CÜMLENİN ÇEŞİTLERİ TESTİ-01
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir fili cümlesi değildir?
A) Ders çalışmayı eskiden beri pek sevmezdi.
B) Keşke şu sorular, şu sınıf geçmeler olmasaydı.
C) Her sınav vakti, belki sıkıntıdan, hastalanırdı.
D) Okumayı sevmediğini arkadaşlarına pek belli etmezdi.
E) Ona göre hayatın tek amacı yaşamanın tadını çıkarmaktı.
2. Aşağıdaki dizelerden hangisi yüklemine göre farklıdır?
A) Bahar günlerinden haber vermiyorsa
Bütün gazeteleri kapatmalı
B) Salkım salkım dökülen akasyalara
Bakan yoksa düzenden filan söz etmeyin
C) Bir yıkık, yanık köprüden
İlk ben geçtim karşı kıyısına Sakarya’nın
D) Kanın ve gözyaşının çiçeklediği
Yurt sevgisidir dokuduğum
E) Sabahları kutsal işlere uyanışların
Güzelliğini, tazeliğini öğreteceğim size
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamca olumludur?
A) Onun gibi birisi bunu beğenir mi hiç?
B) Artık ne soran ne arayan bulunur.
C) Orman mı dedin, hak getire.
D) 0 da bunu istiyorsa, neden olmasın?
E) Onu sevmek mi, şeytan görsün yüzünü.
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisi ünlem cümlesidir?
A) Verdiği davete bizi çağırmayınca çok üzüldüm
B) Bence ona kızmakta gayet haklıydın
C) Çabuk aldığın kitabı yerine koy
D) Başkalarına saygılı olmayı da öğrenmelisin
E) Söylediklerinden hiçbir şey anlamadığımı söyleyeyim.
Sen sabahlar kadar tazesin
Pembesin, beyazsın, yeşilsin
Tarlalarda bulutların gölgesi gibi
Güzelsin
5. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisine örnek gösterilemez?
A) Olumlu isim cümlesi
B) Benzetme bildiren zarf tümleci
C) Fili cümlesi
D) Belirtili isim tamlaması
E) Kurallı cümle
Kendi içine kapanmış, aranmadıkça, ben de varım, demeyen, edebiyat çevreleriyle ilişki kurmaktan çekinen, hatta korkan, kendini olduğundan üstün görme küçüklüğüne düşmeyen sıkılgan, çekingen bir insandı.
6. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Sadece yüklemden oluşmuştur.
B) Dokuz tane fiilimsi kullanılmıştır.
C) Ekfiilin geniş zamanıyla çekimlenen bir isim bulunmaktadır.
D) Birden fazla yapım eki alan sözcük kullanılmamıştır.
E) Bileşik sözcüğe örnek gösterilemez.
7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi sözde soru cümlesidir?
A) Benin artık sizin gibi anlayışsız insanlarla ne işim olabilir?
B) Bu dernek sokakta kalanlara yardım amacıyla mı kuruldu?
C) Sizce bu yeni yasanın bize bir yararı dokunur mu?
D) Bu ıssız yerde kaç gün daha kalacağız acaba?
E) Niçin yaşadığınız sorunları yetkililere anlatmıyorsunuz.
8.Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bağ - fiille kurulan bir yan cümlecik kullanılmıştır?
A) Kendini dergilerde denemeden, okur karşısına kitapla çıkanlar var günümüzde.
B) Oyalayıcı bir şey yazmaktansa kopkoyu bir karamsarlığı yeğlerim.
C) Hayata bakışınızı aracısız anlatıyor her cümleniz.
D) Sizin düşünce dünyanızı bir anlamda yansıtan günlükler bunlar.
E) Yaşadığım ülkede ferahlatıcı yazılar yazabileceğime inanmıyorum.
Hey dünya, hain dünya
Bana verdiğin de ne
ki dilim ekmek, bir yudum su
Ama her yanda
Dağlar gibi korku
9. Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ünlem cümlesine örnek gösterilebilir.
B) İkinci dize bir isim cümlesidir.
C) Üçüncü dize eksiltili bir cümledir.
D) Dördüncü ve beşinci dizeler eksiltili cümle oluşturmuştur.
E) Birinci dize özne ve yüklemden oluşmuştur.
