GENÇLERİN HAFIZASI BİLGİSAYAR GİBİ - DİLEK GİRAY
Ülkemizde yapılan ilk hafıza yarışması, ilginç şampiyonlar çıkardı karşımıza. Pek çoğumuzdan farklı düşünmeye ve hafızaya sahip olan bu insanların aslında IQ'ları sanıldığı kadar yüksek değil. Ama çeşitli teknikler deneyerek hafızalarını geliştirmişler.
Oldum olası hafızası yüksek insanlara gıptayla bakılırdı. Bu insanların çok zeki oldukları düşünülür ve her söyledikleri doğru sayılırdı. Ama artık bu görüşler çoktan yıkıldı. Hafızanın doğuştan olduğunu zannedenler yanılıyor. İnsanlar hafızalarını nasıl kullandıklarını bilmedikleri için zeki olmadıklarını düşünüyor. Oysa hafızanın da bir eğitim programı var. Bu programlar sayesinde yeni bilgiler kolaylıkla hafızaya yerleştiği için zekâ da doğal olarak gelişiyor. Aslında hafızanın geliştirilebilir olduğunu bizler, yıllar önce televizyon programlarından haykıran Melik Duyar’dan öğrenmiştik. Öğrenmiştik de herhalde pek itibar etmemiştik. Ama ona kulak veren genç-yaşlı, çoluk çocuk herkes soluğu geçtiğimiz ay ilki gerçekleştirilen Hafıza Şampiyonası’nda aldı. Yarışmanın şampiyonlarını bir araya getirmek istedik; ama hepsi farklı illerde olduğu için mümkün olmadı. Kimisi eline aldığı 200 sayfalık bir kitabı bir saatte bitiriyor, kimisi bir dakikada 5 tane tarihin hangi güne rast geldiğini buluyor, kimisi 15 dakikada 25 kişinin hem fotoğrafını hem ismini ezberliyor, kimisi 15 dakikada sekiz basamaklı ve sonucu 16 haneli tam 7 işlem yapıyor.
Çoğu yarışmacı kendini hemen her dalda denemiş. Ama en iyi dereceyi Servet Özkurt isimli 21 yaşındaki bir genç aldı. Polis akademisi öğrencisi Özkurt, üç dalda birincilik, üç dalda ikincilik kazandı; ama sonuçlar onu pek tatmin etmişe benzemiyor. Çünkü o rekor denemesi yapacak kadar kendine güveniyordu, fakat heyecanına yenildi. Aralarında lise öğrencisi de var, genç işadamı da, 46 yaşında emekli işkadını da var. Ve hepsi adeta öğrenmenin, kendini geliştirmenin yaşı olmaz tezini yüzümüze vururcasına karşımıza çıkıyor.
Bütün şampiyonların söylediği hep aynı şey: Hafızanın aslında IQ ile pek ilgisi yok. İlmini bildikten sonra kesinlikle geliştirilebilir. Şampiyonların kendilerince hedefleri de farklı. Kimi öğrencileri olsun, şampiyonlar yetiştirsin istiyor, kimi ‘İleride mesleğimde hafızamı nasıl kullanacağımı da öğreneceğim’ diyor, kimi de şu kadar kitap okuyorum, siz de okuyun mesajı veriyor.
1994 yılında dünya hafıza şampiyonasına katılan Melik Duyar, o yıl fotografik hafıza dalında dünya rekoru kırmış, iskambil kartlarının takibinde ve karışık bilgilerin takibinde dünya üçüncüsü olmuştu. Türkiye’deki yarışmaya da öncülük eden Duyar, ülkemizde hafızanın geliştirilebileceği konusunun yeni kabullenildiğini söylüyor. Duyar’a göre yarışmanın önceki yıllarda yapılamamasının sebebi ülkemizdeki altyapının oluşmamasıydı. Çünkü yarışmaya katılacak kişi bulmak zordu. Ama insanların kendini test etmesi açısından bu yarışma iyi bir deneme oldu. Nitekim Duyar’ın önümüzdeki yıllar için hedefleri büyük. 2008 yılındaki dünya hafıza olimpiyatının ülkemizde yapılmasını planlıyor. Ne diyelim, yolları açık olsun.
İnsanların yüzlerini asla unutmuyorum
Servet Özkurt (Türkiye İsimler ve Yüzler-Zihinsel Çarpma-Zihinsel Takvim Hafıza Şampiyonu): Matematiğe çok büyük ilgim vardı, işlemleri zaten hep zihnimden yapıyordum. Yarışma sekiz basamaklı çarpma işlemlerinden oluşuyor ve sonucu da 16 haneli oluyordu. 15 dakikada heyecandan anca 7 tane yapabildim. Takvim yarışmasında da 5 tane yapabildim. İsimler ve yüzler kategorisinde de 15 dakikada 25 tane isim ezberleyebildim. Artık yeni tanıştığım insanların yüzlerini ve isimlerini unutmuyorum. O insanla ilgili beynimde kodlar oluşturuyorum.
***
Bütün rakamları zihnimde tutabiliyorum
Tarık Tatlı (Sayılar Maratonu-Zihinsel Takvim Hafıza Şampiyonu): Bir optikçide satış ve müşteri temsilcisi olarak çalışıyorum. İlmini bildikten sonra hafıza eğitimi insanın tek başına başarabileceği bir iş. Takvim yarışmasında tarih veriliyor ve verilen tarihin hangi güne denk geldiğini buluyorsun. Ben bir dakikada 5 tane tarih bulabildim. Sayılar maratonu yarışmasında bir saatte 12 satır 40 haneli rakam ezberleyebildim. Cam numaralarını, müşteri cep numaralarını ve müşteri kodlarını kolaylıkla zihnimde tutabiliyorum.
***
Elbise dolabımdan bile kitap çıkıyor
Gül Atay (Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonu): Dakikada 450 kelime okuyabiliyorum. Kısa sürede nasıl çok okuyabilirim diye düşünerek yola çıktım. Arka arkaya 200 sayfalık üç kitabı iki buçuk saatte okuyabiliyorum. Reşat Nuri Güntekin’i okuyarak başladım, sonra kişisel gelişim kitapları çok okudum. O kadar çok kitap okudum ki artık ayrım yapamıyorum. Bir ara okuduğum kitapların listesini tutuyordum, ama beceremedim. Evimde iki binin üzerinde kitap var ve artık elbise dolaplarımdan bile kitaplar fırlıyor. Aslında kitap okumaya özendirmek için yarışmaya katıldım.
Sayı:97
Bölüm:Aktuel