Kullanıcı Oyu: 0 / 5

Yıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değilYıldız etkin değil
 

Bazı kitap tutkunları, yazarların farklı eserlerinin ilk baskılarına sahip olabilmek için adeta servet ödüyor. Bazen bir kitap için 10 bin lira ödeme yapan dahi oluyor. Sahaflarda en çok Cemal Süreya, Ece Ayhan, Turgut Uyar, Sabahattin Ali, Edip Cansever, Yaşar Kemal gibi şair ve yazarların kitapları soruluyor.

 

Toplum olarak kitap okuma alışkanlığımız herkesin malumu. Kitap satış rakamları, kütüphanelere uğrayanların sayısı bu alanda pek de iyi olmadığımızın göstergesi. Yine de kitap dostları diye adlandırabileceğimiz bir kesim var. Tabii bir de sahaf tutkunları... Bu gruplar arasında da bazıları, yazarların farklı eserlerinin ilk baskılarını topluyor. Bu koleksiyonerler nadir bulunan kitaplar için yeri geldiğinde 10 bin lirayı gözden çıkarıyor. Sahaflarda en çok Cemal Süreya, Ece Ayhan, Turgut Uyar, Sabahattin Ali, Edip Cansever, Yaşar Kemal gibi şair ve yazarların kitaplarının ilk baskıları soruluyor.

 

Mustafa Türkoğlu, Ankara Aksoy Çarşısı’ndaki Berdelacuz Sahaf’ın sahibi. Kent tarihçisi olan babası Ömer Türkoğlu ile beraber mesleği sürdürüyor. Uzun süren bir çıraklık döneminin ardından yedi yıldır bu mesleği yapıyor. Türkoğlu’nun anlattığına göre, ‘İkinci Yenici’lerin kitaplarının ilk baskıları popüler. Cemal Süreya, Ece Ayhan, Turgut Uyar, Edip Cansever, Sezai Karakoç, Sabahattin Ali ve İlhan Berk’in eserleri en çok arananlar. Türkoğlu, Ece Ayhan’ın iki farklı kitabının ilk baskılarına 700 TL istiyor. Şahsi kütüphanesinde Can Yücel’in ilk baskılarını topladığını belirten Türkoğlu, “Can Yücel’in bir tek ‘Yazma’ isimli eserinin ilk baskısını bulamadım. Bulsam iyi para veririm.” diyor.

 

Tutunamayanlar tutuldu

 

Az bulunan kitaplarda ilk baskı özelliğinin yanında, yazardan imzalı olması ayrı bir önem taşıyor. Mesela Oğuz Atay’ın Sinan Yayınları’ndan çıkan Tutunamayanlar romanının böyle bir hikâyesi var. Sahaf Mustafa Türkoğlu’nun anlattığına göre, yayınevi sahibiyle Oğuz Atay otururken matbaadan kitaplar gelir. Atay, ilk kutuyu açar ve iki ciltlik kitabı imzalayıp yayınevi sahibine verir. İmzalı kitabı yıllar sonra elde eden bir sahaf, 10 bin TL civarında paraya satıyor.

 

Kavgam’ın ikinci baskısı daha kıymetli

 

Tabii her zaman ilk baskılar kıymetli olmuyor. Bazen de ikinci baskılar koleksiyonerlerin gözdesi. Örneğin Adolf Hitler’in Kavgam isimli kitabının Yağmur Yayınları’ndan çıkan ikinci baskısı ilkine göre daha çok tercih ediliyor. Berdelacuz Sahaf’ın sahibi Mustafa Türkoğlu, bunun sebebini şöyle izah ediyor: “Kavgam’ın ikinci baskısı tam metin olarak çevrilen baskıdır. İlk baskı sadeleştirilip, bir kısmı atıldığı için tam metni görmek isteyenler ikinci baskıyı tercih ediyor.”

 

Küçük Prens’e ilgi büyük

 

Üzerindeki telif sorunu kalkınca tüm yayınevlerince basılabilen Antoine de Saint-Exupéry’in Küçük Prens’i de koleksiyoncuların gözde kitaplarından. Kitabın ilk baskıları, farklı çevirileri, farklı dillerdeki baskıları sahaflara en sık sorulan eser. Kitabın Çocuk Esirgeme Kurumu’nun dergisi olan ‘Çocuk ve Yuva’ dergisinde yayımlanmış tefrikaları da nadir bulunan parçalardan. Derginin bu sayıları, 4 bin liraya alıcı bulabiliyor. Bir dönemin efsane olmuş yayınevi Adam Yayınları’nın kitapları da nadir kitap piyasasının gözdelerinden. Artık kapalı olan Adam Yayınları’nın geçmişte bastığı kitaplar, aynı döneme ait diğer kitaplardan daha pahalıya alıcı buluyor.