10. Aşağıdaki ikili dizelerden hangisi bitmemiş bir cümle durumundadır?
A) Ne bir dost ne bir sevgili
Dünyadan uzak bir deli
B) Yanıma düşer kollarım
Görünmez olur yollarım
C) Beni en güzel günümde
Sebepsiz bir keder alır
D) Anlayamam kederimi
Bir ateş yakar tenimi
E) Hafif bir sızı isterim
Ağrılar, sancılar gelir
11. Aşağıdaki cümlelerin hangisi yapıca olumlu olduğu halde anlamca olumsuzdur?
A) Böyle güzel bir tabloyu beğenmez miyim ben?
B) Ne de olsa patronun kardeşiydi o.
C) Hele bir gelmesin, ben ona yapacağımı bilirim.
D) Arkadaşlarım beni burada yalnız bırakıp gider mi hiç?
E) Böyle küçük olaylardan hemen etkilenecek değilim ya!
12. Aşağıdaki cümlelerden hangisi öğe dizilişine göre ötekilerden farklıdır?
A) Sanat değeri yüksek filmleri ancak festivallerde izleyebilirsiniz.
B) Film izlerken çekirdek ya da başka bir şey yemek kimi zaman bir hastalık halini alır.
C) Eski sinemalarda, bir yandan film izlerken, öte yandan patlamış mısır yiyebilirdiniz.
D) Ben çocukken kasabanın parkındaki açık alanda yazlık bir sinema vardı.
E) Anadolu insanı, sahne tiyatrosuna nedense ilgi duymuyor pek.
13. Aşağıdaki cümlelerin hangisi anlamca olumsuzdur?
A) İki saattir yoldayım.
B) Bu gece sokak lambaları yanmadı.
C) Akşam olmadan eve varmak zorundayız.
D) Her hafta sonu çamlıkta piknik yapıyoruz.
E) Soğuklar bastırmadan yakacağımızı almalıyız
"Kimi cümlelerde soru ifadesi olmasına rağmen cevap almak amacı gözetilmez. Bunlara sözde soru cümlesi denir."
14. Aşağıdakilerden hangisinde buna örnek olabilecek bir kullanım görülmektedir?
A) Daha önce karşılaşmış mıydık biz?
B) Koltuklarınızı yeni mi aldınız?
C) Böyle güzel bir havada evde kalınır mı hiç?
D) Saatlerce beklediğin halde bir otobüs bile gelmedi mi?
E) Raftan indirdiğim kitapları burada bırakmam uygun mu acaba?
15. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "değil" sözü, cümleyi anlamca olumsuz yapmıştır?
A) Bu tür bir öykü yazmak sandığın kadar zevksiz değil.
B) Kimi zaman o da sınıfa geç gelmiyor değil.
C) Bu sınıfın öğrencileri diğer sınıftakiler kadar başarılı değil.
D) Sen istemiyorsun diye ben oraya gitmeyecek değilim.
E) Biz burada sandığınız kadar mutsuz değiliz
16. Aşağıdaki cümlelerden hangisi öğelerin dizilişine göre diğerlerinden farklıdır?
A) Gece bülbül ağaran vakte kadar ağlarmış.
B) Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol.
C) Rastladım duvarda bir şair arkadaşa
D) Ne söyler şu dağa Çoban Çeşmesi.
E) Anlamaz kimse yolcunun halinden.
17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümlecik temel cümlenin nesnesidir?
A) Saatin her çalışında ürperiyorum.
B) Söylenmemiş türküler var yüreğimde.
C) İçimi titreten bir ses duyuyorum.
D) Dalından düşecek bir yaprak gibiyim.
E) Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır.
"Sabah gider, akşam döner trenler."
18. Aşağıdakilerden hangisi bu cümle gibi özneleri ortak olan bir sıralı cümledir?
A) Ufuklar uyanır, onlar uyurlar.
B) Bin terkime, diyar diyar gidelim.
C) Kulağım sestedir, tetikte elim.
D) Saygıyla sustular bütün sirenler.
E) Zaman bir kurt olmuş, dişler etimi.
19. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yan cümleciğin görevi diğerlerinden farklıdır?
A) Çamuru batan arabayı koca öküz çıkarır.
B) Arpacıya borç eden, ahırını tez satar.
C) Canı kaymak isteyen mandayı yanında taşır.
D) Denize düşen yosundan medet umar.
E) Doğru yolda düşen çabuk kalkar.
20. “Aşağı yukarı yüz yıldır Türkçenin yalınlığa doğru sağlam adımlarla yürüdüğünü görüyoruz." cümlesi yan cümleciğin görevi yönünden aşağıdakilerden hangisi ile özdeştir?
A) Sana davetiye göndermesi bence çok olumlu bir gelişme.
B) Şiirle felsefenin birleşmeyeceğini Eflatun’un kişiliği çok iyi açıklar.
