KEMAL PAŞAZADE (Ö:1534) - DİL AÇILMAZ DİDE GİRYAN OLMASA
GAZEL
1. Dil açılmaz dîde giryân olmasa
Tâzelenmez sebze bârân olmasa
2. Hil’at-i vaslına olmazdı bahâ
Havf eğer peşinde hicrân olmasa
3. Câm için ister el cânânını
Ben n’iderdim câm cânân olmasa
4. Karşına ağzın açıp kalmazdı gül
Sen yüzü gülzâra hayrân olmasa
5. Nakd-i eşki dağıtır sensiz gözüm
Kişi dünyâyı n’ider cân olmasa
GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE
1. Göz ağlayıp yaş dökmese gönül açılmaz, mutlu olmaz. Nitekim yeşillikler, otlar yağmur olmasa tazelenmez.
Bu beyitte şair gönül ile yeşillikler, gözyaşı ile de yağmur arasında benzerlik kurmakta, bu şekilde gözyaşı dökmenin gönlün sıkıntısının gitmesinin ve ferahlamasının habercisi olduğunu söylemektedir.
2. Âh, eger önünde hicran (ayrılık) olmasaydı, onun vuslat elbisesine değer biçilmezdi!
Şair sevgilisi ile âşığın buluşmasını (vuslat) değerli bir elbiseye benzetmekte ve bu yolla elbisenin önünde yukarıdan aşağıya doğru inen açıklığı da hicran kelimesiyle hatırlatmaktadır. Beytin anlamı hicran olmasa vuslatın değeri anlaşılmazdı, şeklinde de yorumlanabilir.
3. El (gerçek âşık olan benim dışındaki herkes) sevgiliyi kendi canı için ister. Sevgili olmadıktan sonra ben canı ne yapayım!
4. Gül, gül bahçesini andıran yüzüne hayran olmasa karşında ağzı açık kalmazdı.
Bu beyitte şair bir gülün açılmış şeklini, beğeni ve hayranlıktan ötürü ağzı açık kalmaya bağlıyor.
5. Gözüm senden ayrı kalınca parayı andıran gözyaşlarını saçar. Canı olmayan kişiye dünyanın ne faydası vardır ki?
İLGİLİ İÇERİK
