Kullanıcı Oyu: 0 / 5

Yıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değil
 

USULİ - TUTUŞTU ÇARH FANUSU ŞERAR...

GAZEL / USULİ (Ö. 1532)

1. Tutuştu çarh fânûsu şerâr-ı nâr-ı âhımdan
    Murâdım şem’i uyanmaz meded baht-ı siyâhımdan


2. Kara bahtım uyanmadı dirîgâ hâbdan bir dem
    Uyumaz gerçi kim kimse geceler âh u figânımdan


3. Mugaylân-ı gam-ı dilber safâdır Merve hakkıyçün
    Başım gitse yüzüm döndürmezem ben kıble-gâhımdan


4. Esîrimdir ben onu öldürem bugün yarın dermiş
    Yeter ölünce bu dirlik efendim pâdişâhımdan


5. Tulü etmez sitâremden Usûlî kevkeb-i tâli
    Yeridir odlara yansa felekler dûd-ı âhımdan
 
GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE
1. Çektiğim ahların ateşinin kıvılcımlarından felek fanusu tutuştuğu halde muradımın mumu yanmıyor (iste­ğime ulaşamıyorum.). Kara bahtımdan feryat ediyorum, kurtulmak istiyorum.
2. Yazıklar olsun! Geceleri kimseler benim ferya­dımdan uyuyamadığı halde bir an bile benim kara bahtım uykudan uyanmadı.
Bu beyitteki kara bahtın uyanması ve üst beyitteki murad mumunun yanmasının anlamı talihin yaver gitmesi, bahtlı olma demektir.

3. Merve’ye yemin olsun ki, sevgiliye âşık olmanın doğurduğu elem ve ıstırap dikeni benim için safadır, mut­luluktur. Ölsem de yüzümü kıblemden çevirmem.
Merve ve Safâ, hac ve umre yapanların ibadetleri esnasında sa’y (sembolük yürüyüş) yaptıkları iki tepenin adlarıdır. Safâ aynı zamanda mutluluk, anlamına da gelir. Şair iki anlama da beyitte yer vermiştir. Divan şiirinde sevgilinin bulunduğu yer, âşıkların kıble gibi yüzlerini çevirdikleri mukaddes bir yer olarak düşünülür.

4. Sevgili, o benim esirimdir, ben onu bugün yarın öldürürüm, dermiş. Bu, bana, ölünceye kadar sevgili efen­dim ve sultanımdan iyilik olarak yeter.
Dirlik hem hayat, diri olmak hem de iyilik ve ihsan anlamlarında kullanılmıştır. Ayrıca sevgilinin âşığıyla eziyet etme, öldürme yoluyla bile olsa ilgilenmesi, âşık için büyük bir iyiliktir. Bundan dolayı şair, sevgilisinin esiri olmayı, hatta onun elinden ölmeyi bile onun kendisi­ne yaptığı bir iyilik olarak görüyor.

5. Usulî! Felekler acı ve ıstırapla çektiğim ahimin dumanından ateşlere yansa yeridir. Çünkü talih yıldızı bir türlü bahtımda doğmuyor (Bahtım yaver gitmiyor.
 

Prof.Dr. M.A. Y. SARAÇ DİVAN EDEBİYATI ŞİİRİNDEN SEÇMELER

SON EKLENENLER

Üye Girişi