Bu fotoğraftan bir kitap çıktı
2. Sıra: Peyami Safa, Orhan Seyfi (Orhon), Mehmed Rauf, Celal Esat (Arseven), Şaziye Berin (Kurt), Hüseyin Siret (Özsever), Hüseyin Rahmi (Gürpınar), Halid Ziya (Uşaklıgil), Necip Âsım (Yazıksız), Suad Derviş (Baraner), Mahmud Sadık, Hüseyin Suad (Yalçın), İzzet Melih (Devrim)
3. Sıra: Bilinmiyor, Kâm(u)ran Şerif (Saru), Faik Ali (Ozansoy), Salih Zeki (Aktay), Selami İzzet (Sedes), Yusuf Ziya (Ortaç), Hüseyin Rıfat (Işıl), Burhan Cahid (Morkaya), İbrahim Necmi (Dilmen), Edhem İzzet (Benice), Reşat Nuri (Darago), Halil Nihad (Boztepe)
4. Sıra: Necip Fazıl (Kısakürek), Ali Haydar Emir (Alpagot), Necmeddin Halil (Onan), Nizameddin Nazif (Tepedelenlioğlu), Ahmet Hidayet (Reel), Halid Fahri (Ozansoy), Florinalı Nazım (Özgüney), İbrahim Alaaddin (Gövsa), Vedad Nedim (Tör), Hıfzı Tevfik (Gönensay), F(ahri). Celaleddin (Göktulga), Vâlâ Nurettin (Va-Nu)
Sonunda daha önce Nüket Esen'in hazırladığı 'İki Gözüm, Aziz Kardeşim, Efendim' adlı kitabın kapağında ve Beşir Ayvazoğlu'nun Peyami adlı kitabının sayfalarında da gördüğümüz bu karenin sırrı çözüldü. Çözülmekle de kalmadı, hikâyesiyle birlikte kitaplaştı. Editörlüğünü Yusuf Çağlar'ın üstlendiği ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ tarafından yayımlanan kitabın adı: "Bir Fotoğrafın Aynasında İstanbul'un Meşhur Edebiyatçıları".
Editörlüğünü Yusuf Çağlar'ın üstlendiği "Bir Fotoğrafın Aynasında İstanbul'un Meşhur Edebiyatçıları", İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ tarafından yayımlandı.
Türk edebiyatına damgasını vurmuş 42 usta ismin yer aldığı fotoğraf geçtiğimiz yıllarda ortaya çıktığında edebiyat dünyasında tartışmalara yol açmıştı. Hakkında 'Bu kadar farklı kesimden insan bir araya gelemez, fotoshopla hazırlanmıştır' bile denilen fotoğrafın hikâyesi, sonunda aydınladı ve hacimli bir kitaba konu oldu.
1928 yılında Sanayi-i Nefise (Güzel Sanatlar) Birliği idarecileri, edebiyatçılar şubesini oluşturmak için dönemin meşhur kalemlerini Alay Köşkü'nde 18 Temmuz günü gerçekleştirilecek bir toplantıya davet ederler. Ayrıntılar önceden düşünülmüş, birliğin nizamnamesi taslak halinde hazırlanmış ve toplantı öncesi çekilecek hatıra fotoğrafı için şahısların nerede duracakları dahi tasarlanmıştır. Fotoğrafın Alay Köşkü bahçesinde çekilmesi kaçınılmazdır. Böylece, kırk iki yazarın arkasındaki sarmaşıklarla kaplanmış mekân da bütün ihtişamıyla fotoğraf karesinde görünür. Cumhuriyet döneminin meşhur fotoğrafçısı Jean Weinberg'in çektiği fotoğraf, uzun zaman sonra geçtiğimiz yıllarda yeniden edebiyat dünyasının gündemine geldi. Edebiyat âleminin mühim olayları arasında zikredilen fotoğraf, farklı çevrelerden aynı hayret ifadeleriyle karşılandı. Ayrı dünyalardan bu kadar yazar nasıl oluyor da aynı karede bir araya gelebiliyordu? 'Bu yazarları photoshop marifetiyle mi bir araya getirdiniz?' soruları bile ortaya atıldı.