 

Müteferrika baskıları, rüyaları süslüyor

 

Türkiye’de en eski basılı kitaplar İbrahim Müteferrika’nın bastıkları. Hayatı boyunca 17 kitap basan Müteferrika öldükten sonra, matbaasından yedi kitap daha çıkmış. Bunlar da ilk örneklerin devamı olması açısından önemli. Koleksiyonerlerin rüyalarını süsleyen bu baskılardan elde eden sahaflar deyim yerindeyse ‘bayram ediyor’. Zira bu kitaplara gözünü kırpmadan binlerce lira verebilecek koleksiyonerler var. Türkiye’de koleksiyonerlerin rüyalarını süsleyen bu kitaplara, İngiltere’den, ABD’den hatta Japonya’dan bile ilgi oluyor.

 

Ayrıca sahaflara göre, en çok aranan, müzayedeye çıksa mutlaka satılan kitapların başında, Reşat Ekrem Koçu’nun İstanbul Ansiklopedisi’nin sayıları geliyor. Koçu’nun İstanbul’daki sokak aralarından şehrin ilginç sakinlerine kadar ayrıntılı olarak yazdığı 11 ciltlik bu ansiklopedi epey ilgi çekiyor.

 

1835’te İstanbul’a gelen ve anılarını yazan İngiliz bir elçinin eşi olan Miss Pordoe, hayran olduğu bu şehir için 1854’te çizer dostu W.H. Bartlett ile hazırladıkları The Beauties of Bosphorous/Boğaz’ın Güzellikleri’ni yayımlamış. Konakların iç dekorundan hanım sultanların giyimlerine ve düzenledikleri eğlencelere, camilere, mimari yapılara kadar Osmanlı’nın günlük hayatına dair bulunmaz bilgiler içeren bu kitap en sık müzayedeye çıkan ve aranan kitaplardan. Sahaflara göre bu kitap da 6-7 bin liraya kadar alıcı bulabiliyor. 19. yüzyılın ünlü ressam, mimar ve seyyahı Melling’in İstanbul’un her köşesini gravürlerine yansıttığı başyapıtı İstanbul ve Boğaz Kıyılarına Pitoresk Seyahat’ta 30 gravür var. Melling’in bir gravürü 3 bin lira civarında satılıyor.

 

Dolandırılınca ailece kitaba sarıldılar

 

Fırat Ergenekon da 44 yıldan beri sahaflık yapıyor. Babası şair-yazar Süleyman Bozkurt, Ergenekon’un 1970’li yıllarda ev alırken dolandırıldığını ve fakir düştüğünü anlatan Fırat Ergenekon, sahaflık maceralarını şu sözlerle dile getiriyor: “Babam Ankara’da ilkokul öğretmeniydi. Tek maaşla geçinirdik ama dolandırılınca senetleri ödeyebilmek için kütüphanesindeki kitaplarını satmak zorunda kaldı. İnebolu Sokak’ta babamın kitaplarını yerde satmaya başladık. Kütüphanemizdeki kitapları satmak zor geldi ama sonradan hepsini geri topladık. Daha sonra da şimdi bulunduğumuz Aksoy Çarşısı’na geldik. 16 yıldan beri buradayız.”

 

Kendisi de kitap koleksiyoneri olan Ergenekon’un özel kütüphanesinde ilk Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin albümü bulunuyor. Az sayıda basılan bu albüme 10 bin TL fiyat biçiyor. Reşat Ekrem Koçu’nun hemen bütün kitaplarının kütüphanesinde yer aldığını söyleyen Ergenekon, “İstanbul Ansiklopedisi’nin bütün ciltleri var. Ayrıca İstanbul’un dünyada ilk basılı gravürlerinden biri de bende. Satmak istesem 10 bin TL eder. Kitaplarıma paha biçilmez. Koleksiyonum tam olsun diye paraya kıyar alırım.” diyor.

 

FIRAT ERGENEKON

 

ÜNAL LİVANELİ - YAVUZ AKENGİN

 

17 Nisan 2015, Cuma

 

 

 

SON EKLENENLER

Üye Girişi