KÖSEM SULTAN ÖZETİ - AHMET TURAN OFLAZOĞLU
Türü: Tiyatro
Yazarı: Ahmet Turan Oflazoğlu
Konusu: Kösem Sultan adlı oyunda kendi çıkarları için devletin çıkarlarını hiçe sayan, iktidar hırsıyla yanıp tutuşan Kösem Sultan’ın kendi sonunu hazırlaması anlatılıyor.
Kişileri: Kösem Sultan, Hatice Turhan Sultan, Avcı Mehmet, Deli İbrahim, Bektaş, Kara Murat, Melekî
ÖZET
Kösem Sultan saraya girdikten sonra hırsı ve kazandığı deneyimle ülkenin en güçlü kişisi olur. Genç yaşta dul kalmış bir kadının içindeki sevgi ve muhabbet ateşi, saltanat hırsına dönüşmüştür. Tahttaki çocuk bir padişaha ve annesine karşı istediği gibi dolap çevirir. Devletin makamlarını parayla satmaya başlar, halka iyi görünmek için sadaka dağıtır; birçok şeyi aynı anda düşünüp çözme yeteneğine sahiptir. Bütün bu çürümüşlüğün içinde bozulmamış tek şahıs, Sultan İbrahim’in ilk gözdesi ve padişahın annesi Turhan Sultan’dır ve her yönüyle Kösem Sultan’ın zıddıdır. Mehmet’i çevresindeki bütün kötülüklerden korumak ve onu iyi bir padişah yapmak istemektedir. Kösem Sultan, Turhan’ın yavaş yavaş mücadeleye giriştiğini anlayınca yine padişahı değiştirmeyi düşünmeye başlar. Turhan Sultan da onunla nasıl savaşacağını anlamaya başlamıştır. Kendini ve oğlunu bu yolda yetiştirmeye başlar. Bu arada Kösem Sultan’ın farklı özellikleri her sahnede verilmeye devam edilir. Onun en büyük tutkusu, söylediğimiz gibi iktidar hevesidir. Şimdi torununu yok etmek onun için o kadar da önemli değildir. Turhan Sultan’daki değişimin kendini iyice göstermesiyle, Kösem de harekete geçer, Mehmet’i tahttan indirip yerine İbrahim’in başka bir cariyeden olan oğlu Kasım’ı geçirmeyi planlar. Çünkü annesi, Turhan gibi akıllı değil, yarı deli bir kadındır. Ancak Turhan Sultan, Kösem’le nasıl savaşacağını öğrenmiştir, onun karşısına kendi adamlarıyla çıkar. Kösem Sultan, Mehmet’e karşı sünnet düğününde tertiplediği suikastın başarıya ulaşamamasından sonra saraya yapılacak bir baskınla işi bitirmeye karar verir; ancak Melekî adındaki cariyenin haber vermesiyle planı suya düşer. Aynı gece de Melekî’nin sevgilisi Mehmet tarafından öldürülür, böylece “canavarın başı” ezilir. Oyun, yazarın IV. Murat, Deli İbrahim'den sonra yazdığı üçlemenin son eseridir.
Teması: İktidar mücaledesi
Temel Çatışmaları: Bu piyes çatışma yönünden oldukça zengin bir içeriğe sahiptir. Temel çatışma olarak iktidar ve güç çatışması işlenir. “Kösem Sultan ve taraftarları ile Turhan Sultan ve taraftarları arasıdaki iktidar mücadelesinin yarattığı çatışmalar söz konusudur. Ayrıca bireylerin iç dünyası da çatışmaları da diğer çatışma unsurları olarak söylenebilir.
Dil ve Üslup Özellikleri: Eser, tragedya türünün dil ve üslup özelliklerini gösterir. Bunun gereği olarak argo ve çirkin sözlere yer verilmez. Oyunda şiirsel bir üslup kullanılmış, deyimlere ve özlü sözlere yer verilmiştir.
İLGİLİ İÇERİKLER
KÖSEM SULTAN OYUNUNUN İNCELEMESİ-TURAN OFLAZOĞLU
ZORLA EVLENME-KÖSEM SULTAN-KAYNANA CİĞERİ- OCAK TİYATROLARININ KARŞILAŞTIRILMASI