C) Sana bu odayı vermekten başka çaremiz yok galiba.
D) Çocuklarımıza sokakta oynayacakları bir alan bırakmadık.
E) Bilimin çözüm getiremediği birçok sorun var hâlâ.
Yan cümleciği eylemsiyle kurulan birleşik cümleye “girişik cümle” denir. Girişik cümlede yan cümlecik temel cümlenin ya da başka bir yan cümleciğin öğelerinden biri olabileceği gibi, bu öğelerden birinin tamlayanı da olabilir.
21.Aşağıdaki birleşik cümlelerden hangisi girişik cümle değildir?
A) Her zaman gemicinin istediği rüzgâr esmez.
B) İnek gibi süt vermeyen, öküz gibi kutan sürer.
C) Kaderin yaptığını kimse yapamaz.
D) Mürekkep yalamakla insan âlim olmaz.
E) Kar ne kadar çok yağsa yaza kalmaz.
22. Aşağıdakilerin hangisi yan cümleciği ulaçla kurulan bir girişik cümledir?
A) Nasihat tutmayanı musibet tutar.
B) Öğrenmekten zarar gelmez.
C) Rızkı tükenmeyince kişi aç kalmaz.
D) Öpülecek el ısırılmaz.
E) Sağ elin verdiğini sol el görmesin.
Temel yükleme dayalı bir bağımsız cümlenin başka bir cümlede kurucu öge olarak yer almasıyla oluşan birleşik cümleye “iç içe birleşik cümle" (kaynaşık cümle) denir. Cümlenin içine kurucu öge olarak giren bağımsız cümle, iç cümle adını almakla birlikte öge olarak kullanıldığı için yan cümlecik işleyişindedir.
23. Aşağıdakilerin hangisi iç içe birleşik cümle değildir?
A) Dünkü yazınızda: “Bu filmi sakın kaçırmayın!” diyordunuz.
B) Buradan çabuk kaçalım, dedim yanımdaki adama.
C) Almanya'ya kardeşimi görmek için gidiyorum, demişti bana.
D) O, büyük bir romancı olacak, sanıyorduk hepimiz de.
E) Bu sekiz yılın çok verimli geçtiğini söylüyor şair.
24. Aşağıdaki iç içe birleşik cümlelerin hangisinde iç cümlenin görevi diğerlerinden farklıdır?
A) Bu sistem, işlerimizi kolaylaştırır sanıyorum.
B) Yaptıklarımdan pişman oldum, demedim hiçbir zaman.
C) “Kırk yaşın üstünde lirik şiir yazılamaz." derler.
D) Şu dünyada başını sokacak bir evi olsun istiyordu.
E) Bu akşam Recep eniştemlere “Güle güle oturun” a gideceğiz.
Vatan borcu biter bitmez ordayım.
25. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yükleminin türüne göre bu cümleyle özdeştir?
A) İnsan hayal ettiği müddetçe yaşar.
B) Sen de benimle gelmelisin.
C) Temiz olan, her zaman sevilir.
D) Bu çocuk, iyi bir koşucuydu.
E) Asırlardır döner durur bu dünya.
26. Aşağıdakilerden hangisi yüklemine göre diğerlerinden farklıdır?
A) Yeryüzünde yalnız ben derbederim
B) Dünyada biricik sevdiğim sensin
C) Şimdi başkasına meyli var mı ki
D) Bir alev halinde düştün elime
E) Gözlerinde bir bahar gizli
27. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, anlamca olumludur?
A) Henüz ay bile doğmuş değil.
B) Şu gelenler de bizimkiler değil.
C) Okumuş insanların hepsi kültürlü değil.
D) Aslında o beni anlamıyor değil.
E) Bu dediklerin hiç mümkün değil.
28. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, öğelerinin dizilişi yönünden diğerlerinden farklıdır?
A) Eğer mutluluğu tanımıyorsan, o da sana merhaba demez.
B) Mutluluk, belki evin bahçesinde büyüyen çam ağacıdır.
C) Ağaç yoksa pencereden görünen avuç içi kadar bir güldür.
D) Sokakta gördüğün her çocuğun adı mutluluktur.
E) Mutluluk, belki de bir kedidir, soğuk bir kış günü karşı evin camından bakan.
29. Aşağıdaki cümlelerden hangisi öğelerinin dizilişine göre farklıdır?
A) Onunla uzun süreden beri görüşmüyoruz.
B) Kahvesini yudumlarken düşüncelere daldı.
C) Tek başıma ne yaparım bu koca şehirde?
