Bu bölümü meşhur siret müellifi üstadımız Allâme es-Seyyid Süleyman en-Nedvî'nin er-Risâletü'l-Muhammediyye adlı kitaptan iktibas edeceğimiz güzel bir parçayla bitireceğiz. Üstad, kitabında, Resulullah'ın her sınıftaki insan toplulukla-ve insanoğlunun her bir ferdine —yaptıklarının ve uğraştık-işlerin, hallerinin ve çevrelerinin başka başka olmasına rağmen— her zaman nasıl numune-i imtisal olduğunu anlatıyor ve yor ki:
"Resulullah'ın hayatı beşer hayatının her safhası için güzel bir örnek ve yüce bir düstur olduğundan, pek çok ve çeşitli işlere numûne-i imtisal olmuştur. Çünkü onun hayatı, üstün ahlâk, güzel adetlerin, asîl ve mutedil duyguların ve insanlığı şehvet bataklığına düşmekten kurtaran üstün meziyetlerin hâkim olduğu bir hayattı.
Eğer zengin ve varlıklı bir insan isen Resulullah'ın Hicaz ile Yemen arasında eşya taşıdığı ve Bahreyn'in hazinelerine sahib olduğu zamanı hatırla ve sen de onun gibi hareket et. Eğer fakir ve yoksul isen Resul-i Ekrem'in Ebu Talib mahallesinde mahsur olduğu, vatanını ve bütün dünya malını terk ederek Mekke'den Medine'ye hicret ettiği zamanı düşün. Eğer hükümdar onun Arapların idaresini ele geçirdiği, her tarafa hâkim olduğu ileri gelenlerinin, şan ve şeref sahiplerinin ona itaat arz ettiği zamanı hatırla. Eğer zayıf ve kimsesizsen, Resulullah'ın Mekke'de müşriklerin emrinde mahkûm olduğu dönemi hatırla, onda senin için güzel bir örnek vardır.
"Eğer fâtih ve muzaffer bir hükümdar isen, Hz. Peygamber'in Bedir'de, Huneyn ve Mekke'de düşmana galib geldiği günlere bakarak hayatından ibret al. Eğer mağlub olmuşsan —-Allah mağlubiyet göstermesin— Uhud harbinde Resulullah'ın şehid ve ağır yaralı ashabı arasındaki halini düşün. Öğretmen isen onun mescidin sofasında öğrencilerine öğretmenlik yaptığı zamanı göz önünde bulundur. Öğrenciysen onun Cebrail'in huzurunda diz çöküp hidayet istediği zamanı tasavvur et. Eğer nasihat eden bir vaiz, emin bir mürşid isen Mescid-i Nebevi'de bir ağaç üzerinde vaaz eden Resulullah'a kulak ver. Eğer hiçbir yardımcın olmadığı halde hakkı ayakta tutmak ve iyiliği haykırmak istiyorsan Mekke'deki zayıf haline ve kendine yardım edip destekleyecek kimsenin bulunmamasına rağmen, Hz. Peygamber'in hakka davete devam ettiği ve hakkı açıkça ilân ettiği zamanı hatırla. Eğer düşmanını mağlub eder, azametini kırar ve onu kahr u perişan edersen ve böylece hak senin sayende ortaya çıkar da batıl yok olup giderse, işlerin istikrar kazanırsa Resulullah'ın Mekke'ye girdiği ve fethettiği günü hatırla.
"Eğer işlerini düzeltmek, arazini verimli hale getirmek istersen, Resul-i Ekrem'in Yahudi Nadîr oğullarının, Hayber'i Fedek'in topraklarını ele geçirdiği zaman mezkûr yerlerin işlerini nasıl yoluna koyduğunu ve buranın bakımını, en iyi verim alacak kişilere havale ettiğini düşün. Eğer yetim isen, Amine ve kocası Abdullah'ın ciğerparelerini düşün. O, daha küçük bir çocukken annesi, (doğmadan da) babası vefat etmişti. Eğer küçük bir çocuksan, sevgili sütannesi Halime'nin emzirdiği bu ulu çocuğu düşün. Eğer gençsen Mekke çobanının hayatını oku. Ticaret mallarıyla sefere çıkmış bir tüccar isen Busrâ'ya doğru yol alan kafilenin efendisinin vaziyetini hatırla. Hakem veya hâkim İslâm güneşi doğmadan önce, Kureyş reisleri birbirlerine girmek üzereyken Resulullah'ın Hacer-i Esved'i yerine koymak verdiği hükme bir göz at. Sonra gözünü çevir ve bir daha bak Resulullah'ın Medine mescidinin avlusunda insanlar arasında adaletle hüküm verdiği zamanı düşün. Onun katında fakir ve yoksul ile zengin ve varlıklı müsavi idi. Eğer evli bir erkek Hz. Hatice ve Hz. Aişe'nin kocasının nezih hayatını ve temiz siretini oku. Eğer çocukların babası isen, Hz. Fâtımatu'z-zehrâ'nın babasının, Hz. Hasan ile Hüseyin'in dedesinin nasıl hareket ettiğini öğren. Hülâsa her ne olursan ol, ne işle uğraşırsan uğraş, yaşadığın müddetçe, günün her saatinde Resulul’ın hayâtında senin için güzel hidayet, hayatın karanlıklarının onun nuruyla aydınlanacağı güzel bir misal vardır. Böylece işlerin düzelir, sıkıntıların sona erer. Onun rehberliğiyle yanlış işleri doğrultursun.
"Onun hayatı bütün insanlık için hayatın her safhasında örek olmalıdır. Onun hayatı aydınlanmak isteyenler için bir nur, hidayete ermek isteyenler için bir kandil, onun öğretileri doğru yolu bulmak isteyen herkes için bir rehberdi."
er Risaletü’l-Muhammediye, s. 135-137