ŞEYHÜLİSLÂM BAHÂYÎ - DÜNYAYI HARAB ETTİ O MESTANE BAKIŞLAR
(ö. 1654)
Gazel
1. Dünyâyı harâb etti o mestâne bakışlar
Ol çeşm süzüşler o gazâlâne bakışlar
2. Tâkat mı kor âdemde yerinden o kopuşlar
Ol rahş sürüşler o levendâne bakışlar
3. Âdemde tahammül mü kor ey gözleri âhû
Düzdîde nigâh ile o yabâne bakışlar
4. Bigâne nazar dostlara elde de var mı
Hep sende midir yoksa bu bigâne bakışlar
5. Âlemde nazîrin yoğiken ey şeh-i hûbân
Bilsem kimedir yine bu hasmâne bakışlar
6. Nahçîre dokundu gibi çeşmin yine ey şûh
Bîhûde değildir o beyâbâne bakışlar
7. Hûn-ı dil-i pür-hûn-ı Bahâyîyi tüketti
Çeşminden o câdû-yı Tâtârâne bakışlar
Günümüz Türkçesiyle
1. O mahmur bakışlar, o göz süzüşler, o ceylan gibi bakışlar fitne çıkarıp dünyayı birbirine kattı.
2. O yerinden kalkıp yürüyüşler, o at sürüşler, o leventçe bakışlar insanda güç kuvvet mi bırakır?
3. Ey gözleri ceylan gibi olan güzel! Kaçamak bakışlar ile o yabancılara bakışın insanda tahammül mü bırakır?
4. Dostlara yabancıymışçasına bakma, umursamama başkalarında da var mı? Yoksa bu umursamaz bakışlar sadece sende mi var?
5. Ey güzeller sultanı! Dünyada bir benzerin yok iken, bilmem ki bu düşmanca bakışlar kimedir?
6. Ey şen şakrak, işveli güzel! O çöllere doğru bakışın boşuna değildir. Yine gözün bir ava düşmüş gibi.
7. Senin gözlerinin Tatar büyücüsü gibi bakışı Bahâyî’nin kanlar döken gönlünün kanını akıtıp tüketti.
8. Tatar kelimesi edebiyatımızda zalim, merhametsiz, akıncı, çapulcu ve postacı yerinde kullanılır. Cadu kelimesinin anlamı da büyücüdür. Sevgilinin bakışı hem zulmeder, gönülleri yağmalar, hem de büyüleyerek emri altına alır
PROF.DR.M.A.YEKTA SARAÇ, DİVAN ŞİİRİNDEN SEÇMELER