D) Beni yalnız bırakarak evine doğru gitti.
E) Bir heykel gibi ayakta dimdik duruyordu.
30.Aşağıdaki cümlelerden hangisi, yükleminin türüne göre farklıdır?
A) Üç beş sene evvel bu dağın bir gülü vardı.
B) Yaz günleri dinlendiğimiz yer bu pınardı.
C) İstanbul'un her semti bir ülke gibidir.
D) Bir zafer müjdesi burda her isim.
E) Birlikte düşerdik bu uzun yollara erken.
31. Aşağıdakilerden hangisi olumlu bir fiil cümlesidir?
A) Yıllardır, ailemle hiç haberleşemedim.
B) Sevgi kaldırılmış sizin kalbinizden.
C) Aylar var ki gözüne uyku girmiyor.
D) Onda zerre kadar akıl yoktur.
E) Hiç kimse üstüne düşeni yapmıyor ki...
32. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, anlamına göre diğerlerinden farklıdır?
A) Korkmana gerek yok, seni dövecek değiliz.
B) Bu koskoca evde kimsecikler oturmuyor.
C) Ne gelen var ne giden.
D) O, bu değişikliği bilmiyor değildi.
E) Buraya gelene kadar kimseyi görmedim.
33. Aşağıdaki cümlelerden hangisi, anlamca diğerlerinden farklıdır?
A) Bu makinenin bize zararı olmadı değil.
B) Yazılar buradaki kadar belirsiz değildi.
C) Köye gitmeyi çocukların istediğini söyleyemeyiz.
D) Ne ararsan bulunur, bu küçücük dükkânda.
E) Bundan sonra okula gitmeyeceğini söyledi.
I. Bu, insafsızları yola getirecek en güzel sözdür.
II. O problemi bir başka arkadaşına çözdür.
III. En güzel göz, doğruyu gören ve onu anlayan gözdür.
IV. Kafandaki yanlış düşünceleri bir an önce yok et.
V. Bir değişiklik olursa, bana da bildir.
34.Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangileri, yükleminin türüne göre özdeştir?
A) I. ve III. B) III. ve IV. C) I. ve V. D) II. ve III. E) I. ve IV.
35. Aşağıdaki cümlelerin hangisi, öğelerinin dizilişi yönüyle diğerlerinden farklıdır?
A) Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden
B) Bir sevgi istiyorum sonsuzluğa ulaşan
C) Deniz, bu akşam bir matemin mi var
D) Ne zaman tükenecek bu yollar arabacı
E) Rastlamıştım duvarda bir şair arkadaşa
36. Aşağıdakilerin hangisi fiil cümlesi değildir?
A) Düş gücü olan bir insanın yirmi dört saate sığabileceğine inanmıyorum.
B) İçimde çalışma gücü varsa aralıksız sekiz saat çalışırım.
C) Beynimde fırtınalar eserken süratimi güç frenlerim.
D) Futbolun coşkusu, o ekip ruhu büyülüyor beni.
E) Sinema başlı başına bir tutkudur benim için.
O, beyaz bir kuştu, ak kanatlıydı.
Yel gibi, dağları aşan atlıydı.
Hayaldi, hayalden bile tatlıydı.
Ne ışık bıraktı, ne iz bıraktı.
37. Bu dörtlükte kaç yüklem vardır?
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Dost için ölmeli, düşman için dirilmeli.
38. Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Kurallı cümledir.
B) Olumsuz cümledir.
C) Birleşik cümle değildir.
D) Yüklemine göre fiil cümlesidir.
E) Birden çok yargı vardır.
39. Aşağıdakilerden hangisi soru cümlesidir?
A) Sesin ne taraftan geldiğini anlayamadık bir türlü
B) Ödeme planının nasıl olması gerektiğim sizler belirleyin
C) Sizin neden bu kadar öfkelendiğinizi anlayabilmiş değilim
D) Ne gün döneceğini bilsem sem karşılardım
E) Etraf da ne kadar güzel, değil mi bugün
I. Ayvalar çiçekteydi, güller daha tomurcuk
II. Kaderimde sen tütersin yine, burcu burcu
III. Ormanlar uğultulu, sular dalgalı
IV. Sığdıramam koca yılın özlemini bir güne
40. Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangilerinde birden çok yargı vardır?
A) I. ve II. B) I. ve III. C) II. ve III. D) II. ve IV. E) III. ve IV.
CEVAPLAR
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
E D D C C D D A E A
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
D E B C C A C E A B
21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
E C E E D D D E C E
31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
B D C A C E D B E B
İLGİLİ İÇERİK: