bir aydın demek, metot sahibi olan adam demektir. (II) Metotlar değişebilir; ama aydının özelliği, metoduna göre düşünmek ve konuşmaktır. (III) Diyelim ki diyalektik metodunu kullanıyorum.
(IV) Diyalektik metoduna göre düşünür, sentezler yapar, bunları savunurum. (V) Ama bunları savunurken, karşı fikirde olan, metafizik metotta düşünen birinin ortaya attığı tezleri de anlamaya çalışırım.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde varsayım söz konusudur?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
11 - (I) Geçen gün bu sayfada bir muhabirin haberini okumuşsunuzdur. (II) Şiir ustalarımızdan merhum Mustafa Necati Karaer’in uzun yıllar oturduğu Beyazıt Nişanca Mahallesi’ndeki bir sokağa adı verilecekmiş. (III) Güzel bir çaba ve sahipleniş; gerçekleşirse elbette seviniriz. (IV) Türkçe’yi nakış nakış işlemiş bu İstanbul şairinin adı İstanbul sokaklarından birine tabiidir ki yakışır. (V) İnsanlara, hele hele şairlere yaşarken yeterince ilgi gösteremediğimiz belli. (VI) Bu ilgiyi, sevgiyi sokaklara adlarını vererek bir parça da olsa anlatmış oluyoruz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisiyle birlikte yazar, kişisel görüşlerini aktarmaya başlamıştır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
12. (I) Aziz Nesin, tiyatro çalışmalarına 1939’da başladı. (II) Birtakım oyun denemelerinden sonra, ilk oyunu “Biraz Gelir misiniz?” 1958’de yayınlandı. (III) Oyunlarında toplumsal yapıdaki bozukluklardan hareket eder. (IV) Taşlama ve yergi yoluyla toplum düzenini eleştirir. (V) Toplumun bu bozuk yapılanışı içindeki insanın dramını yer yer de kara mizah düzeyinde sergiler. (VI) Bu bağlamda insanlığın evrensel sorunlarına da değinir. (VII) Bireyin topluma karşı sorumlulukları, bu uğurdaki savaşı mı oyunlarının ortak temalarını oluşturur.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisiyle birlikte Aziz Nesin’in oyunlarının içeriğinden söz edilmeye başlanmıştır?
A)II. B)III. C)IV. D)V. E)VI.
13. (I) Shakespeare 1601 yılında babasının ölümü üzerine yazmıştır Hamlet’i. (II) Oyun, “Olmak ya da olmamak; işte bütün mesele bu.” sözüyle biliniyor. (III) Hamlet’e göre sorun, olmak ya da olmamaktır.
(IV) Fakat oyun, olmak ya da “gibi görünme”yi araştırıyor aslında. (V) Shakespeare bize Hamlet’te, asırlar geçmesine rağmen bugün de değişen bir şey olmadığını gösteriyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinden Hamlet’in kalıcılığı yakalamış bir oyun olduğu çıkarılabilir?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
14. Aşağıdakilerin hangisinde öznel bir değerlendirme söz konusudur?
A) Yahya Kemal’in şiirleri üzerine birçok araştırma yapılmıştır.
B) Bu kitaptaki şiirler bir Fransız şairin şiirlerinden çevrilmiştir.
C) Kitaptaki şiirleri okurken kendinizi Divan şair- erinin sohbet meclisinde sanırsınız.
D) Sanatçının son şiir kitabında hece ölçüsüyle yazılmış birkaç şiir de var.
E) Şiirlerinin yanında bir romanı ve birkaç öyküsü kitap halinde basıldı.
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yazarın üslubuyla ilgilidir?
A) Öncekilerde olduğu gibi bu son kitabında da tarihi bir olayı işlemiş.
B) Dört bölümden oluşan eserin son bölümünde yazar daha çok anılarına yer vermiş.
C) Öykülerinde toplumsal eleştiriye yöneldiğinden insanın bireysel durumunu göz ardı eder.
D) Okur onun kitaplarını okurken kendini insanların ortasında yapayalnız hisseder.
E) Kurduğu uzun cümleler yazının anlaşılmasını oldukça güçleştiriyor.
16. (I) Fatih devri eseri olan bu mescidi yaptıran, sultanın yemeklerini hazırlayan Ahi Çelebi’dir. (II) Mescit küçük ama şirin bir yapıymış. (III) Mimar Sinan’ın tamir ettirdiği bu güzelim yapı deniz kenarında olduğundan giderek çöküntülere, su basmalarına maruz kalmış. (IV) Evliya Çelebi’nin o muhteşem eserini yazmak üzere seyahatlerine başlaması bu mekanda gördüğü bir rüya üzerine olmuş. (V) Bugün bir çöplüğe dönüşen bu tarihi yapının gözyaşları Haliç’in sularına karışıyor.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi nesnel bir nitelik taşımaktadır?
A)III B)IV. C)V. D)VI. E)VII.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisi diğerlerinden daha genel bir nitelik taşımaktadır?
A) Bu çiçekçi daha çok karanfil satardı.
B) Çiçekleri nedense hep çingeneler satar.
C) Yatarken mutlaka birkaç sayfa kitap okurum.
D) Sınıfın en uzun boylusunu başkan seçtiler.
E) Bir apartmanın yedinci katında otururdu öğretmenim.
CEVAP ANAHTARI:
1.D 2.E 3.E 4.E 5.A 6.D 7.D 8.B 9.C 10.C 11.B 12.B 13.E 14.C 15.E 16.A 17.B
YÜKLEMİN YERİNE VE ANLAMINA GÖRE CÜMLELER - KONU ANLATIM VİDEOSU ( Youtube Kanalımız için TIKLAYINIZ)
