Kullanıcı Oyu: 0 / 5

Yıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değil
 

           Türkiye'nin bir benzeri olmayan şiir kitabı koleksiyonu, Bilim Sanat Vakfı kütüphanesinde ilgililerini bekliyor. Trabzonlu kitapsever Arslan Pulathaneli'nin 1928 yılından, vefat ettiği 1996 yılına kadar topladığı şiir kitapları arasında büyük şairlerin çıkmış bütün kitapları da, amatör ve yerel şairlerin kitapları da var.  

Trabzonlular onun için "kitap cumhuriyetinin cumhurbaşkanı" diyor. Yayın dünyasında ise Arslan Pulathaneli'nin kütüphanesi bir efsane. 11 bini aşkın kitap arasında hiçbir kütüphanede olmayan şiir kitapları var ki, bunlar Türk kütüphaneciliği ve kültürü açısından önemli bir birikim. Pulathaneli, kitap biriktirmeye başladığı 1928 yılından, vefat ettiği 1996 yılına kadar Türkiye'de kitabı çıkmış şairlerin neredeyse hepsinin kitaplarını almış. Şiir kitaplarına sahip olmakla yetinmemiş, şairleriyle mektuplaşmış, fotoğraflarını ve özgeçmişlerini istemiş. Kitabı çıkan şairlerin listesini tutmuş, doğum ve ölüm yıllarını yazmış. Haklarında gazetelerde çıkan yazıları arşivlemiş. Şiir kitabı reklamlarını biriktirmiş.

 

 Pulathaneli'nin Türkiye'de bir benzeri olmayan arşiv ve kütüphanesini ölümünden 10 yıl sonra 2006'da Bilim Sanat Vakfı satın aldı. 2-3 yıllık tasnif çalışmalarından sonra mektup ve kupür arşivi 50 klasörde toplandı. Gazete dokümanları ve kitaplar tek tek düzenlendi. Pulathaneli'nin 5 bin 947 adet şiir kitabı ayrı bir bölümde araştırmacıları ve ilgililerini bekliyor. Ümit Yaşar Oğuzcan, Orhan Şaik Gökyay gibi hayatta olmayan şairlerin ve Yavuz Bülent Bakiler gibi halen yaşayan şairlerin Pulathaneli'ye yazdığı mektupları okumak heyecan verici. Hele de kendi gayretiyle birkaç yüz adet bastırdığı şiir kitabına Trabzon'dan bir talip çıkmasına duyduğu heyecanı mektubunda dile getiren yerel şairlerin mektupları, okuyana aynı duyguları yaşatıyor.

Acemi şair soruyor: "Ev adresimi nereden buldunuz?"

Pulathaneli'nin koleksiyonu hakkında bilgi veren Bilim Sanat Vakfı Genel Sekreteri Faruk Deniz, "Çoğu mektupta şaşkınlıklarını dile getiriyor şairler. 'Ev adresimi nasıl buldun?' diye soranlar, 'Ablamın tayini çıktı, mektubunuzu ona ileteceğim, şiirlerini sevdiniz mi?' diyenler, ilkokulu yeni bitirmiş şairler, emekli öğretmenler... Şairlerin mektuplarından uzun süre onlarla kimse ilgilenmediği ve ansızın bir koleksiyonerin keşfetmiş olmasının heyecanını yaşadıkları anlaşılıyor. Şairlerin mektupları elimizde var ama Pulathaneli'nin mektupları yok. Aslında onun gibi arşivci birinin gönderdiği mektupların bir kopyasını tutması gerekirdi ama bizim elimize gelmedi." diyor. Deniz, Pulathaneli'nin eşi Seymin Hanım'ın kütüphaneyi dağıtmamak, bir arada tutmak ve güvenilir ellere emanet etmek için özel gayret gösterdiğini söylüyor. Zaten onlar da Pulathaneli'nin özenle oluşturduğu kütüphaneye bağış muamelesi yapmışlar. Kitaplar için özel çıkartma tasarlamışlar.

Mikro tarih ve kültür çalışmaları için önemli bir arşiv

Deniz, Pulathaneli'nin yerel şairlerin başka hiçbir yerde olmayan şiir kitaplarından ve mektup-gazete kupürü arşivinden araştırmacılara çok tez çıkacağını söylüyor. Sadece edebiyatçılar için değil, mikro tarihi ve kültür çalışmaları yapanlar için de önemli bir arşiv.

1919 yılında Trabzon'da doğan Pulathaneli, Trabzon'un ileri gelen ailelerinden birine mensup. Kitapla ilgili bir ailesi olan Pulathaneli, çocuk yaşlarda kitap biriktirmeye başlamış. Üniversiteyi İstanbul'da okuyan Pulathaneli, ölümüne kadar Trabzon'da kitapçılık yaptı. Yaşadığı şehirden yayın dünyasını takip eden Pulathaneli'nin namı İstanbul başta olmak üzere Türkiye'de yayılır. Hatta Türkiye dışına da taşar. Çünkü Batı Trakya'dan, Yugoslavya'dan, Kıbrıs'tan, Orta Asya'dan şiir kitapları toplamış. Pulathaneli, Trabzon'da yayınlanan Kıyı Dergisi'nin genel yayın yönetmen yardımcılığını da yapmış.

Trabzon hakkında her şey bu arşivde

Pulathaneli sadece şairlerle ilgili arşiv tutmamış. Trabzon'la ilgili çok iyi bir kitap ve dergi koleksiyonu da var. Özellikle Trabzonspor'la ilgili gazete ve dergi haberlerini toplamış, halk kültürüne dair yazıları, yayınları özenle saklamış. Arslan Pulathanelinin dikkat çeken bir başka koleksiyonu ise kartpostallarla ilgili. Pulathaneli'nin şehir fotoğraflarından oluşan zengin bir kartpostal koleksiyonu var. Pulathaneli'nin kitapları için hazırlanan özel çıkartmada bu koleksiyonda yer alan Trabzon kartpostallarından biri kullanılmış.

Şairlerin listesini tutmuş

Arslan Pulathaneli, kitapçılarda olmayan şiir kitaplarını şairlere mektup yazarak temin etmiş. Bu kitaplardan nasıl haberdar olduğu ise henüz muamma. Faruk Deniz, "Arşivindeki gazete kupürlerinden çıkardığımız sonuç, gazete ve dergilerdeki kitap reklamlarını takip etmiş olduğu. Çünkü bu ilanlarda listelenen kitaplardan şiir ve edebiyat kitaplarını işaretlemiş. Bir de zamanla Pulathaneli'nin koleksiyonundan haberdar olan kitapçılar, yayıncılar kitaplardan onu da haberdar ediyor olabilirler." diyor. Pulathaneli, şairlerin listelerini de tutmuş. Şairlerin isimlerinin ve hangi tarihlerde doğduklarının yazıldığı çok sayıda defter var. Kadın şairler için ayrı defterler tutmuş. Gazetelerden sadece kitap reklamlarını kesmemiş. Şairlerle ilgili çıkan her türlü haberi de arşivlemiş. Orhan Kemal'in ölüm haberi gibi.

GÜLİZAR BAKİ, zaman   -   05.08.2012

SON EKLENENLER

Üye Girişi