BİR SAHAF ZİYARETİNDE KARŞILAŞMIŞ
Bu hacimli eseri yayına hazırlayan Yusuf Çağlar, fotoğrafla bir sahaf ziyareti sırasında karşılaşmış. Bu heyecanla o fotoğrafla ilgili bütün yazılanların peşine düşen Çağlar kitapla ilgili şunları söylüyor: "1928 yılından seksen yıl sonra, Zaman'ın 20. yıl sergileri içinde yeniden gündeme gelen bu hatıra-i cemiyet fotoğrafının meşhur simaları ise uzun bir zaman önce unutulmuş ya da büyük yanlışlıklar sonucu isimleri birbirine karıştırılmıştır. Bugün seksen bir yıl sonra da olsa İstanbul'un ve Türk edebiyatının bu meşhur simalarını yeniden hatırlamaya ve isimlerini bir kitabın imkânları içinde anmaya çalışmamız ise gecikmiş bir vefa borcudur."
İstanbul Dünya Sahnesi Kültür Hizmetleri Derneği'nce hazırlanan kitaba ilham veren ve Sanatlar Birliği'ni temsilen Peyami Safa'nın kurguladığı fotoğrafta Halid Ziya Uşaklıgil'den Halid Fahri Ozansoy'a, Orhan Seyfi Orhon'dan Suad Derviş'e, Ziya Osman Saba'dan Vâlâ Nurettin'e, Necip Fazıl Kısakürek'ten Faik Ali Ozansoy'a, Peyami Safa'dan Florinalı Nâzım'a kadar 42 meşhur edebiyatçı yer alıyor. "Bir Fotoğrafın Aynasında İstanbul'un Meşhur Edebiyatçıları" adlı kitapta sadece bu fotoğrafta kimler olduğu anlatılmıyor. Beşir Ayvazoğlu, Yusuf Çağlar, Cem Yavuz, Emin Nedret İşli, Resul Halil Bingöl ve Selahattin Özpalabıyıklar gibi önemli isimler de ilgi çekici yazılarıyla kitapta yer alıyor. Beşir Ayvazoğlu, 'Alay Köşkü Yârânı' başlıklı makalesinde Peyami Sâfâ özelinde, fotoğrafa konu olan Güzel Sanatlar Birliği edebiyat şubesi buluşmasını ve bu buluşma etrafında yaşanan tartışmaları gündeme getiriyor. Cem Yavuz ise "Hiçbir Resimde Görülemeyen Her Resimde Sezilen" başlığı altında fotoğrafa katılamayan, Ahmet Haşim hakkında okura hacimli bir biyografi sunuyor. Nazım Hikmet'in yayımlanmamış bir fotoğrafı da kitap çalışması esnasında sahaflarda bulunmuş ve kitapta yer almış. Kitabın belki de en ilgi çekici dosyalarından biri, Emin Nedret İşli'nin hazırladığı edebiyatçı kartvizitlerinin olduğu bölüm.
Kitabın hazırlanmasına vesile olan ve kapakta yer alan topluluk fotoğrafından sonra eserin en çok göze çarpan cemiyet fotoğrafı 201. sayfada yer alıyor. Fotoğraf, Halife Abdülmecid Efendi'nin Abdülhak Hâmid namına verdiği yemek sonrasında çekilmiş. Kitapta edebiyatçıların çoğu zaman çabucak rastlayamayacağımız pek çok portre fotoğrafına da yer verildiği dikkatli nazarlardan kaçmayacak. Kitapta ayrıca Asaf Halet Çelebi'nin Defter-i Meşahir'inden Nam-ı Diğer Asım Prizren ve Türk Edebiyatçılarından Seçilmiş Takma Adlar, Mahlaslar, Rumuzlar Dizini ve Binbir Müstear gibi bölümler yer alıyor.
5 Aralık 2009, Zaman